Стражнік вялікі літоўскі: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія]

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Версія ад 17:36, 7 чэрвеня 2014

Стражнік вялікі літоўскі (па-лацінску exeubiarum vel vigiliarum praefectus) — ураднік у Вялікім Княстве Літоўскім, абавязкам якога было ў час знаходжання караля ў войску кіраваць пярэдняй стражай і загадваць каравулам у час пастояў.

Пасада заснавана ў 1635 вялікім князем Уладзіславам Вазам. Падобныя функцыі ў дачыненні да павятовага паспалітага рушэння мелі павятовыя стражнікі.

Спіс вялікіх стражнікаў літоўскіх

Год прыняцця пасады	Год складання пасады альбо смерці	Асоба	Заўвагі
Вялікія стражнікі літоўскія
10 сакавіка 1636	1656	Рыгор Мірскі (Grzegorz Mirski)	Пазбаўлены пасады за падтрымку Кейданскай уніі
8 красавіка 1656	1668	Уладзіслаў Юрый Халецкі (Władysław Jerzy Chalecki)	Памёр
8 лютага 1668	22 кастрычніка 1668	Міхал Леан Абуховіч (Michał Leon Obuchowicz)	Памёр
29 верасня 1669	студзень 1676	Баніфацый Тэафіл Пац (Bonifacy Teofil Pac)	Паступіў на вялікага абознага літоўскага
3 лютага 1676	13 красавіка 1692	Самуэль Кміціц (Samuel Kmicic)	Памёр
20 мая 1692	25 чэрвеня 1698	Міхал Юзаф Сапега (Michał Józef Sapieha)	Паступіў на польнага пісара літоўскага
10 ліпеня 1698	1703	Людвік Канстанцін Пацей (Ludwik Konstanty Pociej)	Паступіў на вялікага падскарбія літоўскага
27 лістапада 1703	26 кастрычніка 1710	Казімір Заранка-Гарбоўскі (Kazimierz Zaranek-Horbowski)	Паступіў на жамойцкага старосту
1708	1709	Казімір Крышпін-Кіршанштэйн (Kazimierz Kryszpin-Kirszensztein)	Прызначаны Станіславам Ляшчынскім
1710	25 мая 1729	Станіслаў Уладзіслаў Патоцкі (Stanisław Władysław Potocki)	Паступіў на белзскага ваяводу
4 чэрвеня 1729	1748	Антоні Пацей (Antoni Pociej)	Адмовіўся ад пасады
26 лістапада 1748	студзень 1771	Людвік Пацей (Ludwik Pociej)	Пляменнік папярэдняга. Памёр
7 студзеня 1771	14 ліпеня 1774	Леанард Пацей (Leonard Pociej)	Брат папярэдняга. Памёр
1774	22 чэрвеня 1776	Антоні Гелгуд (Antoni Gielgud)	Паступіў на жамойцкага кашталяна
14 ліпеня 1776	1789	Юзаф Юдзіцкі (Józef Judycki)	Адмовіўся ад пасады
23 снежня 1789	1793	Ігнацы Гелгуд (Ignacy Giełgud)	Адмовіўся ад пасады
1793	1795	Людвік Гелгуд (Ludwik Giełgud)	Брат папярэдняга. Склаў паўнамоцтвы ў сувязі са спыненнем існавання Рэчы Паспалітай

Глядзіце таксама

Літаратура

Wolff J. Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego: 1385—1795. — Kraków, 1885.
Żychliński T. Złota księga szlachty polskiej. T. 1—31. — Poznań, 1879—1908.

