Парнакратыя: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
арфаграфія
Радок 3: Радок 3:
'''Парнакратыя''' ''(Кіраванне блудніц, Эпоха блудніц, Кіраванне распусніц)'' ({{lang-it|pornocrazia romana, governo delle prostitute}}; {{lang-la|saeculum obscurum, скрыты, цёмны век}}) — перыяд у гісторыі [[Папства]] (1-я пал. X стагоддзя), які пачаўся з кіравання Папы [[Сергій III, Папа Рымскі|Сергія III]] ([[папская каранацыя|інтранізаваны]] ў [[904]]) і доўжыўся 60 гадоў, да смерці [[Ян XII, Папа Рымскі|Яна XII]] у [[963]] г. (па іншых даных — на працягу 30 гадоў, да смерці [[Ян XI, Папа Рымскі|Яна XI]]).
'''Парнакратыя''' ''(Кіраванне блудніц, Эпоха блудніц, Кіраванне распусніц)'' ({{lang-it|pornocrazia romana, governo delle prostitute}}; {{lang-la|saeculum obscurum, скрыты, цёмны век}}) — перыяд у гісторыі [[Папства]] (1-я пал. X стагоддзя), які пачаўся з кіравання Папы [[Сергій III, Папа Рымскі|Сергія III]] ([[папская каранацыя|інтранізаваны]] ў [[904]]) і доўжыўся 60 гадоў, да смерці [[Ян XII, Папа Рымскі|Яна XII]] у [[963]] г. (па іншых даных — на працягу 30 гадоў, да смерці [[Ян XI, Папа Рымскі|Яна XI]]).


На працягу гэтага часу рымскія пантыфікі знаходзіліся пад моцным уплывам магутнай арыстакратычнай сям'і Тэафілактаў — рымскага консула і [[графы Тускулумскія|коміта Тускулума]] [[Тэафілакт]]а, яго жонкі [[Феадора, X стагоддзе|Феадоры]] і іх дачкі [[Марозія|Марозіі]], якія заслужылі рэпутацыю блудніц, а затым — сына Марозіі [[Альберых II Спалецкі|Альберыха, герцага Спалецкага]]. Як піша гісторык, ''«гэтыя багатыя і ўплывовыя жанчыны, якія прагнулі ўлады, саджалі на папскі прастол сваіх сяброў, палюбоўнікаў, сваякоў. Тых жа Пап, які не падабаліся ім, яны без усякіх паравалок зрыналі, устаранялі з дарогі»''<ref name="гергей">[http://svany.narod.ru/popes/gergey/ch04.htm Гергей Е. История папства. Папство в раннем средневековье (VIII—XI века).]</ref>.
На працягу гэтага часу рымскія пантыфікі знаходзіліся пад моцным уплывам магутнай арыстакратычнай сям'і Тэафілактаў — рымскага консула і [[графы Тускулумскія|коміта Тускулума]] [[Тэафілакт]]а, яго жонкі [[Феадора, X стагоддзе|Феадоры]] і іх дачкі [[Марозія|Марозіі]], якія заслужылі рэпутацыю блудніц, а затым — сына Марозіі [[Альберых II Спалецкі|Альберыха, герцага Спалецкага]]. Як піша гісторык, ''«гэтыя багатыя і ўплывовыя жанчыны, якія прагнулі ўлады, саджалі на папскі прастол сваіх сяброў, палюбоўнікаў, сваякоў. Тых жа Папаў, які не падабаліся ім, яны без усякіх паравалок зрыналі, устаранялі з дарогі»''<ref name="гергей">[http://svany.narod.ru/popes/gergey/ch04.htm Гергей Е. История папства. Папство в раннем средневековье (VIII—XI века).]</ref>.


