Паўднёвая Асеція: Розніца паміж версіямі

[[Сцяг {{{Родны склон}}}]]	[[Герб {{{Родны склон}}}]]
	[[Гімн {{{Родны склон}}}\|Дзяржаўны гімн {{{Родны склон}}}]]
Афіцыйныя мовы	руская, Асецінская мова і грузінская мова
Сталіца	Цхінвалі;
Форма кіравання
{{{Пасады кіраўнікоў}}}	{{{Кіраўнікі}}}
Валюта	₽ і Паўднёваасецінскі зарын
Тэлефонны код	+7 9971, +7 9976, +7 99744 і +7 995344
Часавыя паясы	UTC+03:00

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[недагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 19:35, 19 чэрвеня 2009

Рэспубліка Паўднёвая Асеція (асец. Республикæ Хуссар Ирыстон) — палітычнае ўтварэнне на тэрыторыі Грузіі, што знаходзіцца пад ваеннаю апёкаю расійскага ўраду. Мяжуе на поўначы з Расіяй, ад ураду якой атрымлівае гуманітарную дапамогу. Выхаду да Сусветнага акіяну не мае. Незалежнасць абвешчаная 20 верасня 1990 Саветам народных дэпутатаў Паўднёваасецінскай аўтаномнай вобласці Грузіі.

З часу адновы незалежнасці Грузіі ў 1991 годзе яе ўрад патрабаваў вываду расійскага войска з краіны, аднак з 14 жніўня 1992 года расійскае войска знаходзіцца ў Паўднёвай Асеціі паводле міратворчага мандату ад СНД.

Фактычную незалежнасць Паўднёвая Асеція здабыла пасля грузіна-паўднёваасяцінскага канфлікту 1992 года. Пасля вайны ў жніўні 2008 года пад уладаю паўстанцкага ўраду Паўднёвай Асеціі апынуліся Ленінгорскі раён, сёлы з пераважна грузінскім насельніцтвам у іншых раёнах былой Паўднёваасецінскай аўтаноміі Грузіі, што дагэтуль знаходзіліся пад уладаю грузінскага ўраду.

З краін-членаў ААН прызнаная толькі Расіяй і Нікарагуа пасля вайны ў жніўні 2008 года.

Фізіка-геаграфічны агляд

У Паўднёвай Асеціі вылучаюцца 3 вышынныя паясы: перадгорны (да 1000 м) сярэднягорны (1000-2000 м) і высакагорны (вышэй 2000 м). Вялікую частку тэрыторыі Паўднёвай Асеціі займаюць горы – адгор'і Галоўнага Каўказскага хрыбта. Вышэйшая кропка – гара Халаца (3941 м). 89,3% тэрыторыі размешчаныя на вышыні больш за 1000 м над у.м. Па тэрыторыі працягваюцца Рачынскі, Ліхскі (Сурамскі), Кударойскі, Гудзіскі, Харульскі, Ламіскі хрыбты; на паўночным усходзе размешчанае Кельскае нагор'е. Асноўныя перавалы праз Галоўны хрыбет: Роцкі, Зякарскі, Дзедаіскі. Поўдзень Паўднёвай Асеціі займае перадгорная частка Карталінскай раўніны.

Маюцца радовішчы і праявы свінцу, цынку, медзі, ртуці, нікелю, мыш'яку, тальку, барыту, мармуру, габру, туфу (больш 2 млн. м³), іншых будматэрыялаў.

Клімат умераны, сярэдняя тэмпература студзеня ад –2⁰ да –7⁰C, жніўня ад +21 да 24⁰C. Цёплая зіма тлумачыцца тым, што Галоўны Каўказскі хрыбет абараняе тэрыторыю краіны ад пранікнення халодных паўночных паветраных мас. Сярэднегадавая колькасць ападкаў 598 мм, яна прыкметна змяняецца ў адпаведнасці з вышыннай пояснасцю.

Галоўныя рэкі: Вялікая Ліахві (на якой стаіць Цхінвал), Малая Ліахві (прыток папярэдняй), Ксані, Лехура Меджуда (басейн Куры); найболей значныя азёры — Келістба (плошча 1 279,6 м²), Эрца (410,0 м²), Цынарыстба (78,4 м²). На ўсход ад сяла Белот знаходзіцца вадасховішча плошчай 1 млн. м²). Кельскае нагор'е з'яўляецца другім па колькасці азёр на Каўказе.

