Марсель: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
JerzyKundrat (размовы | уклад) дрНяма тлумачэння праўкі |
др выдал. шаблона, replaced: {{Link GA| → {{subst:Void| using AWB |
||
Радок 73: | Радок 73: | ||
Буйнейшы порт Францыі на Міжземным моры. Вузел чыгунак і аўтадарог. Міжнародны аэрапорт. Метрапалітэн. |
Буйнейшы порт Францыі на Міжземным моры. Вузел чыгунак і аўтадарог. Міжнародны аэрапорт. Метрапалітэн. |
||
Пачатковы пункт транс'еўрапейскага нафтаправода на [[Страсбург]] і [[Карлсруэ]] (Германія). |
Пачатковы пункт транс'еўрапейскага нафтаправода на [[Страсбург]] і [[Карлсруэ]] (Германія). |
||
== Прамысловасць == |
== Прамысловасць == |
||
Радок 92: | Радок 92: | ||
* Марсель // БЭ ў 18 т. Т. 10. Мн., 2000. |
* Марсель // БЭ ў 18 т. Т. 10. Мн., 2000. |
||
{{Пачатак артыкулу |
{{Пачатак артыкулу}} |
||
{{DEFAULTSORT:Марсель}} |
|||
[[Катэгорыя:Гарады Францыі]] |
[[Катэгорыя:Гарады Францыі]] |
||
{{Link GA|es}} |
Версія ад 15:46, 14 сакавіка 2015
Горад
| ||||||||||||||||||||||||||||||
МАРСЕЛЬ (фр.: Marseille, ІРА: [maʁsɛj], мясцовае вымаўленне [mɑχˈsɛjɐ]; аксіт.: Marselha, ІРА: [maʀˈsejɔ, maʀˈsijɔ]) — горад у Францыі. Знаходзіцца на беразе Ліёнскага заліва (Міжземнае мора). У 2007 разам з прыгарадамі ў Марселі жылі 1.605 тыс. жыхароў.
Гісторыя
Заснаваны ў VI ст. да н.э. як грэчаская калонія Масалія. Гандлёвы і культурны цэнтр, порт, сапернічаў з Карфагенам (марская бітва ў VI сг. да н.э.). У 49 да н.э. заваяваны рымлянамі, у 476 — вестготамі, у 539 — франкамі, у 735 зруйнаваны арабамі. 3 879 у каралеўстве Арэлат, з XI ст. ў графстве Праванс. У час крыжовых паходаў адзін з найбуйнейшых гандлёвых цэнтраў Міжэемнамор'я. 3 1214 незалежны горад. У 1481 раэам з Правансам перайшоў пад уладу французскіх каралёў. 3 канда XVII ст. цэнтр керамічнай прамысловасці. Падарваная ў пач. XIX ст. кантынентааьнай блакадай эканоміка Марселя пачала хутка развівацца ў 2-й пал. XIX ст. пасля адкрыцця Суэцкага канала (1869) і французскай экспансіі ў Паўночную Афрыку. У II сусветную вайну акупіраваны італа-нямецкімі войскамі (1942—44), адзін з цэнтраў Руху Супраціўлення.
Транспарт
Буйнейшы порт Францыі на Міжземным моры. Вузел чыгунак і аўтадарог. Міжнародны аэрапорт. Метрапалітэн.
Пачатковы пункт транс'еўрапейскага нафтаправода на Страсбург і Карлсруэ (Германія).
Прамысловасць
Важны прамысловы цэнтр. Нафтаперапрацоўка, нафтахімічная прамысловасць, судна- і авіябудаванне.
Навука, адукацыя, культура
Дзейнічаюць 3 ўніверсітэты. Музеі археалогіі, прыгожых мастацтваў і інш. Марскі акварыум. Развіваецца турызм.
Славутасці
Руіны старажытна-рымскіх збудаванняў, арітэктурныя помнікі XI—XIX ст. На востраве каля Марселя размешчаны замак Іф (XVI ст.).
Выбітныя ўраджэнцы
- Фернандэль — французскі акцёр
- Эдмон Растан
- Марыс Бежар
Літаратура
- Марсель // БЭ ў 18 т. Т. 10. Мн., 2000.