Санскрыт: Розніца паміж версіямі

Санскрыт
Санскрыт
Саманазва	संस्कृता वाक्, संस्कृता भाषा
Краіны	Індыя
Рэгіёны	Галоўным чынам Паўднёвая Азія
Афіцыйны статус	Індыя (адна з 22-х афіцыйных моў Індыі)
Агульная колькасць носьбітаў	14000 (2001 г.)
Класіфікацыя
Катэгорыя	Мовы Еўразіі
	Індаеўрапейская сям'я Інда-іранская галіна Інда-арыйская група
Пісьменнасць	дэванагары і інш.
Моўныя коды
ДАСТ 7.75–97	сан 581
ISO 639-1	sa
ISO 639-2	san
ISO 639-3	san
Ethnologue	san
IETF	sa
Glottolog	sans1269
	Вікіпедыя на гэтай мове

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

[недагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 21:43, 15 снежня 2014

Санскры́т (дэванагары: संस्कृता वाक्, «высокая, дасканалая мова») — старажытная літаратурная мова Індыі са складанай сінтэтычнай граматыкай. Узрост ранніх помнікаў даходзіць да трох с паловай тысяч гадоў. Санскрыт трэба разглядаць не як мову якога-небудзь народа, а як мову пэўнай культуры, распаўсюджанай выключна ў асяроддзі сацыяльнай эліты. Гэта культура прадстаўлена, галоўным чынам, індуісцкімі рэлігійнымі тэкстамі, і таксама як лацінская і грэчаская мовы на Захадзе, санскрыт на Усходзе стаў мовай міжкультурных зносін, вучоных і рэлігійных дзеячаў. У цяперашні час гэтая мова лічыцца адной з 22 афіцыйных моў Індыі. Граматыка надзвычай складаная і багатая, лічыцца, што санскрыт з'яўляецца адной з самых флектыўных моў свету. Лексіка багатая і стылістычна разнастайная.

Санскрыт паўплываў на развіццё моў Індыі (галоўным чынам у лексіцы) і на некаторыя іншыя мовы, якія апынуліся ў сферы санскрыцкай ці будыйскай культуры. У Індыі санскрыт выкарыстоўваецца як мова гуманітарных навук і рэлігійнага культа, у вузкім коле — як размоўная мова. Санскрыт запісваўся рознымі відамі пісьменнасці, што ўзыходзяць да брахмі: кхароштхі, кушанскае пісьмо, гупта, нагары, дэванагары і іншыя (у цяперашні час для санскрыта выкарыстоўваецца толькі дэванагары). На санскрыце напісаны творы мастацкай, рэлігійнай, філасофскай, юрыдычнай і навуковай літаратуры, якія аказалі ўплыў на культуры Паўднёвай, Паўднёва-Усходняй і Цэнтральнай Азіі і Заходняй Еўропы.

Вывучэнне санскрыта ў Еўропе пачалося з канца 18 стагоддзя, у 1786 яго адкрыў для Еўропы брытанскі філолаг Уільям Джонс (да гэтага санскрыт быў апісаны французскім іезуітам Кёрду ў 1767 і нямецкім місіянерам Ханкследэнам, але іх працы былі апублікаваны ўжо пасля прац Джонса). Знаёмства з санскрытам сыграла ў пачатку 19 стагоддзя вырашальную ролю ў стварэнні параўнальна-гістарычнага мовазнаўства^?!.

Колькасць носьбітаў: для 50 тысяч — родная мова, для 195 тысяч — другая мова.

Гісторыя

Санскрыт узнік, як мяркуецца, каля 1200 г. да н.э. Тагачасная ведыйская мова, аднак, адрозніваецца ад класічнага санскрыту. Мова санскрыт сфарміравалася як спроба новае стандартызацыі старажытных індыйскіх гаворак, падчас якой было праведзена новае ўнармаванне састарэлай на той час ведыйскай. Стандартызацыя новае мовы, якая стала вядомая пад назвай санскрыт, была ажыццёўлена выдатным мовазнаўцам таго часу Паніні^be_ru (нарадзіўся ў 4 ст. да н.э. на паўночным усходзе сучаснага Пакістана), які, між іншага, склаў грунтоўныя апісанні граматыкі таго часу.

