Адам Храптовіч: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Няма тлумачэння праўкі |
Няма тлумачэння праўкі |
||
| Радок 1: | Радок 1: | ||
'''Адам Храптовіч''' (19 |
'''Адам Храптовіч''' ({{ДН|19|3|1768}}—2{{ДС|25|12|1844}}) — асветнік, мецэнат мастацтваў i навукі; ганаровы член [[Віленскі ўніверсітэт|Віленскага ўніверсітэта]]. |
||
== Біяграфія == |
|||
| ⚫ | У сваіх уладаннях адмяніў цялеснае пакаранне для прыгонных сялян, зменшыў падаткі з ix. Пры яго маёнтку ў Шчорсах існавала буйная пачатковая школа ўзаемнага (т.зв. ланкастэрская) навучання, у якой па стане на 1822 займалася 350 вучняў з асяроддзя прыгонных сялян. У гэтай школе дзеці сялян разам з элементарнай адукацыяй набывалі некаторыя навыкі прадукцыйнай, рамеснай працы. X. значна памножыў заснаваную ў Шчорсах бібліятэку свайго бацькі, давёўшы яе кнігазбор да 20 тыс. тамоў, сярод якіх былі творы антычных аўтараў, французскай i італьянскай класічнай літаратуры, працы па гісторыі Польшчы, Беларусі, Літвы, рукапісы. У бібліятэцы працавалі даследчыкі І.Лялевель, Я. i А.Снядэцкія, У Сыракомля, Ф.Малеўскі i інш. Наведаў яе і [[Адам Міцкевіч|А. Міцкевіч]] (сцвярджаюць, што менавіта тут ён ствараў сваю паэму «Гражына»). Бібліятэкарамі ў [[Шчорсы|Шчорсах]] у розныя часы працавалі Ф.Баброўскі, А. Ю. Глінскі, [https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BD_%D0%A7%D0%B0%D1%87%D0%BE%D1%82 Я.Чачот]. Будучы апекуном Галоўнай Віленскай школы, X. ахвяраваў для яе бібліятэкі калекцыю гравюр (каля 1100). Пасля смерці X. (памёр ён i пахаваны ў в. Вішнеўка на Ашмяншчыне) бібліятэкай валодалі спадчыннікі. У 1913 бібліятэка з Шчорсаў была перададзена на часовае захоўванне [[Кіеўскі ўніверсітэт|Кіеўскаму універсітэту]]. Асноўная частка бібліятэкі так i засталася ў Кіеве i цяпер знаходзіцца ў Цэнтральнай навуковай бібліятэцы АН Украіны. |
||
Нарадзіўся ў сям’і [[Іахім Храптовіч|І. Храптовіча]]. Быў візітатарам школ Віленскай акругі, старшынёй Таварыства дабрачыннасці, намеснікам старшыні Друкарскага таварыства ў Вільні. Удзельнік [[Тадэвуш Касцюшка|паўстання А. Т. Касцюшкі']] 1794. |
|||
| ⚫ | У сваіх уладаннях адмяніў цялеснае пакаранне для прыгонных сялян, зменшыў падаткі з ix. Пры яго маёнтку ў Шчорсах існавала буйная пачатковая школа ўзаемнага (т.зв. ланкастэрская) навучання, у якой па стане на 1822 займалася 350 вучняў з асяроддзя прыгонных сялян. У гэтай школе дзеці сялян разам з элементарнай адукацыяй набывалі некаторыя навыкі прадукцыйнай, рамеснай працы. X. значна памножыў заснаваную ў Шчорсах бібліятэку свайго бацькі, давёўшы яе кнігазбор да 20 тыс. тамоў, сярод якіх былі творы антычных аўтараў, французскай i італьянскай класічнай літаратуры, працы па гісторыі Польшчы, Беларусі, Літвы, рукапісы. У бібліятэцы працавалі даследчыкі І.