Торт: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 19 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q130186 (translate me)
др стыль, арфаграфія
Радок 1: Радок 1:
[[Выява:Wiknic167 ST 07.JPG|thumb|200px|Торт у выглядзе эмблемы [[Вікіпедыя|Вікіпедыі]]]]
[[Выява:Wiknic167 ST 07.JPG|thumb|200px|Торт у выглядзе эмблемы [[Вікіпедыя|Вікіпедыі]]]]
'''Торт''' (ад [[італьянская мова|італ.]], torta, раней ад [[лацінская мова|лац.]] tōrta, ''круглы хлеб'') — [[дэсерт]], разнавіднасць [[піраг]]а, які складаецца з аднаго або некалькіх [[Корж|каржоў]], прасякнутых [[крэм]]ам або [[джэм]]ам. Зверху торт звычайна ўпрыгожваецца крэмам, [[глазура]]й і/або фруктамі.
'''Торт''' (ад {{lang-it|torta}}, раней ад {{lang-la|tōrta}}, ''круглы хлеб'') — [[дэсерт]], разнавіднасць [[піраг]]а, які складаецца з аднаго або некалькіх [[Корж|каржоў]], прамочаных [[крэм]]ам або [[джэм]]ам. Зверху торт звычайна ўпрыгожваецца крэмам, [[глазура]]й і/або фруктамі.


Існуюць таксама несалодкія разнавіднасці тартоў (напрыклад, пячоначны торт), пры гэтым назва «торт» указвае хутчэй на афармленне стравы: укладванне інгрэдыентаў слаямі з магчымым наступным упрыгожваннем верхняга слоя. У прыкладзе з пячоначным тортам: падсмажаныя ляпёшкі з пячоначнага фаршу з праслойкай з [[маянэз]]у, упрыгожаныя зверху [[зеляніна]]й.
Існуюць таксама несалодкія разнавіднасці тартоў (напрыклад, пячоначны торт), пры гэтым назва «торт» указвае хутчэй на афармленне стравы: укладванне інгрэдыентаў слаямі з магчымым наступным упрыгожваннем верхняга слоя. У прыкладзе з пячоначным тортам: падсмажаныя ляпёшкі з пячоначнага фаршу з праслойкай з [[маянэз]]у, упрыгожаныя зверху [[зеляніна]]й.
Радок 6: Радок 6:
== Прыгатаванне ==
== Прыгатаванне ==
[[Выява:Dobos cake (Gerbeaud Confectionery Budapest Hungary).jpg|thumb|Торт «Добаш»]]
[[Выява:Dobos cake (Gerbeaud Confectionery Budapest Hungary).jpg|thumb|Торт «Добаш»]]
Каржы для большасці тартоў вырабляюцца з [[бісквіт]]нага або [[пясочнае цеста|пясочнага цеста]], класічныя тарты ўяўляюць сабой камбінацыю з тонкага пясочнага каржа (для болей стабільнае падставы) і аднаго альбо некалькіх бісквітных каржоў. Таксама для тартоў часам выкарыстоўваюць [[слоенае цеста]] або [[вафлі|вафлевыя]] каржы. Для змазвання каржоў звычайна выкарыстоўваюць [[павідла]], [[крэм]] з [[сметанковае масла|масла]] або [[вяршкі|вяршкоў]] з [[цукар]]ам, [[згушчанае малако]]. Таксама паміж каржамі можна ўкласці слой [[фрукты|фруктаў]], [[ягады|ягад]], [[арэхі|арэхаў]], змачыць каржы невялікай колькасцю [[алкаголь|алкаголю]] ([[ром]], [[лікёр]]). Як у цеста, так і ў крэм можна дадаць розныя смакавыя і араматычныя дабаўкі: парашок [[какава|какавы]], [[ваніль]]; [[харчовыя фарбавальнікі]].
Каржы для большасці тартоў вырабляюцца з [[бісквіт]]нага або [[пясочнае цеста|пясочнага цеста]], класічныя тарты ўяўляюць сабой камбінацыю з тонкага пясочнага каржа (для болей стабільнае асновы) і аднаго альбо некалькіх бісквітных каржоў. Таксама для тартоў часам выкарыстоўваюць [[слоенае цеста]] або [[вафлі|вафельныя]] каржы. Для змазвання каржоў звычайна выкарыстоўваюць [[павідла]], [[крэм]] з [[сметанковае масла|масла]] або [[вяршкі|вяршкоў]] з [[цукар|цукрам]], [[згушчанае малако]]. Таксама паміж каржамі можна ўкласці слой [[фрукты|фруктаў]], [[ягады|ягад]], [[арэхі|арэхаў]], змачыць каржы невялікай колькасцю [[алкаголь|алкаголю]] ([[ром]], [[лікёр]]). Як у цеста, так і ў крэм можна дадаць розныя смакавыя і араматычныя дабаўкі: парашок [[какава|какавы]], [[ваніль]]; [[харчовыя фарбавальнікі]].


