Сафія Даратэя Гановерская: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Новая старонка: '{{Дзяржаўны дзеяч | імя = Сафія Даратэя Гановерская | арыгінал імя = Sophie Dorothea von Braunschweig-L...'
 
др clean up, replaced: раўншвейг → раўншвайг (9) using AWB
Радок 11: Радок 11:
| перыядканец = [[1740]]
| перыядканец = [[1740]]
| папярэднік = [[Сафія Луіза Мекленбург-Шверынская]]
| папярэднік = [[Сафія Луіза Мекленбург-Шверынская]]
| пераемнік = [[Лізавета Крысціна Браўншвейгская]]
| пераемнік = [[Лізавета Крысціна Браўншвайгская]]
| дата нараджэння = 16.3.1687
| дата нараджэння = 16.3.1687
| месца нараджэння = {{МН|Гановер}}
| месца нараджэння = {{МН|Гановер}}
Радок 19: Радок 19:
| род = [[Гановерская дынастыя]], [[Гогенцолерны]]
| род = [[Гановерская дынастыя]], [[Гогенцолерны]]
| бацька = [[Георг I, кароль Вялікабрытаніі|Георг I]]
| бацька = [[Георг I, кароль Вялікабрытаніі|Георг I]]
| маці = [[Сафія Даратэя Браўншвейг-Цэльская]]
| маці = [[Сафія Даратэя Браўншвайг-Цэльская]]
| муж = [[Фрыдрых Вільгельм I]]
| муж = [[Фрыдрых Вільгельм I]]
| дзеці = [[Вільгельміна Пруская|Вільгельміна]]<br />[[Фрыдрых II, кароль Прусіі|Фрыдрых]]<br />[[Філіпіна Шарлота Пруская|Філіпіна Шарлота]] <br /> [[Сафія Даратэя Марыя Пруская|Сафія Даратэя Марыя]]<br /> [[Луіза Ульрыка Пруская|Луіза Ульрыка]]<br />[[Аўгуст Вільгельм Прускі, 1722—1758|Аўгуст Вільгельм]] <br />[[Амалія Пруская|Ганна Амалія]] <br />[[Генрых Прускі, 1726—1802|Генрых]] <br />[[Аўгуст Фердынанд Прускі|Аўгуст Фердынанд]]
| дзеці = [[Вільгельміна Пруская|Вільгельміна]]<br />[[Фрыдрых II, кароль Прусіі|Фрыдрых]]<br />[[Філіпіна Шарлота Пруская|Філіпіна Шарлота]] <br /> [[Сафія Даратэя Марыя Пруская|Сафія Даратэя Марыя]]<br /> [[Луіза Ульрыка Пруская|Луіза Ульрыка]]<br />[[Аўгуст Вільгельм Прускі, 1722—1758|Аўгуст Вільгельм]] <br />[[Амалія Пруская|Ганна Амалія]] <br />[[Генрых Прускі, 1726—1802|Генрых]] <br />[[Аўгуст Фердынанд Прускі|Аўгуст Фердынанд]]
Радок 27: Радок 27:


== Біяграфія ==
== Біяграфія ==
Сафія Даратэя — адзіная законнанароджаная дачка англійскага караля [[Георг I, кароль Вялікабрытаніі|Георга I]] (у [[асабістая унія|асабістай уніі]] — [[курфюрст]]а [[Браўншвейг-Люнебург]]а) і яго мужы [[Сафія Даратэя Браўншвейг-Цэльская|Сафіі Даратэі Браўншвейг-Люнебургскай-Цэльскай]], прынцэсы Альдэнскай.
Сафія Даратэя — адзіная законнанароджаная дачка англійскага караля [[Георг I, кароль Вялікабрытаніі|Георга I]] (у [[асабістая унія|асабістай уніі]] — [[курфюрст]]а [[Браўншвайг-Люнебург]]а) і яго мужы [[Сафія Даратэя Браўншвайг-Цэльская|Сафіі Даратэі Браўншвайг-Люнебургскай-Цэльскай]], прынцэсы Альдэнскай.


