Лунінец: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Няма тлумачэння праўкі |
|||
Радок 40: | Радок 40: | ||
}} |
}} |
||
'''Лу́нінец''' ([[Інструкцыя па транслітарацыі (2007)|афіц. транс.]]: ''Luniniec'') — горад у [[Брэсцкая вобласць|Брэсцкай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]], адміністрацыйны цэнтр [[Лунінецкі раён|Лунінецкага раёна]]. Вузел чыгунак на [[Брэст]], [[Гомель]], [[Баранавічы]], [[Сарны]] і аўтадарог. У 240 км да ўсходу ад Брэста. Насельніцтва 24 412 чалавек (2016)<ref name="2016-Estimate"/>. |
'''Лу́нінец''' ([[Інструкцыя па транслітарацыі (2007)|афіц. транс.]]: ''Luniniec'') — горад у [[Брэсцкая вобласць|Брэсцкай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]], адміністрацыйны цэнтр [[Лунінецкі раён|Лунінецкага раёна]]. Вузел чыгунак на [[Брэст]], [[Гомель]], [[Баранавічы]], [[Сарны]] і аўтадарог. У 240 км да ўсходу ад Брэста. Насельніцтва 24 412 чалавек (2016)<ref name="2016-Estimate"/>. |
||
{{змест злева}} |
|||
== Гісторыя == |
== Гісторыя == |
||
Вядомы з 1449 пад назвай '''Малы Лулін''', шляхецкае ўладанне. З 1471 сяло '''Лулінец''' маёнтка [[Ішкалдзь]], належала |
Вядомы з [[1449]] пад назвай '''Малы Лулін''', шляхецкае ўладанне. З [[1471]] года сяло '''Лулінец''' маёнтка [[Ішкалдзь]], належала [[Неміровічы|Неміровіч]]ам. У [[1552]] удава [[Я. П. Неміровіч]]а [[Ганна Сапяжанка]] перадала сяло свайму пасынку [[Полацкі ваявода|полацкаму ваяводз]]е [[Станіслаў Станіслававіч Давойна|С. С. Давойне]]. Потым сяло належала [[Друцкія-Любецкія|Друцкім-Любецкі]]м, Граўжышскім, [[Кунцэвічы|Кунцэвіч]]ам, Долматам. З [[1561]] года сяло завецца '''Лунінец'''. З [[1588]] года ў [[Новагародскі павет|Новагародскім паве]]це [[ВКЛ|Вялікага Княства Літоўскага]], 484 жыхары, 74 домы, [[вінакурня]]. У [[1622]] годзе Канстанцін Долмат падарыў Лунінец разам з сялянамі Дзятлавіцкаму мужчынскаму манастыру. |
||
Пасля 2-га падзелу Рэчы Паспалітай (1793) у складзе Расійскай імперыі. У 1842 маёнткі манастыра былі перададзеныя ў казну, а жыхары пераведзеныя ў катэгорыю дзяржаўных сялян. Развіццю Лунінца спрыяла будаўніцтва [[Палескія чыгункі|Палескіх чыгунак]]. З лістапада 1911 па люты 1912 тут жыў і працаваў [[Я. Колас]]. З 1921 у складзе Польшчы, горад, цэнтр павета. З 1939 у [[БССР]], з 1940 — цэнтр раёна. У гады Вялікай Айчыннай вайны ў Лунінцы і раёне акупанты знішчылі 16,6 тыс. чалавек, вывезлі ў Германію 2,3 тыс. чалавек. |
Пасля 2-га падзелу Рэчы Паспалітай (1793) у складзе Расійскай імперыі. У 1842 маёнткі манастыра былі перададзеныя ў казну, а жыхары пераведзеныя ў катэгорыю дзяржаўных сялян. Развіццю Лунінца спрыяла будаўніцтва [[Палескія чыгункі|Палескіх чыгунак]]. З лістапада 1911 па люты 1912 тут жыў і працаваў [[Я. Колас]]. З 1921 у складзе Польшчы, горад, цэнтр павета. З 1939 у [[БССР]], з 1940 — цэнтр раёна. У гады Вялікай Айчыннай вайны ў Лунінцы і раёне акупанты знішчылі 16,6 тыс. чалавек, вывезлі ў Германію 2,3 тыс. чалавек. |
Версія ад 14:12, 23 чэрвеня 2016
Горад
Лунінец
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Лу́нінец (афіц. транс.: Luniniec) — горад у Брэсцкай вобласці Беларусі, адміністрацыйны цэнтр Лунінецкага раёна. Вузел чыгунак на Брэст, Гомель, Баранавічы, Сарны і аўтадарог. У 240 км да ўсходу ад Брэста. Насельніцтва 24 412 чалавек (2016)[2].
