Хрысціян Вольф: Розніца паміж версіямі

Хрысціян фон Вольф
Хрысціян фон Вольф
	ням.: Christian Freiherr von Wolff
Дата нараджэння	24 студзеня 1679
Месца нараджэння	Брэслау, Сілезія, Свяшчэнная Рымская імперыя
Дата смерці	9 красавіка 1754 (75 гадоў)
Месца смерці	Гале, Саксонія, Свяшчэнная Рымская імперыя
Грамадзянства	Свяшчэнная Рымская імперыя
Род дзейнасці	юрыст, матэматык, філосаф, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	матэматыка, філасофія, юрыспрудэнцыя
Месца працы	Лейпцыгскі ўніверсітэт; Марбургскі ўніверсітэт; Гале-Вітэнбергскі ўніверсітэт;
Навуковая ступень	доктар філасофіі (1703)
Альма-матар	Іенскі ўніверсітэт
Навуковы кіраўнік	Готфрыд Лейбніц, Ehrenfried Walther von Tschirnhaus[d] і Christoph Pfautz[d]
Вядомыя вучні	Ewald Friedrich von Hertzberg[d], Міхаіл Васілевіч Ламаносаў, Joachim Georg Darjes[d], Samuel Klingenstierna[d], Johann Samuel König[d] і Jakob Carpov[d]
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства; Пруская акадэмія навук; Французская акадэмія навук; Расійская акадэмія навук; Пецярбургская акадэмія навук;
Узнагароды	член Лонданскага каралеўскага таварыства[d]
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 00:15, 1 лістапада 2017

Хрысціян Вольф (ням.: Christian Freiherr von Wolff; 24 студзеня 1679, Брэслау, Сілезія, Свяшчэнная Рымская імперыя — 9 красавіка 1754, Гале, Саксонія, Свяшчэнная Рымская імперыя) — нямецкі вучоны-энцыклапедыст, філосаф, юрыст і матэматык, адзін з найбольш прыкметных філосафаў у перыяд пасля Лейбніца і да Канта, заснавальнік мовы нямецкай філасофіі.

Вольф выступіў галоўным чынам як папулярызатар і сістэматызатар ідэй Г. Лейбніца, на аснове якіх імкнуўся распрацаваць адзіную і ўсеабдымную сістэму ведаў. Вольф лічыў, што фізіка вывучае цела - "простыя субстанцыі", рух якіх тлумачыцца механічнай прычыннасцю, пнеўматалогія - дзейнасць духаў, матэматыка — велічыні рэчаў, этыка, натуральнае права і палітыка - волю як уласцівасць душы. Задача "першай філасофіі" (ці "анталогіі") - зразуменне ўсеагульнай сувязі ўсіх духоўных і цялесных сутнасцей, якую Вольф разумеў як вызначаную богам мэтазгоднасць існага. Псіхалогію Вольф падзяляў на эмпірычную і рацыянальную: першая разглядае душу з боку яе сувязі з целам, другая ж займаецца нязменнай, несмяротнай душой. Вольф быў прыхільнікам асвечанага абсалютызму. Паслядоўнік Г. Гроцыя, адстойваў тэорыю натуральнага права; Вольфу належыць шэраг прац па міжнароднаму публічнага праве, філасофія Вольфа і яго школы панавала ў нямецкіх універсітэтах да з'яўлення "крытычнай філасофіі" Канта і атрымала распаўсюджванне таксама ў іншых краінах. Творы Вольфа, напісаныя на нямецкай мове, шмат у чым вызначылі нямецкую філасофскую тэрміналогію.

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г ^д Нямецкая Вікіпедыя — 2001. Праверана 25 студзеня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q48183"></a>
↑ Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 25 студзеня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ ^а ^б ^в Матэматычная генеалогія — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

Літаратура

J. I. Israel. «Radical Enlightenment: Philosophy and the Making of Modernity 1650—1750». — Oxford: Oxford University Press, 2002.
T. J. Hochstrasser. «Natural Law Theories in the Early Enlightenment». — Cambridge: Cambridge University Press, 2000.

Спасылкі

Catalog of the Scientific Community (англ.)
Biographisches-Bibliographisches Kirchenlexikon Verlag Traugott Bautz (ням.)

