Канфесія: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма тлумачэння праўкі
др clean up, replaced: прот → протый using AWB
Радок 1: Радок 1:
'''Канфе́сія''' ({{lang-la|confessio}} — спавяданне) ці '''веравызнанне''' — асаблівасць веравызнання ў межах вызначанага [[рэлігія|рэлігійнага вучэння]]<ref name="bolshoy">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/kuznetsov/77329/конфессия Конфессия]// [[Кузнецов, Сергей Александрович|С. А. Кузнецов]] Большой толковый словарь русского языка. — 1-е изд-е: СПб.: Норинт, 1998. </ref><ref name="komlev">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/dic_fwords/20583/КОНФЕССИЯ Конфессия] // Н. Г. Комлев Словарь иностранных слов. — М., 2006 </ref><ref name="Krisin">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/dic_fwords/20583/КОНФЕССИЯ Конфессия] //[[Крысин, Леонид Петрович|Л. П. Крысин]] Толковый словарь иностранных слов. — М: Русский язык, 1998.</ref><ref name="sovenc">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc1p/23942 Конфессия] // Современная энциклопедия, 2000.</ref><ref name="beznuk">Д. К. Безнюк [http://slovari.yandex.ru/конфессия/Религия/Конфессия/ Конфессия]// Энциклопедия / сост. и общ. ред. [[Грицанов, Александр Алексеевич|А. А. Грицанов]], Г. В. Синило. — Минск: Книжный Дом, 2007. — 960 с. — (Мир энциклопедий)</ref><ref name="pravenc">[[Цыпин, Владислав Александрович|В. А. Цыпин]], [[протоиерей|прот.]] [http://www.pravenc.ru/text/150437.html Вероисповедание] // [[Православная энциклопедия]], Т. 7. — «'С. 270»'.</ref>, а таксама [[Рэлігійная арганізацыя|аб'яднанне вернікаў]], якія прытрымліваюцца гэтага веравызнання. Напрыклад, у [[Хрысціянства|хрысціянстве]] [[царква|цэрквы]], які ў спавяданні ўжываюць розныя [[Сімвал веры|Сімвалы веры]], утвараюць розныя канфесіі.<ref name ="pravenc"/><ref name="nie"> Конфессия // Новая иллюстрированная энциклопедия. Кн. 9. Кл—Ку. — М.: [[Большая российская энциклопедия]], 2003.:ил. — «'С. 115»'. ISBN 5-85270-201-3 (кн. 9), ISBN 5-85270-218-8</ref> Увогуле значэнні слова тэрмін «канфесія» з'яўляецца сінонімам вызначанай формы рэлігіі<ref name="beznuk"/>.
'''Канфе́сія''' ({{lang-la|confessio}} — спавяданне) ці '''веравызнанне''' — асаблівасць веравызнання ў межах вызначанага [[рэлігія|рэлігійнага вучэння]]<ref name="bolshoy">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/kuznetsov/77329/конфессия Конфессия]// [[Кузнецов, Сергей Александрович|С. А. Кузнецов]] Большой толковый словарь русского языка. — 1-е изд-е: СПб.: Норинт, 1998.</ref><ref name="komlev">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/dic_fwords/20583/КОНФЕССИЯ Конфессия] // Н. Г. Комлев Словарь иностранных слов. — М., 2006</ref><ref name="Krisin">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/dic_fwords/20583/КОНФЕССИЯ Конфессия] //[[Крысин, Леонид Петрович|Л. П. Крысин]] Толковый словарь иностранных слов. — М: Русский язык, 1998.</ref><ref name="sovenc">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc1p/23942 Конфессия] // Современная энциклопедия, 2000.</ref><ref name="beznuk">Д. К. Безнюк [http://slovari.yandex.ru/конфессия/Религия/Конфессия/ Конфессия]// Энциклопедия / сост. и общ. ред. [[Грицанов, Александр Алексеевич|А. А. Грицанов]], Г. В. Синило. — Минск: Книжный Дом, 2007. — 960 с. — (Мир энциклопедий)</ref><ref name="pravenc">[[Уладзіслаў Аляксандравіч Цыпін|В. А. Цыпин]], [[протаіерэй|прот.]] [http://www.pravenc.ru/text/150437.html Вероисповедание] // [[Православная энциклопедия]], Т. 7. — «'С. 270»'.</ref>, а таксама [[Рэлігійная арганізацыя|аб'яднанне вернікаў]], якія прытрымліваюцца гэтага веравызнання. Напрыклад, у [[Хрысціянства|хрысціянстве]] [[царква|цэрквы]], які ў спавяданні ўжываюць розныя [[Сімвал веры|Сімвалы веры]], утвараюць розныя канфесіі.<ref name ="pravenc"/><ref name="nie">Конфессия // Новая иллюстрированная энциклопедия. Кн. 9. Кл—Ку. — М.: [[Большая российская энциклопедия]], 2003.:ил. — «'С. 115»'. ISBN 5-85270-201-3 (кн. 9), ISBN 5-85270-218-8</ref> Увогуле значэнні слова тэрмін «канфесія» з'яўляецца сінонімам вызначанай формы рэлігіі<ref name="beznuk"/>.


