Шавінізм: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 54 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q226418 (translate me)
др clean up, replaced: = Вонкавыя спасылкі = → = Спасылкі =, і]] у → і]] ў, вэн → вен, == → == , гендэрн → гендарн using AWB
Радок 1: Радок 1:
'''Шавіні́зм''' ({{lang-fr|chauvinisme}}) — [[ідэалогія]] і [[палітыка]] агрэсіўнага [[нацыяналізм]]а, [[пропаведзь]] нацыянальнай выключнасці і перавагі.
'''Шавіні́зм''' ({{lang-fr|chauvinisme}}) — [[ідэалогія]] і [[палітыка]] агрэсіўнага [[нацыяналізм]]а, [[пропаведзь]] нацыянальнай выключнасці і перавагі.


Таксама, тэрмін можа выкарыстоўвацца для пазначэння ідэалогіі і практыкі [[Гендэрная ідэнтычнасць|гендэрнай]] перавагі (мужчынскі/жаночы шавінізм), інакш названага [[сексізм]]ам. У такім значэнні быў уведзены ў абарачэнне ў заходніх краінах у [[1960-я]] ў асяроддзі прыхільнікаў [[фемінізм]]а.
Таксама, тэрмін можа выкарыстоўвацца для пазначэння ідэалогіі і практыкі [[Гендэрная ідэнтычнасць|гендарнай]] перавагі (мужчынскі/жаночы шавінізм), інакш названага [[сексізм]]ам. У такім значэнні быў уведзены ў абарачэнне ў заходніх краінах у [[1960-я]] ў асяроддзі прыхільнікаў [[фемінізм]]а.


== Паходжанне тэрміна ==
== Паходжанне тэрміна ==
Паняцце шавінізм увайшло ў [[Еўропа|еўрапейскі]] ужытак пасля [[Напалеон I Банапарт|напалеонаўскай]] эпохі. Міфічны салдат імператарскага войска Нікола Шавэн (Nicolas Chauvin), атрымалы ўзнагароду за адданую службу ад самога Напалеона, быў настолькі заўзятым змагаром імперскага нацыяналізму, што ў паслянапалеонаўскай Францыі стаў героем камедыі [[1831]] г. братоў Карла-Тэадора і Жана-Іпаліта Каньяр «Трохкаляровая кукарда», а яго імя стала з тых часоў намінальным.
Паняцце шавінізм увайшло ў [[Еўропа|еўрапейскі]] ўжытак пасля [[Напалеон I Банапарт|напалеонаўскай]] эпохі. Міфічны салдат імператарскага войска Нікола Шавэн (Nicolas Chauvin), атрымалы ўзнагароду за адданую службу ад самога Напалеона, быў настолькі заўзятым змагаром імперскага нацыяналізму, што ў паслянапалеонаўскай Францыі стаў героем камедыі [[1831]] г. братоў Карла-Тэадора і Жана-Іпаліта Каньяр «Трохкаляровая кукарда», а яго імя стала з тых часоў намінальным.


== Шавінізм і нацыяналізм ==
== Шавінізм і нацыяналізм ==

У адрозненне ад нацыяналізма, шавінізм выяўляецца толькі ў дамінуючай, панавальнай нацыі.
У адрозненне ад нацыяналізма, шавінізм выяўляецца толькі ў дамінуючай, панавальнай нацыі.


Радок 19: Радок 18:
* [[Радыкалізм]]
* [[Радыкалізм]]


== Спасылкі ==
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://scepsis.ru/library/id_887.html Ігар Кон «Психология предрассудка»] — падрабязны матэрыял аб сацыяльна-псіхалагічных каранях шавінізма
* [http://scepsis.ru/library/id_887.html Ігар Кон «Психология предрассудка»] — падрабязны матэрыял аб сацыяльна-псіхалагічных каранях шавінізма



Версія ад 22:01, 6 ліпеня 2013

Шавіні́зм (фр.: chauvinisme) — ідэалогія і палітыка агрэсіўнага нацыяналізма, пропаведзь нацыянальнай выключнасці і перавагі.

Таксама, тэрмін можа выкарыстоўвацца для пазначэння ідэалогіі і практыкі гендарнай перавагі (мужчынскі/жаночы шавінізм), інакш названага сексізмам. У такім значэнні быў уведзены ў абарачэнне ў заходніх краінах у 1960-я ў асяроддзі прыхільнікаў фемінізма.

Паходжанне тэрміна

Паняцце шавінізм увайшло ў еўрапейскі ўжытак пасля напалеонаўскай эпохі. Міфічны салдат імператарскага войска Нікола Шавэн (Nicolas Chauvin), атрымалы ўзнагароду за адданую службу ад самога Напалеона, быў настолькі заўзятым змагаром імперскага нацыяналізму, што ў паслянапалеонаўскай Францыі стаў героем камедыі 1831 г. братоў Карла-Тэадора і Жана-Іпаліта Каньяр «Трохкаляровая кукарда», а яго імя стала з тых часоў намінальным.

Шавінізм і нацыяналізм

У адрозненне ад нацыяналізма, шавінізм выяўляецца толькі ў дамінуючай, панавальнай нацыі.

Раней шавінізм было прынята лічыць формай нацыяналізма, але цяпер даследчыкі нацыяналізма праводзяць мяжу паміж нацыяналізмам, уяўлялым з сябе амбівалентную самаідэнтыфікацыю этнаса, і шавінізмам, дзе самаідэнтыфікацыя групы ствараецца «ад адваротнага».

Гл. таксама

Спасылкі