@@ Радок 15: / Радок 15: @@
 | colspan="5" align=center style="background-color:{{Колер|ВКЛ}}"| '''Вялікія стражнікі літоўскія'''
 |-align=center
-|[[10 сакавіка]] [[1636]]||[[1656]]||[[Рыгор Мірскі]]</br>''(Grzegorz Mirski)''||[[Выява:Herb Światopełk-Mirskich.PNG|70px]]||Пазбаўлены пасады за падтрымку [[Кейданская унія|Кейданскай уніі]]
+|[[10 сакавіка]] [[1636]]||[[1656]]||[[Рыгор Мірскі]]<br />''(Grzegorz Mirski)''||[[Выява:Herb Światopełk-Mirskich.PNG|70px]]||Пазбаўлены пасады за падтрымку [[Кейданская унія|Кейданскай уніі]]
 |-align=center
-|[[8 красавіка]] [[1656]]||[[1668]]||[[Уладзіслаў Юрый Халецкі]]</br>''(Władysław Jerzy Chalecki)''||[[Выява:POL COA Chalecki.svg|70px]]||Памёр
+|[[8 красавіка]] [[1656]]||[[1668]]||[[Уладзіслаў Юрый Халецкі]]<br />''(Władysław Jerzy Chalecki)''||[[Выява:POL COA Chalecki.svg|70px]]||Памёр
 |-align=center
-|[[8 лютага]] [[1668]]||[[22 кастрычніка]] [[1668]]||[[Міхал Леан Абуховіч]]</br>''(Michał Leon Obuchowicz)''||[[Выява:POL COA Jasieńczyk.svg|70px]]||Памёр
+|[[8 лютага]] [[1668]]||[[22 кастрычніка]] [[1668]]||[[Міхал Леан Абуховіч]]<br />''(Michał Leon Obuchowicz)''||[[Выява:POL COA Jasieńczyk.svg|70px]]||Памёр
 |-align=center
-|[[29 верасня]] [[1669]]||студзень [[1676]]||[[Баніфацый Тэафіл Пац]]</br>''(Bonifacy Teofil Pac)||[[Выява:POL COA Gozdawa.svg|70px]]||Паступіў на [[Вялікі абозны літоўскі|вялікага абознага літоўскага]]
+|[[29 верасня]] [[1669]]||студзень [[1676]]||[[Баніфацый Тэафіл Пац]]<br />''(Bonifacy Teofil Pac)||[[Выява:POL COA Gozdawa.svg|70px]]||Паступіў на [[Вялікі абозны літоўскі|вялікага абознага літоўскага]]
 |-align=center
-|[[3 лютага]] [[1676]]||[[13 красавіка]] [[1692]]||[[Кміціц|Самуэль Кміціц]]</br>''(Samuel Kmicic)''||[[Выява:POL COA Radzic II.svg|70px]]||Памёр
+|[[3 лютага]] [[1676]]||[[13 красавіка]] [[1692]]||[[Кміціц|Самуэль Кміціц]]<br />''(Samuel Kmicic)''||[[Выява:POL COA Radzic II.svg|70px]]||Памёр
 |-align=center
-|[[20 мая]] [[1692]]||[[25 чэрвеня]] [[1698]]||[[Міхал Юзэф Сапега]]</br>''(Michał Józef Sapieha)''||[[Выява:Michał Juzef Sapieha. Міхал Юзэф Сапега (XVIII).jpg|70px]]||Паступіў на [[Польныя пісары літоўскія|польнага пісара літоўскага]]
+|[[20 мая]] [[1692]]||[[25 чэрвеня]] [[1698]]||[[Міхал Юзаф Сапега]]<br />''(Michał Józef Sapieha)''||[[Выява:Michał Juzef Sapieha. Міхал Юзэф Сапега (XVIII).jpg|70px]]||Паступіў на [[Польныя пісары літоўскія|польнага пісара літоўскага]]
 |-align=center
-|[[10 ліпеня]] [[1698]]||[[1703]]||[[Людвік Канстанцін Пацей]]</br>''(Ludwik Konstanty Pociej)''||[[Выява:Ludwik Konstanty Pociej.PNG|70px]]||Паступіў на [[Вялікі падскарбі літоўскі|вялікага падскарбія літоўскага]]
+|[[10 ліпеня]] [[1698]]||[[1703]]||[[Людвік Канстанцін Пацей]]<br />''(Ludwik Konstanty Pociej)''||[[Выява:Ludwik Konstanty Pociej.PNG|70px]]||Паступіў на [[Вялікі падскарбі літоўскі|вялікага падскарбія літоўскага]]
 |-align=center
-|[[27 лістапада]] [[1703]]||[[26 кастрычніка]] [[1710]]||[[Казімір Заранка-Гарбоўскі]]</br>''(Kazimierz Zaranek-Horbowski)''||[[Выява:POL COA Korczak.svg|70px]]||Паступіў на [[Старосты жамойцкія|жамойцкага старосту]]
+|[[27 лістапада]] [[1703]]||[[26 кастрычніка]] [[1710]]||[[Казімір Заранка-Гарбоўскі]]<br />''(Kazimierz Zaranek-Horbowski)''||[[Выява:POL COA Korczak.svg|70px]]||Паступіў на [[Старосты жамойцкія|жамойцкага старосту]]
 |-align=center bgcolor = #E6E6AA
