Колькасць рэчыва: Розніца паміж версіямі

Колькасць рэчыва
Колькасць рэчыва
	,
Размернасць	n
Адзінкі вымярэння
СІ	моль
Заўвагі
	часам пазначаюць літарай v

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[недагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 23:15, 17 жніўня 2017

Колькасць рэчыва — фізічная велічыня, якая характарызуе колькасць аднатыпных структурных адзінак, якія змяшчаюцца ў рэчыве. Пад структурнымі адзінкамі маюцца на ўвазе любыя часціцы, з якіх складаецца рэчыва (атамы, малекулы, іёны, электроны або любыя іншыя часціцы). Адзінка вымярэння колькасці рэчыва ў СІ — моль.

Ужыванне

Гэтая фізічная велічыня выкарыстоўваецца для вымярэння макраскапічных колькасцяў рэчываў у тых выпадках, калі для колькаснага апісання вывучаемых працэсаў неабходна прымаць да ўвагі мікраскапічную будову рэчыва, напрыклад, у хіміі, пры вывучэнні працэсаў электролізу, або ў тэрмадынаміцы, пры апісанні ураўненняў стану ідэальнага газу.

Пры апісанні хімічных рэакцый, колькасць рэчыва з'яўляецца больш зручнай велічынёй, чым маса, так як малекулы ўзаемадзейнічаюць незалежна ад іх масы ў колькасцях, кратных цэлым лікам.

Напрыклад для рэакцыі гарэння вадароду (2H₂ + O₂ → 2H₂O) патрабуецца ў два разы большая колькасць рэчыва вадароду, чым кіслароду. Пры гэтым маса вадароду, які удзельнічае ў рэакцыі, прыкладна ў 8 разоў менш масы кіслароду (так як атамная маса вадароду прыкладна ў 16 разоў менш атамнай масы кіслароду). Такім чынам, выкарыстанне колькасці рэчыва палягчае інтэрпрэтацыю ураўненняў рэакцый: суадносіны паміж колькасцямі рэагуючых рэчываў непасрэдна адлюстроўваецца каэфіцыентамі у ураўненнях.

Так як выкарыстоўваць у разліках непасрэдна колькасць малекул нязручна, таму што гэты лік у рэальных вопытах занадта вялікі, замест вымярэння колькасці малекул «у штуках», іх вымераюць у молях. Фактычная колькасць адзінак рэчывы ў 1 моле называецца лікам Авагадра (N_A = 6,022 141 79 (30)·×10²³ моль⁻¹) (правільней — пастаянная Авагадра, бо ў адрозненне ад колькасці гэтая велічыня мае адзінкі вымярэння).

Колькасць рэчыва абазначаецца лацінскай n (эн) і не рэкамендуецца пазначаць грэцкай літарай $\nu$ (ню), паколькі гэтай літарай у хімічнай тэрмадынамікі пазначаецца стэхіаметрычны каэфіцыент рэчывы у рэакцыі, а ён, па азначэнні, дадатны для прадуктаў рэакцыі і адмоўны для рэагентаў. Аднак у школьным курсе шырока выкарыстоўваецца менавіта грэцкая літара $\nu$ (ню).

Для вылічэння колькасці рэчыва на падставе яго масы карыстаюцца паняццем малярная маса: $n=m/M$ , дзе m — маса рэчывы, M — малярная маса рэчывы. Малярная маса — гэта маса, якая прыпадае на адзін моль дадзенага рэчыва. Малярная маса рэчывы можа быць атрымана здабыткам малекулярнай масы гэтага рэчыва на колькасць малекул у 1 моле — на лік Авагадра. Малярная маса (вымераная ў г / моль) колькасна супадае з адноснай малекулярнай масай.

Згодна з законам Авагадра, колькасць газападобнага рэчывы гэтак жа можна вызначыць на падставе яго аб'ёму: $n$ = V / V_m, дзе V — аб'ём газу (пры нармальных умовах), V_m — малярны аб'ём газу пры н. у., роўны 22,4 л/моль.

Такім чынам, справядлівая формула, якая аб'ядноўвае асноўныя разлікі з колькасцю рэчывы:

