Палушнік азёрны: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Распаўсюджанне: дапаўненне
Радок 35: Радок 35:


[[Арэал]] уключае [[Паўночная Амерыка|Паўночную Амерыку]], [[Еўропа|Еўропу]] ([[Скандынавія]], [[Цэнтральная Еўропа|Цэнтральная]], [[Атлантычная Еўропа|Атлантычная]] і [[Усходняя Еўропа]]) і нешматлікія ізаляваныя [[Папуляцыя|папуляцыі]] на [[Урал]]е і ў [[Заходняя Сібір|Заходняй Сібіры]].
[[Арэал]] уключае [[Паўночная Амерыка|Паўночную Амерыку]], [[Еўропа|Еўропу]] ([[Скандынавія]], [[Цэнтральная Еўропа|Цэнтральная]], [[Атлантычная Еўропа|Атлантычная]] і [[Усходняя Еўропа]]) і нешматлікія ізаляваныя [[Папуляцыя|папуляцыі]] на [[Урал]]е і ў [[Заходняя Сібір|Заходняй Сібіры]].

У [[Расія|Расіі]] сустракаецца ў [[Мурманская вобласць|Мурманскай вобласці]], [[Карэлія|Карэліі]], [[Ленінградская вобласць|Ленінградскай]], [[Пскоўская вобласць|Пскоўскай]], [[Наўгародская вобласць|Наўгародскай]], [[Цвярская вобласць|Цвярской]], [[Яраслаўская вобласць|Яраслаўскай]], [[Іванаўская вобласць|Іванаўскай]], [[Маскоўская вобласць|Маскоўскай]] (возера {{нп3|Возера Белае (Шатурскі раён, ля с. Уласава)|Белае-Бардукоўскае|ru|Белое (озеро, Шатурский район у с. Власово)}} ў {{нп3|Шатурскі раён|Шатурскім раёне|ru|Шатурский район}}), [[Уладзімірская вобласць|Уладзімірскай]] (ля вёскі [{{нп3|Вёска Дваязёры|Дваязёры|ru|Двоезёры}} {{нп3|Мелянкоўскі раён|Мелянскоўскага раёна|ru|Меленковский район}}), [[Разанская вобласць|Разанскай]] ({{нп3|Возера Светлае, Касімаўскі раён|Светлае возера|ru|Светлое (озеро, Касимовский район)}}), [[Ніжагародская вобласць|Ніжагародскай]] (азёры [[Святое-Дзедаўскае]], [[Святое-Сцяпурынскае]] , [[Вялікае Плотава]] і [[Малое Плотава]]), [[Свярдлоўская вобласць|Свярдлоўскай]] (блізу [[Горад Екацярынбург|Екацярынбурга]]), [[Чалябінская вобласць|Чалябінскай]] (у азёрах {{нп3|Возера Кундравінскае|Кундравы|ru|Кундравинское}} і {{нп3|Возера Тургаяк|Тургаяк|ru|Тургояк (озеро)}}.


На Беларусі трапляецца пераважна ў Паазер'і. Месцы росту: пясчаныя літаралі алігатрофных і мезатрофных з прыкметамі алігатрафіі азёр з вельмі нізкай мінералізацыяй вады. Утварае чыстыя або мяшаныя (з {{bt-bellat|лабелія Дортмана{{!}}лабеліяй Дортмана|Lobelia dortmanna}} і {{bt-bellat|эладэя канадская{{!}}эладэяй канадскай|Elodea canadensis}}) прыбярэжныя зараснікі («палушнікавыя лугі») шырынёй 20-50 м.
На Беларусі трапляецца пераважна ў Паазер'і. Месцы росту: пясчаныя літаралі алігатрофных і мезатрофных з прыкметамі алігатрафіі азёр з вельмі нізкай мінералізацыяй вады. Утварае чыстыя або мяшаныя (з {{bt-bellat|лабелія Дортмана{{!}}лабеліяй Дортмана|Lobelia dortmanna}} і {{bt-bellat|эладэя канадская{{!}}эладэяй канадскай|Elodea canadensis}}) прыбярэжныя зараснікі («палушнікавыя лугі») шырынёй 20-50 м.