Асноўным адрозненнем санскрыту ад ведыйскае мовы можна лічыць рэгіён яго складання, а таксама структурныя паказчыкі. Так, ведыйская мова развілася ў эпоху знаходжання старажытнай індаарыйскай цывілізацыі ў Пенджабе (паўночны захад Індыі, усход Пакістана) і, адпаведна, склалася на гаворках гэтага рэгіёна, у той час як санскрыт узнік у эпоху перамяшчэння індаарыйскае цывілізацыі далей на ўсход, на даліну Ганга, што паўплывала на стандарт гэтае мовы ў гэтай мясцовасці. Марфалагічна санскрыт у цэлым можна апісаць як мову, якая зведала пэўнае спрашчэнне ў параўнанні з ведыйскай (знікненне або перапрацоўка некаторых форм часу^be_ru, ладу^be_ru дзеясловаў). Як ведыйская мова, так і санскрыт у літаратуры могуць абагульняцца ў шырэйшае паняцце — старажытнаіндыйская мова.

Першапачаткова санскрыт не меў пісьменнасці, творы на мове перадаваліся вусна. Для запісу ўжываліся пісьмо брахмі (яшчэ да н.э.), пазней — сістэмы пісьма, распрацаваныя на яе аснове (дэванагары, кхароштхі^be_ru). У цяперашнія часы існуе сістэма, вядомая пад тэрмінам міжнародная сістэма транслітарацыі санскрыту^be_ru (або пад англійскім скарачэннем IAST), створаная ў мэтах запісу мовы лацініцай (зрэшты, гэтая сістэма выкарыстоўваецца і для сучасных моў Індыі, часам нават для неіндаарыйскіх).

Гісторыя выхаду санскрыту з ужывання нечым нагадвае падобную гісторыю ведыйскае мовы — састарэнне літаратурнае нормы ў параўнанні з народнымі гаворкамі, якія праз уласнае развіццё пачыналі прыкметна аддаляцца ад пісьмовае мовы. Ужо да нашай эры фарміруюцца новыя літаратурныя мовы — пракрыты, але яны не выцясняюць санскрыт, таму іх існаванне адносна адна адной варта характарызаваць не як строга храналагічнае, а паралельнае.

Генетычна мова адносілася да індаарыйскае групы (а па часе — да стадыі, вядомай як старажытнаіндыйская мова) індаіранскае галіны індаеўрапейскае сям'і моў. Акрамя ўласна індаеўрапейскіх характарыстык адлюстроўвае на сабе ўплывы кантактаў з мовамі насельніцтва, якое пражывала на Індастане да прыходу арыяў (што таксама назіраецца ў ведыйскай мове, гл. даведыйскі субстрат). Як і іншыя індаіранскія мовы, санскрыт — тыповая «сатэмная» мова (тры рады праіндаеўрапейскіх велярных у санскрыце адлюстраваныя як свісцячыя; для параўнання, да сатэмных індаеўрапейскіх належаць таксама славянскія і балтыйскія мовы). Сатэмізацыю ў санскрыце можна паказаць на найбольш вядомым слове для гэтай ізаглосы — «сто», прыведзеным ніжэй у табліцы (як бачна з табліцы, у лацінскай і англійскай наадварот, адбылося захаванне велярнага, бо яны не адносяцца да сатэмных).

Узоры слоў:
Беларуская	Санскрыт	Англійская	Лацінская
сто	śata	hundred	centum
маці	maat.r	mother	mater
брат	bhrat.r	brother	frater
быць / ёсць	bhuu / asti	be / is	fuisse / est
два	dva	two	duo
тры	tri	three	tres

Сучаснасць

Санскрыт напрамую паўплываў на мову хіндзі: многія персізмы ў ёй былі заменены на санскрыцкія словы. Ужо некалькі стагоддзяў санскрыт запісваецца пераважна пісьменнасцю дэванагары, але часам і мясцовымі пісьменнасцямі.

