Цэнтральны выканаўчы камітэт СССР: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др шаблон
шаблон, катэгорыя
Радок 1: Радок 1:
{{Орган выканаўчай улады
{{пішу}}'''Цэнтральны выканаўчы камітэт СССР (ЦВК СССР)''' — вышэйшы орган дзяржаўнай улады [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|СССР]] у 1922—1938 гадах, які выбіраўся [[:Катэгорыя:З'езды Саветаў|Усесаюзнымі з'ездамі Саветаў]] і перыядычна (а на практыцы — эпізадычна) збіраўся на сэсіі ў прамежках паміж Усесаюзнымі з'ездамі Саветаў.
|назва = Цэнтральны выканаўчы камітэт СССР
|скарачэнне = ЦВК СССР
|арыгінальная назва =
|арыгінальная назва1 =
|арыгінальная назва2 =
|тэкст_поля_краіна = {{сцягафікацыя|СССР}}
|краіна = СССР <!-- правільнае каляровае афармленне-->
|эмблема =
|шырыня эмблемы =
|подпіс эмблемы =
|пячатка =
|подпіс пячаткі =
|выява =
|шырыня выявы =
|подпіс выявы =
|дата стварэння = [[1922]]
|папярэднік1 =
|папярэднік2 =
|дата скасавання = [[1938]]
|пераемнік =
|падпарадкаванне =
|штаб-кватэра = [[СССР]], [[Масква]], [[Маскоўскі Крэмль|Крэмль]]
|region_code =
|супрацоўнікаў =
|бюджэт =
|імя міністра1 =
|функцыя міністра1 =
|імя міністра2 =
|функцыя міністра2 =
|імя главы1 =
|пасада главы1 =
|імя главы2 =
|пасада главы2 =
|вышэйстаячае ведамства =
|падведамны орган1 = [[Савет народных камісараў СССР|СНК СССР]]
|падведамны орган2 = [[Вярхоўны суд СССР]]
|дакумент 1 =
|сайт =
|раздзел заўваг =
|карта =
|шырыня карты =
|подпіс карты =
}}
'''Цэнтра́льны выкана́ўчы камітэ́т СССР (ЦВК СССР)''' — вышэйшы орган дзяржаўнай улады [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|СССР]] у 1922—1938 гадах, які выбіраўся [[:Катэгорыя:З'езды Саветаў|Усесаюзнымі з'ездамі Саветаў]] і перыядычна (а на практыцы — эпізадычна) збіраўся на сэсіі ў прамежках паміж Усесаюзнымі з'ездамі Саветаў.


ЦВК СССР выбіраў '''Прэзідыум''', які з'яўляўся вышэйшым органам улады СССР у перыяды паміж сесіямі, а таксама чатырох старшыняў ЦВК па ліку саюзных рэспублік. Чарговыя сесіі ЦВК СССР павінны былі склікацца тры разы ў год , а надзвычайныя — па пастанове Прэзідыума ЦВК СССР, па патрабаванні [[СНК СССР]] або ЦВК саюзнай рэспублікі. На практыцы за перыяд з 1922 па 1937 гады ўсяго адбылося 8&nbsp;з'ездаў Саветаў і 24&nbsp;сэсіі ЦВК працягласцю ад{{Прабелы}}1 да 12&nbsp;дней. Большасць сэсій ЦВК СССР праходзілі ў [[Горад Масква|Маскве]], па адной — у [[Горад Санкт-Пецярбург|Ленінградзе]] і [[Горад Тбілісі|Тыфлісе]]<ref>http://www.knowbysight.info/1_sssr/09011.asp</ref>. Функцыянаваў да 1938 года.
ЦВК СССР выбіраў '''Прэзідыум''', які з'яўляўся вышэйшым органам улады СССР у перыяды паміж сесіямі, а таксама чатырох старшыняў ЦВК па ліку саюзных рэспублік. Чарговыя сесіі ЦВК СССР павінны былі склікацца тры разы ў год , а надзвычайныя — па пастанове Прэзідыума ЦВК СССР, па патрабаванні [[СНК СССР]] або ЦВК саюзнай рэспублікі. На практыцы за перыяд з 1922 па 1937 гады ўсяго адбылося 8&nbsp;з'ездаў Саветаў і 24&nbsp;сэсіі ЦВК працягласцю ад{{Прабелы}}1 да 12&nbsp;дней. Большасць сэсій ЦВК СССР праходзілі ў [[Горад Масква|Маскве]], па адной — у [[Горад Санкт-Пецярбург|Ленінградзе]] і [[Горад Тбілісі|Тыфлісе]]<ref>http://www.knowbysight.info/1_sssr/09011.asp</ref>. Функцыянаваў да 1938 года.