Большасць сярэднявечных сведчанняў пра гэты перыяд досыць прадузятыя, з прычыны таго, што створаны палітычнымі праціўнікамі папства. Тым не менш, нават афіцыйная гісторыя Рымскай Каталіцкай Царквы прызнае, што за некалькі дзясяткаў гадоў змянілася вялікая колькасць пап, якія адрозніваліся распушчаным ладам жыцця, і што яны прызначаліся і кантраляваліся кланам [[Графы Тускулумскія|Тэафілактаў]].
Большасць сярэднявечных сведчанняў пра гэты перыяд досыць прадузятыя, з прычыны таго, што створаны палітычнымі праціўнікамі папства. Тым не менш, нават афіцыйная гісторыя Рымскай Каталіцкай Царквы прызнае, што за некалькі дзясяткаў гадоў змянілася вялікая колькасць Папаў, якія адрозніваліся распушчаным ладам жыцця, і што яны прызначаліся і кантраляваліся кланам [[Графы Тускулумскія|Тэафілактаў]].


== Спіс пап перыяду парнакратыі ==
== Спіс Папаў перыяду парнакратыі ==
[[Выява:List of Popes2.jpg|thumb|Спіс пап, які ўключае імёны пап перыяду парнакратыі, пахаваных у Саборы Святога Пятра ў Ватыкане. Мармуровая пліта пры ўваходзе ў сакрысцію]]
[[Выява:List of Popes2.jpg|thumb|Спіс Папаў, які ўключае імёны Папаў перыяду парнакратыі, пахаваных у Саборы Святога Пятра ў Ватыкане. Мармуровая пліта пры ўваходзе ў сакрысцію]]
# [[Сергій III, Папа Рымскі|Сергій III]] ([[904]]—[[911]]) — меркаваны палюбоўнік Марозіі.
# [[Сергій III, Папа Рымскі|Сергій III]] ([[904]]—[[911]]) — меркаваны палюбоўнік Марозіі.
# [[Анастасій III, Папа Рымскі|Анастасій III]] ([[911]]—[[913]]) — крэатура Тэафілакта і яго дачкі Марозіі. Сканаў праз 2,5 года.
# [[Анастасій III, Папа Рымскі|Анастасій III]] ([[911]]—[[913]]) — крэатура Тэафілакта і яго дачкі Марозіі. Сканаў праз 2,5 года.
# [[Ландон, Папа Рымскі|Ландон]] ([[913]]—[[914]]) — збудаваны на прастол па пратэкцыі Феадоры. Сканаў пасля 6 месяцаў пантыфіката.
# [[Ландон, Папа Рымскі|Ландон]] ([[913]]—[[914]]) — збудаваны на прастол па пратэкцыі Феадоры. Сканаў пасля 6 месяцаў пантыфіката.
# [[Ян X, Папа Рымскі|Ян X]] ([[914]]—[[928]]) — меркаваны палюбоўнік Феадоры. Пасля яе смерці ў [[928]] г. па загадзе Марозіі быў кінуты ў турму, дзе меркавана быў задушаны.
# [[Ян X, Папа Рымскі|Ян X]] ([[914]]—[[928]]) — меркаваны палюбоўнік Феадоры. Пасля яе смерці ў [[928]] г. па загадзе Марозіі быў кінуты ў турму, дзе меркавана быў задушаны.