Сёння санскрыт у асноўным «мёртвая» мова, падобна лаціне, але ён застаецца па-ранейшаму свяшчэннай мовай індуістаў, бо ўсе іх святыя пісанні ад Ведаў з Упанішадамі да Бхагавад-Гіты^be_ru былі напісаныя на санскрыце і часта так і выкарыстоўваюцца. Санскрыт таксама ўжываецца ў рэлігійных рытуалах, напрыклад, у богаслужэннях, вяселлях і памінанні мёртвых. Пры распаўсюджванні індыйскіх рэлігійных вераванняў ва Усходняй Азіі санскрытызмы пранікалі ў іншыя мовы рэгіёна, у тым ліку неіндаеўрапейскія. У сучаснай лінгвістыцы санскрыт адыгрывае важную ролю ў параўнальна-гістарычным мовазнаўстве як крыніца лексем, што прыводзяцца для параўнання з іншымі індаеўрапейскімі мовамі (з прычыны пэўнага архаізму).

Гл. таксама

Зноскі

↑ Канстытуцыя Індыі (англ.), ст. 330, Восьмы дадатак да артыкулаў 344 (1) і 351. Мовы.

Літаратура

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0238-5 (Т. 14).
Гильфердинг А. Ф. О сродстве языка славянского с санскритским. — СПб.: Тип. Императорской Академии Наук, 1853. — 288, VI с.
Иванов В. В., Топоров В. Н. Санскрит. — М.: Издательство восточной литературы, 1960. — 134 с. — (Языки зарубежного Востока и Африки).
Кочергина В. А. Начальный курс санскрита. М.: Издательство АН СССР, 1956.
Кочергина В.А. Санскритско-русский словарь: около 30000 слов / Под ред. В. И. Кальянова. С приложением "Грамматического очерка санскрита" А. А. Зализняка. — 2-е изд., испр. и доп. — М.: Русский язык, 1987. — 944 с. — 4 250 экз.

Спасылкі

Вікіпедыя мае раздзел, напісаны
на санскрыце

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Санскрыт

О языке древней Индии. Лекцыя акадэміка Андрэя Залізняка на сайце Элементы.ру
Падручнікі і артыкулы аб санскрыце і іншых мовах (руск.)
Санскритско-русский/русско-санскритский словарь онлайн каля 50 000 слоў (руск.)

Шаблон:Lang-stub

[1] Канстытуцыя Індыі (англ.), ст. 330, Восьмы дадатак да артыкулаў 344 (1) і 351. Мовы.

[1]