У залежнасці ад вертыкальнай занальнасці змяняецца тып глебавага покрыва, ад чарназёмных і перагнойна-карбанатных глеб прадгорнай зоны да горана-лугавых глеб высакагор'я. Амаль 1/2 тэрыторыі Паўднёвай Асеціі займаюць лясы: шырокалісцевыя (дуб, бук, граб) у ніжнім поясе і іглічныя (елка, месцамі піхта, хвоя) – у верхнім. Вышэй іглічных лясоў размяшчаюцца субальпійскія і альпійскія лугі. У лясах водзяцца воўк, мядзведзь, рысь, лісіца, сустракаюцца кабан, барсук, казуля.

Урад

Рэспубліка Паўднёвая Асеція – унітарнае палітычнае ўтварэнне. Дзеючая Канстытуцыя прынятая 8 красавіка 2000 года на ўсенародным рэферэндуме. Яна змяніла Канстытуцыю 1993 года, у выніку чаго Паўднёвая Асеція стала прэзідэнцкай рэспублікай. Глава паўстанцаў – прэзідэнт, які абіраецца на 5 гадоў усеагульным прамым тайным галасаваннем. У цяперашні час прэзідэнтам з'яўляецца Эдуард Какойты, які ў 2001 годзе перамог на выбарах дзейнічаўшага прэзідэнта і перавыбраны ў 2006 годзе; прэм'ер-міністр з кастрычніка 2008 – Асланбек Булацэў. Заканадаўчая ўлада – Парламент Паўднёвай Асеціі – складаецца з 33 дэпутатаў, абіраных на 5 гадоў па шматмандатна-тэрытарыяльнай выбарчай сістэме.

Буйнейшая палітычная партыя – «Адзінства», якая карыстаецца падтрымкай улад. Іншыя партыі, напрыклад, «Фыдыбаста» («Айчына»), Нацыянал-дэмакратычная партыя і інш. малалікія і істотнай ролі не адыгрываюць. У сярэдзіне-канцы 1990-х гадоў сур'ёзную палітычную сілу ўяўляла Камуністычная партыя Паўднёвай Асеціі, якая падтрымлівала першага прэзідэнта Паўднёвай Асеціі – Людвіга Чыбірова.

Дзяржаўнай мовай з'яўляецца асяцінская. Руская і грузінская ў месцах кампактнага пражывання грузін маюць статут афіцыйных моў.

Адміністрацыйны падзел

Адміністрацыйны падзел Паўднёвай Асеціі ўключае чатыры раёны і адзін горад рэспубліканскага падпарадкавання:

Дзаўскі раён (адміністрацыйны цэнтр: пасёлак Дзаў),
Знаурскі раён (адміністрацыйны цэнтр: пасёлак Знаур),
Ленінгорскі раён (адміністрацыйны цэнтр: пасёлак Ленінгор)
Цхінвальскі раён (органы ўлады размяшчаюцца ў горадзе Цхінвалі),
Горад Цхінвалі

Насельніцтва

З 1989 па 2008 год насельніцтва Паўднёвай Асеціі скарацілася з 99 да 72 тысяч чалавек. На 2008 год (да жнівеньскага канфлікту) па прыблізных адзнаках насельніцтва Асеціі складалі асяціны (64,3 %), грузіны (25,0 %), рускія (2,8 %), армяне (1,21 %), яўрэі (0,9%) і іншыя. Пасля жніўня 2008 года Паўднёвую Асецію пакінула вялікую колькасць грузін, аднак дакладную лічбу пакуль вызначыць не ўяўляецца магчымым.

Большасць насельніцтва – праваслаўныя^{[крыніца?]}, статут Аланскай епархіі, якая ахоплівае тэрыторыю рэспублікі, застаецца неўрэгуляваным, бо яна адмаўляецца ад падначалення Грузінскай праваслаўнай царквы. Маскоўскі патрыярхат з прычыны кананічна-прававых перашкод адмаўляецца ад улучэння Аланской епархіі ў свой склад.

