Лішайнікі: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 68 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q43142 (translate me)
вікіфікацыя
Радок 12: Радок 12:
|wikt=лішайнік
|wikt=лішайнік
}}
}}
'''Лішайнікі''' (''Lichenes'') — група ніжэйшых раслін, утвораных сімбіёзам [[грыб]]а (мікабіёнт) і [[водарасці]] (фікабіёнт).
'''Лішайнікі''' (''Lichenes'') — група ніжэйшых раслін, утвораных сімбіёзам [[грыб]]а (мікабіёнт) і [[водарасці]] (фікабіёнт).


Больш за 400 родаў, каля 20 тыс. відаў; на Беларусі 38 сямействаў, 114 родаў, каля 500 відаў.<ref>БелЭн у 18 т. Т.9. - Мн., 1999.</ref> Найбольш пашыраны: [[гіпагімнія]], [[графіс]], [[кладонія]], [[ксанторыя]], [[лабарыя]], [[леканора]], [[пармелія]], [[пармеліёпсіс]], [[пельтыгера]], [[пертузарыя]], [[рамаліна]], [[стэрэакаўлан]], [[уснея]], [[фісцыя]], [[цэтрарыя]], [[эвернія]], артонія, алекторыя, бацыдыя, буэлія, калаплака, калема, [[лецыдзея]], меланелія і інш.
Больш за 400 родаў, каля 20 тыс. відаў; на Беларусі 38 сямействаў, 114 родаў, каля 500 відаў.<ref>БелЭн у 18 т. Т.9. — Мн., 1999.</ref> Найбольш пашыраны: [[гіпагімнія]], [[графіс]], [[кладонія]], [[ксанторыя]], [[лабарыя]], [[леканора]], [[пармелія]], [[пармеліёпсіс]], [[пельтыгера]], [[пертузарыя]], [[рамаліна]], [[стэрэакаўлан]], [[уснея]], [[фісцыя]], [[цэтрарыя]], [[эвернія]], артонія, алекторыя, бацыдыя, буэлія, калаплака, калема, [[лецыдзея]], меланелія і інш.


Растуць на дрэвах, камянях, глебе.
Растуць на дрэвах, камянях, [[Глеба|глебе]].


Шматгадовыя (узрост бывае да тысяч гадоў) расліны шэрага, бурага, аранжавага, чорнага і іншых колераў. Вегетатыўнае цела — [[слаявіна]], або талом, утворана перапляценнем грыбных гіфаў і клеткамі водарасці. У складзе лішайнікаў часцей аднаклетачныя (26 родаў) і некалькі відаў ніткаватых водарасцей. Яны складаюць 10-15% ад усяго аб'ёму слаявіны. Па анатамічнай будове вылучаюць гамеамерную слаявіну (водарасці ў ёй размешчаны амаль раўнамерна) і гетэрамерную (водарасці ўтвараюць 1-2 адасобленыя слаі пад верхняй коркай слаявіны). Па форме бываюць накіпныя, або коркавыя (аспіцылія, леканора), ліставатыя (ксанторыя, пельтыгера) і кусцістыя (кладонія, уснея). Размнажаюцца вегетатыўным спосабам і спорамі. Першымі засяляюць неўрадлівыя глебы і назапашваюць арганічныя рэчывы.
Шматгадовыя (узрост бывае да тысяч гадоў) расліны шэрага, бурага, аранжавага, чорнага і іншых колераў. [[Вегетатыўнае цела]] — [[слаявіна]], або талом, утворана перапляценнем грыбных гіфаў і клеткамі водарасці. У складзе лішайнікаў часцей аднаклетачныя (26 родаў) і некалькі відаў ніткаватых водарасцей. Яны складаюць 10—15 % ад усяго аб’ёму слаявіны. Па анатамічнай будове вылучаюць гамеамерную слаявіну (водарасці ў ёй размешчаны амаль раўнамерна) і гетэрамерную (водарасці ўтвараюць 1-2 адасобленыя слаі пад верхняй коркай слаявіны). Па форме бываюць накіпныя, або коркавыя (аспіцылія, леканора), ліставатыя (ксанторыя, пельтыгера) і кусцістыя (кладонія, уснея). Размнажаюцца вегетатыўным спосабам і спорамі. Першымі засяляюць неўрадлівыя глебы і назапашваюць арганічныя рэчывы.