Традыцыйна тарты маюць круглявую форму, аднак некаторыя разнавіднасці, а таксама тарты прамысловай вытворчасці, выпякаюцца ў прамавугольных формах. Такія тарты часта разразаюць на кавалачкі і прадаюць у выглядзе [[пірожнае|пірожных]] (напрыклад, [[Напалеон, торт|торт «Напалеон»]] і аднайменнае пірожнае). У [[Італія|Італіі]] папулярныя тарты ў выглядзе паўсферы. У апошні час сталі папулярныя незвычайныя формы тартоў, напрыклад, у выглядзе зоркі або сэрца — гэтыя тарты найчасцей робяць да асаблівых выпадкаў.
Традыцыйна тарты маюць акругленую форму, аднак некаторыя разнавіднасці, а таксама тарты прамысловай вытворчасці, выпякаюцца ў прамавугольных формах. Такія тарты часта разразаюць на кавалачкі і прадаюць у выглядзе [[пірожнае|пірожных]] (напрыклад, [[Напалеон, торт|торт «Напалеон»]] і аднайменнае пірожнае). У [[Італія|Італіі]] папулярныя тарты ў выглядзе паўсферы. У апошні час сталі папулярныя незвычайныя формы тартоў, напрыклад, у выглядзе зоркі або сэрца — гэтыя тарты найчасцей робяць да асаблівых выпадкаў.
[[Выява:CakeGaga15SSerbia.jpg|thumb|left|Торт у выглядзе [[Вялікая панда|панды]], пакрыты цукровай масцікай]]
[[Выява:CakeGaga15SSerbia.jpg|thumb|left|Торт у выглядзе [[Вялікая панда|панды]], пакрыты цукровай масцікай]]
Выпечкай і афармленнем тартоў займаецца навучаны кухар-[[кандытар]].
Выпечкай і афармленнем тартоў займаецца навучаны повар-[[кандытар]].