@@ Радок 7: / Радок 7: @@
 |колькасць носьбітаў = 14000 (2001 г.)
 |катэгорыя=[[Мовы Еўразіі]]
-|класіфікацыя = [[Індаеўрапейскія мовы|Індаеўрапейская]]
+|класіфікацыя =
+[[Індаеўрапейскія мовы|Індаеўрапейская сям'я]]
-: [[Індаіранскія мовы|інда-іранскія]]
+: [[Індаіранскія мовы|Інда-іранская галіна]]
-:: [[Індаарыйскія мовы|інда-арыйскія]]
+:: [[Індаарыйскія мовы|Інда-арыйская група]]
+|афіцыйная мова = {{Сцягафікацыя|Індыя}} (адна з 22-х афіцыйных моў Індыі<ref>[http://lawmin.nic.in/coi/coiason29july08.pdf Канстытуцыя Індыі] {{ref-en}}, ст. 330, Восьмы дадатак да артыкулаў 344 (1) і 351. Мовы.</ref>)
-|афіцыйная мова = [[Утаракханд|Утаракханд, Індыя]]
-|рэгулюецца = —
+|рэгулюецца =
 |пісьменнасць=[[дэванагары]] і інш.
 |Код па ISO 639-1 = sa
@@ Радок 18: / Радок 19: @@
 |Код па SIL =
 }}
+[[Файл:Rigveda MS2097.jpg|thumb|250px|right|Фрагмент [[Рыгведа|Рыгведы]] на санскрыце.]]
-'''Санскры́т''' ([[дэванагары]]: संस्कृता वाक्, «высокая, дасканалая мова») — старажытная літаратурная мова [[Індыя|Індыі]] са складанай сінтэтычнай граматыкай. Узрост ранніх помнікаў даходзіць да трох с паловай тысяч гадоў. Санскрыт трэба разглядаць не як мову якога-небудзь народа, а як мову пэўнай культуры, распаўсюджанай выключна ў асяроддзі сацыяльнай эліты. Гэта культура прадстаўлена, галоўным чынам, [[індуізм|індуісцкімі]] рэлігійнымі тэкстамі, і таксама як [[лацінская мова|лацінская]] і [[грэчаская мова|грэчаская]] мовы на Захадзе, санскрыт на Усходзе стаў мовай міжкультурных зносін, вучоных і рэлігійных дзеячаў. У цяперашні час гэтая мова лічыцца адной з 22 афіцыйных моў Індыі. Граматыка надзвычай складаная і багатая, лічыцца, што санскрыт з'яўляецца адной з самых [[флектыўная мова|флектыўных]] моў свету. Лексіка багатая і стылістычна разнастайная.
+'''Санскры́т''' ([[дэванагары]]: संस्कृता वाक्, «высокая, дасканалая мова») — старажытная літаратурная мова [[Індыя|Індыі]] са складанай [[сінтэтычная мова|сінтэтычнай]] [[граматыка]]й. Узрост ранніх помнікаў даходзіць да трох с паловай тысяч гадоў. Санскрыт трэба разглядаць не як мову якога-небудзь народа, а як мову пэўнай культуры, распаўсюджанай выключна ў асяроддзі сацыяльнай эліты. Гэта культура прадстаўлена, галоўным чынам, [[індуізм|індуісцкімі]] рэлігійнымі тэкстамі, і таксама як [[лацінская мова|лацінская]] і [[грэчаская мова|грэчаская]] мовы на Захадзе, санскрыт на Усходзе стаў мовай міжкультурных зносін, вучоных і рэлігійных дзеячаў. У цяперашні час гэтая мова лічыцца адной з 22 афіцыйных моў [[Індыя|Індыі]]. Граматыка надзвычай складаная і багатая, лічыцца, што санскрыт з'яўляецца адной з самых [[флектыўная мова|флектыўных]] моў свету. Лексіка багатая і стылістычна разнастайная.