== Канфесійны падзел у хрысціянстве ==
== Канфесійны падзел у хрысціянстве ==
Адзінага меркавання пра падзел хрысціянства на спавяданні і колькасць канфесій не існуе. Аднак шырока распаўсюджана меркаванне, што хрысціянства падзяляецца на тры канфесіі — [[каталіцызм]], [[пратэстантызм]] і [[праваслаўе]].<ref name="pravenc"/><ref name="bolshoy"/> З такім спрошчаным падзелам у адной канфесіі апыняюцца насамрэч розныя па веравызнанні групы.
Адзінага меркавання пра падзел хрысціянства на спавяданні і колькасць канфесій не існуе. Аднак шырока распаўсюджана меркаванне, што хрысціянства падзяляецца на тры канфесіі — [[каталіцызм]], [[пратэстантызм]] і [[праваслаўе]].<ref name="bolshoy"/><ref name="pravenc"/> З такім спрошчаным падзелам у адной канфесіі апыняюцца насамрэч розныя па веравызнанні групы.


Да пратэстантызму апроч [[Лютэранства|лютэран]], [[Англіканства|англікан]] і [[Кальвінізм|кальвіністаў]], якія адлучыліся ад [[Рымская каталіцкая царква|Рымскай каталіцкай царквы]] ў часы Рэфармацыі, адносяць і плыні, якія ўзніклі пазней у рамках ужо самога пратэстантызму, напрыклад, [[Баптызм|баптыстаў]], [[Пяцідзесятніцтва|пяцідзесятнікаў]] і іншых. Што да [[Адвентызм|адвентыстаў сёмага дня]], то некаторыя пратэстанцкія тэолагі адносяць іх да [[Рэлігійны культ|культаў]], адзначаючы, зрэшты, «зараджэнне ў іх шэрагах евангелічнага руху» з канца 1950-х гадоў XX стагоддзя<ref>[[Джош Макдаўэл|Джош Макдауэлл]], Дон Стюарт. «[http://www.orthodox-institute.ru/index.php?option=com_remository&Itemid=46&func=showdown&id=567 Обманщики. Bо что верят приверженцы культов]». — М.: Протестант, 1994, 215 с.</ref>. Да пратэстантызму не адносяць некаторыя з рэлігійных плыняў, якія ўзніклі ў XIX стагоддзі, напрыклад, [[сведкі Іеговы]] (і не адносяць самі сябе<ref>[http://www.watchtower.org/u/20091101a/article_01.htm Являются ли Свидетели Иеговы протестантами?] // Сторожевая башня, 1 ноября 2009 года. — С. 19. — [[ISSN]] 0043-1087</ref>), [[мармоны]], а таксама ў XX стагоддзі, напрыклад, [[Мунізм|муністы]].
