Шыман Марцін Касакоўскі: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
→‎Жыццяпіс: дапаўненне
Радок 30: Радок 30:


== Жыццяпіс ==
== Жыццяпіс ==

Адукацыю атрымаў у езуіцкай калегіі ў [[Коўна]] і ў Кёнігсбергскім універсітэце. Спачатку падтрымліваў [[С. А. Панятоўскі|Станіслава Аўгуста]], затым выступіў з рэзкай крытыкай яго на [[Рэпінскі сойм|Рэпінскім сойме]] і далучыўся да Барскай канфедэрацыі. Увосень 1768 г. наступ расійскіх войскаў вымусіў яго выехаць у [[Каралеўства Прусія|Прусію]]. За мяжой праводзіў дзейнасць, накіраваную на звяржэнне Станіслава Аўгуста.
Адукацыю атрымаў у езуіцкай калегіі ў [[Коўна]] і ў Кёнігсбергскім універсітэце. Спачатку падтрымліваў [[С. А. Панятоўскі|Станіслава Аўгуста]], затым выступіў з рэзкай крытыкай яго на [[Рэпінскі сойм|Рэпінскім сойме]] і далучыўся да Барскай канфедэрацыі. Увосень 1768 г. наступ расійскіх войскаў вымусіў яго выехаць у [[Каралеўства Прусія|Прусію]]. За мяжой праводзіў дзейнасць, накіраваную на звяржэнне Станіслава Аўгуста.


Па вяртанні, камандуючы сіламі канфедэратаў у [[ВКЛ|Вялікім Княстве Літоўскім]], атрымаў шэраг перамог над расійскімі войскамі. Яго атрад у 4 тысячы чалавек здзейсніў удалы рэйд па [[Смаленск|Смаленшчыне]], затым пераход праз [[Курляндыя|Курляндыю]], Прусію і [[Мазовія|Мазовію]] ў [[Вялікая Польшча|Вялікую Польшчу]].
Па вяртанні, камандуючы сіламі канфедэратаў у [[ВКЛ|Вялікім Княстве Літоўскім]], атрымаў шэраг перамог над расійскімі войскамі. Яго атрад у 4 тысячы чалавек здзейсніў удалы рэйд па [[Смаленск|Смаленшчыне]], затым пераход праз [[Курляндыя|Курляндыю]], Прусію і [[Мазовія|Мазовію]] ў [[Вялікая Польшча|Вялікую Польшчу]].


У 1775 г. памірыўся з каралём і стаў адным з кіраўнікоў прарасійскай групоўкі. У 1790 г. ў чыне генерал-маёра паступіў у расійскае войска і ўдзельнічаў у баявых дзеяннях супраць [[Асманская імперыя|Турцыі]] на [[Балканы|Балканах]]. Стаў адным з арганізатараў і кіраўнікоў Таргавіцкай канфедэрацыі. У 1792 г. расійскі корпус пад яго камандаваннем пачаў наступ на тэрыторыю Рэчы Паспалітай з боку [[Полацк]]а. Ва ўзятай расійскімі войскамі ў студзені 1792 г. Вільні абвясціў сябе польным гетманам літоўскім. У 1793 г. стаў вялікім гетманам літоўскім.
У 1775 годзе памірыўся з каралём і стаў адным з кіраўнікоў прарасійскай групоўкі. У 1790 годзе ў чыне генерал-маёра паступіў у расійскае войска і ўдзельнічаў у баявых дзеяннях супраць [[Асманская імперыя|Турцыі]] на [[Балканы|Балканах]]. Стаў адным з арганізатараў і кіраўнікоў Таргавіцкай канфедэрацыі. У 1792 г. расійскі корпус пад яго камандаваннем пачаў наступ на тэрыторыю Рэчы Паспалітай з боку [[Полацк]]а. Ва ўзятай расійскімі войскамі ў студзені 1792 года Вільні абвясціў сябе польным гетманам літоўскім. У 1793 годзе стаў вялікім гетманам літоўскім.
Падчас [[паўстанне 1794|паўстання 1794 г.]] быў арыштаваны паўстанцамі і павешаны на [[Ратушная плошча, Вільня|Ратушнай плошчы]] ў Вільні.
Падчас [[паўстанне 1794|паўстання 1794 года]] 24 красавіка 1794 года быў арыштаваны паўстанцамі і 25 красавіка павешаны на [[Ратушная плошча, Вільня|Ратушнай плошчы]] ў Вільні.