# [[Леў VI, Папа Рымскі|Леў VI]] ([[928]]) — стаўленік Марозіі, законнасць абрання Льва падвяргаецца сумневу, з прычыны таго, што тым часам, магчыма, быў яшчэ жывы пасаджаны ў турму папа Ян X. Памёр пры невядомых акалічнасцях пасля 7 месяцаў пантыфіката, меркавана атручаны.
# [[Леў VI, Папа Рымскі|Леў VI]] ([[928]]) — стаўленік Марозіі, законнасць абрання Льва падвяргаецца сумневу, з прычыны таго, што тым часам, магчыма, быў яшчэ жывы пасаджаны ў турму Папа Ян X. Памёр пры невядомых акалічнасцях пасля 7 месяцаў пантыфікату, меркавана атручаны.
# [[Стэфан VII (VIII), Папа Рымскі|Стэфан VII]] ([[928]]—[[931]]) — законнасць абрання Стэфана падвяргаецца сумневу, з прычыны таго, што тым часам, магчыма, быў яшчэ жывы зняволены ў турму Папа Ян X. Памёр пры невядомых акалічнасцях, меркавана забіты.
# [[Стэфан VII (VIII), Папа Рымскі|Стэфан VII]] ([[928]]—[[931]]) — законнасць абрання Стэфана падвяргаецца сумневу, з прычыны таго, што тым часам, магчыма, быў яшчэ жывы зняволены ў турму Папа Ян X. Памёр пры невядомых акалічнасцях, меркавана забіты.
# [[Ян XI, Папа Рымскі|Ян XI]] ([[931]]—[[935]]) — сын Марозіі, меркавана ад папы Сергія III. Стаў папам у 18 гадоў (ці ў 21 год) (розначытанні ў датах: не мог стаць папам у 18 гадоў хоць бы таму, што, па афіцыйных датоўках, Сергій III памёр за 20 гадоў да яго абрання). Пасаджаны ў турму разам з Марозіяй сваім братам ад адной маці, сынам Марозіі ад [[Альберых I Спалецкі|законнага мужа]] — герцагам [[Альберых II Спалецкі|Альберыхам]]<ref>[http://psylib.org.ua/books/kozlm01/txt03.htm М.Козлов. Курс лекций по сравнительному богословию]</ref>.
# [[Ян XI, Папа Рымскі|Ян XI]] ([[931]]—[[935]]) — сын Марозіі, меркавана ад Папы Сергія III. Стаў Папам у 18 гадоў (ці ў 21 год) (розначытанні ў датах: не мог стаць Папам у 18 гадоў хоць бы таму, што, па афіцыйных датоўках, Сергій III памёр за 20 гадоў да яго абрання). Пасаджаны ў турму разам з Марозіяй сваім братам ад адной маці, сынам Марозіі ад [[Альберых I Спалецкі|законнага мужа]] — герцагам [[Альберых II Спалецкі|Альберыхам]]<ref>[http://psylib.org.ua/books/kozlm01/txt03.htm М.Козлов. Курс лекций по сравнительному богословию]</ref>.
# [[Леў VII, Папа Рымскі|Леў VII]] ([[936]]—[[939]]) — пасаджаны на прастол Альберыхам. Сканаў праз тры гады.
# [[Леў VII, Папа Рымскі|Леў VII]] ([[936]]—[[939]]) — пасаджаны на прастол Альберыхам. Сканаў праз тры гады.
# [[Стэфан VIII (IX), Папа Рымскі|Стэфан VIII]] ([[939]]—[[942]]) — аналагічна
# [[Стэфан VIII (IX), Папа Рымскі|Стэфан VIII]] ([[939]]—[[942]]) — аналагічна