Эканоміка

Прамысловасць

Асноўнымі галінамі прамысловасці Паўднёвай Асеціі з'яўляюцца машынабудаванне, дрэваапрацоўка, горназдабыўная, вытворчасць будаўнічых матэрыялаў, лёгкая і харчовая прамысловасць. Да нападу Грузіі прамысловасць Паўднёвай Асеціі налічвала 22 невялікіх прадпрыемства, якія ў 2006 году вырабілі прадукцыі (без ПДВ) на 61,6 млн. расійскіх рублёў, што на 2,4% перавысіла ўзровень 2005 года. Найбуйныя прадпрыемствы – заводы «Электравібрамашына», «Эмальпровад», механічны завод, лесакамбінат, Багіацкі налівачны завод, Цхінвальскі завод піва і фруктовых вод, прадпрыемства «Югастальк». Дзейнічаюць прыватные сталярныя цэха. Але маштабы гаспадарчай дзейнасці ў рэспубліцы ў цэлым мізэрныя, і асноўнай крыніцай паступлення фінансавых сродкаў з'яўляецца расійская дапамога і гандаль (як законны, так і кантрабандны) з Расіяй і Грузіяй.

Грашовая адзінка – расійскі рубель.

Сельская гаспадарка

У сельскай гаспадарцы дамінуе жывёлагадоўля, развіта зерневая гаспадарка, садоўніцтва і вінаградарства. У 2008 годзе плошча пасеваў пшаніцы вырасла ў параўнанні з 1990-мі гадамі больш, чымся ў 10 разоў - са 130 да 1,5 тыс. га, чаканы ўраджай – больш за 2,5 тыс.т. (ураджайнасць – больш за 16,7 цэнтнераў з гектара)^{[крыніца?]}.

Транспарт

Транспарт Паўднёвай Асеціі прадстаўлены пераважна аўтамабільным. Менавіта ім здзяйсняюцца зносіны з іншымі краінамі і рэгіёнамі. Асноўнай транспартнай артэрыяй з'яўляецца Транскаўказская аўтамагістраль, якая праходзіць праз Роцкі тунэль, пабудаваны ў 1985 годзе працягласцю 3660 метраў – адзіная дарога, што злучае напрост з Паўночнаю Асеціяй (Расія).

Чыгуначныя зносіны на адзінай у Паўднёвай Асеціі чыгуначнай галінцы Цхінвалі–Горы спыніліся ў 1991 годзе. Трубаправодны транспарт прадстаўлены газаправодам з Грузіі Агара-Цхінвалі. Агульная працягласць газавых сетак – 80 км, з іх газаправодаў сярэдняга ціску – 16 км, нізкага ціску – 54 км. Існуюць праекты будаўніцтва чыгуначнай лініі Уладзікаўказ-Цхінвалі і газаправоду з Расіі^{[крыніца?]}.

Адукацыя і навука

Маецца каля 55 сярэдніх школ, Паўднёваасяцінскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Аляксандра Цібілова і Паўднёва-Асяцінскі навукова-даследчы інстытут.

Зноскі

[_142076ce637030c0-1] а ^б ^в ^г ^д ^е http://cominf.org/node/1166488810

[_f26ec4f32b5df22c-2] а ^б https://www.webcitation.org/617XDsvBg?url=http://www.gazeta.ru/politics/2009/10/01_kz_3268634.shtml

[_65317249e3ca6cc8-3] а ^б ^в ^г ^д ^е https://www.webcitation.org/617XDsvBg

[1]

[2]

[3]