3 лішайнікаў атрымліваюць лішайнікавыя кіслоты, антыбіётыкі, лакмус, фарбы і нш. На поўначы ісландскі лішайнік, кладонія — асноўны корм паўночных аленяў.
3 лішайнікаў атрымліваюць лішайнікавыя кіслоты, [[антыбіётыкі]], [[лакмус]], фарбы і інш. На поўначы ісландскі лішайнік, кладонія — асноўны корм паўночных аленяў.


Адчувальныя да забруджвання атмасферы (гл. [[ліхенаіндыкацыя]]).
Адчувальныя да забруджвання атмасферы (гл. [[ліхенаіндыкацыя]]).
Радок 28: Радок 28:
{{зноскі}}
{{зноскі}}


==Літаратура==
== Літаратура ==
*Определитель лишайников СССР. Л., 1975. Вып. 3. С. 85—105.
* Определитель лишайников СССР. Л., 1975. Вып. 3. С. 85—105.
*Ahmadjian V. (1993). The Lichen Symbiosis. New York: John Wiley & Sons. ISBN 0-471-57885-1.
* Ahmadjian V. (1993). The Lichen Symbiosis. New York: John Wiley & Sons. ISBN 0-471-57885-1.
*Brodo, I.M., S.D. Sharnoff, and S. Sharnoff, 2001. Lichens of North America. Yale University Press, New Haven.
* Brodo, I.M., S.D. Sharnoff, and S. Sharnoff, 2001. Lichens of North America. Yale University Press, New Haven.
*Gilbert, O. 2004. The Lichen Hunters. The Book Guild Ltd. England.
* Gilbert, O. 2004. The Lichen Hunters. The Book Guild Ltd. England.
*Haugan, Reidar / Timdal, Einar (1992): Squamarina scopulorum (Lecanoraceae), a new lichen species from Norway. Nordic Journal of Botany 12(3): 357-360.
* Haugan, Reidar / Timdal, Einar (1992): Squamarina scopulorum (Lecanoraceae), a new lichen species from Norway. Nordic Journal of Botany 12(3): 357—360.
*Hawksworth, D.L. and Seaward, M.R.D. 1977. Lichenology in the British Isles 1568 - 1975. The Richmond Publishing Co. Ltd., 1977.
* Hawksworth, D.L. and Seaward, M.R.D. 1977. Lichenology in the British Isles 1568—1975. The Richmond Publishing Co. Ltd., 1977.
*Kershaw, K.A. Physiological Ecology of Lichens, 1985. Cambridge University Press Cambridge.
* Kershaw, K.A. Physiological Ecology of Lichens, 1985. Cambridge University Press Cambridge.
*Kirk PM, Cannon PF, Minter DW, Stalpers JA. (2008). Dictionary of the Fungi. (10th ed.). Wallingford: CABI. ISBN 9780851998268.
* Kirk PM, Cannon PF, Minter DW, Stalpers JA. (2008). Dictionary of the Fungi. (10th ed.). Wallingford: CABI. ISBN 9780851998268.
*Purvis, O.W., Coppins, B.J., Hawksworth, D.L., James, P.W. and Moore, D.M. (Editors) 1992. The Lichen Flora of Great Britain and *Ireland. Natural History Museum, London.
* Purvis, O.W., Coppins, B.J., Hawksworth, D.L., James, P.W. and Moore, D.M. (Editors) 1992. The Lichen Flora of Great Britain and *Ireland. Natural History Museum, London.
*Sanders, W.B. 2001. Lichens: interface between mycology and plant morphology. Bioscience 51: 1025-1035.
* Sanders, W.B. 2001. Lichens: interface between mycology and plant morphology. Bioscience 51: 1025—1035.
*Seaward, M.R.D. 1984. Census Catalogue of Irish Lichens. Glasra 81 - 32.
* Seaward, M.R.D. 1984. Census Catalogue of Irish Lichens. Glasra 81 — 32.
*Van Haluwyn, C., Lerond, M. 1993. Guide des lichens: Lechevalier. - Paris.
* Van Haluwyn, C., Lerond, M. 1993. Guide des lichens: Lechevalier. — Paris.