-|[[1708]]||[[1709]]||[[Казімір Крышпін-Кіршанштэйн]]</br>''(Kazimierz Kryszpin-Kirszensztein)''||[[Выява:Herb Kryszpin.jpg|70px]]||Прызначаны [[Станіслаў Ляшчынскі|Станіславам Ляшчынскім]]
+|[[1708]]||[[1709]]||[[Казімір Крышпін-Кіршанштэйн]]<br />''(Kazimierz Kryszpin-Kirszensztein)''||[[Выява:Herb Kryszpin.jpg|70px]]||Прызначаны [[Станіслаў Ляшчынскі|Станіславам Ляшчынскім]]
 |-align=center
-|[[1710]]||[[25 мая]] [[1729]]||[[Станіслаў Уладзіслаў Патоцкі]]</br>''(Stanisław Władysław Potocki)''||[[Выява:POL COA Pilawa.svg|70px]]||Паступіў на [[Ваяводы белзскія|белзскага ваяводу]]
+|[[1710]]||[[25 мая]] [[1729]]||[[Станіслаў Уладзіслаў Патоцкі]]<br />''(Stanisław Władysław Potocki)''||[[Выява:POL COA Pilawa.svg|70px]]||Паступіў на [[Ваяводы белзскія|белзскага ваяводу]]
 |-align=center
-|[[4 чэрвеня]] [[1729]]||[[1748]]||[[Антоні Пацей]]</br>''(Antoni Pociej)''||[[Выява:POL COA Waga.svg|70px]]||Адмовіўся ад пасады
+|[[4 чэрвеня]] [[1729]]||[[1748]]||[[Антоні Пацей]]<br />''(Antoni Pociej)''||[[Выява:POL COA Waga.svg|70px]]||Адмовіўся ад пасады
 |-align=center
-|[[26 лістапада]] [[1748]]||студзень [[1771]]||[[Людвік Пацей (сын Аляксандра)|Людвік Пацей]]</br>''(Ludwik Pociej)''||[[Выява:Ludvik Paciej. Людвік Пацей.jpg|70px]]||Пляменнік папярэдняга. </br>Памёр
+|[[26 лістапада]] [[1748]]||студзень [[1771]]||[[Людвік Пацей (сын Аляксандра)|Людвік Пацей]]<br />''(Ludwik Pociej)''||[[Выява:Ludvik Paciej. Людвік Пацей.jpg|70px]]||Пляменнік папярэдняга. <br />Памёр
 |-align=center
-|[[7 студзеня]] [[1771]]||[[14 ліпеня]] [[1774]]||[[Леанард Пацей]]</br>''(Leonard Pociej)''||[[Выява:POL COA Waga.svg|70px]]||Брат папярэдняга. </br>Памёр
+|[[7 студзеня]] [[1771]]||[[14 ліпеня]] [[1774]]||[[Леанард Пацей]]<br />''(Leonard Pociej)''||[[Выява:POL COA Waga.svg|70px]]||Брат папярэдняга. <br />Памёр
 |-align=center
-|[[1774]]||[[22 чэрвеня]] [[1776]]||[[Антоні Гелгуд]]</br>''(Antoni Gielgud)''||[[Выява:POL COA Giełgud.svg|70px]]||Паступіў на [[Кашталяны жамойцкія|жамойцкага кашталяна]]
+|[[1774]]||[[22 чэрвеня]] [[1776]]||[[Антоні Гелгуд]]<br />''(Antoni Gielgud)''||[[Выява:POL COA Giełgud.svg|70px]]||Паступіў на [[Кашталяны жамойцкія|жамойцкага кашталяна]]
 |-align=center
-|[[14 ліпеня]] [[1776]]||[[1789]]||[[Юзэф Юдзіцкі]]</br>''(Józef Judycki)''||[[Выява:POL COA Judycki.svg|70px]]||Адмовіўся ад пасады
+|[[14 ліпеня]] [[1776]]||[[1789]]||[[Юзаф Юдзіцкі]]<br />''(Józef Judycki)''||[[Выява:POL COA Judycki.svg|70px]]||Адмовіўся ад пасады
 |-align=center
-|[[23 снежня]] [[1789]]||[[1793]]||[[Ігнацы Гелгуд]]</br>''(Ignacy Giełgud)''||[[Выява:POL COA Giełgud.svg|70px]]||Адмовіўся ад пасады
+|[[23 снежня]] [[1789]]||[[1793]]||[[Ігнацы Гелгуд]]<br />''(Ignacy Giełgud)''||[[Выява:POL COA Giełgud.svg|70px]]||Адмовіўся ад пасады
 |-align=center
-|[[1793]]||[[1795]]||[[Людвік Гелгуд]]</br>''(Ludwik Giełgud)''||[[Выява:POL COA Giełgud.svg|70px]]||Брат папярэдняга. </br>Склаў паўнамоцтвы ў сувязі са спыненнем існавання [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]]
+|[[1793]]||[[1795]]||[[Людвік Гелгуд]]<br />''(Ludwik Giełgud)''||[[Выява:POL COA Giełgud.svg|70px]]||Брат папярэдняга. <br />Склаў паўнамоцтвы ў сувязі са спыненнем існавання [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]]
 |-
 |}
@@ Радок 59: / Радок 59: @@
 * Wolff J. Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego: 1385—1795. — Kraków, 1885.
 * Żychliński T. Złota księga szlachty polskiej. T. 1—31. — Poznań, 1879—1908.
 [[Катэгорыя:Вялікія стражнікі літоўскія| ]]