ЦВК СССР фармаваў [[Савет Народных Камісараў СССР|Савет народных камісараў СССР]], Вярхоўны суд СССР. Быў падсправаздачны Усесаюзнаму з'езду Саветаў.
ЦВК СССР фармаваў [[Савет Народных Камісараў СССР|Савет народных камісараў СССР]], [[Вярхоўны суд СССР]]. Быў падсправаздачны Усесаюзнаму з'езду Саветаў.


== Структура ЦВК ==
== Структура ЦВК ==
Радок 24: Радок 68:
* [[Рыгор Іванавіч Пятроўскі]] (30.12.1922 — 12.01.1938) — ад [[Украінская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|Украінскай ССР]]
* [[Рыгор Іванавіч Пятроўскі]] (30.12.1922 — 12.01.1938) — ад [[Украінская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|Украінскай ССР]]
* [[Аляксандр Рыгоравіч Чарвякоў]] (30.12.1922 — 16.06.1937) — ад [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|Беларускай ССР]]
* [[Аляксандр Рыгоравіч Чарвякоў]] (30.12.1922 — 16.06.1937) — ад [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|Беларускай ССР]]
* [[Міхаіл Восіпавіч Стакун|Міхаіл Іосіфавіч Стакун]] (17.06.1937 — 14.11.1937) — ад [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|Беларускай ССР]]
* [[Міхаіл Восіпавіч Стакун]] (17.06.1937 — 14.11.1937) — ад [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|Беларускай ССР]]
* [[Нарыман Кербалаі Наджаф аглы Нарыманаў]] (30.12.1922 — 19.03.1925) — ад [[Закаўказская Савецкая Федэратыўная Сацыялістычная Рэспубліка|ЗСФСР]]
* [[Нарыман Кербалаі Наджаф аглы Нарыманаў]] (30.12.1922 — 19.03.1925) — ад [[Закаўказская Савецкая Федэратыўная Сацыялістычная Рэспубліка|ЗСФСР]]
* [[Газанфар Махмуд аглы Мусабекаў]] (21.05.1925 — 12.01.1938) — ад [[Закаўказская Савецкая Федэратыўная Сацыялістычная Рэспубліка|ЗСФСР]]
* [[Газанфар Махмуд аглы Мусабекаў]] (21.05.1925 — 12.01.1938) — ад [[Закаўказская Савецкая Федэратыўная Сацыялістычная Рэспубліка|ЗСФСР]]
Радок 61: Радок 105:
* Веснік ЦВК, СНК і СТА СССР (1923—1924)
* Веснік ЦВК, СНК і СТА СССР (1923—1924)


{{зноскі}}
== Заўвагі ==
[[Катэгорыя:З'явіліся ў 1922 годзе]]
{{примечания}}
[[Катэгорыя:Зніклі ў 1938 годзе]]
[[Катэгорыя:Дзяржаўны лад СССР]]

Версія ад 16:17, 13 красавіка 2017

Цэнтральны выканаўчы камітэт СССР
скарочана — ЦВК СССР
Агульная інфармацыя
Краіна  СССР
Юрысдыкцыя СССР
Дата стварэння 1922
Дата скасавання 1938
Заменена на Вярхоўны Савет СССР
Штаб-кватэра СССР, Масква, Крэмль
Падведамныя органы СНК СССР
Вярхоўны суд СССР

Цэнтра́льны выкана́ўчы камітэ́т СССР (ЦВК СССР) — вышэйшы орган дзяржаўнай улады СССР у 1922—1938 гадах, які выбіраўся Усесаюзнымі з'ездамі Саветаў і перыядычна (а на практыцы — эпізадычна) збіраўся на сэсіі ў прамежках паміж Усесаюзнымі з'ездамі Саветаў.

