Баэмунд I Тарэнцкі

Баэмунд I Тарэнцкі
фр.: Bohémond de Tarente; лац.: Boamundus
Баэмунд I. Карціна Меры-Жазефа Бландэля.
Князь Таранта 1088 — 17 сакавіка 1111
Пераемнік	Баэмунд II
Князь Антыяхіі 1098 — 17 сакавіка 1111
Пераемнік	Баэмунд II
Нараджэнне	1054(1054) Сан-Марка-Арджэнтана
Смерць	17 сакавіка 1111(1111-03-17) Каноса-дзі-Пулья
Месца пахавання	Каноса-дзі-Пулья
Род	д’Атвілі
Бацька	Роберт Гвіскар
Маці	Альберада Буанальберга
Жонка	Канстанцыя Французская
Дзеці	Баэмунд II
Веравызнанне	каталіцтва
Дзейнасць	ваенны
Бітвы	Siege of Amalfi[d] Q54554836?
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Баэму́нд Тарэ́нцкі (1054—17 сакавіка 1111) — першы князь Таранта з 1088 года, першы князь Антыяхіі з 1098 года, адзін з правадыроў Першага Крыжовага паходу. Паводле паходжання нарман, прадстаўнік роду Атвіляў. Сын Роберта Гвіскара, герцага Апуліі і Калабрыі, стрыечны брат Ражэра II, першага караля Сіцылійскага каралеўства.

Баэмунд прымаў актыўны ўдзел у ваенных кампаніях супраць Візантыйскай імперыі, арганізаваных яго бацькам Робертам Гвіскарам. Пазней, пасля смерці Роберта, ён уступіў у разлютаванае супрацьстаянне са сваім адзінакроўным братам Ражэрам і заваяваў частку яго ўладанняў, заснаваўшы княства Таранта і стаўшы яго першым кіраўніком. Аднак параўнальна невялікі ўдзел у Італіі не мог задаволіць славалюбства Баэмунда, у сувязі з чым ён далучыўся да Крыжовага паходу ў надзеі заснаваць на Усходзе ўласную дзяржаву.

Дзякуючы ўдзелу ў Першым крыжовым паходзе Баэмунд заслужыў рэпутацыю аднаго з лепшых вайскаводаў свайго часу. Ён захапіў Антыяхію, якая тады знаходзілася ў руках мусульман, і са згоды іншых лідараў крыжакоў абвясціў сябе яе кіраўніком, заснаваўшы Антыяхійскае княства — адну з першых дзяржаў крыжакоў на Усходзе. Баэмунд вёў бесперапынныя войны з туркамі-сельджукамі і візантыйцамі, імкнучыся пашырыць свае новаздабытыя ўладанні. У 1100 годзе ён патрапіў у палон да Газі ібн Данішменда, эміра Кападокіі, і правёў тры гады ў няволі. Пасля вызвалення антыяхійскі князь аднавіў войны з суседнімі дзяржавамі, аднак поспех яму не спадарожнічаў. Арганізаваны Баэмундам паход супраць Візантыі скончыўся правалам, і князь Тарэнцкі быў вымушаны прызнаць сваё паражэнне. Зламаны, ён вярнуўся ў Італію, дзе і сканаў.

Нягледзячы на тое, што Баэмунд прадпрымаў усе высілкі для ўмацавання сваёй улады на Усходзе, да канца яго кіравання Антыяхійскае княства знаходзілася ў стане, блізкім да гібелі. Эканоміка дзяржавы была падарвана, ваенная моц — зведзена на нішто пасля шэрагу буйных паражэнняў. Сучасныя гісторыкі ацэньваюць дзейнасць Баэмунда I дваяка — з аднаго боку, яны прызнаюць яго таленавітым стратэгам і нядрэнным палітыкам, з іншай жа — ускладаюць на яго адказнасць за асноўныя няўдачы крыжакоў і крытыкуюць за надмерныя амбіцыі, жорсткасць і сквапнасць.

Літаратура

• Breve Chronicon Northmannicum (лац.). Storiaonline.org (21 чэрвеня 2010). Архівавана з першакрыніцы 19 лютага 2012. Праверана 7 студзеня 2012.
• Asbridge T. S. The creation of the principality of Antioch, 1098-1130. — Boydell & Brewer Ltd, 2000. — 233 p. — ISBN 0851156614.
• Gabrieli F. Arab historians of the Crusades. — University of California Press, 1984. — 362 p. — ISBN 0520052242.
• Madden T. F. The new concise history of the Crusades. — Rowman & Littlefield, 2005. — 257 p. — ISBN 0742538222.
• Palgrave F. The History of Normandy and of England: William Rufus. Accession of Henry Beauclerc. — J. W. Parker and son, 1864. — 737 p.
• Stephenson P. Byzantium’s Balkan frontier: a political study of the Northern Balkans, 900—1204. — Cambridge: Cambridge University Press, 2000. — 352 p. — ISBN 0521770173.
• Whalen E. God’s Will or Not? Bohemond’s Campaign Against the Byzantine Empire (1105—1108) // Madden T. F., Naus J. L., Ryan V. Crusades: Medieval Worlds in Conflict. — Ashgate Publishing, 2010. — P. 111—125. — ISBN 1409400611.