Канстанцін-Васіль Канстанцінавіч Астрожскі

Канстанцін (Васіль) Канстанцінавіч Астрожскі
Герб Астрожскіх
Ваявода кіеўскі 1559 — 1608
Папярэднік	Рыгор Аляксандравіч Хадкевіч
Пераемнік	Станіслаў Жалкеўскі
староста уладзімірскі 1550 — 1580
1588 — 1608
Нараджэнне	12 лютага 1524(1524-02-12) Тураў
Смерць	23 лютага 1608(1608-02-23) (84 гады) Астрог
Месца пахавання	Кіева-Пячэрская лаўра Астрог
Род	Астрожскія
Бацька	Канстанцін Іванавіч Астрожскі
Маці	Аляксандра Сямёнаўна Слуцкая
Жонка	Соф’я з Тарноўскіх[d]
Дзеці	Януш Астрожскі, Альжбета з Астрожскіх, Кацярына з Астрожскіх, Канстанцін Астрожскі і Аляксандр Астрожскі
Веравызнанне	праваслаўе
Дзейнасць	палітык
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Канстанцін (Васіль) Канстанцінавіч Астрожскі (1526 — 1608) — дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ.

Радавод

Першым вядомым прадстаўніком роду Астрожскіх быў Даніла Астрожскі, які жыў на Валыні ў сяр. 14 ст.. Яго сын Фёдар Данілавіч (2-я пал. 15 ст.), удзельнік Грунвальдскай бітвы і Гусіцкіх войнаў, у канцы жыцця стаў інакам Кіева-Пячэрскай лаўры пад імем Феадосій. За набожнае і падвіжніцкае жыццё яшчэ ў 16 ст. быў прылічаны да святых.

Канстанцін Іванавіч Астрожскі (1460 — 1530), вялікі гетман літоўскі, памёр у 1530 у Тураве, а пахаваны ў Успенскім саборы Кіева-Пячэрскай лаўры, дзе ёсць надмагілле з яго выяваю.

Біяграфія

Канстанцін-Васіль Астрожскі (фрагмент карціны кан. 16 ст.)

Нарадзіўся Канстанцін-Васіль Астрожскі ў Тураве, там правёў дзяцінства і юнацтва. Пасля смерці бацькі выхоўваўся маці — Аляксандрай Сямёнаўнай з роду князёў Алелькавічаў. У доме бацькоў князь Канстанцін атрымаў добрую адукацыю і выхаванне ў духу праваслаўя. Дасягнуўшы паўналецця, Канстанцін-Васіль ажаніўся з Сафіяй з Тарноўскіх, галіцкіх магнатаў і графаў. У 27 гадоў ён займаў пасаду старосты ўладзімірскага, у 32 гады стаў кіеўскім ваяводам.

З узростам князь стаў свядомым і глыбока перакананым прыхільнікам праваслаўя, быў сярод тых нямногіх магнатаў. Хоць афіцыйна вышэйшым ктытарам у Кіеўскай мітраполіі лічыўся кароль, на справе Астрожскі быў найбольш значнай асобай сярод міран у справе ўладкавання праваслаўнай царквы. Канстанцінопальскі патрыярх Іерамія II, высока ацэньваючы пабожныя памкненні князя ў адносінах да Царквы, у сваіх граматах называў яго захавальнікам і паборнікам ладу ў Царкве на ўсіх паўднёва-заходніх землях Вялікага княства Літоўскага. У сваіх уладаннях Астрожскі заснаваў больш чым 600 цэркваў і 20 манастыроў, пры многіх з іх дзейнічалі шпіталі і школы.

Князь К. К. Астрожскі быў найбольш аўтарытэтным сярод абаронцаў Праваслаўнай царквы ва ўмовах падрыхтоўкі і заключэння Берасцейскай уніі. Пра сваю нязгоду з афіцыйнай палітыкай Рэчы Паспалітай ён неаднойчы заяўляў на сейме Польска-Літоўскай дзяржавы, звяртаўся з пасланнямі да караля, жыхароў Рэчы Паспалітай, да праваслаўных епіскапаў. Ён быў арганізатарам і актыўным удзельнікам праваслаўнага сабора 1596 г., які праходзіў у Брэсце адначасова з уніяцкім пад кіраўніцтвам Нікіфара Кантакузіна – пасланніка Канстанцінопальскага патрыярха. Пасля падпісання уніі князь працягваў барацьбу ў абарону правоў праваслаўных.

Памяць

Памятны крыж побач з Петрапалаўскім саборам

У Мінску, побач з Петрапалаўскім саборам, стаіць памятны крыж надпісам: "Да 400-годдзя памяці дабравернага князя Канстанціна Васілія Астрожскага (1526-1608), славутага дзяржаўнага і царкоўнага дзеяча. 13/26 лютага 2008 года"

Гл. таксама

• Астрожская акадэмія
• Астрожская біблія

Літаратура

• Ульяновський Василь. Князь Василь-Костянтин Острозький: iсторичний портрет у галереї предкiв та нащадкiв. — Київ: ВД «Простiр», 2012. — 1370 с.: 40 іл.