Адам Храптовіч: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 4: Радок 4:
Нарадзіўся ў сям’і [[Іахім Храптовіч|І. Храптовіча]]. Быў візітатарам школ Віленскай акругі, старшынёй Таварыства дабрачыннасці, намеснікам старшыні Друкарскага таварыства ў Вільні. Удзельнік [[Паўстанне 1794 года|паўстання 1794 года]].<ref name=":0">Мысліцелі і асветнікі Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Гал. рэд. Б. I. Сачанка. — Мн.: БелЭн, 1995.— 672 с. — ISBN 985-11-0016-1</ref>
Нарадзіўся ў сям’і [[Іахім Храптовіч|І. Храптовіча]]. Быў візітатарам школ Віленскай акругі, старшынёй Таварыства дабрачыннасці, намеснікам старшыні Друкарскага таварыства ў Вільні. Удзельнік [[Паўстанне 1794 года|паўстання 1794 года]].<ref name=":0">Мысліцелі і асветнікі Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Гал. рэд. Б. I. Сачанка. — Мн.: БелЭн, 1995.— 672 с. — ISBN 985-11-0016-1</ref>


У сваіх уладаннях адмяніў цялесныя пакаранні прыгонных сялян, зменшыў іх павіннасці. У яго [[Шчорсы|Шчорсаўскім маёнтку]] была буйная пачатковая школа ўзаемнага навучання (г. зв. ланка­стэрская), дзе станам на 1822 год займалася 350 вучняў з прыгонных сялян. У шко­ле дзеці разам з элементарнай адукацыяй набывалі некаторыя навыкі вытворчай, рамеснай працы. А. Xраптовіч значна памножыў бібліятэку, заснаваную яго бацькам ў Шчор­сах, давёўшы кнігазбор да 20 тыс. тамоў, сярод якіх творы антычных аўтараў, французскай і італьянскай класічнай літаратуры, працы па гісторыі Польшчы, Беларусі, Літвы, рукапісы. У бібліятэцы працавалі даследчыкі [[Іаахім Лялевель|І.Лялевель]], Я. і А. Снядэцкія, [[Уладзіслаў Сыракомля|У. Сыракомля]], Ф. Малеўскі і інш. Наведаў бібліятэку і [[Адам Міцкевіч|А. Міцкевіч]] (сцвярджаюць, што менавіта тут ён ствараў сваю паэму «Гражына»). Бібліятэкарамі ў [[Шчорсы|Шчорсах]] у розныя часы працавалі Ф. Баброўскі, А. Ю. Глінскі, [[Уладзіслаў Сыракомля|У. Сыракомля]], [[Ян Чачот|Я. Чачот]]]. Будучы апекуном [[Вільнюскі ўніверсітэт|Галоўнай Віленскай школы]], А. Xраптовіч ахвяраваў яе бібліятэцы калекцыю гравюр (каля 1100). Пасля смерці А. Xраптовіча бібліятэкай валодалі спадчыннікі. У 1913 годзе бібліятэка з Шчорсаў перададзена на часовае захоўванне [[Кіеўскі ўніверсітэт|Кіеўскаму універсітэту]]. Асноўная частка бібліятэкі так і засталася ў Кіеве і цяпер знаходзіцца ў Цэнтральнай навуковай бібліятэцы АН Украіны.<ref name=":0" />
У сваіх уладаннях адмяніў цялесныя пакаранні прыгонных сялян, зменшыў іх павіннасці. У яго [[Шчорсы|Шчорсаўскім маёнтку]] была буйная пачатковая школа ўзаемнага навучання (г. зв. ланка­стэрская), дзе станам на 1822 год займалася 350 вучняў з прыгонных сялян. У шко­ле дзеці разам з элементарнай адукацыяй набывалі некаторыя навыкі вытворчай, рамеснай працы. А. Xраптовіч значна памножыў [[Бібліятэка Храптовічаў|бібліятэку, заснаваную яго бацькам]] ў Шчор­сах, давёўшы кнігазбор да 20 тыс. тамоў, сярод якіх творы антычных аўтараў, французскай і італьянскай класічнай літаратуры, працы па гісторыі Польшчы, Беларусі, Літвы, рукапісы. У бібліятэцы працавалі даследчыкі [[Іаахім Лялевель|І. Лялевель]], Я. і А. Снядэцкія, [[Уладзіслаў Сыракомля|У. Сыракомля]], Ф. Малеўскі і інш. Наведаў бібліятэку і [[Адам Міцкевіч|А. Міцкевіч]] (сцвярджаюць, што менавіта тут ён ствараў сваю паэму «Гражына»). Бібліятэкарамі ў [[Шчорсы|Шчорсах]] у розныя часы працавалі Ф. Баброўскі, А. Ю. Глінскі, [[Уладзіслаў Сыракомля|У. Сыракомля]], [[Ян Чачот|Я. Чачот]]. Будучы апекуном [[Вільнюскі ўніверсітэт|Галоўнай Віленскай школы]], А. Xраптовіч ахвяраваў яе бібліятэцы калекцыю гравюр (каля 1100). Пасля смерці А. Xраптовіча бібліятэкай валодалі спадчыннікі. У 1913 годзе бібліятэка з Шчорсаў перададзена на часовае захоўванне [[Кіеўскі ўніверсітэт|Кіеўскаму універсітэту]]. Асноўная частка бібліятэкі так і засталася ў Кіеве і цяпер знаходзіцца ў Цэнтральнай навуковай бібліятэцы АН Украіны.<ref name=":0" />