@@ Радок 9: / Радок 9: @@
 |сталіца=[[Горад Цхінвалі|Цхінвалі]]
 |прадстаўнік=[[Аланбек Булацэў]]
-|кіраўнік дзяржавы=[[Эдуард Какойты]]
+|кіраўнік палітычнага ўтварэння=[[Эдуард Какойты]]
 |плошча=3 900
 |насельніцтва=каля 70 тыс.
@@ Радок 23: / Радок 23: @@
 |}}
-'''Рэспубліка Паўднёвая Асеція''' ([[Асецінская мова|асец.]] Республикæ Хуссар Ирыстон) — часткова прызнаная дзяржава ў паўночна-заходняй частцы [[Каўказ]]у. Мяжуе на поўначы з [[Расія|Расіяй]], з іншых бакоў - з [[Грузія|Грузіяй]], выхаду да Сусветнага акіяну не мае. Незалежнасць абвешчаная [[20 верасня]] [[1990]] Саветам народных дэпутатаў Паўднёваасецінскай аўтаномнай вобласці.
+'''Рэспубліка Паўднёвая Асеція''' ([[Асецінская мова|асец.]] Республикæ Хуссар Ирыстон) — палітычнае ўтварэнне на тэрыторыі [[Грузія|Грузіі]], што знаходзіцца пад ваеннаю апёкаю [[Расія|расійскага]] ўраду. Мяжуе на поўначы з Расіяй, ад ураду якой атрымлівае гуманітарную дапамогу. Выхаду да Сусветнага акіяну не мае. Незалежнасць абвешчаная [[20 верасня]] [[1990]] Саветам народных дэпутатаў Паўднёваасецінскай аўтаномнай вобласці Грузіі.
-Пасля [[14 жніўня]] [[1992]] года ў рэгіён увайшло расійскае войска з міратворчым мандатам ад [[СНД]].
+З часу адновы незалежнасці Грузіі ў [[1991]] годзе яе ўрад патрабаваў вываду расійскага войска з краіны, аднак з [[14 жніўня]] [[1992]] года расійскае войска знаходзіцца ў Паўднёвай Асеціі паводле міратворчага мандату ад [[СНД]].
-Сталіца – горад [[Цхінвал]] (грузінскі варыянт – Цхінвалі). Фактычную незалежнасць здабыла пасля грузіна-паўднёваасяцінскага канфлікту [[1992]] года, аднак да жніўня [[2008]] года [[Грузія]]й кантраляваліся значныя часткі Паўднёвай Асеціі – Ленінгорскі раён, сёлы з пераважна грузінскім насельніцтвам у іншых раёнах. У выніку канфлікту ў жніўні 2008 года РПА усталявала поўны кантроль над сваёй тэрыторыяй.
+Фактычную незалежнасць Паўднёвая Асеція здабыла пасля грузіна-паўднёваасяцінскага канфлікту [[1992]] года. Пасля [[Вайна ў Паўднёвай Асеціі, 2008|вайны]] ў жніўні [[2008]] года пад уладаю паўстанцкага ўраду Паўднёвай Асеціі апынуліся Ленінгорскі раён, сёлы з пераважна грузінскім насельніцтвам у іншых раёнах былой Паўднёваасецінскай аўтаноміі Грузіі, што дагэтуль знаходзіліся пад уладаю грузінскага ўраду.
-З краін-членаў [[ААН]] прызнаная толькі [[Расія]]й і [[Нікарагуа]] пасля [[Вайна ў Паўднёвай Асеціі, 2008|вайны]] ў жніўні 2008 года.
+З краін-членаў [[ААН]] прызнаная толькі [[Расія]]й і [[Нікарагуа]] пасля вайны ў жніўні 2008 года.
-== Фізіка-геаграфічны агляд ==
+== Фізіка-геаграфічны агляд ==
-У Паўднёвай Асеціі вылучаюцца 3 вышынныя паяся: перадгорны (да 1000 м) сярэднягорны (1000-2000 м) і высакагорны (вышэй 2000 м). Вялікую частку тэрыторыі Паўднёвай Асеціі займаюць горы – адгор'і Галоўнага Каўказскага хрыбта. Вышэйшая кропка – гара Халаца (3941 м). 89,3% тэрыторыі размешчаныя на вышыні больш за 1000 м над у.м. Па тэрыторыі працягваюцца Рачынскі, Ліхскі (Сурамскі), Кударойскі, Гудзіскі, Харульскі, Ламіскі хрыбты; на паўночным усходзе размешчанае Кельскае нагор'е. Асноўныя перавалы праз Галоўны хрыбет: Роцкі, Зякарскі, Дзедаіскі. Поўдзень Паўднёвай Асеціі займае перадгорная частка Карталінскай раўніны.
