Наўгародская дзяржава: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія]

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Версія ад 15:02, 29 красавіка 2009

Шаблон:Вызнч, Шаблон:Вызн2^[1]: феадальная дзяржава з арыстакратычна-рэспубліканскай формай кіравання. Існавала на паўночна-заходніх землях Русі ў 1136 – 1478. Сталіца («старэйшы горад») — Вялікі Ноўгарад.

У перыяд найбольшай магутнасці Наўгародская зямля складалася з 5 правінцый (Шаблон:Вызн2) і «земляў наўгародскіх», на чале якіх стаяў Ноўгарад, як «старэйшы горад». Займаная тэрыторыя ўлучала землі вакол Анежскага возера, дасягаючы Белага мора на ПнУ ад Ноўгарада (Абанежская пяціна), землі вакол Ладажскага возера, дасягаючы Фінскага заліва на ПнЗ (Водзьская пяціна), землі на ПдЗ ад Ноўгарада, дасягаючы возера Ільмень на ПдЗ (Шалонская пяціна); землі на ПдУ ад Ноўгарада (Дзярэўская пяціна). Далей на ўсход ад Ноўгарада, на водараздзелах паміж р. Мстой і прытокамі Волгі, размяшчалася пятая пяціна. «Землі наўгародскія» мясціліся ў басейнах рэк Паўночная Дзвіна, Пячора, Вятка.

Наўгародская арыстакратычная рэспубліка ўзнікла ў выніку паслаблення ўлады Кіева пасля смерці Уладзіміра Манамаха (1125). Наўгародскае веча перастала прыймаць князёў-намеснікаў з Кіева, а пачало запрашаць князёў самастойна,на сваіх умовах; княская адміністрацыя фарміравалася ў Ноўгарадзе. Трохі пазней склалася і традыцыя запрашэння архіепіскапаў замест прыймання тых, якія былі прызначаныя кіеўскім мітрапалітам.

У 1348 са складу Ноўгарадскай дзяржавы выдзяліўся ў самастойную дзяржаву памацнелы Пскоў са сваімі землямі.

Дзяржава спыніла сваё самастойнае існаванне ў выніку заваявання яе маскоўскім вялікім князем Іванам III у 1478 і наступнага далучэння ўсіх да маскоўскай дзяржавы наўгародскіх земляў. Некаторыя структурныя адзінкі існавалі прыблізна да 3-й чвэрці 16 ст.

Зноскі

↑ Гісторыя дзяржавы і права Расіі.

Шаблон:Літ

[fnГЧыб-вызн-1] Гісторыя дзяржавы і права Расіі.

[1]

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
-{{вызнч|1=Наўгародская рэспубліка}}, {{вызн2|1=Наўгародская феадальная арыстакратычная рэспубліка}}<ref name="fnГЧыб-вызн">Гісторыя дзяржавы і права Расіі.</ref>: [[феадальны лад|феадальная]] дзяржава з арыстакратычна-рэспубліканскай формай кіравання. Існавала на паўночна-заходніх землях [[Русь|Русі]] ў [[1136]] – [[1478]].
+{{вызнч|1=Наўгародская рэспубліка}}, {{вызн2|1=Наўгародская феадальная арыстакратычная рэспубліка}}<ref name="fnГЧыб-вызн">Гісторыя дзяржавы і права Расіі.</ref>: [[феадальны лад|феадальная]] дзяржава з арыстакратычна-рэспубліканскай формай кіравання. Існавала на паўночна-заходніх землях [[Русь|Русі]] ў [[1136]] – [[1478]]. Сталіца («старэйшы горад») — [[Вялікі Ноўгарад]].
 У перыяд найбольшай магутнасці Наўгародская зямля складалася з 5 правінцый ({{вызн2|1=пяцін}}) і «земляў наўгародскіх», на чале якіх стаяў Ноўгарад, як «старэйшы горад». Займаная тэрыторыя ўлучала землі вакол [[Анежскае возера|Анежскага возера]], дасягаючы Белага мора на [[ПнУ]] ад Ноўгарада (Абанежская пяціна), землі вакол [[Ладажскае возера|Ладажскага возера]], дасягаючы Фінскага заліва на [[ПнЗ]] (Водзьская пяціна), землі на [[ПдЗ]] ад Ноўгарада, дасягаючы возера Ільмень на [[ПдЗ]] (Шалонская пяціна); землі на ПдУ ад Ноўгарада (Дзярэўская пяціна). Далей на ўсход ад Ноўгарада, на водараздзелах паміж р. [[рака Мста|Мстой]] і прытокамі Волгі, размяшчалася пятая пяціна. «Землі наўгародскія» мясціліся ў басейнах рэк Паўночная Дзвіна, Пячора, Вятка.
@@ Радок 5: / Радок 5: @@
 Наўгародская арыстакратычная рэспубліка ўзнікла ў выніку паслаблення ўлады Кіева пасля смерці Уладзіміра Манамаха (1125). Наўгародскае веча перастала прыймаць князёў-намеснікаў з Кіева, а пачало запрашаць князёў самастойна,на сваіх умовах; княская адміністрацыя фарміравалася ў Ноўгарадзе. Трохі пазней склалася і традыцыя запрашэння архіепіскапаў замест прыймання тых, якія былі прызначаныя кіеўскім мітрапалітам.
+У [[1348]] са складу Ноўгарадскай дзяржавы выдзяліўся ў самастойную дзяржаву памацнелы Пскоў са сваімі землямі.
-Дзяржава спыніла сваё самастойнае існаванне ў выніку заваявання яе маскоўскім вялікім князем Іванам III у 1478 і. Некаторыя структурныя адзінкі існавалі прыблізна да 3-й чвэрці 16 ст.
+Дзяржава спыніла сваё самастойнае існаванне ў выніку заваявання яе маскоўскім вялікім князем Іванам III у 1478 і наступнага далучэння ўсіх да маскоўскай дзяржавы наўгародскіх земляў. Некаторыя структурныя адзінкі існавалі прыблізна да 3-й чвэрці 16 ст.
 {{зноскі}}