ЦВК СССР выбіраў Прэзідыум, які з'яўляўся вышэйшым органам улады СССР у перыяды паміж сесіямі, а таксама чатырох старшыняў ЦВК па ліку саюзных рэспублік. Чарговыя сесіі ЦВК СССР павінны былі склікацца тры разы ў год , а надзвычайныя — па пастанове Прэзідыума ЦВК СССР, па патрабаванні СНК СССР або ЦВК саюзнай рэспублікі. На практыцы за перыяд з 1922 па 1937 гады ўсяго адбылося 8 з'ездаў Саветаў і 24 сэсіі ЦВК працягласцю ад 1 да 12 дней. Большасць сэсій ЦВК СССР праходзілі ў Маскве, па адной — у Ленінградзе і Тыфлісе[1]. Функцыянаваў да 1938 года.

ЦВК СССР фармаваў Савет народных камісараў СССР, Вярхоўны суд СССР. Быў падсправаздачны Усесаюзнаму з'езду Саветаў.

Структура ЦВК

Да 1924 года ЦВК СССР — аднапалатны орган, заснаваны на падставе арт. 6 Дагавора аб утварэнні СССР[2]. Складаўся з 371 прадстаўніка саюзных рэспублік, якія выбіраліся прапарцыйна іх насельніцтву. Прэзідыум ЦВК абіраўся ў складзе 19 членаў.

Па Канстытуцыі СССР 1924 года[3] складаўся з дзвюх палат: Саюзнага Савета і Савета нацыянальнасцей. Прэзідыум ЦВК абіраўся ў колькасці 21 чалавека (у яго ўваходзілі Прэзідыумы Саюзнага Савета і Савета нацыянальнасцей у поўным складзе).

З'езды Саветаў

  • I Усесаюзны з'езд Саветаў (30 снежня 1922 года)
  • II Усесаюзны з'езд Саветаў (26 студзеня — 2 лютага 1924 года)
  • III З'езд Саветаў (13—20 мая 1925 года)
  • IV З'езд Саветаў (18—26 красавіка 1927 года)
  • V З'езд Саветаў (20—28 траўня 1929 года)
  • VI З'езд Саветаў (8—17 сакавіка 1931 года)
  • VII З'езд Саветаў (28 студзеня — 6 лютага 1935 года)
  • Надзвычайны VIII З'езд Саветаў (25 лістапада — 5 снежня 1936 года)

Старшыні ЦВК СССР

ЦВК Савецкіх рэспублік

  • ЦВК Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Абхазіі (1921—1931)
  • ЦВК Азербайджанскай ССР (1921—1938)
  • ЦВК Армянскай ССР (1921—1938)
  • ЦВК Беларускай ССР (1921—1938)
  • ЦВК Бухарскай Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі (1920—1924)
  • Усегрузінскі цэнтральны выканаўчы камітэт (Грузінская ССР) (1921—1938)
  • ЦВК ЗСФСР (1922—1937)
  • ЦВК Казахскай ССР (1937—1938)
  • ЦВК Кіргізскай ССР (1937—1938)
  • Усерасійскі цэнтральны выканаўчы камітэт (УЦВК) (РСФСР) (1917—1938)
  • ЦВК Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Літвы і Беларусі (1919—1920)
  • ЦВК Таджыкскай ССР (1930—1938)
  • ЦВК Туркестанскай ССР (1918—1924)
  • ЦВК Туркменскай ССР (1925—1938)
  • ЦВК Узбекскай ССР (1925—1938)
  • Усеўкраінскі цэнтральны выканаўчы камітэт (УУЦВК) (Украінская ССР) (1919—1938)
  • ЦВК Харэзмскай ССР (1920—1924)

Падведамныя ўстановы

Камітэты
  • Часовы камітэт па загадванню навуковай і вучэбнай часткай устаноў ЦВК СССР (Вучоны камітэт) (1925 — люты 1926)
  • Камітэт па загадванню навуковай, вучэбнай і літаратурна-выдавецкай часткай устаноў ЦВК СССР (Вучоны камітэт) (люты 1926 — снежань 1926)
  • Камітэт па загадванню навуковымі і навучальнымі ўстановамі ЦВК СССР (Вучоны камітэт) (снежань 1926 — 1937)

Афіцыйныя выданні

  • Весткі ЦВК СССР і УЦВК Саветаў рабочых, сялянскіх, чырвонармейскіх і казачых дэпутатаў (1923—1938)
  • Веснік ЦВК, СНК і СТА СССР (1923—1924)

Зноскі