+У Паўднёвай Асеціі вылучаюцца 3 вышынныя паясы: перадгорны (да 1000 м) сярэднягорны (1000-2000 м) і высакагорны (вышэй 2000 м). Вялікую частку тэрыторыі Паўднёвай Асеціі займаюць горы – адгор'і Галоўнага Каўказскага хрыбта. Вышэйшая кропка – гара Халаца (3941 м). 89,3% тэрыторыі размешчаныя на вышыні больш за 1000 м над у.м. Па тэрыторыі працягваюцца Рачынскі, Ліхскі (Сурамскі), Кударойскі, Гудзіскі, Харульскі, Ламіскі хрыбты; на паўночным усходзе размешчанае Кельскае нагор'е. Асноўныя перавалы праз Галоўны хрыбет: Роцкі, Зякарскі, Дзедаіскі. Поўдзень Паўднёвай Асеціі займае перадгорная частка Карталінскай раўніны.
 Маюцца радовішчы і праявы свінцу, цынку, медзі, ртуці, нікелю, мыш'яку, тальку, барыту, мармуру, габру, туфу (больш 2 млн. м<sup>3</sup>), іншых будматэрыялаў.
@@ Радок 42: / Радок 42: @@
 У залежнасці ад вертыкальнай занальнасці змяняецца тып глебавага покрыва, ад чарназёмных і перагнойна-карбанатных глеб прадгорнай зоны да горана-лугавых глеб высакагор'я. Амаль 1/2 тэрыторыі Паўднёвай Асеціі займаюць лясы: шырокалісцевыя (дуб, бук, граб) у ніжнім поясе і іглічныя (елка, месцамі піхта, хвоя) – у верхнім. Вышэй іглічных лясоў размяшчаюцца субальпійскія і альпійскія лугі. У лясах водзяцца воўк, мядзведзь, рысь, лісіца, сустракаюцца кабан, барсук, казуля.
+==Урад==
-== Дзяржаўны лад ==
-Рэспубліка Паўднёвая Асеція – унітарная дзяржава. Дзеючая Канстытуцыя прынятая [[8 красавіка]] [[2000]] года на ўсенародным рэферэндуме. Яна змяніла Канстытуцыю [[1993]] года, у выніку чаго Паўднёвая Асеція стала прэзідэнцкай рэспублікай. Глава дзяржавы – прэзідэнт, які абіраецца на 5 гадоў усеагульным прамым тайным галасаваннем. У цяперашні час прэзідэнтам з'яўляецца [[Эдуард Какойты]], які ў [[2001]] годзе перамог на выбарах дзейнічаўшага прэзідэнта і перавыбраны ў [[2006]] годзе; прэм'ер-міністр з кастрычніка 2008 – [[Асланбек Булацэў]]. Заканадаўчая ўлада – Парламент Паўднёвай Асеціі – складаецца з 33 дэпутатаў, абіраных на 5 гадоў па шматмандатна-тэрытарыяльнай выбарчай сістэме.
+Рэспубліка Паўднёвая Асеція – унітарнае палітычнае ўтварэнне. Дзеючая Канстытуцыя прынятая [[8 красавіка]] [[2000]] года на ўсенародным рэферэндуме. Яна змяніла Канстытуцыю [[1993]] года, у выніку чаго Паўднёвая Асеція стала прэзідэнцкай рэспублікай. Глава паўстанцаў – прэзідэнт, які абіраецца на 5 гадоў усеагульным прамым тайным галасаваннем. У цяперашні час прэзідэнтам з'яўляецца [[Эдуард Какойты]], які ў [[2001]] годзе перамог на выбарах дзейнічаўшага прэзідэнта і перавыбраны ў [[2006]] годзе; прэм'ер-міністр з кастрычніка 2008 – [[Асланбек Булацэў]]. Заканадаўчая ўлада – Парламент Паўднёвай Асеціі – складаецца з 33 дэпутатаў, абіраных на 5 гадоў па шматмандатна-тэрытарыяльнай выбарчай сістэме.
 Буйнейшая палітычная партыя – «Адзінства», якая карыстаецца падтрымкай улад. Іншыя партыі, напрыклад, «Фыдыбаста» («Айчына»), Нацыянал-дэмакратычная партыя і інш. малалікія і істотнай ролі не адыгрываюць. У сярэдзіне-канцы 1990-х гадоў сур'ёзную палітычную сілу ўяўляла Камуністычная партыя Паўднёвай Асеціі, якая падтрымлівала першага прэзідэнта Паўднёвай Асеціі – Людвіга Чыбірова.
