Тарцю: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Спасылкі: removed dead link
Няма тлумачэння праўкі
Радок 21: Радок 21:
}}
}}


'''Востраў Тарцю''' ([[французская мова|франц.]] ''Tortue'', літаральна "Чарапахавы") або '''востраў Тартуга''' ([[іспанская мова|ісп.]] ''Tortuga'') - [[востраў]] у [[Карыбскае мора|Карыбскім моры]]. Належыць дзяржаве [[Гаіці]]. Плошча - 180 км².
'''Востраў Тарцю''' ([[французская мова|франц.]] ''Tortue'', літаральна "Чарапахавы") або '''востраў Тартуга''' ([[іспанская мова|ісп.]] ''Tortuga'') [[востраў]] у [[Карыбскае мора|Карыбскім моры]]. Належыць дзяржаве [[Гаіці]]. Плошча - 180 км².


==Гісторыя==
==Гісторыя==

Версія ад 22:37, 31 жніўня 2013

Тарцю
У параметры «Нацыянальная назва» парушаны сінтаксіс: яго дакладнае запаўненне: «код мовы/назва/код другой мовы/назва». Калі ласка, выпраўце гэтую памылку!
Выгляд з космасу
Выгляд з космасу
Характарыстыкі
Плошча180 км²
Насельніцтва25 936 чал.
Шчыльнасць насельніцтва144,09 чал./км²
Размяшчэнне
20°03′ пн. ш. 72°49′ з. д.HGЯO
АкваторыяКарыбскае мора
Краіна
Тарцю (Гаіці)
Тарцю
Тарцю
Праблемы з <mapframe>:
  • Атрыбут «latitude» мае няслушнае значэнне
  • Атрыбут «longitude» мае няслушнае значэнне
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Востраў Тарцю (франц. Tortue, літаральна "Чарапахавы") або востраў Тартуга (ісп. Tortuga) — востраў у Карыбскім моры. Належыць дзяржаве Гаіці. Плошча - 180 км².

Гісторыя

Карта вострава ў XVII ст.

Востраў Тарцю быў адкрыты Хрыстафорам Калумбам у 1493 г. і далучаны да Іспаніі. Да XVII ст. не меў сталага насельніцтва. З 1625 г. на востраве сяліліся французскія, англійскія і галандскія каланісты. Імі былі створаны плантацыйныя гаспадаркі, якія спецыялізаваліся на вырошчванні тытуню. На іх працавалі як самі каланісты, так і рабы афрыканскага паходжання. Аднак галоўнымі заняткамі каланістаў з'яўляліся паляванне і пірацкі промысел.[1] Іспанія некалькі разоў вяртала кантроль над Тарцю, але сталых паселішчаў іспанцы не стваралі, што дазваляла іншаземцам адбудоўваць свае калоніі. У 1645 г. па распараджэнню французскага губернатара было ўвезена 1650 прастытутак.

Паміж пасяленцамі рознага паходжання ўспыхвалі канфлікты. Для іх прадухілення да 1640-ых гг. склалася так званае буканьерскае брацтва, якое кіравалася агульным сходам піратаў. Меліся таксама афіцыйныя цывільныя органы кіравання паселішчамі. У 1660 г. востраў патрапіў пад кантроль Англіі, але прызначаны англічанамі губернатар Жэрэмі Дэша (Jeremie Deschamps) перайшоў на бок Францыі. Некаторы час на востраве месцілася адміністрацыя французскай калоніі Санта-Дамінга, у склад якой ўвайшла заходняя частка вострава Гаіці.

Пасля падпісання Мадрыдскага міру ў 1670 г. пірацкі промысел стаў нелегальным, што адмоўна адбілася на развіцці эканомікі Тарцю. Значная частка вольнага насельніцтва пакінула востраў. У 1676 г. адміністрацыйны цэнтр быў перанесены ў Порт-о-Прэнс.

У 1803 г. Тарцю выкарыстоўваўся французскімі войскамі як галоўная база для падаўлення паўстання рабоў у калоніі. Але пасля іх выгнання ў 1804 г. востраў ўвайшоў у склад Гаіці.

Геаграфія

Востраў Тарцю выцягнуты ўздоўж паўночнага ўзбярэжжа Гаіці. Адзелены ад асноўнай часткі краіны Тартугскім пралівам. Паўднёвы бераг вострава спадзісты. Паўночны - высокі, скалісты. Цэтральную частку займаюць невысокія горы. Найвышэйшая кропка - усяго 459 м.

Сваю назву востраў атрымаў ад чарапах, якія ў мінулым насялялі ўзбярэжжа вострава, але ў выніку неашчаднага вынішчэння амаль зніклі. Наогул, прырода Тарцю шмат пацярпела ад чалавечай дзейнасці. Толькі ў гарах і на паўночным ўзбярэжжы захаваліся рэшткі лесу. Фаўна прадстаўлена птушкамі, яшчаркамі, пацукамі і інш.

Гл. таксама

Зноскі

  1. Method of Securing the Ports and Populations of All the Coasts of the Indies. World Digital Library (28 сакавіка 1694). Праверана 30 жніўня 2013.

Спасылкі