Рымская Іспанія

Рымская Іспанія ў I—III стст.

Параза карфагенян (войскамі якіх кіраваў Ганібал) у Другой Пунічнай вайне ў 210 г. да н.э. адкрыла шлях да ўсталявання рымскага панавання на паўвостраве, аднак кельтыберы ў цэнтральнай яго частцы і на поўначы супрацівіліся яшчэ амаль два стагоддзя, а паўстанні ў пірэнейскай часцы Іспаніі адбываліся ва ўвесь час рымскага валадарства.

Тым не менш Іспанія стала важнай часткай Рымскай імперыі. На Пірэнейскім паўвостраве нарадзіліся чатыры рымскіх імператара (самыя вядомыя з іх: Траян, Адрыян), пісьменнік і філосаф Сенека. Найдужэйшы ўплыў рымлян зведала паўднёвая частка паўвострава (сучасныя Андалусія і паўднёвай Партугалія) і паўночна-ўсходняя (у раёне сучаснай Каталоніі), хоць баскі, напрыклад, так і не былі цалкам раманізаваны.

Рымляне падзялілі паўвостраў на Іспанію Далёкую і Іспанію Блізкую, а пры імператары Аўгусце Іспанія была падзелена на 3 правінцыі: Тараконскую Іспанію, Лузітанію і Бетыку. Пры імператары Дыёклетыяне Іспанія ўвайшла ў аднайменны дыяцэз, які складаецца ўжо з 6-ці правінцый: Бeтыкі, Лузітаніі, Картахены, Галісіі, Тараконскай правінцыі і Тангітанскай Маўрытаніі.

Напачатку V ст. іспанскія правінцыі былі заваяваны вандаламі і свевамі, а пазней вестготамі, якія заснавалі тут свае дзяржавы. Такім чынам Іспанія апынулася адной з першых абласцей, адарваных варварамі ад Рымскай імперыі.

Гл. таксама

• Дарымскае насельніцтва Іберыі
• Кельты Іберыі

Крыніцы

• Циркин Ю.Б. 2006: Античные и раннесредневековые источники по истории Испании. СПб.