Жвялгайціс: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія]

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Версія ад 22:04, 14 красавіка 2017

Жвялгайціс (літ.: Žvelgaitis, ням.: Svelgates; літаральна: які глядзіць вакол) ― літоўскі князь, які загінуў у 1205 годзе. З'яўляецца самым першым літоўскім князем, чыё імя на дадзены момант вядома з вартых даверу крыніц. Апісанне яго ваеннага паходу і смерці даецца ў "хроніцы" за аўтарствам Генрыха Латвійскага, нямецкага летапісца, які складаў свае творы ў пачатку XIII стагоддзя. У іх распавядаецца пра гісторыю Латвіі ў перыяд з 1186 па 1227 гады. Жвялгайціс апісваецца як «багаты і магутны» кіраўнік, аднак разам з тым, ён не з'яўляўся вярхоўным князем, а толькі ўзначальваў войска гэтага больш магутнага князя.

У 1205 годзе Жвялгайціс павёў за сабой некалькі тысячаў коннікаў з Літвы на поўнач, па шляху праз Рыгу, каб напасці на землі Эстоніі і разрабаваць іх. Вяртаючыся з Эстоніі ў сярэдзіне зімы, з ваеннай здабычай і эстонскімі рабамі, яго войска было заспета знянацку і патрапіла ў засаду падчас пераходу праз гурбы, якія даходзілі воінам па пояс. На іх напаў атрад, які складаўся з лівонскіх і нямецкіх жыхароў Рыгі, якія знаходзіліся пад камандаваннем Віестартса (руск.) (бел., кіраўніка земгалаў. Сам Віестартс не прымаў непасрэднага ўдзелу ў бітве, а толькі каардынаваў атакі, седзячы ў санях. Жвялгайціс загінуў ад дзіды, кінутай немцам па імяні Тэадор Шылінг. 1 200 літоўскіх воінаў загінулі. Эстонскія рабы былі забітыя разам з імі, у адплату за «мінулыя злачынствы» супраць лівонцаў. У Літве многія смуткавалі па Жвялгайцісу. Крыніцы таксама кажуць, што пяцьдзесят жонак літоўскіх воінаў скончылі жыццё самагубствам ад гора, у надзеі хутчэй апынуцца каля сваіх забітых мужоў.

Літаратура

(літ.) Daugirdaitė-Sruogienė, Vanda (1966). Lietuvos istorija (6th ed.). Chicago, Illinois: TERRA. LCC 67037106.
Baranauskas, Tomas. The Formation of the Lithuanian State (нявызн.). Lietuvos.net. Архівавана з першакрыніцы 25 кастрычніка 2006. Праверана 30 снежня 2006.