Версія ад 10:21, 20 лютага 2016

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Парнакратыя (значэнні).
«Краявід Рыма: Калізей і руіны храма Веспасіяна», карціна псеўда-Каналета

Парнакратыя (Кіраванне блудніц, Эпоха блудніц, Кіраванне распусніц) (італ.: pornocrazia romana, governo delle prostitute; лац.: saeculum obscurum, скрыты, цёмны век) — перыяд у гісторыі Папства (1-я пал. X стагоддзя), які пачаўся з кіравання Папы Сергія III (інтранізаваны ў 904) і доўжыўся 60 гадоў, да смерці Яна XII у 963 г. (па іншых даных — на працягу 30 гадоў, да смерці Яна XI).

На працягу гэтага часу рымскія пантыфікі знаходзіліся пад моцным уплывам магутнай арыстакратычнай сям'і Тэафілактаў — рымскага консула і коміта Тускулума Тэафілакта, яго жонкі Феадоры і іх дачкі Марозіі, якія заслужылі рэпутацыю блудніц, а затым — сына Марозіі Альберыха, герцага Спалецкага. Як піша гісторык, «гэтыя багатыя і ўплывовыя жанчыны, якія прагнулі ўлады, саджалі на папскі прастол сваіх сяброў, палюбоўнікаў, сваякоў. Тых жа Папаў, які не падабаліся ім, яны без усякіх паравалок зрыналі, устаранялі з дарогі»[1].

Большасць сярэднявечных сведчанняў пра гэты перыяд досыць прадузятыя, з прычыны таго, што створаны палітычнымі праціўнікамі папства. Тым не менш, нават афіцыйная гісторыя Рымскай Каталіцкай Царквы прызнае, што за некалькі дзясяткаў гадоў змянілася вялікая колькасць Папаў, якія адрозніваліся распушчаным ладам жыцця, і што яны прызначаліся і кантраляваліся кланам Тэафілактаў.

Спіс Папаў перыяду парнакратыі

Спіс Папаў, які ўключае імёны Папаў перыяду парнакратыі, пахаваных у Саборы Святога Пятра ў Ватыкане. Мармуровая пліта пры ўваходзе ў сакрысцію
  1. Сергій III (904—911) — меркаваны палюбоўнік Марозіі.
  2. Анастасій III (911—913) — крэатура Тэафілакта і яго дачкі Марозіі. Сканаў праз 2,5 года.
  3. Ландон (913—914) — збудаваны на прастол па пратэкцыі Феадоры. Сканаў пасля 6 месяцаў пантыфіката.
  4. Ян X (914—928) — меркаваны палюбоўнік Феадоры. Пасля яе смерці ў 928 г. па загадзе Марозіі быў кінуты ў турму, дзе меркавана быў задушаны.
  5. Леў VI (928) — стаўленік Марозіі, законнасць абрання Льва падвяргаецца сумневу, з прычыны таго, што тым часам, магчыма, быў яшчэ жывы пасаджаны ў турму Папа Ян X. Памёр пры невядомых акалічнасцях пасля 7 месяцаў пантыфікату, меркавана атручаны.
  6. Стэфан VII (928—931) — законнасць абрання Стэфана падвяргаецца сумневу, з прычыны таго, што тым часам, магчыма, быў яшчэ жывы зняволены ў турму Папа Ян X. Памёр пры невядомых акалічнасцях, меркавана забіты.
  7. Ян XI (931—935) — сын Марозіі, меркавана ад Папы Сергія III. Стаў Папам у 18 гадоў (ці ў 21 год) (розначытанні ў датах: не мог стаць Папам у 18 гадоў хоць бы таму, што, па афіцыйных датоўках, Сергій III памёр за 20 гадоў да яго абрання). Пасаджаны ў турму разам з Марозіяй сваім братам ад адной маці, сынам Марозіі ад законнага мужа — герцагам Альберыхам[2].
  8. Леў VII (936—939) — пасаджаны на прастол Альберыхам. Сканаў праз тры гады.
  9. Стэфан VIII (939—942) — аналагічна
  10. Марын II (942—946)
  11. Агапіт II (946—955)
  12. Ян XII (955—963) — унук Марозіі ад яе другога сына, Альберыха II Спалецкага, абраны ва ўзросце 18 гадоў. Адрозніваўся, паводле паведамленняў сучаснікаў, надзвычай распуснымі паводзінамі, якімі выклікаў незадаволенасць рымлян. Зрынуты імператарам Атонам I, затым сканаў.

Гл. таксама

Зноскі

  1. ↑ а б Гергей Е. История папства. Папство в раннем средневековье (VIII—XI века).
  2. ↑ М.Козлов. Курс лекций по сравнительному богословию
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Парнакратыя&oldid=2269632"