Гісторыя
Вядомы з 1449 пад назвай Малы Лулін, шляхецкае ўладанне. З 1471 года сяло Лулінец маёнтка Ішкалдзь, належала Неміровічам. У 1552 удава Я. П. Неміровіча Ганна Сапяжанка перадала сяло свайму пасынку полацкаму ваяводзе С. С. Давойне. Потым сяло належала Друцкім-Любецкім, Граўжышскім, Кунцэвічам, Долматам. З 1561 года сяло завецца Лунінец. З 1588 года ў Новагародскім павеце Вялікага Княства Літоўскага, 484 жыхары, 74 домы, вінакурня. У 1622 годзе Канстанцін Долмат падарыў Лунінец разам з сялянамі Дзятлавіцкаму мужчынскаму манастыру.
Пасля 2-га падзелу Рэчы Паспалітай (1793) у складзе Расійскай імперыі. У 1842 маёнткі манастыра былі перададзеныя ў казну, а жыхары пераведзеныя ў катэгорыю дзяржаўных сялян. Развіццю Лунінца спрыяла будаўніцтва Палескіх чыгунак. З лістапада 1911 па люты 1912 тут жыў і працаваў Я. Колас. З 1921 у складзе Польшчы, горад, цэнтр павета. З 1939 у БССР, з 1940 — цэнтр раёна. У гады Вялікай Айчыннай вайны ў Лунінцы і раёне акупанты знішчылі 16,6 тыс. чалавек, вывезлі ў Германію 2,3 тыс. чалавек.
Насельніцтва
- XVI стагоддзе
- 1588 — 484 чал., 74 дамы́
- XVIII стагоддзе
- 1795 — 624 чал., 75 дамоў
- XIX стагоддзе
- 1897 — 3 167 чал., 855 двароў
- XX стагоддзе
- 1939 — 8,3 тыс. чал.
Эканоміка
Прадпрыемствы машынабудавання, будаўнічых матэрыялаў, дрэваапрацоўчай і харчовай прамысловасці. Гасцініца «Юбілейная».
- РУВП «Лунінецкі рамонтна-механічны завод»
- Філіял «Нарыхтоўча-вытворчы камбінат „Палессе“» Лунінецкага раённага спажывецкага таварыства
- ААТ «Лунінецкі малочны завод»
- ААТ «Лунінецлес»
- Філіял «Лунінецкі хлебазавод» РУВП «Брэстхлебпрам»
Культура
СМІ
- Газета «Інформ-прагулка». Недзяржаўнае выданне. Уваходзіць у склад «Асацыяцыі выдаўцоў рэгіянальнай прэсы „Аб'яднаныя Масмедыі“».
- Газета «Лунінецкія навіны». Орган мясцовых улад.
Славутасці
- Касцёл Св. Іосіфа (1931).
- Свята-Крыжаўзвіжанская царква (1912—1921).
Страчаная спадчына
- Сінагога.
Вядомыя асобы
- А. В. Петрушэўскі (1898—1976), генерал-палкоўнік, Герой Савецкага Саюза
- М. М. Калінковіч (1950—1990), беларускі пісьменнік, гісторык
- Аксана Спрынчан (нар. 1973), беларуская пісьменніца.
- Ірына Хлюстава, беларускі лёгкаатлет
- Макс Корж, беларускі спявак
Гл. таксама
Зноскі
- ↑ GeoNames — 2005. Праверана 9 ліпеня 2017.
- ↑ а б в Численность населения на 1 января 2016 г. и среднегодовая численность населения за 2015 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа. (руск.)
- ↑ Статистический бюллетень «Численность населения на 1 января 2015 г. и среднегодовая численность населения за 2014 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа».
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя. Т. 9. — Мн., 1999.
- Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. Т. 4. — Мн., 1997.
- Белорусская ССР: крат. энцикл. Т. 1. — Мн., 1979.