Чорны студзень: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Artificial123 (размовы | уклад)
35 631 праўка
др зноскі
Радок 1: Радок 1:
[[Выява:RedArmy Paratroops Baku 1990.jpg|thumb|250px|Савецкія дэсантнікі ў Баку, 1990 г.]]
[[Выява:RedArmy Paratroops Baku 1990.jpg|thumb|250px|Савецкія дэсантнікі ў Баку, 1990 г.]]
'''Чорны студзень''' — увод [[ноч]]чу [[19 студзеня]] [[1990]] года ў [[Баку]] ([[Азербайджанская ССР]]) 35 тысяч [[Савецкая армія|савецкіх ваенных]] на [[танк]]ах і [[бронетранспарцёр]]ах, што прывяло да [[забойства]] 137, ранення каля 700 і [[арышт]]у звыш 800 чалавек<ref>{{Артыкул|аўтар=[[Леанід Тугарын]].|загаловак=«Чорны студзень» — 21-я гадавіна|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=73152|выданне=[[Звязда]]|тып=[[газета]]|год=22 студзеня 2011|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2011-01-22 13 (26877)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/73169/22stu-2.indd.pdf 2]|issn=1990-763x}}</ref>. [[22 студзеня]] Вярхоўны Савет (ВС) Азербайджанскай ССР (АзССР) пастанавіў лічыць [[агрэсія]]й неканстытуцыйнае ўвядзенне Прэзідыумам ВС [[СССР]] надзвычайнага становішча ў горадзе, што адбылося без узгаднення з уладамі рэспублікі. 40-дзённая [[жалоба]] па забітых суправаджалася агульнаазербайджанскай [[стачка]]й заводаў. [[Міністэрства абароны СССР|Міністр абароны СССР]] [[Дзмітрый Язаў]] зазначыў аб кіраваным ім нападзе: «Мы ўвайшлі ў Азербайджан, каб знішчыць палітычныя структуры Народнага фронту і не дапусціць іх перамогі на выбарах, запланаваных на [[19 сакавіка]] 1990 года»<ref>{{Спасылка|аўтар=|загаловак=Дваццаць гадоў таму савецкія войскі штурмавалі Баку|спасылка=http://www.svaboda.by/articleprintview/1935007.html|выдавецтва=[[Свабода, радыё|Радыё «Свабода»]]|год=20 студзеня 2010|дата доступу=4 мая 2014}}</ref>.
'''Чорны студзень''' — увод [[ноч]]чу [[19 студзеня]] [[1990]] года ў [[Баку]] ([[Азербайджанская ССР]]) 35 тысяч [[Савецкая армія|савецкіх ваенных]] на [[танк]]ах і [[бронетранспарцёр]]ах, што прывяло да [[забойства]] 137, ранення каля 700 і [[арышт]]у звыш 800 чалавек<ref>{{Артыкул|аўтар=[[Леанід Тугарын]].|загаловак=«Чорны студзень» — 21-я гадавіна|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=73152|выданне=[[Звязда]]|тып=[[газета]]|год=22 студзеня 2011|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2011-01-22 13 (26877)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/73169/22stu-2.indd.pdf 2]|issn=1990-763x}}</ref>. [[22 студзеня]] Вярхоўны Савет (ВС) Азербайджанскай ССР (АзССР) пастанавіў лічыць [[агрэсія]]й неканстытуцыйнае ўвядзенне Прэзідыумам ВС [[СССР]] надзвычайнага становішча ў горадзе, што адбылося без узгаднення з уладамі рэспублікі. 40-дзённая [[жалоба]] па забітых суправаджалася агульнаазербайджанскай [[стачка]]й заводаў. [[Міністэрства абароны СССР|Міністр абароны СССР]] [[Дзмітрый Язаў]] зазначыў аб кіраваным ім нападзе: «Мы ўвайшлі ў Азербайджан, каб знішчыць палітычныя структуры Народнага фронту і не дапусціць іх перамогі на выбарах, запланаваных на [[19 сакавіка]] 1990 года»<ref>{{Cite web|author=|title=Дваццаць гадоў таму савецкія войскі штурмавалі Баку|url=http://www.svaboda.by/articleprintview/1935007.html|publisher=[[Свабода, радыё|Радыё «Свабода»]]|date=20 студзеня 2010|accessdate=13 студзеня 2017}}</ref>.
== Перадумовы ==
== Перадумовы ==
[[9 студзеня]] [[1990]] г. ВC [[Армянская ССР|Армянскай ССР]] пастанавіў уключыць у дзяржаўны план развіцця адпаведны план [[Нагорна-Карабахская аўтаномная вобласць|Нагорна-Карабахскай аўтаномнай вобласці]] (НКАВ) АзССР, населенай пераважна [[Армяне|армянамі]]. [[12 студзеня]] [[Народны фронт Азербайджана]] (НФА) утварыў у Баку камітэт абароны. [[13 студзеня]] ў горадзе пачаўся [[пагром]], у якім забілі 90 армянаў. [[18 студзеня]] прыхільнікі НФА за[[барыкада]]валі ўезды ў Баку некалькімі сотнямі [[легкавік]]оў, [[грузавік]]оў і [[аўтобус]]аў. 19 студзеня Прэзідыум ВС СССР пашырыў Указам № 1092 на горад [[надзвычайнае становішча]], што з [[15 студзеня]] ўвёў у НКАВ<ref>{{Спасылка|аўтар=[[Міхаіл Гарбачоў]]|загаловак=Указ Прэзідыуму Вярхоўнага Савета ССР ад 19 студзеня 1991 г. № 1092|спасылка=http://pravo.levonevsky.org/baza/soviet/sssr1055.htm|выдавецтва=[[Валерый Леванеўскі]]|мова=ru|год=12 кастрычніка 2006|дата доступу=4 мая 2014}}</ref>.
[[9 студзеня]] [[1990]] г. ВC [[Армянская ССР|Армянскай ССР]] пастанавіў уключыць у дзяржаўны план развіцця адпаведны план [[Нагорна-Карабахская аўтаномная вобласць|Нагорна-Карабахскай аўтаномнай вобласці]] (НКАВ) АзССР, населенай пераважна [[Армяне|армянамі]]. [[12 студзеня]] [[Народны фронт Азербайджана]] (НФА) утварыў у Баку камітэт абароны. [[13 студзеня]] ў горадзе пачаўся [[пагром]], у якім забілі 90 армянаў. [[18 студзеня]] прыхільнікі НФА за[[барыкада]]валі ўезды ў Баку некалькімі сотнямі [[легкавік]]оў, [[грузавік]]оў і [[аўтобус]]аў. 19 студзеня Прэзідыум ВС СССР пашырыў Указам № 1092 на горад [[надзвычайнае становішча]], што з [[15 студзеня]] ўвёў у НКАВ<ref>{{Cite web|author=[[Міхаіл Гарбачоў]]|title=Указ Прэзідыуму Вярхоўнага Савета ССР ад 19 студзеня 1991 г. № 1092|url=http://pravo.levonevsky.org/baza/soviet/sssr1055.htm|publisher=[[Валерый Леванеўскі]]|language=ru|date=12 кастрычніка 2006|accessdate=13 студзеня 2017}}</ref>.