=== Афармленне тартоў ===
=== Афармленне тартоў ===
Для дэкору тартоў звычайна выкарыстоўваюць крэм (галоўным чынам, той жа самы, што выкарыстоўваецца для праслойкі каржоў), выціскаючы яго пры дапамозе кандытарскага шпрыца на верхні слой торта і яго бакавіны. Таксама торт можна пакрыць глазурай альбо ганашам. Шырокае распаўсюджванне атрымала эластычная цукровая масціка [[маршмелаў]], якую можна выкарыстоўваць не толькі ў якасці пакрыцця торта, але і для лепкі дэкаратыўных фігурак для ўпрыгожвання кандытарскіх вырабаў. Акрамя гэтага, у якасці ўпрыгожванняў для тартоў выкарыстоўваюць фрукты, ягады, арэхі, фігуркі з [[марцыпан]]у, [[шакалад]]ную і [[какос]]авую габлюшку, [[узбітыя вяршкі]].
Для дэкору тартоў звычайна выкарыстоўваюць крэм (галоўным чынам, той жа самы, што выкарыстоўваецца для праслойкі каржоў), выціскаючы яго пры дапамозе кандытарскага шпрыца на верхні слой торта і яго бакавіны. Таксама торт можна пакрыць глазурай альбо ганашам. Шырокае распаўсюджванне атрымала эластычная цукровая масціка [[маршмелау]], якую можна выкарыстоўваць не толькі ў якасці пакрыцця торта, але і для лепкі дэкаратыўных фігурак для ўпрыгожвання кандытарскіх вырабаў. Акрамя гэтага, у якасці ўпрыгожванняў для тартоў выкарыстоўваюць фрукты, ягады, арэхі, фігуркі з [[марцыпан]]у, [[шакалад]]ную і [[какос]]авую стружку, [[узбітыя вяршкі]].
[[Выява:Birthday party.jpg|thumb|Святкаванне дзіцячага дня народзінаў з задзіманнем свечак на торце]]
[[Выява:Birthday party.jpg|thumb|Святкаванне дзіцячага дня нараджэння з задзіманнем свечак на торце]]


== Торт у культуры ==
== Торт у культуры ==
Торт з'яўляецца традыцыйнай святочнай стравай на [[вяселле|вяселлях]], [[дзень нараджэння|днях народзінаў]] і іншых урачыстых падзеях. [[Вясельны торт]] звычайна выконваюць ў некалькі ярусаў і ўпрыгожваюць зверху фігуркамі маладых. На дзень народзінаў імянінны торт могуць упрыгожваць свечкамі ў колькасці, роўнай узросту імянінніка.
Торт з’яўляецца традыцыйнай святочнай стравай на [[вяселле|вяселлях]], [[дзень нараджэння|днях нараджэння]] і іншых урачыстых падзеях. [[Вясельны торт]] звычайна выконваюць ў некалькі ярусаў і ўпрыгожваюць зверху фігуркамі маладых. На дзень нараджэння імянінны торт могуць упрыгожваць свечкамі ў колькасці, роўнай узросту імянінніка.


Тарты часта выкарыстоўваюць у якасці кідальнай зброі для дэманстрацыі грамадскага недаверу або пагарды да вядомых людзей. Традыцыю кідаць у вядомых асоб тартамі заснаваў бельгіец Ныэль Гадэн — лідар руху «Міжнародныя пірожныя брыгады», ад актывістаў якога пацярпелі такія людзі, як [[Біл Гейтс]], [[Мішэль Камдэсю]], [[Жан-Люк Гадар]] і іншыя.
Тарты часта выкарыстоўваюць у якасці кідальнай зброі для дэманстрацыі грамадскага недаверу або пагарды да вядомых людзей. Традыцыю кідаць у вядомых асоб тартамі заснаваў бельгіец Наэль Гадэн — лідар руху «Міжнародныя пірожныя брыгады», ад актывістаў якога пацярпелі такія людзі, як [[Біл Гейтс]], [[Мішэль Камдэсю]], [[Жан-Люк Гадар]] і іншыя.


Бессэнсоўнае кіданне тартоў дзеля забаўкі з'яўляецца складовай часткай шэрагу кінакамедый.
Бессэнсоўнае кіданне тартоў дзеля забавы з’яўляецца складовай часткай шэрага кінакамедый.


== Гл. таксама ==
== Гл. таксама ==

Версія ад 18:45, 26 верасня 2017

Торт у выглядзе эмблемы Вікіпедыі

Торт (ад італ.: torta, раней ад лац.: tōrta, круглы хлеб) — дэсерт, разнавіднасць пірага, які складаецца з аднаго або некалькіх каржоў, прамочаных крэмам або джэмам. Зверху торт звычайна ўпрыгожваецца крэмам, глазурай і/або фруктамі.