 Санскрыт паўплываў на развіццё моў Індыі (галоўным чынам у лексіцы) і на некаторыя іншыя мовы, якія апынуліся ў сферы санскрыцкай ці [[будызм|будыйскай]] культуры. У Індыі санскрыт выкарыстоўваецца як мова гуманітарных навук і рэлігійнага культа, у вузкім коле — як размоўная мова. Санскрыт запісваўся рознымі відамі [[пісьменнасць|пісьменнасці]], што ўзыходзяць да [[брахмі]]: [[кхароштхі]], [[кушанскае пісьмо]], [[гупта]], [[нагары]], [[дэванагары]] і іншыя (у цяперашні час для санскрыта выкарыстоўваецца толькі дэванагары). На санскрыце напісаны творы мастацкай, рэлігійнай, філасофскай, юрыдычнай і навуковай літаратуры, якія аказалі ўплыў на культуры [[Паўднёвая Азія|Паўднёвай]], [[Паўднёва-Усходняя Азія|Паўднёва-Усходняй]] і [[Цэнтральная Азія|Цэнтральнай Азіі]] і [[Заходняя Еўропа|Заходняй Еўропы]].
-Вывучэнне санскрыта ў [[Еўропа|Еўропе]] пачалося з канца [[18 стагоддзе|18 стагоддзя]], у [[1786]] яго адкрыў для Еўропы брытанскі філолаг Уільям Джонс (да гэтага санскрыт быў апісаны французскім іезуітам Кёрду ў [[1767]] і нямецкім місіянерам Ханкследэнам, але іх працы былі апублікаваны ўжо пасля прац Джонса). Знаёмства з санскрытам сыграла ў пачатку [[19 стагоддзе|19 стагоддзя]] вырашальную ролю ў стварэнні параўнальна-гістарычнага мовазнаўства.
+Вывучэнне санскрыта ў [[Еўропа|Еўропе]] пачалося з канца [[18 стагоддзе|18 стагоддзя]], у [[1786]] яго адкрыў для Еўропы брытанскі філолаг Уільям Джонс (да гэтага санскрыт быў апісаны французскім іезуітам Кёрду ў [[1767]] і нямецкім місіянерам Ханкследэнам, але іх працы былі апублікаваны ўжо пасля прац Джонса). Знаёмства з санскрытам сыграла ў пачатку [[19 стагоддзе|19 стагоддзя]] вырашальную ролю ў стварэнні {{нп4|параўнальна-гістарычнае мовазнаўства|параўнальна-гістарычнага мовазнаўства|ru|Сравнительно-историческое языкознание}}.
 Колькасць носьбітаў: для 50 тысяч — родная мова, для 195 тысяч — другая мова.
-== Літаратура ==
+== Гісторыя ==
+Санскрыт узнік, як мяркуецца, каля 1200 г. да н.э. Тагачасная [[ведыйская мова]], аднак, адрозніваецца ад класічнага санскрыту. Мова санскрыт сфарміравалася як спроба новае стандартызацыі старажытных індыйскіх гаворак, падчас якой было праведзена новае [[літаратурная мова|ўнармаванне]] састарэлай на той час ведыйскай. Стандартызацыя новае мовы, якая стала вядомая пад назвай ''санскрыт'', была ажыццёўлена выдатным мовазнаўцам таго часу {{нп4|Паніні||ru|Панини}} (нарадзіўся ў 4 ст. да н.э. на паўночным усходзе сучаснага [[Пакістан]]а), які, між іншага, склаў грунтоўныя апісанні [[граматыка|граматыкі]] таго часу.
-* {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=2002|том=14|старонак=512|isbn=985-11-0238-5 (Т. 14)|тыраж=10&nbsp;000}}
+Асноўным адрозненнем санскрыту ад ведыйскае мовы можна лічыць рэгіён яго складання, а таксама структурныя паказчыкі. Так, ведыйская мова развілася ў эпоху знаходжання старажытнай індаарыйскай цывілізацыі ў [[Пенджаб]]е (паўночны захад Індыі, усход Пакістана) і, адпаведна, склалася на гаворках гэтага рэгіёна, у той час як санскрыт узнік у эпоху перамяшчэння індаарыйскае цывілізацыі далей на ўсход, на даліну [[Ганг]]а, што паўплывала на стандарт гэтае мовы ў гэтай мясцовасці. Марфалагічна санскрыт у цэлым можна апісаць як мову, якая зведала пэўнае спрашчэнне ў параўнанні з ведыйскай (знікненне або перапрацоўка некаторых форм {{нп4|граматычны час|часу|ru|Время (лингвистика)}}, {{нп4|граматычны лад|ладу|ru|Наклонение (лингвистика)}} дзеясловаў). Як ведыйская мова, так і санскрыт у літаратуры могуць абагульняцца ў шырэйшае паняцце — ''[[старажытнаіндыйская мова]]''.