@@ Радок 56: / Радок 56: @@
 * [[Знаурскі раён]] (адміністрацыйны цэнтр: пасёлак [[Знаур]]),
 * [[Ленінгорскі раён]] (адміністрацыйны цэнтр: пасёлак [[Ленінгор]])
-* [[Цхінвальскі раён]] (органы ўлады размяшчаюцца ў горадзе [[Горад Цхінвалі|Цхінвалі]]),
+* [[Цхінвальскі раён]] (органы ўлады размяшчаюцца ў горадзе Цхінвалі),
 * [[Горад Цхінвалі]]
@@ Радок 63: / Радок 63: @@
 З [[1989]] па [[2008]] год насельніцтва Паўднёвай Асеціі скарацілася з 99 да 72 тысяч чалавек. На 2008 год (да жнівеньскага канфлікту) па прыблізных адзнаках насельніцтва Асеціі складалі асяціны (64,3 %), грузіны (25,0 %), рускія (2,8 %), армяне (1,21 %), яўрэі (0,9%) і іншыя. Пасля жніўня [[2008]] года Паўднёвую Асецію пакінула вялікую колькасць грузін, аднак дакладную лічбу пакуль вызначыць не ўяўляецца магчымым.
-Большасць насельніцтва – [[праваслаўе|праваслаўныя]]{{крыніца?}}, статут Аланскай епархіі, якая ахоплівае тэрыторыю РПА, застаецца неўрэгуляваным, бо яна адмаўляецца ад падначалення Грузінскай царквы, Руская жа царква з прычыны кананічна-прававых перашкод адмаўляецца ад улучэння Аланскай епархіі ў свой склад.
+Большасць насельніцтва – [[праваслаўе|праваслаўныя]]{{крыніца?}}, статут Аланскай епархіі, якая ахоплівае тэрыторыю рэспублікі, застаецца неўрэгуляваным, бо яна адмаўляецца ад падначалення [[Грузінская праваслаўна царква|Грузінскай праваслаўнай царквы]]. [[Маскоўскі патрыярхат]] з прычыны кананічна-прававых перашкод адмаўляецца ад улучэння Аланской епархіі ў свой склад.
 == Эканоміка ==
@@ Радок 69: / Радок 69: @@
 === Прамысловасць ===
-Асноўнымі галінамі прамысловасці Паўднёвай Асецйіі з'яўляюцца машынабудаванне, дрэваапрацоўка, горназдабыўная, вытворчасць будаўнічых матэрыялаў, лёгкая і харчовая прамысловасць. Да нападу Грузіі прамысловасць Паўднёвай Асеціі налічвала 22 невялікіх прадпрыемства, якія ў 2006 году вырабілі прадукцыі (без ПДВ) на 61,6 млн. расійскіх рублёў, што на 2,4% перавысіла ўзровень 2005 года. Найбуйныя прадпрыемствы – заводы «Электравібрамашына», «Эмальпровад», механічны завод, лесакамбінат, Багіацкі налівачны завод, Цхінвальскі завод піва і фруктовых вод, прадпрыемства «Югастальк». Дзейнічаюць прыватные сталярныя цэха. Але маштабы гаспадарчай дзейнасці ў рэспубліцы ў цэлым мізэрныя, і асноўнай крыніцай паступлення фінансавых сродкаў з'яўляецца расійская дапамога і гандаль (як законны, так і кантрабандны) з [[Расія]]й і [[Грузія]]й.
+Асноўнымі галінамі прамысловасці Паўднёвай Асеціі з'яўляюцца машынабудаванне, дрэваапрацоўка, горназдабыўная, вытворчасць будаўнічых матэрыялаў, лёгкая і харчовая прамысловасць. Да нападу Грузіі прамысловасць Паўднёвай Асеціі налічвала 22 невялікіх прадпрыемства, якія ў 2006 году вырабілі прадукцыі (без ПДВ) на 61,6 млн. расійскіх рублёў, што на 2,4% перавысіла ўзровень 2005 года. Найбуйныя прадпрыемствы – заводы «Электравібрамашына», «Эмальпровад», механічны завод, лесакамбінат, Багіацкі налівачны завод, Цхінвальскі завод піва і фруктовых вод, прадпрыемства «Югастальк». Дзейнічаюць прыватные сталярныя цэха. Але маштабы гаспадарчай дзейнасці ў рэспубліцы ў цэлым мізэрныя, і асноўнай крыніцай паступлення фінансавых сродкаў з'яўляецца расійская дапамога і гандаль (як законны, так і кантрабандны) з Расіяй і Грузіяй.
