Нарвская трыумфальная брама: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
вікіфікацыя
Радок 11: Радок 11:
|Архітэктар = [[Васіль Пятровіч Стасаў|В. П. Стасаў]]
|Архітэктар = [[Васіль Пятровіч Стасаў|В. П. Стасаў]]
|Скульптар = {{нп3|Сцяпан Сцяпанавіч Піменаў|С. С. Піменаў|ru|Пименов, Степан Степанович}},<br />
|Скульптар = {{нп3|Сцяпан Сцяпанавіч Піменаў|С. С. Піменаў|ru|Пименов, Степан Степанович}},<br />
{{нп3|Васіль Іванавіч Дэмут-Маліноўскі|В. І. Дэмут-Маліноўскі|ru|Демут-Малиновский, Василий Иванович}},<br />
[[Васіль Іванавіч Дэмут-Маліноўскі|В. І. Дэмут-Маліноўскі]],<br />
{{нп3|Пётр Карлавіч Клот|П. К. Клот|ru|Клодт, Пётр Карлович}}<br />
{{нп3|Пётр Карлавіч Клот|П. К. Клот|ru|Клодт, Пётр Карлович}}<br />
[[Іван Лепэ|І. Лепэ]]
[[Іван Лепэ|І. Лепэ]]

Версія ад 08:17, 12 сакавіка 2015

Славутасць
Нарвскія трыўмфальныя вароты
59°54′03″ пн. ш. 30°16′26″ у. д.HGЯO
Краіна  Расія
Горад Санкт-Пецярбург
Архітэктурны стыль ампір
Скульптар
Архітэктар В. П. Стасаў
Дата заснавання 1814
Будаўніцтва 18271834 гады
Статус Герб Расіі Аб’ект культурнай спадчыны РФ № 7810230000№ 7810230000
Сайт gmgs.ru/narva_gate
Map
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Герб Расіі Культурная спадчына Расійскай Федэрацыі, аб'ект № 7810230000аб'ект № 7810230000

Нарвскія трыумфальныя вароты — помнік архітэктуры стылю ампір ў Санкт-Пецярбургу. Размешчаны на плошчы стачак паблізу станцыі метро «нарвскага».

Трыумфальныя вароты пабудаваныя ў 1827—1834 (архітэктар Васіль Пятровіч Стасаў, скульптары С. С. Піменаў, У. І. Дэмут-Маліноўскі (калясніца ў групе Славы, постаці воінаў і двух коней), П. К. Клод (першая сур'ёзная праца) у памяць пра герояў Айчыннай вайны 1812 года. Вышыня больш за 30 м, шырыня 28 м, шырыня пралёта больш за 8 м, вышыня пралёта 15 м.

Драўляныя трыўмфальныя вароты

Першапачаткова трыўмфальныя вароты былі пабудаваныя для сустрэчы рускіх войскаў, якія вярталіся з Еўропы ў 1814 на Нарвскую заставу  (руск.), непасрэдна ля мяжы горада паблізу Абводнага канала  (руск.) па праекту Джакама Кварэнгі з дрэва і алебастру. Тэрмін узвядзення склаў адзін месяц[1]

Вароты ўпрыгожвалі калясніца з шасцю коньмі, кіраваная багіняй Славы, скульптуры рымскіх воінаў.

Кварэнгі прадставіў два праекты брамы: з архітраўным перакрыццем і з аркай. З абедзьвух бакоў ад аркі змяшчаліся трыбуны для гледачоў і аркестраў. Расійскія войскі ў 1814 годзе прайшлі пад аркай 4 разы: 30 ліпеня, 8 верасня, 18 кастрычніка, 25 кастрычніка[1].

Аднак збудаваныя ў 1814 годзе па праекце Джакама Кварэнгі з дрэва і алебастру вароты хутка прыйшлі ў непрыдатнасць. Генерал-губернатар Санкт-Пецярбурга удзельнік вайны М. А. Міларадавіч устаў на іх абарону, і на самым высокім узроўні Мікалаем I было прынята рашэнне аб пабудове новых каменных варот на беразе ракі Тараканаўкі, некалькі на поўдзень ад ранейшага месца.

Аднаўленне ў метале

Нарвскія трыўмфальныя вароты і плошча Стачак.

Архітэктар Стасаў захаваў у цэлым задуму Кварэнгі і 26 жніўня 1827 у гадавіну Барадзінскай бітвы быў закладзены першы камень. Асаблівасць праекту новых варот складалася ў тым, што канструкцыю стваралі з цаглянага мура, абшытага меднымі лістамі. З медных лістоў створана і скульптурная група: шасцёрка коней (П. К. Клот?!) і фігура Славы (С. С. Піменаў?!).

Скульптуры рымскіх воінаў замянілі меднымі старажытнарускімі віцязямі. (Піменаў і Дэмут-Маліноўскі). Крылатыя жаночыя фігуры, барэльефы з геніямі Славы — скульптар І. Лепэ[2].

Мастацтвазнаўцы адзначаюць, што скульптура Нарвскіх варот адрозніваецца строгасцю і прастатой, яна пазбаўленая алегарычнага ўскладнення вобразаў, гэтак характэрнага для манументальна-дэкаратыўных твораў таго часу[3].

Абапал брамы маюцца надпісы: Пачаты 26 жніўня 1827. Адкрыты 17 жніўня 1834 года. Таксама маюцца надпісы аб месцах вырашальных бітваў, аб воінскіх злучэннях.

Паглядзець на новыя вароты прыбыла імператарская сям'я. Таксама быў выпушчаны бронзавы медаль.

Этапы рэстаўрацыі

Эфектная спачатку медзь, ужо праз некалькі гадоў пасля адкрыцця ва ўмовах пецярбургскага клімату стала карадзіраваць. Да канца XIX стагоддзя вароты рэстаўравалі, замяніўшы медныя лісты на жалезныя, што толькі ўзмацніла карозію. У 1925 была пачатая новая рэстаўрацыя, аднак яе перапыніла Вялікая Айчынная вайна, падчас якой вароты моцна пацярпелі ад артабстрэлаў і бамбёжак. Пасля вайны вароты рэстаўраваўся яшчэ тройчы: 1949-51, 1979-80, 2002—2003. З 1987 года ў верхняй частцы варот адкрыты музей, у якім прадстаўлена атрыбутыка Айчыннай вайны 1812 года, праводзяцца тэматычныя выстаўкі.

Зноскі

  1. а б Газета «Нарвская застава» 19(299) май 2012.
  2. Энциклопедия Санкт-Петербурга. Нарвские триумфальные ворота
  3. 50 биографий мастеров русского искусства. — Л: Аврора, 1970. — С. 80.

Літаратура

  • Гусаров А.Ю. Памятники воинской славы Петербурга. — СПб, 2010. — ISBN 978-5-93437-363-5.

Спасылкі