Старыца: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 08:53, 22 чэрвеня 2014

Схема працэсу меандравання з утварэннем старыцы

Ста́рыца, старарэ́чча, старык — частка былога рэчышча ракі.

Старыца зазвычай мае серпа- або петлепадобную форму. Як правіла, старыцы ўтвараюцца пры выпростванні меандруючага рэчышча, калі ў разводдзе або паводку воды, што ідуць па абалоне, здольныя прамыць больш кароткі шлях. Таксама старыцы ўтвараюцца пры дасягненні меандруючай ракой поўнай ступені развіцця такім чынам, што суседнія лукавіны злучаюцца адна з адной. Часам старыцы бываюць выцягнутай формы. Такая форма старыц утвараецца пры іншых тыпах рэчышчавых працэсаў, напрыклад, пры абалоннай шматрукаўнасці.

Пасля выпроствання рака пачынае цячы па новай (пратоцы), а былое, больш доўгае рэчышча пераўтвараецца ў старыцу. Паступова ўваходы ў старыцу заносяцца пяском і ілам. Старыца пэўны час захоўваецца як возера, а пасля трансфармуецца ў вільготны луг ці балота, альбо высыхае.

Найбольш буйная і старая з існых старыц — Узбой, старое рэчышча Амудар'і, працягласцю больш за паўтысячы кіламетраў.

Літаратура

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 165. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0251-2 (Т. 15).
Попов И. В. Деформации речных русел и гидротехническое строительство. — Л.: Гидрометеоиздат, 1965. — 328 с.
Галай И. П. География: термины и понятия: словарь для учащихся и абитуриентов / И. П. Галай, Е. И. Галай. — Мн.: Белкартография, 2011. — С. 177. — 223 с. — 1 000 экз. — ISBN 978-985-508-082-5. (руск.)

Спасылкі

Старица (географич.) (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі
Старица // Российский гуманитарный энциклопедический словарь: В 3 т. — М.: Гуманит. изд. центр ВЛАДОС: Филол. фак. С.-Петерб. гос. ун-та, 2002
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Старыца

@@ Радок 2: / Радок 2: @@
 [[Выява:Meandro.png|thumb|Схема працэсу [[Меандраванне|меандравання]] з утварэннем старыцы]]
 [[Выява:SonghuaRiver ASTER 20020401.jpg|thumb|злева|Выгляд [[Меандраванне|меандруючага]] русла на фотаздымку са спадарожніку. У [[Даліна|рачной даліне]] бачныя сэрпападобныя старыцы]]
-[[Выява:Starorzecze1.jpg|thumb|злева|Старыца]]
+[[Выява:Starorzecze1.jpg|thumb|злева|Старыца ў даліне [[Рака Вісла|Віслы]]]]
-[[Выява:Kregi-Countryside-2005.JPG|thumb|злева|Зарослая старыца]]
+[[Выява:Kregi-Countryside-2005.JPG|thumb|злева|Зарослая старыца ў даліне ракі [[Рака Заходні Буг|Буг]]]]
-'''Ста́рыца''', ''старарэ́чча'' — частка былога [[Рачное рэчышча|рэчышча]] [[Рака|ракі]].
+'''Ста́рыца''', ''старарэ́чча, старык'' — частка былога [[Рачное рэчышча|рэчышча]] [[Рака|ракі]].
-Старыца зазвычай мае серпа- або петлепадобную форму. Як правіла, старыцы ўтвараюцца пры выпростванні [[Меандраванне|меандруючага]] рэчышча, калі ў [[разводдзе]] або [[Паводка|паводку]] воды, што йдуць па [[Абалона|абалоне]], здольныя прамыць больш кароткі шлях. Таксама старыцы ўтвараюцца пры дасягненні меандруючай ракой поўнай ступені развіцця такім чынам, што суседнія [[Лукавіна|лукавіны]] злучаюцца адна з адной. Часам старыцы бываюць вытягнутай формы. Такая форма старыц утвараецца пры іншых тыпах рэчашчавых працэсаў, напрыклад, пры абалоннай шматрукаўнасці.
+Старыца зазвычай мае серпа- або петлепадобную форму. Як правіла, старыцы ўтвараюцца пры выпростванні [[Меандраванне|меандруючага]] рэчышча, калі ў [[разводдзе]] або [[Паводка|паводку]] воды, што ідуць па [[Абалона|абалоне]], здольныя прамыць больш кароткі шлях. Таксама старыцы ўтвараюцца пры дасягненні меандруючай ракой поўнай ступені развіцця такім чынам, што суседнія [[Лукавіна|лукавіны]] злучаюцца адна з адной. Часам старыцы бываюць выцягнутай формы. Такая форма старыц утвараецца пры іншых тыпах рэчышчавых працэсаў, напрыклад, пры абалоннай шматрукаўнасці.
-Пасля выпрастання рака пачынае цекчы па новай ([[Пратока|пратоцы]]), а былое, больш доўгае рэчышча пераўтвараецца ў старыцу. Паступова ўваходы ў старыцу заносяцца пяском і ілам. Старыца пэўны час захоўваецца як [[возера]], а пасля трансфармуецца ў вільготны [[луг, расліннасць|луг]] ці [[балота]], альбо высыхае.
+Пасля выпроствання рака пачынае цячы па новай ([[Пратока|пратоцы]]), а былое, больш доўгае рэчышча пераўтвараецца ў старыцу. Паступова ўваходы ў старыцу заносяцца пяском і ілам. Старыца пэўны час захоўваецца як [[возера]], а пасля трансфармуецца ў вільготны [[луг, расліннасць|луг]] ці [[балота]], альбо высыхае.
-Найбольш буйная і старая з існых старыц — [[Узбой]], старое рэчышча [[Амудар'я|Амудар'і]], працягласцю больш за паўтысячы кіламетраў.
+Найбольш буйная і старая з існых старыц — [[Узбой]], старое рэчышча [[Амудар'я|Амудар'і]], працягласцю больш за паўтысячы кіламетраў.
 == Літаратура ==
+* {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.15: Следавікі — Трыо|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=2002|том=15|старонкі=165|старонак=552|isbn=985-11-0251-2 (Т. 15)|тыраж=10&nbsp;000}}
-* ''Попов И. В.'' Деформации речных русел и гидротехническое строительство. — Л.: Гидрометеоиздат, 1965. — 328 с.
+* ''Попов И. В.'' Деформации речных русел и гидротехническое строительство. — Л.: Гидрометеоиздат, 1965. — 328 с.
+* {{кніга|аўтар=Галай И. П.|загаловак=География: термины и понятия: словарь для учащихся и абитуриентов|адказны=И. П. Галай, Е. И. Галай|месца=Мн.|выдавецтва=Белкартография|год=2011|старонкі=177|старонак=223|isbn=978-985-508-082-5|тыраж=1000}}{{ref-ru}}
 == Спасылкі ==
+* {{з ВСЭ|http://slovari.yandex.ru/~книги/БСЭ/Старица%20(географич.)/|title=Старица (географич.)}}
-{{Commons|Category:Oxbow lakes}}
+* [http://slovari.yandex.ru/~книги//Гуманитарный%20словарь/Старица/ Старица] // Российский гуманитарный энциклопедический словарь: В 3 т. — М.: Гуманит. изд. центр ВЛАДОС: Филол. фак. С.-Петерб. гос. ун-та, 2002
+* {{Commons|Category:Oxbow lakes}}
 [[Катэгорыя:Гідраграфія]]