Будучы муж Сафіі Даратэі Фрыдрых Вільгельм некаторы час пражываў пры двары яе бабулі [[Сафія Гановерская|Сафіі Гановерскай]], якая лічыла правільным выхоўваць яго разам са сваімі ўнукамі Георгам Аўгустам і Сафіяй Даратэяй. Стрыечныя браты недалюблівалі адзін аднаго з юнацтва, і менавіта Георг Аўгуст, які стаў каралём Вялікабрытаніі [[Георг II, кароль Вялікабрытаніі|Георгам II]], ажаніўся з [[Караліна Брандэнбург-Ансбахская|Каралінай Брандэнбург-Ансбахскай]], якую кахаў Фрыдрых Вільгельм. Дзіцем Фрыдрых Вільгельм не меў асаблівых пачуццяў да сваёй будучай жонкі.
Будучы муж Сафіі Даратэі Фрыдрых Вільгельм некаторы час пражываў пры двары яе бабулі [[Сафія Гановерская|Сафіі Гановерскай]], якая лічыла правільным выхоўваць яго разам са сваімі ўнукамі Георгам Аўгустам і Сафіяй Даратэяй. Стрыечныя браты недалюблівалі адзін аднаго з юнацтва, і менавіта Георг Аўгуст, які стаў каралём Вялікабрытаніі [[Георг II, кароль Вялікабрытаніі|Георгам II]], ажаніўся з [[Караліна Брандэнбург-Ансбахская|Каралінай Брандэнбург-Ансбахскай]], якую кахаў Фрыдрых Вільгельм. Дзіцем Фрыдрых Вільгельм не меў асаблівых пачуццяў да сваёй будучай жонкі.
Радок 48: Радок 48:
# [[Вільгельміна Пруская|Вільгельміна]] (1709—1758), выйшла замуж за маркграфа Фрыдрыха Брандэнбург-Байрэйцкага;
# [[Вільгельміна Пруская|Вільгельміна]] (1709—1758), выйшла замуж за маркграфа Фрыдрыха Брандэнбург-Байрэйцкага;
# Фрыдрых Вільгельм (1710—1711);
# Фрыдрых Вільгельм (1710—1711);
# [[Фрыдрых II, кароль Прусіі|Фрыдрых II]] (1712—1786), у 1733 годзе жаніўся на прынцэсе [[Лізавета Хрысціна Браўншвейгская|Лізавеце Хрысціне Браўншвейгскай]];
# [[Фрыдрых II, кароль Прусіі|Фрыдрых II]] (1712—1786), у 1733 годзе жаніўся на прынцэсе [[Лізавета Хрысціна Браўншвайгская|Лізавеце Хрысціне Браўншвайгскай]];
# Шарлота (1713—1714);
# Шарлота (1713—1714);
# [[Фрыдэрыка Луіза Пруская|Фрыдэрыка Луіза]] (1714—1784), выйшла замуж за Карла Вільгельма Брандэнбург-Ансбахскага
# [[Фрыдэрыка Луіза Пруская|Фрыдэрыка Луіза]] (1714—1784), выйшла замуж за Карла Вільгельма Брандэнбург-Ансбахскага
# [[Філіпіна Шарлота Пруская|Філіпіна Шарлота]] (1716—1801), выйшла замуж за герцага [[Карл I Браўншвейг-Вольфенбютэльскі|Карла I Браўншвейг-Вольфенбютэльскага]];
# [[Філіпіна Шарлота Пруская|Філіпіна Шарлота]] (1716—1801), выйшла замуж за герцага [[Карл I Браўншвайг-Вольфенбютэльскі|Карла I Браўншвайг-Вольфенбютэльскага]];
# Карл (1717—1719);
# Карл (1717—1719);
# [[Сафія Даратэя Пруская|Сафія Даратэя]] (1719—1765), выйшла замуж за [[Фрыдрых Вільгельм Брандэнбург-Швецкі|Фрыдрыха Вільгельма Швецкага]];
# [[Сафія Даратэя Пруская|Сафія Даратэя]] (1719—1765), выйшла замуж за [[Фрыдрых Вільгельм Брандэнбург-Швецкі|Фрыдрыха Вільгельма Швецкага]];

Версія ад 22:00, 28 лютага 2016

Сафія Даратэя Гановерская
Sophie Dorothea von Braunschweig-Lüneburg
Георг Венцэслаус фон Кнобельсдорф. Партрэт каралевы Сафіі Даратэі
Георг Венцэслаус фон Кнобельсдорф. Партрэт каралевы Сафіі Даратэі
3-я каралева Прусіі
1713 — 1740
Папярэднік Сафія Луіза Мекленбург-Шверынская
Пераемнік Лізавета Крысціна Браўншвайгская

Нараджэнне 16 сакавіка 1687(1687-03-16)
Гановер
Смерць 28 чэрвеня 1757(1757-06-28) (70 гадоў)
палац Манбіжу каля Берліна
Месца пахавання Берлінскі кафедральны сабор
Род Гановерская дынастыя, Гогенцолерны
Бацька Георг I
Маці Сафія Даратэя Браўншвайг-Цэльская
Муж Фрыдрых Вільгельм I
Дзеці Вільгельміна
Фрыдрых
Філіпіна Шарлота
Сафія Даратэя Марыя
Луіза Ульрыка
Аўгуст Вільгельм
Ганна Амалія
Генрых
Аўгуст Фердынанд
Веравызнанне лютэранства
Дзейнасць арыстакратка
Манаграма Манаграма
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сафія Даратэя Гановерская (ням.: Sophie Dorothea von Braunschweig-Lüneburg, 16 сакавіка 1687, Гановер — 28 чэрвеня 1757, палац Манбіжу каля Берліна) — маці Фрыдрыха II, каралева Прусіі як жонка Фрыдрыха Вільгельма I, «караля-салдата».

