Кітайскае пісьмо: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 38: Радок 38:
* Кітайскае пісьмо // {{Крыніцы/БелЭн|8к}} С. 310.
* Кітайскае пісьмо // {{Крыніцы/БелЭн|8к}} С. 310.
* {{cite book | first = William G. | last = Boltz | year = 1994 | title = The origin and early development of the Chinese writing system | location = New Haven | publisher = American Oriental Society | isbn = 978-0-940490-78-9 | ref= harv }}
* {{cite book | first = William G. | last = Boltz | year = 1994 | title = The origin and early development of the Chinese writing system | location = New Haven | publisher = American Oriental Society | isbn = 978-0-940490-78-9 | ref= harv }}
* {{cite book | title = Orthography of early Chinese writing: evidence from newly excavated manuscripts | first = Imre | last = Galambos | authorlink = Imre Galambos | location = Budapest | publisher = Eötvös Loránd University | year = 2006 | isbn = 978-963-463-811-7 | url = http://shahon.org/wp-content/uploads/2010/02/Galambos-2006-Orthography-of-early-Chinese-writing.pdf }}
* {{cite book | title = Orthography of early Chinese writing: evidence from newly excavated manuscripts | first = Imre | last = Galambos | authorlink = | location = Budapest | publisher = Eötvös Loránd University | year = 2006 | isbn = 978-963-463-811-7 | url = http://shahon.org/wp-content/uploads/2010/02/Galambos-2006-Orthography-of-early-Chinese-writing.pdf }}


== Спасылкі ==
== Спасылкі ==

Версія ад 23:28, 18 красавіка 2016

Кітайскае пісьмо
Злева: Кітайскія іерогліфы ў традыцыйным напісанні. Справа: тыя ж іерогліфы ў спрошчаным напісанні.
Злева: Кітайскія іерогліфы ў традыцыйным напісанні.
Справа: тыя ж іерогліфы ў спрошчаным напісанні.
Тып пісьма ідэаграфічнае
Мовы Кітайская, японская, раней таксама в'етнамская і карэйская
Тэрыторыя Кітайская Народная Рэспубліка, Кітайская Рэспубліка, Японія, Сінгапур, Малайзія
Гісторыя
Месца ўзнікнення Кітай
Стваральнік Цан Цэ[d]
Дата стварэння каля 2000 года да н. э.
Перыяд Прыкладна з 2000 года да н. э. — дагэтуль
Найстаражытны дакумент цзягувэнь
Роднасныя Карэйскае (хангыль), японскае пісьмо
Уласцівасці
Напрамак пісьма злева направа, зверху ўніз, раней — справа налева
Знакаў Каля 60 тыс.
Дыяпазон Юнікода U+4E00…U+9FA5, U+20000…U+2A6D6 і інш.
ISO 15924 Hani
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Кіта́йскае пісьмо́, ці пісьмо хань (кіт. трад. 漢字, спр. 汉字, піньінь hànzì, пал. ханьцзы; в’етн.: Chữ Hán, тьы-хан) — сімвалы, якія выкарыстоўваліся ў пісьмовай кітайскай (hanzi — ханьцзы), японскай (kanji — кандзі), радзей у карэйскай (hanja — ханча), і ў в'етнамскай (hán tự — хан ты), а таксама ў іншых мовах. Кітайскія іерогліфы таксама вядомы як сінаграфы, а кітайская пісьменнасць — як сінаграфія. У кантэксце інтэрнацыяналізацыі, пісьменнасці, заснаваныя на кітайскай, называюць CJK (англ.: Chinese, Japanese, Korean) або CJKV (з дабаўленнем англ.: Vietnamese).

Узрост кітайскай пісьменнасці пастаянна ўдакладняецца. У 1962 годзе пры раскопках неалітычнага паселішча Цзяху на рацэ Хуанхэ былі выяўлены надпісы на панцырах чарапах, якія нагадваюць па напісанні найстаражытнейшыя кітайскія іерогліфы. Піктаграмы адносяць да 4 тысячагоддзя да н.э., гэта значыць што яны старажытнейшыя за шумерскую пісьменнасць[1]. Ранейшы вядомы даследчык кітайскай пісьменнасці Тан Лань выказваў здагадку, што кітайская іерогліфіка ўзнікла дзесьці 4—5 тысячагоддзяў назад[2].

Кітайскую пісьменнасць звычайна называюць іерагліфічнай або ідэаграфічнай. Яна карэнным чынам адрозніваецца ад алфавітнай тым, што кожны знак акрамя гукавога (фанетычнага) значэння мае яшчэ і нейкае сэнсавае значэнне[крыніца?]. Кітайскае пісьмо, як і ўвогуле большасць іерагліфічных пісьменнасцей, адметнае велізарнай колькасцю знакаў. У слоўніку Кансі налічваецца каля 47035 кітайскіх іерогліфаў, хоць большасць з іх рэдка ўжываецца і ў звычайных сучасных тэкстах амаль не сустракаецца. Такія рэдкаўжывальныя знакі назапашваліся на працягу гісторыі і ў свой час абазначалі рэчы і паняцці, якія пасля выйшлі з ужытку. Лічыцца, што для таго, каб разумець сучасныя кітайскія тэксты, дастаткова ведаць 3000-4000 найбольш ужывальных іерогліфаў.[3]

Зноскі

  1. Самые древние письмена давали прямую связь с небесами — Грани. Ру
  2. Софронов М. В., Китайское языкознание в 50-80-хх гг.// Новое в зарубежной лингвистике, вып. XXII, Языкознание в Китае, М., 1989.
  3. Norman, Jerry (2005). «Chinese Writing: Transitions and Transformations». От 2006-12-11

Літаратура

  • Кітайскае пісьмо // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. С. 310.
  • Boltz, William G. (1994). The origin and early development of the Chinese writing system. New Haven: American Oriental Society. ISBN 978-0-940490-78-9. {{cite book}}: Няправільны |ref=harv (даведка)
  • Galambos, Imre (2006). Orthography of early Chinese writing: evidence from newly excavated manuscripts (PDF). Budapest: Eötvös Loránd University. ISBN 978-963-463-811-7.

Спасылкі