Кніга прарока Міхея

Кні́га праро́ка Міхе́я — 20-я частка Танаху, 33-я кніга Бібліі, частка Старога Запавету.

Аўтар

Асноўны артыкул: Міхей, прарок

Імя Міхей на іўрыце азначае «хто падобны да Бога». Ён паходзіў з Марасфіта-Гада, земляробчага мястэчка між Хеўронам і Газай. Міхей был сучаснікам Асіі і Ісаі, і хутчэй быў бліжэйшы да апошняга. Пропаведзь Міхея супраць несправядлівасці (3:8) прывяла да пакаяння Езекіі і такім чынам уратавала Іерусалім (Ер. 26,17-19).

Час напісання

Міхей прарочыў у часы валадарання Іяфама (750—735 да н.э.), Ахаза (735—715 да н.э.) і Езекіі (715—686 да н.э.). У той час нарастала сацыяльная няроўнасць, шчыльна звязанная з узрослай карумпаванасцю ўлады. Бог выкарыстоўваў Асірыю супраць Свайго грэшнага народа: асірыйскі цар Салманасар (727—722 да н.э.) зруйнаваў Самарыю ў 722 да н.э. (4 Цар. 17, 1-6), Іўдзея выпрабавала на сабе ўсю моц Боскага асуджэння, калі асірыйскі цар Сінахерыб (705—681 да н.э.) прайшоў праз Шафелу (прыгор'е ў заходняй частцы Іўдзеі) да самых варот Іерусаліма. Калі Езекія пакаяўся, Бог перастаў сердаваць на Іўдзею (Ер. 26, 18—19).

Тэмы

Кніга Міхея закранае тэмы, звычныя для большасці прарочых кніг: пакаранне за правіны народу, прычынай якога стала карумпаванасць і распуснасць валадароў; пропаведзь супраць сацыяльнай несправядлівасці; прыход шчаснага Месіянскага царства. Аднак асабліва яскрава ў ёй выказана думка, што адданыя мусяць ускласці свае спадзяванні толькі на Бога і перастаць спадзявацца на плады сваёй працы і пакланяцца ім.

Змест

Правіны і пакаранне Ізраіля і Іуды

Першы раздзел пачынаецца з агульных абвінавачанняў і прадказання зруйнавання, імаверна, асірыйскага. Абвяшчэнне Боскага суда і сімвалічнае бачанне Бога, які зрынае Уласнае стварэнне (3—4); абвінавачанне супраць сталіц ізраільскіх (5); Бог пакарае Самарыю зруйнаваннем (6—7); Іуду таксама чакае падзенне і паланенне.

У другім раздзеле вядзецца пра канкрэтнае абвінавачанне ў прыгнёце ўбогіх і безабаронных: «тыя, якія задумваюць беззаконне», крывадушна захопліваюць чужую маёмасць і рабуюць яе ўласнікаў (1—2). Бог за гэта пакарае іх палонам (3) і, як вынік, яны страцяць свае землі, якія будуць заваяваныя іншаземцамі (4), і рабаўнікі будуць прысуджаны да вечнай гібелі (5).

Міхей адрынае патрабаванне ілжэпрарокаў спыніць прарочыць (6); Бог выкрывае ілжывыя ўяўленні пра Яго ласку (7) і вінаваціць моцных у эксплуатацыі безабаронных (8—9); Бог прыгаворвае да выгнання тых, хто зрабіў краіну нячыстай (10); Міхей вінаваціць моцных у спагаднасці да хлусаў, якія апраўдваюць іх злачынствы (11).

Два апошнія вершы — абяцанне аднаўлення рэшткі Ізраіля.

Трэці раздзел утрымлівае абвінавачанні супраць:

• князёў, што прыгнятаюць народ (1—4), прарок прыпадабняе іх да людаедаў
• ілжэпрарокаў (5—7), што прапаведуюць дзеля выгод
• святароў, што дзеля выгод грэбуюць сваім абавязкам

Усім ім супрацьпастаўляе сябе Міхей, вінавацячы прарокаў, князёў і святароў у карумпіраванасці, за якую будзе зруйнаваны Іерусалім, а Сіён будзе ўзараны (3:12)

Прароцтва пра апошнія дні

4 раздзел

Усе народы збяруцца ў Іерусалім, і надыдзе час міру і закону. Іерусалім будзе зруйнаваны, і адноўлены, і пераможа шматлікія народы. Рэштка стане магутным народам (6—7), і Сіён зноў будзе валадарыць (8).

Бог прадвызначыў цяперашняму ліху Ізраіля абярнецца яго галоўным уратаваннем: вызваленнем з вавілонскага палону.

5 раздзел

Будучы цар з Віфлеема. Яго прышэсце супастаўлена з прыніжэннем існых валадароў, а пасля — пра перамогу Месіі (5:1—3) і ўрачыстасць Яго найвышэйшай улады (5:4—6). Рэшта Ізраіля стане ў руцэ Божай зброяй жыцця і смерці (7—8), Бог ачысціць Свой народ (10—14) і разбурыць паганскія народы (15). Выратаванне ад Бога прыйдзе, калі Яго народ пазбавіцца ад славалюбства і непраўдзівай надзеі на моц зброі (10—11), ад чарадзейства (12) і пакланення ідалам (13), і такім чынам зважыць свае надзеі толькі на Бога.

6 раздзел

Раздзел прысвечаны Суду, на якім Бог выступае як ісцец, Міхей — як Яго прадстаўнік, горы — як сведкі, а Ізраіль — як абвінавачваны. Госпад вінаваціць Ізраіль у няўдзячнасці (3) і заклікае народ успомніць пра выратавальныя дабрадзействы Боскія, якія выліліся на яго ў перыяд яго станаўлення, ад зыходу з Егіпта да ўваходу ў зямлю запаветную (3—5).

На абвінавачанне адказвае адзін з верных, ён прызнаецца, што яго ахвяры несупастаўныя з уладаю і веліччу Бога. Бог адказвае, што не ахвярапрынашэнні, а справядлівасць — умова выкуплення і даравання Яго выратавальнай блізкасці (6—8). Далей ідзе зварот да Іерусаліма (9), абвінавачванне ў выкарыстанні падманных мер (10—11) і прамоў (12), а пасля паведамляецца пра асуджэнне на хваробы і зруйнаванне (13), цялесныя немачы (14) і разрабаванне ўраджаю (15).

7 раздзел

Раздзел пачынаецца з плачу (1—6), які змяшчае абвінавачанні народу ў злачынствах і непраўдзівым жыцці, а прарок спадзяецца адно на Бога і на Яго Аднаго спадзяецца (7).

Сканчае раздзел і кнігу гімн перамогі, поўны спадзяванняў на выкананне Госпадам Богам Яго запаветаў.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Кніга прарока Міхея