-Грашовая адзінка – расійскі рубель. У перспектыве – па меры нармалізацыі палітычнага і эканамічнага становішча варта чакаць развіццё турызму.
+Грашовая адзінка – расійскі рубель.
 === Сельская гаспадарка ===
-У сельскай гаспадарцы дамінуе жывёлагадоўля, развіта зернегадоўля, садоўніцтва і вінаградарства. У [[2008]] годзе ўбіраемая плошча пасеваў пшаніцы вырасла ў параўнанні з 1990-мі гадамі больш за ў 10 раз - са 130 да 1,5 тыс. га, чаканы ўраджай – больш за 2,5 тыс.т. (ураджайнасць – больш за 16,7 цэнтнераў з гектара).
+У сельскай гаспадарцы дамінуе жывёлагадоўля, развіта зерневая гаспадарка, садоўніцтва і вінаградарства. У [[2008]] годзе плошча пасеваў пшаніцы вырасла ў параўнанні з 1990-мі гадамі больш, чымся ў 10 разоў - са 130 да 1,5 тыс. га, чаканы ўраджай – больш за 2,5 тыс.т. (ураджайнасць – больш за 16,7 цэнтнераў з гектара){{крыніца?}}.
 === Транспарт ===
-Транспарт Паўднёвай Асеціі прадстаўлены пераважна аўтамабільным. Менавіта ім здзяйсняюцца зносіны з іншымі краінамі і рэгіёнамі. Асноўнай транспартнай артэрыяй з'яўляецца Транскаўказская аўтамагістраль, якая праходзіць праз [[Роцкі тунэль,]] пабудаваны ў [[1985]] годзе працягласцю 3660 метраў – адзіная дарога, што злучае напрост з Паўночнаю Асеціяй.
+Транспарт Паўднёвай Асеціі прадстаўлены пераважна аўтамабільным. Менавіта ім здзяйсняюцца зносіны з іншымі краінамі і рэгіёнамі. Асноўнай транспартнай артэрыяй з'яўляецца Транскаўказская аўтамагістраль, якая праходзіць праз Роцкі тунэль, пабудаваны ў [[1985]] годзе працягласцю 3660 метраў – адзіная дарога, што злучае напрост з [[Паўночная Асеція|Паўночнаю Асеціяй]] (Расія).
-Чыгуначныя зносіны на адзінай у Паўднёвай Асеціі чыгуначнай галінцы Цхінвал–Горы былі адмененыя ў [[1991]] годзе было спынена і з тых часоў не аднаўлялася. Трубаправодны транспарт прадстаўлены газаправодам з Грузіі Агара-Цхінвал. Агульная працягласць газавых сетак – 80 км, з іх газаправодаў сярэдняга ціску – 16 км, нізкага ціску – 54 км. Існуюць праекты будаўніцтва чыгуначнай лініі [[Уладзікаўказ]]-[[Цхінвал]] і газаправоду з Расіі<ref>[http://newsru.com/world/19jun2009/gazoprovod.html Запуск трубы с российским газом в Южной Осетии приурочили к началу "пятидневной войны"]</ref>.
+Чыгуначныя зносіны на адзінай у Паўднёвай Асеціі чыгуначнай галінцы Цхінвалі–Горы спыніліся ў [[1991]] годзе. Трубаправодны транспарт прадстаўлены газаправодам з Грузіі Агара-Цхінвалі. Агульная працягласць газавых сетак – 80 км, з іх газаправодаў сярэдняга ціску – 16 км, нізкага ціску – 54 км. Існуюць праекты будаўніцтва чыгуначнай лініі [[Уладзікаўказ]]-Цхінвалі і газаправоду з Расіі{{крыніца?}}.
 == Адукацыя і навука ==
+Маецца каля 55 сярэдніх школ, Паўднёваасяцінскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Аляксандра Цібілова і [[Паўднёва-Асяцінскі навукова-даследчы інстытут]].
-У Паўднёвай Асеціі маецца каля 55 сярэдніх школ, 1 ВНУ – Паўднёва-Асяцінскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Аляксандра Цібілова і 1 даследчая ўстанова – [[Паўднёва-Асяцінскі навукова-даследчы інстытут]].
 {{зноскі}}