Волава: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
крыніца — be-x-old:Волава |
др Адкат версіі 1859408 аўтарства Чаховіч Уладзіслаў (размова) |
||
Радок 46: | Радок 46: | ||
| тэмпература Дэбая = 170,00 |
| тэмпература Дэбая = 170,00 |
||
}}{{Элемент перыядычнай сістэмы|align=center|fontsize=100%|number=50}} |
}}{{Элемент перыядычнай сістэмы|align=center|fontsize=100%|number=50}} |
||
'''Волава''' ({{lang-la|Stannum}}) '''Sn''' — [[хімічны элемент]] IV групы [[Перыядычная сістэма элементаў|перыядычнай сістэмы]]; атамны нумар 50. Серабрыста-белы [[метал]]. |
'''Волава''' ({{lang-la|Stannum}}) '''Sn''' — [[хімічны элемент]] IV групы [[Перыядычная сістэма элементаў|перыядычнай сістэмы]]; атамны нумар 50. Серабрыста-белы [[метал]]. |
||
Выкарыстоўваецца ў будаўніцтве, з'яўляецца матэрыялам пры стварэнні волава-кіслотных акумулятараў, куляў і стрэл, [[прыпой|прыпою]], лёгкаплаўкіх сплаваў, а таксама радыяцыйных экранаў. Волава мае самы высокі атамны нумар з усіх стабільных элементаў, хоць элемент [[вісмут]] мае адзіны [[ізатоп]] з [[перыяд паўраспаду|перыядам паўраспаду]], які ацэньваецца такім доўгім, што можа лічыцца стабільным. |
|||
Трапленне волава ў арганізм [[чалавек]]а і [[жывёлы|жывёл]] прыводзіць да пашкоджання [[нервовая сістэма|нервовай сістэмы]] і выклікае засмучэнне [[галаўны мозг|мозгу]]. Празмернае ўтрыманне волава выклікае таксама захворванні крыві ў [[сысуны|сысуноў]]. Волава, як і [[ртуць]], з'яўляецца нейратаксінам, які назапашваецца ў мяккіх тканінах і касцях. |
|||
== Прыродныя крыніцы == |
== Прыродныя крыніцы == |
Версія ад 17:17, 7 лістапада 2014
| |||||
Вонкавы від простага рэчыва | |||||
---|---|---|---|---|---|
Уласцівасці атама | |||||
Імя, сімвал, нумар | Волава / Stannum (Sn), 50 | ||||
Атамная маса (малярная маса) |
118,710(7)[1] а. а. м. (г/моль) | ||||
Электронная канфігурацыя | [Kr] 4d10 5s2 5p2 | ||||
Радыус атама | 162 пм | ||||
Хімічныя ўласцівасці | |||||
Кавалентны радыус | 141 пм | ||||
Радыус іона | (+4e) 71 (+2) 93 пм | ||||
Электраадмоўнасць | 1,96 (шкала Полінга) | ||||
Электродны патэнцыял | -0,136 | ||||
Ступені акіслення | +4, +2 | ||||
Энергія іанізацыі (першы электрон) |
708,2 (7,34) кДж/моль (эв) | ||||
Тэрмадынамічныя ўласцівасці простага рэчыва | |||||
Шчыльнасць (пры з. у.) | 7,31 г/см³ | ||||
Тэмпература плаўлення | 231,9 °C | ||||
Тэмпература кіпення | 2873 K | ||||
Цеплыня плаўлення | 7,07 кДж/моль | ||||
Цеплыня выпарэння | 296 кДж/моль | ||||
Малярная цеплаёмістасць | 27,11[2] Дж/(K·моль) | ||||
Малярны аб'ём | 16,3 см³/моль | ||||
Крышталічная рашотка простага рэчыва | |||||
Структура рашоткі | тэтраганальная | ||||
Параметры рашоткі | a=5,831;c=3,181 Å | ||||
Суадносіны c/a | 0,546 | ||||
Тэмпература Дэбая | 170,00 K | ||||
Іншыя характарыстыкі | |||||
Цеплаправоднасць | (300 K) 66,8 Вт/(м·К) |
50 | Волава |
118,710
| |
4d105s²5p² |
Волава (лац.: Stannum) Sn — хімічны элемент IV групы перыядычнай сістэмы; атамны нумар 50. Серабрыста-белы метал.
Прыродныя крыніцы
Па распаўсюджанасці ў зямной кары займае 47-е месца. У самародным стане практычна не сустракаецца, знаходзяць волава пераважна ў выглядзе мінералаў касітэрыта і станіна. Галоўныя пастаўшчыкі волава на сусветны рынак — Балівія, Інданезія, Малайзія, Расія, Казахстан, Нігерыя.
Прымяненне
Каля паловы ўсяго здабываемага волава ідзе на выраб белай бляхі (ліставое жалеза, пакрытае волавам), з якой вырабляюць кансервавыя банкі. Чыстае волава прымяняюць у электрычных кандэнсатарах.
Існуюць шматлікія сплавы волава: з меддзю — бронза, з вісмутам, кадміем — шматлікія прыпоі, з меддзю і сурмой — бабіты (сплавы для падшыпнікаў).
Зноскі
- ↑ Michael E. Wieser, Norman Holden, Tyler B. Coplen, John K. Böhlke, Michael Berglund, Willi A. Brand, Paul De Bièvre, Manfred Gröning, Robert D. Loss, Juris Meija, Takafumi Hirata, Thomas Prohaska, Ronny Schoenberg, Glenda O’Connor, Thomas Walczyk, Shige Yoneda, Xiang‑Kun Zhu. Atomic weights of the elements 2011 (IUPAC Technical Report)(англ.) // Pure and Applied Chemistry. — 2013. — Т. 85. — № 5. — С. 1047-1078. — DOI:10.1351/PAC-REP-13-03-02
- ↑ Редкол.:Кнунянц И. Л. (гл. ред.). Химическая энциклопедия: в 5 т. — Москва: Советская энциклопедия, 1992. — Т. 3. — С. 382. — 639 с. — 50 000 экз. — ISBN 5—85270—039—8.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Волава
- Волава на Webelements