Да пратэстантызму апроч [[Лютэранства|лютэран]], [[Англіканства|англікан]] і [[Кальвінізм|кальвіністаў]], якія адлучыліся ад [[Рымская каталіцкая царква|Рымскай каталіцкай царквы]] ў часы Рэфармацыі, адносяць і плыні, якія ўзніклі пазней у рамках ужо самога пратэстантызму, напрыклад, [[Баптызм|баптыстаў]], [[Пяцідзесятніцтва|пяцідзесятнікаў]] і іншых. Што да [[Адвентызм|адвентыстаў сёмага дня]], то некаторыя пратэстанцкія тэолагі адносяць іх да [[Рэлігійны культ|культаў]], адзначаючы, зрэшты, «зараджэнне ў іх шэрагах евангелічнага руху» з канца 1950-х гадоў XX стагоддзя<ref>[[Джош Макдаўэл|Джош Макдауэлл]], Дон Стюарт. «[http://www.orthodox-institute.ru/index.php?option=com_remository&Itemid=46&func=showdown&id=567 Обманщики. Bо что верят приверженцы культов]». — М.: Протестант, 1994, 215 с.</ref>. Да пратэстантызму не адносяць некаторыя з рэлігійных плыняў, якія ўзніклі ў XIX стагоддзі, напрыклад, [[сведкі Іеговы]] (і не адносяць самі сябе<ref>[http://www.watchtower.org/u/20091101a/article_01.htm Являются ли Свидетели Иеговы протестантами?] // Сторожевая башня, 1 ноября 2009 года. — С. 19. — [[ISSN]] 0043-1087</ref>), [[мармоны]], а таксама ў XX стагоддзі, напрыклад, [[Мунізм|муністы]].
Радок 26: Радок 26:
* [[Іўдаізм]]
* [[Іўдаізм]]
** [[Артадаксальны іўдаізм]]
** [[Артадаксальны іўдаізм]]
** [[Хасіды|Хасідызм]]
** [[Хасіды]]зм
** [[Іўдаізм рэфармісцкі]]
** [[Іўдаізм рэфармісцкі]]
* [[Іслам]]
* [[Іслам]]
Радок 36: Радок 36:


[[Катэгорыя:Рэлігія]]
[[Катэгорыя:Рэлігія]]

[[bs:Religijska denominacija]]
[[da:Kirke (trosretning)]]
[[de:Konfession]]
[[en:Religious denomination]]
[[eo:Konfesio]]
[[hy:Կրոնադավանություն]]
[[fr:Dénomination religieuse]]
[[hr:Vjeroispovijed]]
[[ja:宗教団体]]
[[nl:Kerkgenootschap]]
[[pl:Wyznanie]]
[[sl:Denominacija (religija)]]
[[sr:Религијска деноминација]]
[[uk:Конфесія]]
[[zh:宗派]]

Версія ад 13:58, 29 кастрычніка 2013

Канфе́сія (лац.: confessio — спавяданне) ці веравызнанне — асаблівасць веравызнання ў межах вызначанага рэлігійнага вучэння[1][2][3][4][5][6], а таксама аб'яднанне вернікаў, якія прытрымліваюцца гэтага веравызнання. Напрыклад, у хрысціянстве цэрквы, які ў спавяданні ўжываюць розныя Сімвалы веры, утвараюць розныя канфесіі.[6][7] Увогуле значэнні слова тэрмін «канфесія» з'яўляецца сінонімам вызначанай формы рэлігіі[5].

Канфесійны падзел у хрысціянстве

Адзінага меркавання пра падзел хрысціянства на спавяданні і колькасць канфесій не існуе. Аднак шырока распаўсюджана меркаванне, што хрысціянства падзяляецца на тры канфесіі — каталіцызм, пратэстантызм і праваслаўе.[1][6] З такім спрошчаным падзелам у адной канфесіі апыняюцца насамрэч розныя па веравызнанні групы.

