Жвялгайціс: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →‎top: clean up з дапамогай AWB
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
{{Асоба}}
'''Жвялгайціс''' ({{Lang-lt|Žvelgaitis}}, {{Lang-de|Svelgates}}; літаральна: ''які глядзіць вакол'') ― [[Літва|літоўскі]] князь, які загінуў у [[1205]] годзе. З'яўляецца самым першым літоўскім князем, чыё імя на дадзены момант вядома з вартых даверу крыніц. Апісанне яго ваеннага паходу і смерці даецца ў "хроніцы" за аўтарствам [[Генрых Латвійскі|Генрыха Латвійскага]], нямецкага летапісца, які складаў свае творы ў пачатку XIII стагоддзя. У іх  распавядаецца пра гісторыю Латвіі ў перыяд з [[1186]] па [[1227]] гады. Жвялгайціс апісваецца як «багаты і магутны» кіраўнік, аднак разам з тым, ён не з'яўляўся вярхоўным князем, а толькі ўзначальваў войска гэтага больш магутнага князя.
'''Жвялгайціс''' ({{Lang-lt|Žvelgaitis}}, {{Lang-de|Svelgates}}; літаральна: ''які глядзіць вакол'') ― [[Літва|літоўскі]] князь, які загінуў у [[1205]] годзе. З'яўляецца самым першым літоўскім князем, чыё імя на дадзены момант вядома з вартых даверу крыніц. Апісанне яго ваеннага паходу і смерці даецца ў "хроніцы" за аўтарствам [[Генрых Латвійскі|Генрыха Латвійскага]]<ref>[http://www.baltai.lt/?p=2417 Žvelgaičio piliakalnis atskleidžia istorijos paslaptis] Nuoroda tikrinta 2015-06-02</ref>, нямецкага летапісца, які складаў свае творы ў пачатку XIII стагоддзя. У іх  распавядаецца пра гісторыю Латвіі ў перыяд з [[1186]] па [[1227]] гады. Жвялгайціс апісваецца як «багаты і магутны» кіраўнік, аднак разам з тым, ён не з'яўляўся вярхоўным князем, а толькі ўзначальваў войска гэтага больш магутнага князя.


У 1205 годзе Жвялгайціс павёў за сабой некалькі тысячаў коннікаў з Літвы на поўнач, па шляху праз [[Горад Рыга|Рыгу]], каб напасці на землі [[Эстонія|Эстоніі]] і разрабаваць іх. Вяртаючыся з Эстоніі ў сярэдзіне зімы, з ваеннай здабычай і эстонскімі [[Рабства|рабамі]], яго войска было заспета знянацку і патрапіла ў засаду падчас пераходу праз гурбы, якія даходзілі воінам па пояс. На іх напаў атрад, які складаўся з [[Лівы|лівонскіх]] і [[Немцы|нямецкіх]] жыхароў Рыгі, якія знаходзіліся пад камандаваннем {{нп3|Віестартс|Віестартса|ru|Виестартс}}, кіраўніка [[Земгалы|земгалаў]]. Сам Віестартс не прымаў непасрэднага ўдзелу ў бітве, а толькі каардынаваў атакі, седзячы ў санях. Жвялгайціс загінуў ад дзіды, кінутай немцам па імяні Тэадор Шылінг. 1 200 літоўскіх воінаў загінулі. Эстонскія рабы былі забітыя разам з імі, у адплату за «мінулыя злачынствы» супраць лівонцаў. У Літве многія смуткавалі па Жвялгайцісу. Крыніцы таксама кажуць, што пяцьдзесят жонак літоўскіх воінаў скончылі жыццё самагубствам ад гора, у надзеі хутчэй апынуцца каля сваіх забітых мужоў.
У 1205 годзе Жвялгайціс павёў за сабой некалькі тысячаў коннікаў з Літвы на поўнач, па шляху праз [[Горад Рыга|Рыгу]], каб напасці на землі [[Эстонія|Эстоніі]] і разрабаваць іх. Вяртаючыся з Эстоніі ў сярэдзіне зімы, з ваеннай здабычай і эстонскімі [[Рабства|рабамі]], яго войска было заспета знянацку і патрапіла ў засаду падчас пераходу праз гурбы, якія даходзілі воінам па пояс. На іх напаў атрад, які складаўся з [[Лівы|лівонскіх]] і [[Немцы|нямецкіх]] жыхароў Рыгі, якія знаходзіліся пад камандаваннем {{нп3|Віестартс|Віестартса|ru|Виестартс}}, кіраўніка [[Земгалы|земгалаў]]. Сам Віестартс не прымаў непасрэднага ўдзелу ў бітве, а толькі каардынаваў атакі, седзячы ў санях. Жвялгайціс загінуў ад дзіды, кінутай немцам па імяні Тэадор Шылінг. 1 200 літоўскіх воінаў загінулі. Эстонскія рабы былі забітыя разам з імі, у адплату за «мінулыя злачынствы» супраць лівонцаў. У Літве многія смуткавалі па Жвялгайцісу. Крыніцы таксама кажуць, што пяцьдзесят жонак літоўскіх воінаў скончылі жыццё самагубствам ад гора, у надзеі хутчэй апынуцца каля сваіх забітых мужоў.

