Бруханогія малюскі: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
дапаўненне |
JerzyKundrat (размовы | уклад) Няма тлумачэння праўкі |
||
| Радок 19: | Радок 19: | ||
| grin = |
| grin = |
||
}} |
}} |
||
'''Бруханогія малюскі''', або '''гастраподы''', або '''смаўжы''' |
'''Бруханогія малюскі''', або '''гастраподы''', або '''смаўжы''' (''Gastropoda'' ад {{lang-grc|γαστήρ}} —"бруха" і {{lang-grc|Πούς}} — «нага») — самы шматлікі [[клас, біялогія|клас]] у складзе тыпу [[Mollusca]] |
||
Асноўнай прыкметай бруханогіх малюскаў з'яўляецца торс, гэта значыць паварот вантробнага мяшка на 180°. Акрамя таго, для большасці гастрапод характэрнай прыкметай з'яўляецца наяўнасць турбаспіральнай ракавіны. Адрозніваюцца задняшчэлепныя, пярэдняшчэлепныя і лёгачныя бруханогія. |
|||
== Гл. таксама == |
|||
Цела асіметрычнае, укрыта рахавінай розных памераў (выш. 0,5 мм — 70 см) і формаў (высокаканічныя, плоскаспіральныя, сподачкападобныя), складаецца з галавы, вантробнага мяшка са скурнай складкай-мантыяй, нагі. Галаву ўцягваюць у ракавіну. Нага з поўзальнай падэшвай; плаўнае слізганне па субстраце аблягчаецца сліззю. Органы дыхання — шчэлепы або лёгачныя мяшкі. Сгрававальны тракт — рот з цёркай (радула), стрававод, страўнік са страўнікавай залозай, кішка з анальнай адтулінай. Сэрца мае жалудачак і 1—2 перадсэрдзі. Крывяносная сістэма незамкнёная, нервовая складаецца з 5 пар нервовых гангліяў (вузлоў). Ёсць органы зроку, раўнавагі, дотыку (шчупальцы), хімічнай адчувальнасці. |
|||
* [[Жывародкі]] |
|||
Клас уключае каля 60 000-75 000 відаў; на Беларусі - 51 від, найбольш пашыраны [[балацянікі]], [[бітынія]], [[жывародкі]], вальваты, [[вінаградны смоўж]], катушкі, слізнякі, хмызняковы смоўж. |
|||
Раздзельнаполыя або гермафрадыты; ганада адна, апладненне ўнутранае. Расліннаедныя, дэтрытаедныя, драпежнікі і паразіты. |
|||
Водныя бруханогія — корм для рыб; удзельнічаюць у біялагічным ачышчэнні вадаёмаў, прамежкавыя гаспадары паразітычных чарвей. Некаторыя — аб'ект промыслу, наземныя бруханогія — шкоднікі сельскагаспадарчых культур. |
|||
{{зноскі}} |
{{зноскі}} |
||
== Літаратура == |
|||
* Бруханогія малюскі // БЭ ў 18 тамах, Т.3. Мн., 1996, С.271. |
|||
[[Катэгорыя:Класы жывёл]] |
[[Катэгорыя:Класы жывёл]] |
||
Версія ад 07:48, 18 чэрвеня 2013
| Бруханогія малюскі | |||||||||||||||||
 Слімак Cepaea hortensis | |||||||||||||||||
| Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||
| Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Бруханогія малюскі, або гастраподы, або смаўжы (Gastropoda ад стар.-грэч.: γαστήρ —"бруха" і стар.-грэч.: Πούς — «нага») — самы шматлікі клас у складзе тыпу Mollusca
Асноўнай прыкметай бруханогіх малюскаў з'яўляецца торс, гэта значыць паварот вантробнага мяшка на 180°. Акрамя таго, для большасці гастрапод характэрнай прыкметай з'яўляецца наяўнасць турбаспіральнай ракавіны. Адрозніваюцца задняшчэлепныя, пярэдняшчэлепныя і лёгачныя бруханогія.
Цела асіметрычнае, укрыта рахавінай розных памераў (выш. 0,5 мм — 70 см) і формаў (высокаканічныя, плоскаспіральныя, сподачкападобныя), складаецца з галавы, вантробнага мяшка са скурнай складкай-мантыяй, нагі. Галаву ўцягваюць у ракавіну. Нага з поўзальнай падэшвай; плаўнае слізганне па субстраце аблягчаецца сліззю. Органы дыхання — шчэлепы або лёгачныя мяшкі. Сгрававальны тракт — рот з цёркай (радула), стрававод, страўнік са страўнікавай залозай, кішка з анальнай адтулінай. Сэрца мае жалудачак і 1—2 перадсэрдзі. Крывяносная сістэма незамкнёная, нервовая складаецца з 5 пар нервовых гангліяў (вузлоў). Ёсць органы зроку, раўнавагі, дотыку (шчупальцы), хімічнай адчувальнасці.
Клас уключае каля 60 000-75 000 відаў; на Беларусі - 51 від, найбольш пашыраны балацянікі, бітынія, жывародкі, вальваты, вінаградны смоўж, катушкі, слізнякі, хмызняковы смоўж.
Раздзельнаполыя або гермафрадыты; ганада адна, апладненне ўнутранае. Расліннаедныя, дэтрытаедныя, драпежнікі і паразіты.
Водныя бруханогія — корм для рыб; удзельнічаюць у біялагічным ачышчэнні вадаёмаў, прамежкавыя гаспадары паразітычных чарвей. Некаторыя — аб'ект промыслу, наземныя бруханогія — шкоднікі сельскагаспадарчых культур.
Зноскі
- ↑ de Blainville M. Gastropoda in Dictionnaire des sciences naturelles, Tome XVIII, 1820, 179–178.
Літаратура
- Бруханогія малюскі // БЭ ў 18 тамах, Т.3. Мн., 1996, С.271.