Да пратэстантызму апроч лютэран, англікан і кальвіністаў, якія адлучыліся ад Рымскай каталіцкай царквы ў часы Рэфармацыі, адносяць і плыні, якія ўзніклі пазней у рамках ужо самога пратэстантызму, напрыклад, баптыстаў, пяцідзесятнікаў і іншых. Што да адвентыстаў сёмага дня, то некаторыя пратэстанцкія тэолагі адносяць іх да культаў, адзначаючы, зрэшты, «зараджэнне ў іх шэрагах евангелічнага руху» з канца 1950-х гадоў XX стагоддзя[8]. Да пратэстантызму не адносяць некаторыя з рэлігійных плыняў, якія ўзніклі ў XIX стагоддзі, напрыклад, сведкі Іеговы (і не адносяць самі сябе[9]), мармоны, а таксама ў XX стагоддзі, напрыклад, муністы.

Не меней складана сітуацыя і з артадаксальнымі цэрквамі. Так, старакаталікі, якія адносяць сябе да каталіцызму, і іншыя групы, якія завуць сябе каталіцкімі, не прызнаюцца такімі Рымскай каталіцкай царквой, паколькі асноўная прыкмета каталіцызму — у прызнанні Папы Рымскага главою царквы. Да праваслаўя сябе адносяць дзве розныя групы цэркваў, якія аднолькава завуць сябе праваслаўнымі — дахалкідонскія Старажытнаўсходнія праваслаўныя цэрквы і халкідонскія Усходнія праваслаўныя цэрквы візантыйскай традыцыі. Пры гэтым узаемаадносіны паміж імі вар'іруюць ад узаемапрызнання да абвінавачванняў у ерасях[10].

Акрамя таго, у такую трохчастковую схему зусім не ўпісваецца Асірыйская царква Усходу, адзіная царква, якая вызнае нестарыянства, а такім чынам, уяўляе асобную хрысціянскую канфесію. У сувязі з гэтым больш нагляднай схемай канфесійнага падзелу ўяўляецца размеркаванне розных груп цэркваў паводле храналогіі фарміравання іх спавядання.

Хрысціянскія канфесіі паводле храналогіі іх адасаблення

Прыклады канфесій

Зноскі

  1. ↑ а б Конфессия// С. А. Кузнецов Большой толковый словарь русского языка. — 1-е изд-е: СПб.: Норинт, 1998.
  2. ↑ Конфессия // Н. Г. Комлев Словарь иностранных слов. — М., 2006
  3. ↑ Конфессия //Л. П. Крысин Толковый словарь иностранных слов. — М: Русский язык, 1998.
  4. ↑ Конфессия // Современная энциклопедия, 2000.
  5. ↑ а б Д. К. Безнюк Конфессия// Энциклопедия / сост. и общ. ред. А. А. Грицанов, Г. В. Синило. — Минск: Книжный Дом, 2007. — 960 с. — (Мир энциклопедий)
  6. ↑ а б в В. А. Цыпин, прот. Вероисповедание // Православная энциклопедия, Т. 7. — «'С. 270»'.
  7. ↑ Конфессия // Новая иллюстрированная энциклопедия. Кн. 9. Кл—Ку. — М.: Большая российская энциклопедия, 2003.:ил. — «'С. 115»'. ISBN 5-85270-201-3 (кн. 9), ISBN 5-85270-218-8
  8. ↑ Джош Макдауэлл, Дон Стюарт. «Обманщики. Bо что верят приверженцы культов». — М.: Протестант, 1994, 215 с.
  9. ↑ Являются ли Свидетели Иеговы протестантами? // Сторожевая башня, 1 ноября 2009 года. — С. 19. — ISSN 0043-1087
  10. ↑ АРМЯНСКАЯ АПОСТОЛЬСКАЯ ЦЕРКОВЬ // Православная энциклопедия Древо
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Канфесія&oldid=1697664"