Рэспубліка Злучаных правінцый: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Sterntreter (размовы | уклад) vlag corr |
clean up, replaced: Святой Рымскай → Свяшчэннай Рымскай, ІІ → II, я у → я ў, ю у → ю ў, б ў → б у (2), ўнія → унія (2), IІ → II, Вільгельмам І using AWB |
||
Радок 90: | Радок 90: | ||
== Гісторыя == |
== Гісторыя == |
||
Да 1581 года, тэрыторыя [[гістарычныя Нідэрланды|гістарычных Нідэрландаў]] складалася з княстваў, графстваў і незалежных дыяцэзій, некаторыя з іх, аднак не ўсе, уваходзілі ў склад [[Свяшчэнная Рымская імперыя| |
Да 1581 года, тэрыторыя [[гістарычныя Нідэрланды|гістарычных Нідэрландаў]] складалася з княстваў, графстваў і незалежных дыяцэзій, некаторыя з іх, аднак не ўсе, уваходзілі ў склад [[Свяшчэнная Рымская імперыя|Свяшчэннай Рымскай імперыі]]. Сёння, гэтая тэрыторыя падзелена паміж такімі дзяржавамі, як [[Нідэрланды]], [[Бельгія]], [[Люксембург]] і часткі тэрыторый [[Францыя|Францыі]] і [[Германія|Германіі]]. Гістарычныя Нідэрланды ў XVI стагоддзі прыкладна адпавядалі Семнаццаці правінцыям, на якія распаўсюджвалася дзеянне [[прагматычная санкцыя 1549|Прагматычнай санкцыі 1549]] [[Карл V Габсбург|Карла V Габсбурга]]. |
||
Праз шлюб, мір або продаж, гэтыя землі перайшлі да [[Габсбургі|габсбургскага]] імператара [[Карл V Габсбург|Карлу V Габсбургу]] і яго сыну, каралю [[Філіп II Габсбург|Філіпу II Габсбургу]]. У [[1568]] годзе Нідэрланды, кіруемыя [[Вільгельм I Аранскі|Вільгельмам |
Праз шлюб, мір або продаж, гэтыя землі перайшлі да [[Габсбургі|габсбургскага]] імператара [[Карл V Габсбург|Карлу V Габсбургу]] і яго сыну, каралю [[Філіп II Габсбург|Філіпу II Габсбургу]]. У [[1568]] годзе Нідэрланды, кіруемыя [[Вільгельм I Аранскі|Вільгельмам I Аранскім]], паўсталі супраць Філіпа II з прычыны высокіх падаткаў, пераследу [[пратэстанцызм|пратэстантаў]] урадам і спробы Філіпа мадэрнізаваць і [[цэнтралізацыя|цэнтралізаваць]] дэцэнтралізаваныя сярэдневяковыя ўрадавыя структуры правінцый. Гэта быў пачатак [[Нідэрландская буржуазная рэвалюцыя|Нідэрландскай буржуазнай рэвалюцыі]]. |
||
У [[1579]] годзе, 7 паўночных правінцый Нідэрландаў падпісалі [[Утрэхцкая унія|Утрэхцкую унію]], у якой яны паабяцалі падтрымаць адзін аднаго ў абарончай вайне супраць іспанскай арміі. Гэта было пацверджана ў [[Акт аб |
У [[1579]] годзе, 7 паўночных правінцый Нідэрландаў падпісалі [[Утрэхцкая унія|Утрэхцкую унію]], у якой яны паабяцалі падтрымаць адзін аднаго ў абарончай вайне супраць іспанскай арміі. Гэта было пацверджана ў [[Акт аб урачыстым адрачэння|"Акце аб урачыстым адрачэнні"]] (1581), дэкларацыі аб незалежнасці, у якой паўночныя правінцыі афіцыйна зрынулі Філіпа II як кіраўніка Паўночных Нідэрландаў. |
||
Спачатку Злучаныя правінцыі імкнуліся выбраць свайго ўласнага кіраўніка. Яны запрасілі кіраваць дзяржавай [[Франсуа Анжуйскі|Франсуа Анжуйскага]] (ён узначальваў рэспубліку Злучаных правінцый працягу 1581-1583). Пазней, пасля забойства [[Вільгельм I Аранскі|Вільгельма Аранскага]] ([[10 ліпеня]], [[1584]]) і [[Генрых III, кароль Францыі|Генрых |
Спачатку Злучаныя правінцыі імкнуліся выбраць свайго ўласнага кіраўніка. Яны запрасілі кіраваць дзяржавай [[Франсуа Анжуйскі|Франсуа Анжуйскага]] (ён узначальваў рэспубліку Злучаных правінцый працягу 1581-1583). Пазней, пасля забойства [[Вільгельм I Аранскі|Вільгельма Аранскага]] ([[10 ліпеня]], [[1584]]) і [[Генрых III, кароль Францыі|Генрых III]], і [[Елізавета I, каралева Англіі|Елізавета]] адхілілі прапанову кіраваць Нідэрландамі. Аднак, апошняя пагадзілася даць Злучаным правінцыям [[пратэктарат]] ад Англіі ([[Нансачскі дагавор]], 1585), і адправіла [[Роберт Дадлі|Роберта Дадлі]] ў якасці генерал-губернатара. Гэта не мела поспеху, і 1588 годзе правінцыі ператварыліся ў [[рэспубліка|рэспубліку]]. |
