Трыр

Горад Трыр Trier Герб Сцяг Краіна Германія Каардынаты 49°45′24″ пн. ш. 6°38′29″ у. д. Кіраўнік Wolfram Leibe[d] Заснаваны 16 да н.э. Плошча 117,14 км² Вышыня цэнтра 124 м Водныя аб’екты Мозель Насельніцтва 103 396 чалавек (2007) Часавы пояс UTC+1, летам UTC+2 Тэлефонны код 0651 Паштовы індэкс 54290, 54292, 54293, 54294, 54295, 54296 Аўтамабільны код TR Афіцыйны сайт trier.de (ням.) Трыр на карце Германіі

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Трыр (ням. Trier, лац. Augusta Treverorum) — "Паўночны Рым ", найстарэйшы горад Германіі.

Размешчаны на захадзе зямлі Рэйнланд-Пфальц.

Гісторыя

Першае паселішча тут было заснавана рымскім імператарам Аўгустам у 16 да н.э. як ваенны лагер на тэрыторыі гальскага племя трэвераў і таму называлася Аўгуста Трэвераў. Неўзабаве калонія ператварылася ў важны гандлёвы цэнтр. Свайго росквіту Трыр дасягае ў II стагоддзі. Быў галоўным населеным пунктам рымскай правінцыі Галія Белііка, потым усёй прэфектуры Галія. Перажыўшы першае напад алеманаў, Трыр паступова ператвараецца ў імператарскую рэзідэнцыю, званую «Паўночны Рым». Заваёва Трыра франкамі каля 475 года стала адным з сведчанняў заходу рымскай імперыі.

3 ІХ ст. цэнтр архібіскупства. Паміж 1160 і 1190 атрымаў гарадское права. У XV ст. вольны імперскі горад, У 1473—1797 тут існаваў універсітэт. 3 1794 уладанне Францыі, галоўны горад (да 1814) французскага дэпартамента Саар. У 1815 далучаны да Прусіі (Германія). У ІІ сусветную вайну значна разбураны. Пасля вайны ў складзе французскай зоны акупацыі Германіі, з 1949 у ФРГ.

Гаспадарка

Прамысловасць: вінаробчая, металаапрацоўчая, электра-тэхнічная, тэкстыльная, абутковая. Цэнтр раёна вінаградарства і вінаробства.

Транспарт

Вузел чыгунак і аўтадарог.

Навука, адукацыя, культура

Дзейнічае ўніверсітэт. Музеі: зямлі Рэйнланд, Епіскапскі.

Славутасці

Гарадскія вароты, пач. IV ст.

Архітэктурныя помнікі: рымскія — амфітэатр (каля 100), імператарскія тэрмы (каля 300), гарадскія вароты (пач. IV ст., уключаны ЮНЕСКА у спіс Сусветнай спадчыны), базіліка (1-я пал. IV ст.); раманскія — сабор (IV—XVIII ст.), дамы «Франкентурм» (XI ст.) і «Драйкёнігенгаўз» (пач. XIII ст.); гатычная царква (каля 1250), рэнесансавыя і барочныя будынкі.

Вядомыя асобы

• Карл Маркс

Гарады-пабрацімы

• Глостэр (англ.: Gloucester), Англія, Вялікабрытанія
• Пула (харв.: Pula), Харватыя
• Форт-Уэрт (англ.: Fort Worth), Тэхас, ЗША
• Асколі-Пічэна (італ.: Ascoli Piceno), Італія
• Мец (фр.: Metz), Францыя
• Веймар (ням.: Weimar), Германія
• Нагаока (яп.: 長岡市), Японія
• Хертагенбос (нідэрл.: 's-Hertogenbosch), Нідэрланды