[_0b8f94454971ca6f-1] а ^б ^в ^г ^д Нямецкая Вікіпедыя — 2001. Праверана 25 студзеня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q48183"></a>

[_133b921ae3992e17-2] Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 25 студзеня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[_736e502e1913cbea-3] а ^б ^в Матэматычная генеалогія — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[1]

[2]

[3]

@@ Радок 9: / Радок 9: @@
 | Месца нараджэння = {{Месца нараджэння|Брэслау|ва Уроцлаве|Уроцлаў}}, [[Сілезія]], [[Свяшчэнная Рымская імперыя]]
 | Дата смерці = 9.04.1754
-| Месца смерці = {{Месца смерці|Гале|у Гале (Саксонія-Анхальт)|Гале (Саксонія-Анхальт)}}, [[курфюрства Саксонія|Саксонія]], [[Свяшчэнная Рымская імперыя]]
+| Месца смерці = {{Месца смерці|Гале|у Гале (Саксонія-Ангальт)|Гале (Саксонія-Ангальт)}}, [[курфюрства Саксонія|Саксонія]], [[Свяшчэнная Рымская імперыя]]
 | Грамадзянства = Свяшчэнная Рымская імперыя
 | Навуковая сфера = [[матэматыка]], [[філасофія]], [[юрыспрудэнцыя]]
@@ Радок 18: / Радок 18: @@
 | Узнагароды і прэміі =
 }}
-'''Хрысціян Вольф''' ({{lang-de|Christian Freiherr von Wolff}}; {{ДН|24|1|1679}}, {{МН|Брэслау|ва Уроцлаве|Горад Брэслау}}, [[Сілезія]], [[Свяшчэнная Рымская імперыя]] — {{ДС|9|4|1754}}, {{МС|Гале|у Гале (Саксонія-Анхальт)|Гале (Саксонія-Анхальт)}}, [[Курфюрства Саксонія|Саксонія]], [[Свяшчэнная Рымская імперыя]]) — нямецкі [[вучоны]]-[[энцыклапедыст]], [[філосаф]], [[юрыст]] і [[матэматык]], адзін з найбольш прыкметных філосафаў у перыяд пасля [[Лейбніц]]а і да [[Імануіл Кант|Канта]], заснавальнік мовы нямецкай філасофіі.
+'''Хрысціян Вольф''' ({{lang-de|Christian Freiherr von Wolff}}; {{ДН|24|1|1679}}, {{МН|Брэслау|ва Уроцлаве|Горад Брэслау}}, [[Сілезія]], [[Свяшчэнная Рымская імперыя]] — {{ДС|9|4|1754}}, {{МС|Гале|у Гале (Саксонія-Ангальт)|Гале (Саксонія-Ангальт)}}, [[Курфюрства Саксонія|Саксонія]], [[Свяшчэнная Рымская імперыя]]) — нямецкі [[вучоны]]-[[энцыклапедыст]], [[філосаф]], [[юрыст]] і [[матэматык]], адзін з найбольш прыкметных філосафаў у перыяд пасля [[Лейбніц]]а і да [[Імануіл Кант|Канта]], заснавальнік мовы нямецкай філасофіі.
 Вольф выступіў галоўным чынам як папулярызатар і сістэматызатар ідэй [[Лейбніц|Г. Лейбніца]], на аснове якіх імкнуўся распрацаваць адзіную і ўсеабдымную сістэму ведаў. Вольф лічыў, што фізіка вывучае цела - "простыя субстанцыі", рух якіх тлумачыцца механічнай прычыннасцю, пнеўматалогія - дзейнасць духаў, [[матэматыка]] — велічыні рэчаў, [[этыка]], натуральнае права і палітыка - волю як уласцівасць душы. Задача "першай філасофіі" (ці "анталогіі") - зразуменне ўсеагульнай сувязі ўсіх духоўных і цялесных сутнасцей, якую Вольф разумеў як вызначаную богам мэтазгоднасць існага.  Псіхалогію Вольф падзяляў на эмпірычную і рацыянальную: першая разглядае душу з боку яе сувязі з целам, другая ж займаецца нязменнай, несмяротнай душой. Вольф быў прыхільнікам асвечанага абсалютызму. Паслядоўнік [[Гуга Гроцый|Г. Гроцыя]], адстойваў тэорыю натуральнага права; Вольфу належыць шэраг прац па міжнароднаму публічнага праве, філасофія Вольфа і яго школы панавала ў нямецкіх універсітэтах да з'яўлення "крытычнай філасофіі" Канта і атрымала распаўсюджванне таксама ў іншых краінах. Творы Вольфа, напісаныя на нямецкай мове, шмат у чым вызначылі нямецкую філасофскую тэрміналогію.