||
== Спасылкі == |
== Спасылкі == |
||
* {{en|http://en.wikipedia.org/wiki/Dutch_Republic}} |
* {{en|http://en.wikipedia.org/wiki/Dutch_Republic}} |
||
⚫ | |||
{{Гісторыя Еўропы|state=collapsed}} |
{{Гісторыя Еўропы|state=collapsed}} |
||
[[Катэгорыя:Гісторыя Нідэрландаў]] |
[[Катэгорыя:Гісторыя Нідэрландаў]] |
||
[[Катэгорыя:Гістарычныя дзяржавы Еўропы]] |
[[Катэгорыя:Гістарычныя дзяржавы Еўропы]] |
||
⚫ |
Версія ад 12:28, 30 снежня 2014
Гістарычная дзяржава | |||||
Рэспубліка Сямі Аб'яднаных Ніжніх земляў | |||||
---|---|---|---|---|---|
нідэрл.: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden | |||||
|
|||||
Дэвіз: «Concordia res parvae crescunt» | |||||
Гімн: Гімн Нідэрландаў | |||||
1581 — 1795
|
|||||
Сталіца | Гаага (дэ-факта) | ||||
Найбуйнейшыя гарады | Амстэрдам, Ратэрдам, Харлем, Утрэхт | ||||
Мова(ы) | нідэрландская | ||||
Афіцыйная мова | нідэрландская | ||||
Рэлігія | Кальвінізм | ||||
Грашовая адзінка | Рэйксдальдэр[d] і Нідэрландскі гульдэн[d] | ||||
Насельніцтва |
|
||||
Форма кіравання | рэспубліка | ||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Рэспубліка Злучаных правінцый — рэспубліка, якая ўтварылася ў выніку перамогі Нідэрландскай буржуазнай рэвалюцыі XVI-XVII стагоддзяў. Існавала з 1581 па 1795 год.
Гісторыя
Да 1581 года, тэрыторыя гістарычных Нідэрландаў складалася з княстваў, графстваў і незалежных дыяцэзій, некаторыя з іх, аднак не ўсе, уваходзілі ў склад Свяшчэннай Рымскай імперыі. Сёння, гэтая тэрыторыя падзелена паміж такімі дзяржавамі, як Нідэрланды, Бельгія, Люксембург і часткі тэрыторый Францыі і Германіі. Гістарычныя Нідэрланды ў XVI стагоддзі прыкладна адпавядалі Семнаццаці правінцыям, на якія распаўсюджвалася дзеянне Прагматычнай санкцыі 1549 Карла V Габсбурга.
Праз шлюб, мір або продаж, гэтыя землі перайшлі да габсбургскага імператара Карлу V Габсбургу і яго сыну, каралю Філіпу II Габсбургу. У 1568 годзе Нідэрланды, кіруемыя Вільгельмам I Аранскім, паўсталі супраць Філіпа II з прычыны высокіх падаткаў, пераследу пратэстантаў урадам і спробы Філіпа мадэрнізаваць і цэнтралізаваць дэцэнтралізаваныя сярэдневяковыя ўрадавыя структуры правінцый. Гэта быў пачатак Нідэрландскай буржуазнай рэвалюцыі.
У 1579 годзе, 7 паўночных правінцый Нідэрландаў падпісалі Утрэхцкую унію, у якой яны паабяцалі падтрымаць адзін аднаго ў абарончай вайне супраць іспанскай арміі. Гэта было пацверджана ў "Акце аб урачыстым адрачэнні" (1581), дэкларацыі аб незалежнасці, у якой паўночныя правінцыі афіцыйна зрынулі Філіпа II як кіраўніка Паўночных Нідэрландаў.
Спачатку Злучаныя правінцыі імкнуліся выбраць свайго ўласнага кіраўніка. Яны запрасілі кіраваць дзяржавай Франсуа Анжуйскага (ён узначальваў рэспубліку Злучаных правінцый працягу 1581-1583). Пазней, пасля забойства Вільгельма Аранскага (10 ліпеня, 1584) і Генрых III, і Елізавета адхілілі прапанову кіраваць Нідэрландамі. Аднак, апошняя пагадзілася даць Злучаным правінцыям пратэктарат ад Англіі (Нансачскі дагавор, 1585), і адправіла Роберта Дадлі ў якасці генерал-губернатара. Гэта не мела поспеху, і 1588 годзе правінцыі ператварыліся ў рэспубліку.