{{Commonscat|Lichens}}
{{Commonscat|Lichens}}

Версія ад 06:33, 24 лістапада 2013

Поліфілетычная група грыбоў

Назва
Лішайнікі
Статус назвы
не вядомы
ПАВЕДАМЛЕННЕ ПРА ПАМЫЛКУ
Няслушнае значэнне параметру status.
Лацінская назва
Lichenes
Бацькоўскі таксон
Падцарства Нізшыя расліны (Thallophyta)
Прадстаўнікі
каля 400 радоў
Выявы на ВікісховішчыВыявы на Вікісховішчы
У Вікіслоўніку ёсць артыкул «лішайнік»Лішайнікі у Вікіслоўніку

Лішайнікі (Lichenes) — група ніжэйшых раслін, утвораных сімбіёзам грыба (мікабіёнт) і водарасці (фікабіёнт).

Больш за 400 родаў, каля 20 тыс. відаў; на Беларусі 38 сямействаў, 114 родаў, каля 500 відаў.[1] Найбольш пашыраны: гіпагімнія, графіс, кладонія, ксанторыя, лабарыя, леканора, пармелія, пармеліёпсіс, пельтыгера, пертузарыя, рамаліна, стэрэакаўлан, уснея, фісцыя, цэтрарыя, эвернія, артонія, алекторыя, бацыдыя, буэлія, калаплака, калема, лецыдзея, меланелія і інш.

Растуць на дрэвах, камянях, глебе.

Шматгадовыя (узрост бывае да тысяч гадоў) расліны шэрага, бурага, аранжавага, чорнага і іншых колераў. Вегетатыўнае цела — слаявіна, або талом, утворана перапляценнем грыбных гіфаў і клеткамі водарасці. У складзе лішайнікаў часцей аднаклетачныя (26 родаў) і некалькі відаў ніткаватых водарасцей. Яны складаюць 10—15 % ад усяго аб’ёму слаявіны. Па анатамічнай будове вылучаюць гамеамерную слаявіну (водарасці ў ёй размешчаны амаль раўнамерна) і гетэрамерную (водарасці ўтвараюць 1-2 адасобленыя слаі пад верхняй коркай слаявіны). Па форме бываюць накіпныя, або коркавыя (аспіцылія, леканора), ліставатыя (ксанторыя, пельтыгера) і кусцістыя (кладонія, уснея). Размнажаюцца вегетатыўным спосабам і спорамі. Першымі засяляюць неўрадлівыя глебы і назапашваюць арганічныя рэчывы.

3 лішайнікаў атрымліваюць лішайнікавыя кіслоты, антыбіётыкі, лакмус, фарбы і інш. На поўначы ісландскі лішайнік, кладонія — асноўны корм паўночных аленяў.

Адчувальныя да забруджвання атмасферы (гл. ліхенаіндыкацыя).

Вывучае лішайнікі ліхеналогія.

Зноскі

  1. БелЭн у 18 т. Т.9. — Мн., 1999.

Літаратура

  • Определитель лишайников СССР. Л., 1975. Вып. 3. С. 85—105.
  • Ahmadjian V. (1993). The Lichen Symbiosis. New York: John Wiley & Sons. ISBN 0-471-57885-1.
  • Brodo, I.M., S.D. Sharnoff, and S. Sharnoff, 2001. Lichens of North America. Yale University Press, New Haven.
  • Gilbert, O. 2004. The Lichen Hunters. The Book Guild Ltd. England.
  • Haugan, Reidar / Timdal, Einar (1992): Squamarina scopulorum (Lecanoraceae), a new lichen species from Norway. Nordic Journal of Botany 12(3): 357—360.
  • Hawksworth, D.L. and Seaward, M.R.D. 1977. Lichenology in the British Isles 1568—1975. The Richmond Publishing Co. Ltd., 1977.
  • Kershaw, K.A. Physiological Ecology of Lichens, 1985. Cambridge University Press Cambridge.
  • Kirk PM, Cannon PF, Minter DW, Stalpers JA. (2008). Dictionary of the Fungi. (10th ed.). Wallingford: CABI. ISBN 9780851998268.
  • Purvis, O.W., Coppins, B.J., Hawksworth, D.L., James, P.W. and Moore, D.M. (Editors) 1992. The Lichen Flora of Great Britain and *Ireland. Natural History Museum, London.
  • Sanders, W.B. 2001. Lichens: interface between mycology and plant morphology. Bioscience 51: 1025—1035.
  • Seaward, M.R.D. 1984. Census Catalogue of Irish Lichens. Glasra 81 — 32.
  • Van Haluwyn, C., Lerond, M. 1993. Guide des lichens: Lechevalier. — Paris.


Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA Шаблон:Link GA Шаблон:Link FA