Існуюць таксама несалодкія разнавіднасці тартоў (напрыклад, пячоначны торт), пры гэтым назва «торт» указвае хутчэй на афармленне стравы: укладванне інгрэдыентаў слаямі з магчымым наступным упрыгожваннем верхняга слоя. У прыкладзе з пячоначным тортам: падсмажаныя ляпёшкі з пячоначнага фаршу з праслойкай з маянэзу, упрыгожаныя зверху зелянінай.

Прыгатаванне

Торт «Добаш»

Каржы для большасці тартоў вырабляюцца з бісквітнага або пясочнага цеста, класічныя тарты ўяўляюць сабой камбінацыю з тонкага пясочнага каржа (для болей стабільнае асновы) і аднаго альбо некалькіх бісквітных каржоў. Таксама для тартоў часам выкарыстоўваюць слоенае цеста або вафельныя каржы. Для змазвання каржоў звычайна выкарыстоўваюць павідла, крэм з масла або вяршкоў з цукрам, згушчанае малако. Таксама паміж каржамі можна ўкласці слой фруктаў, ягад, арэхаў, змачыць каржы невялікай колькасцю алкаголю (ром, лікёр). Як у цеста, так і ў крэм можна дадаць розныя смакавыя і араматычныя дабаўкі: парашок какавы, ваніль; харчовыя фарбавальнікі.

Традыцыйна тарты маюць акругленую форму, аднак некаторыя разнавіднасці, а таксама тарты прамысловай вытворчасці, выпякаюцца ў прамавугольных формах. Такія тарты часта разразаюць на кавалачкі і прадаюць у выглядзе пірожных (напрыклад, торт «Напалеон» і аднайменнае пірожнае). У Італіі папулярныя тарты ў выглядзе паўсферы. У апошні час сталі папулярныя незвычайныя формы тартоў, напрыклад, у выглядзе зоркі або сэрца — гэтыя тарты найчасцей робяць да асаблівых выпадкаў.

Торт у выглядзе панды, пакрыты цукровай масцікай

Выпечкай і афармленнем тартоў займаецца навучаны повар-кандытар.

Афармленне тартоў

Для дэкору тартоў звычайна выкарыстоўваюць крэм (галоўным чынам, той жа самы, што выкарыстоўваецца для праслойкі каржоў), выціскаючы яго пры дапамозе кандытарскага шпрыца на верхні слой торта і яго бакавіны. Таксама торт можна пакрыць глазурай альбо ганашам. Шырокае распаўсюджванне атрымала эластычная цукровая масціка маршмелау, якую можна выкарыстоўваць не толькі ў якасці пакрыцця торта, але і для лепкі дэкаратыўных фігурак для ўпрыгожвання кандытарскіх вырабаў. Акрамя гэтага, у якасці ўпрыгожванняў для тартоў выкарыстоўваюць фрукты, ягады, арэхі, фігуркі з марцыпану, шакаладную і какосавую стружку, узбітыя вяршкі.

Святкаванне дзіцячага дня нараджэння з задзіманнем свечак на торце

Торт у культуры

Торт з’яўляецца традыцыйнай святочнай стравай на вяселлях, днях нараджэння і іншых урачыстых падзеях. Вясельны торт звычайна выконваюць ў некалькі ярусаў і ўпрыгожваюць зверху фігуркамі маладых. На дзень нараджэння імянінны торт могуць упрыгожваць свечкамі ў колькасці, роўнай узросту імянінніка.

Тарты часта выкарыстоўваюць у якасці кідальнай зброі для дэманстрацыі грамадскага недаверу або пагарды да вядомых людзей. Традыцыю кідаць у вядомых асоб тартамі заснаваў бельгіец Наэль Гадэн — лідар руху «Міжнародныя пірожныя брыгады», ад актывістаў якога пацярпелі такія людзі, як Біл Гейтс, Мішэль Камдэсю, Жан-Люк Гадар і іншыя.

Бессэнсоўнае кіданне тартоў дзеля забавы з’яўляецца складовай часткай шэрага кінакамедый.

Гл. таксама

Спасылкі

Шаблон:Дэсерт