{{Зноскі}}
{{Зноскі}}

Версія ад 16:17, 13 студзеня 2017

Савецкія дэсантнікі ў Баку, 1990 г.

Чорны студзень — увод ноччу 19 студзеня 1990 года ў Баку (Азербайджанская ССР) 35 тысяч савецкіх ваенных на танках і бронетранспарцёрах, што прывяло да забойства 137, ранення каля 700 і арышту звыш 800 чалавек[1]. 22 студзеня Вярхоўны Савет (ВС) Азербайджанскай ССР (АзССР) пастанавіў лічыць агрэсіяй неканстытуцыйнае ўвядзенне Прэзідыумам ВС СССР надзвычайнага становішча ў горадзе, што адбылося без узгаднення з уладамі рэспублікі. 40-дзённая жалоба па забітых суправаджалася агульнаазербайджанскай стачкай заводаў. Міністр абароны СССР Дзмітрый Язаў зазначыў аб кіраваным ім нападзе: «Мы ўвайшлі ў Азербайджан, каб знішчыць палітычныя структуры Народнага фронту і не дапусціць іх перамогі на выбарах, запланаваных на 19 сакавіка 1990 года»[2].

Перадумовы

9 студзеня 1990 г. ВC Армянскай ССР пастанавіў уключыць у дзяржаўны план развіцця адпаведны план Нагорна-Карабахскай аўтаномнай вобласці (НКАВ) АзССР, населенай пераважна армянамі. 12 студзеня Народны фронт Азербайджана (НФА) утварыў у Баку камітэт абароны. 13 студзеня ў горадзе пачаўся пагром, у якім забілі 90 армянаў. 18 студзеня прыхільнікі НФА забарыкадавалі ўезды ў Баку некалькімі сотнямі легкавікоў, грузавікоў і аўтобусаў. 19 студзеня Прэзідыум ВС СССР пашырыў Указам № 1092 на горад надзвычайнае становішча, што з 15 студзеня ўвёў у НКАВ[3].

Зноскі

  1. ↑ Леанід Тугарын. «Чорны студзень» — 21-я гадавіна // Звязда : газета. — 22 студзеня 2011. — № 13 (26877). — С. 2. — ISSN 1990-763x.
  2. ↑ Дваццаць гадоў таму савецкія войскі штурмавалі Баку. Радыё «Свабода» (20 студзеня 2010). Праверана 13 студзеня 2017.
  3. ↑ Міхаіл Гарбачоў. Указ Прэзідыуму Вярхоўнага Савета ССР ад 19 студзеня 1991 г. № 1092 (руск.). Валерый Леванеўскі (12 кастрычніка 2006). Праверана 13 студзеня 2017.

Спасылкі

commons: Чорны студзень на Вікісховішчы


Шаблон:Стаб

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Чорны_студзень&oldid=2453657"