Памёр і пахаваны ў Вішнеўцы (цяпер Ашмянскі раён).
Памёр і пахаваны ў Вішнеўцы (цяпер Ашмянскі раён).

Версія ад 14:34, 20 верасня 2017

Адам Храптовіч (19 сакавіка 1768 — 25 снежня 1844, в. Вішнеўка на Ашмяншчыне) — асветнік, мецэнат мастацтваў i навукі; ганаровы член Віленскага ўніверсітэта.

Біяграфія

Нарадзіўся ў сям’і І. Храптовіча. Быў візітатарам школ Віленскай акругі, старшынёй Таварыства дабрачыннасці, намеснікам старшыні Друкарскага таварыства ў Вільні. Удзельнік паўстання 1794 года.[1]

У сваіх уладаннях адмяніў цялесныя пакаранні прыгонных сялян, зменшыў іх павіннасці. У яго Шчорсаўскім маёнтку была буйная пачатковая школа ўзаемнага навучання (г. зв. ланка­стэрская), дзе станам на 1822 год займалася 350 вучняў з прыгонных сялян. У шко­ле дзеці разам з элементарнай адукацыяй набывалі некаторыя навыкі вытворчай, рамеснай працы. А. Xраптовіч значна памножыў бібліятэку, заснаваную яго бацькам ў Шчор­сах, давёўшы кнігазбор да 20 тыс. тамоў, сярод якіх творы антычных аўтараў, французскай і італьянскай класічнай літаратуры, працы па гісторыі Польшчы, Беларусі, Літвы, рукапісы. У бібліятэцы працавалі даследчыкі І. Лялевель, Я. і А. Снядэцкія, У. Сыракомля, Ф. Малеўскі і інш. Наведаў бібліятэку і А. Міцкевіч (сцвярджаюць, што менавіта тут ён ствараў сваю паэму «Гражына»). Бібліятэкарамі ў Шчорсах у розныя часы працавалі Ф. Баброўскі, А. Ю. Глінскі, У. Сыракомля, Я. Чачот. Будучы апекуном Галоўнай Віленскай школы, А. Xраптовіч ахвяраваў яе бібліятэцы калекцыю гравюр (каля 1100). Пасля смерці А. Xраптовіча бібліятэкай валодалі спадчыннікі. У 1913 годзе бібліятэка з Шчорсаў перададзена на часовае захоўванне Кіеўскаму універсітэту. Асноўная частка бібліятэкі так і засталася ў Кіеве і цяпер знаходзіцца ў Цэнтральнай навуковай бібліятэцы АН Украіны.[1]

Памёр і пахаваны ў Вішнеўцы (цяпер Ашмянскі раён).

Зноскі

  1. а б Мысліцелі і асветнікі Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Гал. рэд. Б. I. Сачанка. — Мн.: БелЭн, 1995.— 672 с. — ISBN 985-11-0016-1

Літаратура

  • Мысліцелі і асветнікі Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Гал. рэд. Б. I. Сачанка. — Мн.: БелЭн, 1995.— 672 с. — ISBN 985-11-0016-1