Біяграфія

Сафія Даратэя — адзіная законнанароджаная дачка англійскага караля Георга Iасабістай уніі — курфюрста Браўншвайг-Люнебурга) і яго мужы Сафіі Даратэі Браўншвайг-Люнебургскай-Цэльскай, прынцэсы Альдэнскай.

Будучы муж Сафіі Даратэі Фрыдрых Вільгельм некаторы час пражываў пры двары яе бабулі Сафіі Гановерскай, якая лічыла правільным выхоўваць яго разам са сваімі ўнукамі Георгам Аўгустам і Сафіяй Даратэяй. Стрыечныя браты недалюблівалі адзін аднаго з юнацтва, і менавіта Георг Аўгуст, які стаў каралём Вялікабрытаніі Георгам II, ажаніўся з Каралінай Брандэнбург-Ансбахскай, якую кахаў Фрыдрых Вільгельм. Дзіцем Фрыдрых Вільгельм не меў асаблівых пачуццяў да сваёй будучай жонкі.

28 лістапада 1706 года Сафія Даратэя выйшла замуж за тады яшчэ кронпрынца Фрыдрыха Вільгельма. Суровы кароль ажаніўся з тонкай і мастацка адоранай прынцэсе, якая цікавілася мастацтвам, літаратурай і модай. Нягледзячы на гэта, Сафія Даратэя самааддана даглядала за сваім мужам падчас яго хвароб, а кароль дазволіў ёй удзельнічаць у палітычным жыцці.

У яе палац Манбіжу, дзе яна пражывала з 1712 года, часта прыязджаў сын Фрыдрых, які абажаў яе, і на якога яна мела вялікі ўплыў. У палацы Манбіжу знаходзілася тайная бібліятэка Фрыдрыха, тут са сваёй маці ён захоплена вёў філасофскія гутаркі і мог аддавацца заняткам, якія выклікалі незадаволенасць бацькі. Сафія Даратэя ведала пра спробу ўцёкаў сына і атрымлівала ад яго лісты з крэпасці ў Кюстрыне.

Фрыдрых цяжка перажыў смерць маці. Кароль Прусіі, які незадоўга да гэтага пацярпеў паражэнне ў Колінскай бітве, пісаў сваёй сястры Амаліі Прускай:

«Дарагая сястра, усе няшчасці абрынуліся на мяне цяпер. Відаць, нябёсы забралі нашу дарагую матухну, каб яна не бачыла бедстваў нашага дому…»

Асоба

Сафія Даратэя Гановерская

Па апісанні дачкі Вільгельміны Прускай Сафія Даратэя ніколі не была прыгажуняй. Абсыпаная воспінкамі, яна мела добрую фігуру нягледзячы на шматлікія цяжарнасці. Аматарка мастацтва і навукі, яе адрознівалі славалюбства і фанабэрыстасць. Паводле слоў Вільгельміны «кароль-салдат» быў несправядлівы да Сафіі Даратэі, паколькі прытрымліваўся меркавання, што «жанчын трэба трымаць у падпарадкаванні, інакш яны пачынаюць віць вяроўкі са сваіх мужоў».

Нашчадкі

У Сафіі Даратэі нарадзіліся:

  1. Фрыдрых Людвіг (1707—1708);
  2. Вільгельміна (1709—1758), выйшла замуж за маркграфа Фрыдрыха Брандэнбург-Байрэйцкага;
  3. Фрыдрых Вільгельм (1710—1711);
  4. Фрыдрых II (1712—1786), у 1733 годзе жаніўся на прынцэсе Лізавеце Хрысціне Браўншвайгскай;
  5. Шарлота (1713—1714);
  6. Фрыдэрыка Луіза (1714—1784), выйшла замуж за Карла Вільгельма Брандэнбург-Ансбахскага
  7. Філіпіна Шарлота (1716—1801), выйшла замуж за герцага Карла I Браўншвайг-Вольфенбютэльскага;
  8. Карл (1717—1719);
  9. Сафія Даратэя (1719—1765), выйшла замуж за Фрыдрыха Вільгельма Швецкага;
  10. Луіза Ульрыка (1720—1782), выйшла замуж за караля Швецыі Адольфа Фрэдрыка;
  11. Аўгуст Вільгельм (1722—1758);
  12. Ганна Амалія (1723—1787);
  13. Генрых (1726—1802), жанаты на прынцэсе Гесэн-Касельскай Вільгельміне
  14. Аўгуст Фердынанд (1730—1813).

Спасылкі