Марсель: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Радок 96: Радок 96:
{{DEFAULTSORT:Марсель}}
{{DEFAULTSORT:Марсель}}
[[Катэгорыя:Гарады Францыі]]
[[Катэгорыя:Гарады Францыі]]
[[Катэгорыя:Марсель]]

Версія ад 22:59, 10 лістапада 2017

Горад
Марсель
фр.: Marseille, акс.: Marselha
Герб[d] Сцяг
Герб[d] Сцяг
Краіна
Статус
Горад
Рэгіён
Каардынаты
Кіраўнік
Заснаваны
600 да н.э.
Плошча
240,62 км²
Вышыня цэнтра
12 (0-640) м
Водныя аб’екты
Насельніцтва
839 043 чалавек (2006)
Шчыльнасць
3487 чал./км²
Часавы пояс
Тэлефонны код
+33 491
Паштовыя індэксы
13001 – 13016
Афіцыйны сайт
mairie-marseille.fr
(фр.)(англ.)(руск.)(ням.)(ісп.)
Марсель на карце Францыі
Марсель (Францыя)
Марсель

Марсе́ль (фр.: Marseille, ІРА: [maʁsɛj], мясцовае вымаўленне [mɑχˈsɛjɐ]; аксіт.: Marselha, ІРА: [maʀˈsejɔ, maʀˈsijɔ]) — горад у Францыі. Знаходзіцца на беразе Ліёнскага заліва (Міжземнае мора). У 2007 разам з прыгарадамі ў Марселі жылі 1.605 тыс. жыхароў.

Гісторыя

Заснаваны ў VI ст. да н.э. як грэчаская калонія Масалія. Гандлёвы і культурны цэнтр, порт, сапернічаў з Карфагенам (марская бітва ў VI сг. да н.э.). У 49 да н.э. заваяваны рымлянамі, у 476вестготамі, у 539франкамі, у 735 зруйнаваны арабамі. 3 879 у каралеўстве Арэлат, з XI ст. ў графстве Праванс. У час крыжовых паходаў адзін з найбуйнейшых гандлёвых цэнтраў Міжэемнамор'я. 3 1214 незалежны горад. У 1481 раэам з Правансам перайшоў пад уладу французскіх каралёў. 3 канда XVII ст. цэнтр керамічнай прамысловасці. Падарваная ў пач. XIX ст. кантынентааьнай блакадай эканоміка Марселя пачала хутка развівацца ў 2-й пал. XIX ст. пасля адкрыцця Суэцкага канала (1869) і французскай экспансіі ў Паўночную Афрыку. У II сусветную вайну акупіраваны італа-нямецкімі войскамі (1942—44), адзін з цэнтраў Руху Супраціўлення.

Транспарт

Буйнейшы порт Францыі на Міжземным моры. Вузел чыгунак і аўтадарог. Міжнародны аэрапорт. Метрапалітэн.

Пачатковы пункт транс'еўрапейскага нафтаправода на Страсбург і Карлсруэ (Германія).

Прамысловасць

Важны прамысловы цэнтр. Нафтаперапрацоўка, нафтахімічная прамысловасць, судна- і авіябудаванне.

Навука, адукацыя, культура

Дзейнічаюць 3 ўніверсітэты. Музеі археалогіі, прыгожых мастацтваў і інш. Марскі акварыум. Развіваецца турызм.

Славутасці

Руіны старажытна-рымскіх збудаванняў, арітэктурныя помнікі XI—XIX ст. На востраве каля Марселя размешчаны замак Іф (XVI ст.).

Выбітныя ўраджэнцы

Літаратура

  • Марсель // БЭ ў 18 т. Т. 10. Мн., 2000.