Версія ад 19:51, 14 лістапада 2014

Палушнік азёрны
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Isoëtes lacustris L., 1753


Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  17131
NCBI  50271
EOL  597780
IPNI  1042662-2
TPL  tro-26602046

Палушнік азёрны (Isoëtes lacustris) — водная расліна, від роду Палушнік (Isoetes) сямейства Палушнікавыя (Isoеtaceae).

Біялагічнае апісанне

Палушнік азёрны. Батанічная ілюстрацыя з кнігі О. В. Тамэ «Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz», 1885

Шматгадовая вечназялёная водная разнаспоравая травяністая расліна вышынёй 8-20 см з укарочаным сцяблом і клубнепадобным карэнішчам са шматлікімі каранямі. Расце зараснікамі або групамі на пяшчаным або пясчана-глейкім грунце па дне алігатрофных азёр на глыбіні да 4 метраў і больш. Размнажаецца спрэчкамі, адзначана апаспарыя  (руск.). Вельмі патрабавальны да чысціні вады.

Ад сцябла адыходзіць пучком жорсткае цёмна-зялёнае шылападобнае лісце (філоіды): унутранае лісце (трафафілы) стэрыльнае, вонкавае (спарафілы) з расшыранай асновай — фертыльнае. У пазухах лісця ўтвараюцца сядзячыя макра- і мікраспарангіі, прыкрытыя пакрывалам (вэлюмам). Мегаспоры (50-100) бугорчата-маршчакаватыя. Сперматазоіды шматжгуцікавыя.

Распаўсюджанне

Арэал уключае Паўночную Амерыку, Еўропу (Скандынавія, Цэнтральная, Атлантычная і Усходняя Еўропа) і нешматлікія ізаляваныя папуляцыі на Урале і ў Заходняй Сібіры.

У Расіі сустракаецца ў Мурманскай вобласці, Карэліі, Ленінградскай, Пскоўскай, Наўгародскай, Цвярской, Яраслаўскай, Іванаўскай, Маскоўскай (возера Белае-Бардукоўскае  (руск.) ў Шатурскім раёне  (руск.)), Уладзімірскай (ля вёскі [[[:ru:Двоезёры|Дваязёры]]  (руск.) Мелянскоўскага раёна  (руск.)), Разанскай (Светлае возера  (руск.)), Ніжагародскай (азёры Святое-Дзедаўскае, Святое-Сцяпурынскае , Вялікае Плотава і Малое Плотава), Свярдлоўскай (блізу Екацярынбурга), Чалябінскай (у азёрах Кундравы  (руск.) і Тургаяк  (руск.).

На Беларусі трапляецца пераважна ў Паазер'і. Месцы росту: пясчаныя літаралі алігатрофных і мезатрофных з прыкметамі алігатрафіі азёр з вельмі нізкай мінералізацыяй вады. Утварае чыстыя або мяшаныя (з лабеліяй Дортмана (Lobelia dortmanna) і эладэяй канадскай (Elodea canadensis)) прыбярэжныя зараснікі («палушнікавыя лугі») шырынёй 20-50 м.

Біялогія

Расце зараснікамі або групамі на пясчаным або пясчана-глейкім грунце па дне алігатрофных азёр на глыбіні да 4 метраў і больш. Размнажэнне спорамі, адзначана апаспорыя. Спараносіць у жніўні-верасні. Жаночы спарафіт жыве за кошт пажыўных рэчываў мегаспоры.

Вельмі патрабавальны да чысціні вады.

Выкарыстанне і ахова

Венерын чаравічак Гэты від занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі і ахоўваецца законам.
III катэгорыя (VU) 

Дэкаратыўная, прыдатная для аквакультуры расліна.

Занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі.

Літаратура

  • Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь: Рэдкія і тыя, што знаходзяцца пад пагрозай знікнення віды жывёл і раслін. — Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 1993. ISBN 5-85700-095-5