+Першапачаткова санскрыт не меў пісьменнасці, творы на мове перадаваліся вусна. Для запісу ўжываліся пісьмо [[брахмі]] (яшчэ да н.э.), пазней — сістэмы пісьма, распрацаваныя на яе аснове ([[дэванагары]], {{нп4|кхароштхі||ru|Кхароштхи}}). У цяперашнія часы існуе сістэма, вядомая пад тэрмінам {{нп4|Міжнародны алфавіт транслітарацыі санскрыту|''міжнародная сістэма транслітарацыі санскрыту''|ru|Международный алфавит транслитерации санскрита}} (або пад англійскім скарачэннем ''IAST''), створаная ў мэтах запісу мовы [[лацінскі алфавіт|лацініцай]] (зрэшты, гэтая сістэма выкарыстоўваецца і для сучасных моў Індыі, часам нават для неіндаарыйскіх).
+Гісторыя выхаду санскрыту з ужывання нечым нагадвае падобную гісторыю ведыйскае мовы — састарэнне літаратурнае нормы ў параўнанні з народнымі гаворкамі, якія праз уласнае развіццё пачыналі прыкметна аддаляцца ад пісьмовае мовы. Ужо да нашай эры фарміруюцца новыя літаратурныя мовы — [[пракрыт]]ы, але яны не выцясняюць санскрыт, таму іх існаванне адносна адна адной варта характарызаваць не як строга храналагічнае, а паралельнае.
+Генетычна мова адносілася да [[індаарыйскія мовы|індаарыйскае]] групы (а па часе — да стадыі, вядомай як ''старажытнаіндыйская мова'') [[індаіранскія мовы|індаіранскае]] галіны [[індаеўрапейскія мовы|індаеўрапейскае]] сям'і моў. Акрамя ўласна [[індаеўрапейскія мовы|індаеўрапейскіх]] характарыстык адлюстроўвае на сабе ўплывы кантактаў з мовамі насельніцтва, якое пражывала на [[Індастан]]е да прыходу [[арыі|арыяў]] (што таксама назіраецца ў ведыйскай мове, гл. ''[[даведыйскі субстрат]]''). Як і іншыя [[індаіранскія мовы]], санскрыт — тыповая «[[сатэм]]ная» мова (тры рады [[праіндаеўрапейская мова|праіндаеўрапейскіх]] велярных у санскрыце адлюстраваныя як свісцячыя; для параўнання, да сатэмных індаеўрапейскіх належаць таксама [[славянскія мовы|славянскія]] і [[балтыйскія мовы]]). Сатэмізацыю ў санскрыце можна паказаць на найбольш вядомым слове для [[ізаглоса кентум-сатэм|гэтай ізаглосы]] — «сто», прыведзеным ніжэй у табліцы (як бачна з табліцы, у лацінскай і англійскай наадварот, адбылося захаванне велярнага, бо яны не адносяцца да сатэмных).
+{| class="wikitable"
+|+ Узоры слоў:
+! [[Беларуская мова|Беларуская]]
+! Санскрыт
+! [[Англійская мова|Англійская]]
+! [[Лацінская мова|Лацінская]]
+|-
+| сто
+| śata
+| hundred
+| centum
+|-
+| маці
+| maat.r
+| mother
+| mater
+|-
+| брат
+| bhrat.r
+| brother
+| frater
+|-
+| быць / ёсць
+| bhuu / asti
+| be / is
+| fuisse / est
+|-
+| два
+| dva
+| two
+| duo
+|-
+| тры
+| tri
+| three
+| tres
+|}
+=== Сучаснасць ===
+Санскрыт напрамую паўплываў на мову [[хіндзі]]: многія персізмы ў ёй былі заменены на санскрыцкія словы. Ужо некалькі стагоддзяў санскрыт запісваецца пераважна пісьменнасцю [[дэванагары]], але часам і мясцовымі пісьменнасцямі.