Лялевель, Я. i А.Снядэцкія, У Сыракомля, Ф.Малеўскі i інш. Наведаў яе і [[Адам Міцкевіч|А. Міцкевіч]] (сцвярджаюць, што менавіта тут ён ствараў сваю паэму «Гражына»). Бібліятэкарамі ў [[Шчорсы|Шчорсах]] у розныя часы працавалі Ф.Баброўскі, А. Ю. Глінскі, [https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%BD_%D0%A7%D0%B0%D1%87%D0%BE%D1%82 Я.Чачот]. Будучы апекуном Галоўнай Віленскай школы, X. ахвяраваў для яе бібліятэкі калекцыю гравюр (каля 1100). Пасля смерці X. (памёр ён i пахаваны ў в. Вішнеўка на Ашмяншчыне) бібліятэкай валодалі спадчыннікі. У 1913 бібліятэка з Шчорсаў была перададзена на часовае захоўванне [[Кіеўскі ўніверсітэт|Кіеўскаму універсітэту]]. Асноўная частка бібліятэкі так i засталася ў Кіеве i цяпер знаходзіцца ў Цэнтральнай навуковай бібліятэцы АН Украіны. |
||
| ⚫ | |||
== Літаратура == |
|||
| ⚫ | |||
[[Катэгорыя:Род Храптовічаў]] |
[[Катэгорыя:Род Храптовічаў]] |
||
Версія ад 12:28, 20 верасня 2017
Адам Храптовіч (19 сакавіка 1768—225 снежня 1844) — асветнік, мецэнат мастацтваў i навукі; ганаровы член Віленскага ўніверсітэта.
Біяграфія
Нарадзіўся ў сям’і І. Храптовіча. Быў візітатарам школ Віленскай акругі, старшынёй Таварыства дабрачыннасці, намеснікам старшыні Друкарскага таварыства ў Вільні. Удзельнік паўстання А. Т. Касцюшкі' 1794.
У сваіх уладаннях адмяніў цялеснае пакаранне для прыгонных сялян, зменшыў падаткі з ix. Пры яго маёнтку ў Шчорсах існавала буйная пачатковая школа ўзаемнага (т.зв. ланкастэрская) навучання, у якой па стане на 1822 займалася 350 вучняў з асяроддзя прыгонных сялян. У гэтай школе дзеці сялян разам з элементарнай адукацыяй набывалі некаторыя навыкі прадукцыйнай, рамеснай працы. X. значна памножыў заснаваную ў Шчорсах бібліятэку свайго бацькі, давёўшы яе кнігазбор да 20 тыс. тамоў, сярод якіх былі творы антычных аўтараў, французскай i італьянскай класічнай літаратуры, працы па гісторыі Польшчы, Беларусі, Літвы, рукапісы. У бібліятэцы працавалі даследчыкі І.Лялевель, Я. i А.Снядэцкія, У Сыракомля, Ф.Малеўскі i інш. Наведаў яе і А. Міцкевіч (сцвярджаюць, што менавіта тут ён ствараў сваю паэму «Гражына»). Бібліятэкарамі ў Шчорсах у розныя часы працавалі Ф.Баброўскі, А. Ю. Глінскі, Я.Чачот. Будучы апекуном Галоўнай Віленскай школы, X. ахвяраваў для яе бібліятэкі калекцыю гравюр (каля 1100). Пасля смерці X. (памёр ён i пахаваны ў в. Вішнеўка на Ашмяншчыне) бібліятэкай валодалі спадчыннікі. У 1913 бібліятэка з Шчорсаў была перададзена на часовае захоўванне Кіеўскаму універсітэту. Асноўная частка бібліятэкі так i засталася ў Кіеве i цяпер знаходзіцца ў Цэнтральнай навуковай бібліятэцы АН Украіны.
Літаратура
- Мысліцелі і асветнікі Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Гал. рэд. Б. I. Сачанка. — Мн.: БелЭн, 1995.— 672 с. — ISBN 985-11-0016-1