== У Сеціве ==
== У Сеціве ==

Версія ад 20:04, 26 красавіка 2016

Шыман Марцін Касакоўскі
польск.: Szymon Marcin Kossakowski
Шыман Марцін Касакоўскі
Шыман Марцін Касакоўскі
Герб «Слепаўрон»
Герб «Слепаўрон»
25-ы гетман вялікі літоўскі
ліпень 1793 — 25 красавіка 1794
Папярэднік Міхал Казімір Агінскі
26-ы гетман польны літоўскі
25 чэрвеня 1792 — ліпень 1793
Папярэднік Людвік Тышкевіч
Пераемнік Юзаф Забела

Нараджэнне 1741(1741)
Шылы Ковенскага павета
Смерць 25 красавіка 1794(1794-04-25)
Вільня
Род Касакоўскія
Бацька Дамінік Касакоўскі
Маці Марыяна з Забелаў
Жонка Тэрэза з Патоцкіх
Дзеці Наталля
Член у
Адукацыя
Дзейнасць дыпламат
Прыналежнасць Расійская імперыя
Званне генерал-лейтэнант
Узнагароды
Ордэн Белага арла
Ордэн Белага арла
Ордэн Святога Станіслава
Ордэн Святога Станіслава
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Шыман Марцін Касакоўскі (1741 — 25 красавіка 1794, Вільня) — палітычны дзеяч Рэчы Паспалітай, польны гетман літоўскі, апошні вялікі гетман літоўскі, удзельнік Барскай і Таргавіцкай канфедэрацый.

Жыццяпіс

Адукацыю атрымаў у езуіцкай калегіі ў Коўна і ў Кёнігсбергскім універсітэце. Спачатку падтрымліваў Станіслава Аўгуста, затым выступіў з рэзкай крытыкай яго на Рэпінскім сойме і далучыўся да Барскай канфедэрацыі. Увосень 1768 г. наступ расійскіх войскаў вымусіў яго выехаць у Прусію. За мяжой праводзіў дзейнасць, накіраваную на звяржэнне Станіслава Аўгуста.

Па вяртанні, камандуючы сіламі канфедэратаў у Вялікім Княстве Літоўскім, атрымаў шэраг перамог над расійскімі войскамі. Яго атрад у 4 тысячы чалавек здзейсніў удалы рэйд па Смаленшчыне, затым пераход праз Курляндыю, Прусію і Мазовію ў Вялікую Польшчу.

У 1775 годзе памірыўся з каралём і стаў адным з кіраўнікоў прарасійскай групоўкі. У 1790 годзе ў чыне генерал-маёра паступіў у расійскае войска і ўдзельнічаў у баявых дзеяннях супраць Турцыі на Балканах. Стаў адным з арганізатараў і кіраўнікоў Таргавіцкай канфедэрацыі. У 1792 г. расійскі корпус пад яго камандаваннем пачаў наступ на тэрыторыю Рэчы Паспалітай з боку Полацка. Ва ўзятай расійскімі войскамі ў студзені 1792 года Вільні абвясціў сябе польным гетманам літоўскім. У 1793 годзе стаў вялікім гетманам літоўскім.

Падчас паўстання 1794 года 24 красавіка 1794 года быў арыштаваны паўстанцамі і 25 красавіка павешаны на Ратушнай плошчы ў Вільні.

У Сеціве