n={\frac {m}{M}}={\frac {N}{N_{A}}}={\frac {V}{V_{m}}}

Шаблон:Chem-stub

@@ Радок 8: / Радок 8: @@
 }}
-'''Колькасць рэчыва''' - [[фізічная велічыня]], якая характарызуе колькасць аднатыпных структурных адзінак, якія змяшчаюцца ў рэчыве. Пад структурнымі адзінкамі маюцца на ўвазе любыя часціцы, з якіх складаецца рэчыва ([[атам]]ы, [[Малекула|малекулы]], [[іён]]ы, [[электрон]]ы або любыя іншыя [[Часціца, фізіка|часціцы]]). Адзінка вымярэння колькасці рэчыва ў [[СІ, міжнародная сістэма адзінак вымярэння|СІ]] - [[моль]].
+'''Колькасць рэчыва''' — [[фізічная велічыня]], якая характарызуе колькасць аднатыпных структурных адзінак, якія змяшчаюцца ў рэчыве. Пад структурнымі адзінкамі маюцца на ўвазе любыя часціцы, з якіх складаецца рэчыва ([[атам]]ы, [[Малекула|малекулы]], [[іён]]ы, [[электрон]]ы або любыя іншыя [[Часціца, фізіка|часціцы]]). Адзінка вымярэння колькасці рэчыва ў [[СІ, міжнародная сістэма адзінак вымярэння|СІ]] — [[моль]].
 == Ужыванне ==
@@ Радок 18: / Радок 18: @@
 Напрыклад для [[Хімічная рэакцыя|рэакцыі]] [[Гарэнне|гарэння]] [[вадарод]]у (2H<sub>2</sub> + O<sub>2</sub> → 2H<sub>2</sub>O) патрабуецца ў два разы большая колькасць рэчыва вадароду, чым [[кісларод]]у. Пры гэтым маса вадароду, які удзельнічае ў рэакцыі, прыкладна ў 8 разоў менш масы кіслароду (так як атамная маса вадароду прыкладна ў 16 разоў менш атамнай масы кіслароду). Такім чынам, выкарыстанне колькасці рэчыва палягчае інтэрпрэтацыю ураўненняў рэакцый: суадносіны паміж колькасцямі рэагуючых рэчываў непасрэдна адлюстроўваецца каэфіцыентамі у ураўненнях.
-Так як выкарыстоўваць у разліках непасрэдна колькасць малекул нязручна, таму што гэты лік у рэальных вопытах занадта вялікі, замест вымярэння колькасці малекул «у штуках», іх вымераюць у [[Моль|молях]]. Фактычная колькасць адзінак рэчывы ў 1 моле называецца [[Лік Авагадра|лікам Авагадра]] (N<sub>A</sub> = 6,022 141 79 (30)·{{e|23}} моль<sup>−1</sup>) (правільней - '''пастаянная Авагадра''', бо ў адрозненне ад колькасці гэтая велічыня мае адзінкі вымярэння).
+Так як выкарыстоўваць у разліках непасрэдна колькасць малекул нязручна, таму што гэты лік у рэальных вопытах занадта вялікі, замест вымярэння колькасці малекул «у штуках», іх вымераюць у [[Моль|молях]]. Фактычная колькасць адзінак рэчывы ў 1 моле называецца [[Лік Авагадра|лікам Авагадра]] (N<sub>A</sub> = 6,022 141 79 (30)·{{e|23}} моль<sup>−1</sup>) (правільней — '''пастаянная Авагадра''', бо ў адрозненне ад колькасці гэтая велічыня мае адзінкі вымярэння).
 Колькасць рэчыва абазначаецца лацінскай n (эн) і не рэкамендуецца пазначаць грэцкай літарай <math>\nu</math> (ню), паколькі гэтай літарай у хімічнай тэрмадынамікі пазначаецца стэхіаметрычны каэфіцыент рэчывы у рэакцыі, а ён, па азначэнні, дадатны для прадуктаў рэакцыі і адмоўны для рэагентаў. Аднак у школьным курсе шырока выкарыстоўваецца менавіта грэцкая літара <math>\nu</math> (ню).
-Для вылічэння колькасці рэчыва на падставе яго [[Маса|масы]] карыстаюцца паняццем ''[[малярная маса]]'': <math>n = m / M</math>, дзе m - маса рэчывы, M - малярная маса рэчывы. Малярная маса - гэта маса, якая прыпадае на адзін моль дадзенага рэчыва. Малярная маса рэчывы можа быць атрымана здабыткам малекулярнай масы гэтага рэчыва на колькасць малекул у 1 моле - на лік Авагадра. Малярная маса (вымераная ў г / моль) колькасна супадае з адноснай малекулярнай масай.
+Для вылічэння колькасці рэчыва на падставе яго [[Маса|масы]] карыстаюцца паняццем ''[[малярная маса]]'': <math>n = m / M</math>, дзе m — маса рэчывы, M — малярная маса рэчывы. Малярная маса — гэта маса, якая прыпадае на адзін моль дадзенага рэчыва. Малярная маса рэчывы можа быць атрымана здабыткам малекулярнай масы гэтага рэчыва на колькасць малекул у 1 моле — на лік Авагадра. Малярная маса (вымераная ў г / моль) колькасна супадае з адноснай малекулярнай масай.
-Згодна з [[Закон Авагадра|законам Авагадра]], колькасць [[газ]]ападобнага рэчывы гэтак жа можна вызначыць на падставе яго [[аб'ём]]у: <math>n</math> = V / V<sub>m</sub>, дзе V - аб'ём газу (пры [[Нармальныя ўмовы|нармальных умовах]]), V<sub>m</sub> - [[малярны аб'ём]] газу пры н. у., роўны 22,4 л/моль.
+Згодна з [[Закон Авагадра|законам Авагадра]], колькасць [[газ]]ападобнага рэчывы гэтак жа можна вызначыць на падставе яго [[аб'ём]]у: <math>n</math> = V / V<sub>m</sub>, дзе V — аб'ём газу (пры [[Нармальныя ўмовы|нармальных умовах]]), V<sub>m</sub> — [[малярны аб'ём]] газу пры н. у., роўны 22,4 л/моль.
 Такім чынам, справядлівая формула, якая аб'ядноўвае асноўныя разлікі з колькасцю рэчывы:
-:<math>n = \frac{m}{M} = \frac{N}{N_A} = \frac{V}{V_m}</math>
+: <math>n = \frac{m}{M} = \frac{N}{N_A} = \frac{V}{V_m}</math>
+{{chem-stub}}
 [[Катэгорыя:Фізічныя велічыні]]
 [[Катэгорыя:Колькасць рэчыва]]
-{{chem-stub}}