+Сёння санскрыт у асноўным [[мёртвая мова|«мёртвая»]] мова, падобна [[лацінская мова|лаціне]], але ён застаецца па-ранейшаму свяшчэннай мовай [[індуізм|індуістаў]], бо ўсе іх святыя пісанні ад [[Веды, індуізм|Ведаў]] з [[Упанішады|Упанішадамі]] да {{нп4|Бхагавад-Гіта|Бхагавад-Гіты|ru|Бхагавадгита}} былі напісаныя на санскрыце і часта так і выкарыстоўваюцца. Санскрыт таксама ўжываецца ў рэлігійных рытуалах, напрыклад, у богаслужэннях, вяселлях і памінанні мёртвых. Пры распаўсюджванні [[індуізм|індыйскіх рэлігійных вераванняў]] ва Усходняй Азіі санскрытызмы пранікалі ў іншыя мовы рэгіёна, у тым ліку неіндаеўрапейскія. У сучаснай лінгвістыцы санскрыт адыгрывае важную ролю ў параўнальна-гістарычным мовазнаўстве як крыніца лексем, што прыводзяцца для параўнання з іншымі індаеўрапейскімі мовамі (з прычыны пэўнага [[архаізм]]у).
 == Гл. таксама ==
+* [[Пракрыт]]
 * [[Палі, мова|Палі]]
+== Зноскі ==
-{{Interwiki|sa|मुखपृष्ठं|<br>санскрытам}}
+{{reflist}}
+== Літаратура ==
-{{lang-stub}}
+* {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=2002|том=14|старонак=512|isbn=985-11-0238-5 (Т. 14)|тыраж=10&nbsp;000}}
+* {{кніга|аўтар= Гильфердинг А. Ф.|частка= |спасылка частка= |загаловак= [[commons:File:Гильфердинг А.Ф. - О сродстве языка славянского с санскритским (1853).djvu|О сродстве языка славянского с санскритским]]|арыгінал= |спасылка= |адказны= |выданне= |месца= СПб.|выдавецтва= Тип. Императорской Академии Наук|год= 1853|том= |старонкі= |старонак= 288, VI|серыя= |isbn= |тыраж=}}
+* {{кніга |аўтар = Иванов В. В., Топоров В. Н. |загаловак = Санскрит |спасылка = |адказны = |выданне =  |месца = {{М.}} |выдавецтва = Издательство восточной литературы |год = 1960 |старонак = 134 |серыя = Языки зарубежного Востока и Африки |тыраж = }}
+* ''Кочергина В. А.'' Начальный курс санскрита. М.: Издательство АН СССР, 1956.
+* {{кніга |аўтар=Кочергина В.А. |частка= |спасылка частка= |загаловак=Санскритско-русский словарь: около 30000 слов |арыгінал= |спасылка= |адказны=Под ред. В. И. Кальянова. С приложением "Грамматического очерка санскрита" [[Андрэй Анатолевіч Залізняк|А. А. Зализняка]] |выданне= 2-е изд., испр. и доп |месца=М. |выдавецтва=Русский язык |год=1987 |том= |старонкі= |старонак=944 |серыя= |isbn= |тыраж=4250}}
+== Спасылкі ==
-{{мовы Індыі}}
+{{Interwiki|sa||на санскрыце}}
-{{індаарыйскія мовы}}
+{{Commons|Category:Sanskrit}}
+* [http://elementy.ru/lib/431350 О языке древней Индии.] Лекцыя акадэміка [[Андрэй Анатолевіч Залізняк|Андрэя Залізняка]] на сайце [[Элементы.ру]]
+* [http://sanscrit.ru Падручнікі і артыкулы аб санскрыце і іншых мовах] {{ref-ru}}
+* [http://www.learnsanskrit.ru/ Санскритско-русский/русско-санскритский словарь онлайн] каля 50 000 слоў {{ref-ru}}
+{{Індаарыйскія мовы}}
+{{Мовы Індыі}}
+{{lang-stub}}
-[[Катэгорыя:Мёртвыя мовы]]
-[[Катэгорыя:Мовы Індыі]]
 [[Катэгорыя:Індаарыйскія мовы]]
+[[Катэгорыя:Мовы Індыі]]
+[[Катэгорыя:Мовы Пакістана]]
+[[Катэгорыя:Мёртвыя мовы]]
 [[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]]
-{{Link FA|fr}}
-{{Link FA|vi}}
-{{Link GA|no}}