Версія ад 16:57, 28 чэрвеня 2017

Жвялгайціс
літ.: Žvelgaitis
ням.: Svelgates
Дата нараджэння XII стагоддзе
Дата смерці 1205
Месца смерці

Жвялгайціс (літ.: Žvelgaitis, ням.: Svelgates; літаральна: які глядзіць вакол) ― літоўскі князь, які загінуў у 1205 годзе. З'яўляецца самым першым літоўскім князем, чыё імя на дадзены момант вядома з вартых даверу крыніц. Апісанне яго ваеннага паходу і смерці даецца ў "хроніцы" за аўтарствам Генрыха Латвійскага[1], нямецкага летапісца, які складаў свае творы ў пачатку XIII стагоддзя. У іх  распавядаецца пра гісторыю Латвіі ў перыяд з 1186 па 1227 гады. Жвялгайціс апісваецца як «багаты і магутны» кіраўнік, аднак разам з тым, ён не з'яўляўся вярхоўным князем, а толькі ўзначальваў войска гэтага больш магутнага князя.

У 1205 годзе Жвялгайціс павёў за сабой некалькі тысячаў коннікаў з Літвы на поўнач, па шляху праз Рыгу, каб напасці на землі Эстоніі і разрабаваць іх. Вяртаючыся з Эстоніі ў сярэдзіне зімы, з ваеннай здабычай і эстонскімі рабамі, яго войска было заспета знянацку і патрапіла ў засаду падчас пераходу праз гурбы, якія даходзілі воінам па пояс. На іх напаў атрад, які складаўся з лівонскіх і нямецкіх жыхароў Рыгі, якія знаходзіліся пад камандаваннем Віестартса  (руск.), кіраўніка земгалаў. Сам Віестартс не прымаў непасрэднага ўдзелу ў бітве, а толькі каардынаваў атакі, седзячы ў санях. Жвялгайціс загінуў ад дзіды, кінутай немцам па імяні Тэадор Шылінг. 1 200 літоўскіх воінаў загінулі. Эстонскія рабы былі забітыя разам з імі, у адплату за «мінулыя злачынствы» супраць лівонцаў. У Літве многія смуткавалі па Жвялгайцісу. Крыніцы таксама кажуць, што пяцьдзесят жонак літоўскіх воінаў скончылі жыццё самагубствам ад гора, у надзеі хутчэй апынуцца каля сваіх забітых мужоў.

Зноскі

Літаратура

  • (літ.)  Daugirdaitė-Sruogienė, Vanda (1966). Lietuvos istorija (6th ed.). Chicago, Illinois: TERRA. LCC 67037106.
  • Baranauskas, Tomas. The Formation of the Lithuanian State. Lietuvos.net. Архівавана з першакрыніцы 25 кастрычніка 2006. Праверана 30 снежня 2006.