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
-'''Жвялгайціс''' ({{Lang-lt|Žvelgaitis}}, {{Lang-de|Svelgates}}; літаральна: ''які глядзіць вакол'') ― [[Літва|літоўскі]] князь, які загінуў у [[1205]] годзе. З'яўляецца самым першым літоўскім князем, чыё імя на дадзены момант вядома з вартых даверу крыніц. Апісанне яго ваеннага паходу і смерці даецца ў "хроніцы" за аўтарствам [[Генрых Латвійскі|Генрыха Латвійскага]], нямецкага летапісца, які пісаў свае творы ў пачатку XIII стагоддзя. У іх  распавядаецца пра гісторыю Латвіі ў перыяд з [[1186]] па [[1227]] гады. Жвялгайціс апісваецца як «багаты і магутны» кіраўнік, аднак разам з тым, ён не з'яўляўся вярхоўным князем, а толькі ўзначальваў войска гэтага больш магутнага князя.
+'''Жвялгайціс''' ({{Lang-lt|Žvelgaitis}}, {{Lang-de|Svelgates}}; літаральна: ''які глядзіць вакол'') ― [[Літва|літоўскі]] князь, які загінуў у [[1205]] годзе. З'яўляецца самым першым літоўскім князем, чыё імя на дадзены момант вядома з вартых даверу крыніц. Апісанне яго ваеннага паходу і смерці даецца ў "хроніцы" за аўтарствам [[Генрых Латвійскі|Генрыха Латвійскага]], нямецкага летапісца, які складаў свае творы ў пачатку XIII стагоддзя. У іх  распавядаецца пра гісторыю Латвіі ў перыяд з [[1186]] па [[1227]] гады. Жвялгайціс апісваецца як «багаты і магутны» кіраўнік, аднак разам з тым, ён не з'яўляўся вярхоўным князем, а толькі ўзначальваў войска гэтага больш магутнага князя.
-У 1205 годзе Жвялгайціс павёў за сабой некалькі тысяч коннікаў з Літвы на поўнач па шляху праз [[Горад Рыга|Рыгу]], каб напасці на зямлі [[Эстонія|Эстоніі]] і разрабаваць іх. Вяртаючыся з Эстоніі ў сярэдзіне зімы, з ваеннай здабычай і эстонскімі [[Рабства|рабамі]], яго войскі былі заспеты знянацку і патрапілі ў засаду падчас пераходу праз гурбы, якія даходзілі воінам па пояс. На іх напаў атрад, які складаўся з [[Лівы|лівонскіх]] і [[Немцы|нямецкіх]] жыхароў Рыгі, якія знаходзіліся пад камандаваннем {{нп3|Віестартс|Віестартса|ru|Виестартс}}, кіраўніка [[Земгалы|земгалаў]]. Сам Віестартс не прымаў непасрэднага ўдзелу ў бітве, а толькі каардынаваў атакі, седзячы ў санях. Жвялгайціс загінуў ад дзіды, кінутай немцам па імяні Тэадор Шылінг. 1 200 літоўскіх воінаў загінулі. Эстонскія рабы былі забітыя разам з імі, у адплату за «мінулыя злачынствы» супраць лівонцаў. У Літве многія смуткавалі па Жвялгайцісу. Крыніцы таксама кажуць, што пяцьдзесят жонак літоўскіх воінаў скончылі жыццё самагубствам ад гора, у надзеі хутчэй апынуцца каля сваіх забітых мужоў.
+У 1205 годзе Жвялгайціс павёў за сабой некалькі тысячаў коннікаў з Літвы на поўнач, па шляху праз [[Горад Рыга|Рыгу]], каб напасці на землі [[Эстонія|Эстоніі]] і разрабаваць іх. Вяртаючыся з Эстоніі ў сярэдзіне зімы, з ваеннай здабычай і эстонскімі [[Рабства|рабамі]], яго войска было заспета знянацку і патрапіла ў засаду падчас пераходу праз гурбы, якія даходзілі воінам па пояс. На іх напаў атрад, які складаўся з [[Лівы|лівонскіх]] і [[Немцы|нямецкіх]] жыхароў Рыгі, якія знаходзіліся пад камандаваннем {{нп3|Віестартс|Віестартса|ru|Виестартс}}, кіраўніка [[Земгалы|земгалаў]]. Сам Віестартс не прымаў непасрэднага ўдзелу ў бітве, а толькі каардынаваў атакі, седзячы ў санях. Жвялгайціс загінуў ад дзіды, кінутай немцам па імяні Тэадор Шылінг. 1 200 літоўскіх воінаў загінулі. Эстонскія рабы былі забітыя разам з імі, у адплату за «мінулыя злачынствы» супраць лівонцаў. У Літве многія смуткавалі па Жвялгайцісу. Крыніцы таксама кажуць, што пяцьдзесят жонак літоўскіх воінаў скончылі жыццё самагубствам ад гора, у надзеі хутчэй апынуцца каля сваіх забітых мужоў.
 == Літаратура ==
@@ Радок 9: / Радок 9: @@
 [[Катэгорыя:Загінулі ў баі]]
 [[Катэгорыя:Памерлі ў 1205 годзе]]
+[[Катэгорыя:Дваранства Літвы]]