Таксаномія: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др r2.6.6) (робат зьмяніў en:Taxonomy на en:Taxonomy (biology) |
|||
Радок 30: | Радок 30: | ||
{{Link FA|es}} |
{{Link FA|es}} |
||
[[ar:علم التصنيف]] |
|||
[[az:Taksonomiya]] |
|||
[[be-x-old:Таксаномія]] |
|||
[[bg:Таксономия]] |
|||
[[bn:শ্রেণীকরণবিদ্যা]] |
|||
[[br:Taksonomiezh]] |
|||
[[bs:Taksonomija]] |
|||
[[ca:Taxonomia]] |
[[ca:Taxonomia]] |
||
[[cs:Taxonomie]] |
[[cs:Taxonomie]] |
||
[[da:Taksonomi]] |
|||
[[de:Taxonomie]] |
|||
[[el:Ταξινομία]] |
|||
[[en:Taxonomy (biology)]] |
[[en:Taxonomy (biology)]] |
||
[[eo:Taksonomio]] |
[[eo:Taksonomio]] |
||
[[es:Taxonomía]] |
|||
[[et:Taksonoomia]] |
[[et:Taksonoomia]] |
||
[[eu:Taxonomia]] |
[[eu:Taxonomia]] |
||
[[fa:آرایهشناسی]] |
|||
[[fi:Taksonomia]] |
[[fi:Taksonomia]] |
||
[[fr:Taxinomie]] |
[[fr:Taxinomie]] |
||
[[fy:Taksonomy]] |
|||
[[ga:Tacsanomaíocht]] |
|||
[[gl:Taxonomía]] |
|||
[[gv:Rang-oardraghey]] |
|||
[[he:טקסונומיה]] |
|||
[[hi:वर्गिकी]] |
|||
[[hr:Taksonomija]] |
|||
[[ht:Taksinomi]] |
[[ht:Taksinomi]] |
||
[[hu:Rendszertan]] |
|||
[[hy:Տաքսոնոմիա]] |
|||
[[ia:Taxonomia]] |
|||
[[id:Taksonomi]] |
|||
[[it:Tassonomia]] |
|||
[[ja:分類体系]] |
|||
[[jv:Takson]] |
|||
[[ko:분류학]] |
|||
[[ku:Taksonomî]] |
[[ku:Taksonomî]] |
||
[[la:Taxinomia]] |
|||
[[li:Taxonomie]] |
[[li:Taxonomie]] |
||
[[lij:Taxonomïa]] |
[[lij:Taxonomïa]] |
||
[[lt:Taksonomija]] |
[[lt:Taksonomija]] |
||
[[lv:Taksonomija]] |
[[lv:Taksonomija]] |
||
[[map-bms:Taksonomi]] |
|||
[[mk:Таксономија]] |
[[mk:Таксономија]] |
||
[[ml:വർഗ്ഗവിഭജനവിജ്ഞാനീയം]] |
[[ml:വർഗ്ഗവിഭജനവിജ്ഞാനീയം]] |
||
[[ms:Taksonomi]] |
|||
[[nl:Taxonomie]] |
|||
[[no:Taksonomi]] |
|||
[[nov:Taxonomie]] |
|||
[[oc:Taxinomia]] |
|||
[[pl:Taksonomia]] |
|||
[[pt:Taxonomia]] |
|||
[[ro:Taxonomie]] |
|||
[[ru:Таксономия]] |
|||
[[scn:Tassinumìa]] |
[[scn:Tassinumìa]] |
||
[[sh:Taksonomija]] |
[[sh:Taksonomija]] |
||
[[simple:Taxonomy]] |
|||
[[sk:Taxonómia (biológia)]] |
[[sk:Taxonómia (biológia)]] |
||
[[sl:Taksonomija]] |
|||
[[sn:Kupatsanura zvipenyu]] |
|||
[[sr:Таксономија]] |
|||
[[sv:Taxonomi]] |
[[sv:Taxonomi]] |
||
[[ta:வகைபிரித்தல்]] |
|||
[[th:อนุกรมวิธาน]] |
[[th:อนุกรมวิธาน]] |
||
[[tl:Taksonomiya]] |
|||
[[tr:Taksonomi]] |
|||
[[uk:Таксономія]] |
|||
[[ur:تصنیفیات]] |
|||
[[vi:Phân loại học]] |
|||
[[war:Taxonomiya]] |
|||
[[yi:טאקסאנאמיע]] |
|||
[[zea:Taxonomie]] |
|||
[[zh:分类学]] |
|||
[[zh-min-nan:Hun-lūi-ha̍k]] |
Версія ад 11:43, 15 красавіка 2013
Таксано́мія (ад стар.-грэч.: τάξις — лад, парадак і νόμος — закон) — раздзел біялогіі, які займаецца класіфікацыяй і сістэматызацыяй (напрыклад, відаў жывых арганізмаў).
Гісторыя
Слова «таксаномія» ўпершыню прапанаваў Агюстэн Дэкандоль у 1813 годзе. Ён займаўся класіфікацыяй раслін і аднёс гэтае паняцце да біялогіі. Пазней з'явіліся таксаномія ў лінгвістыцы, геаграфіі і геалогіі.
Сучасныя погляды на таксаномію
З пункту погляду матэматыкі, таксаномія займаецца пабудовай дрэвападобнай структуры класіфікацыі пэўных аб'ектаў. Уверсе гэтай структуры агульная класіфікацыя (карнявы таксон). Ён уключае ўсе аб'екты пэўнай таксаноміі. Таксоны больш нізкага ўзроўню класіфікуюць аб'екты больш спецыфічна. Яны адносяцца да падмностваў гэтых аб'ектаў. Сучасная біялагічная класіфікацыя, напрыклад, з'яўляецца іерархічнай сістэмай, у падмурку якой знаходзяцца асобныя арганізмы (індывідуумы). На розных узроўнях іерархіі гэтай сістэмы знаходзяцца таксоны, кожны з якіх падпарадкаваны аднаму і толькі аднаму таксону больш высокага рангу. Адна з найбольш фундаментальных праблем таксаноміі заключаецца ў вызначэнні спосабу існавання таксону.
Словы «таксаномія» і «сістэматыка» часта выкарыстоўваюць як сінонімы, але строга кажучы, таксаномія з'яўляецца часткай сістэматыкі.
Глядзі таксама
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 15. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0251-2 (Т. 15).
Спасылкі
- Tree of Life
- Падборка электронных рэсурсаў па біялагічнай таксанаміі на сайце Нацыянальнага цэнтра біятэхналагічнай інфармацыі (NCBI) (англ.) (Праверана 22 лютага 2010)