Імперскі горад: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
крыніца — ru:Имперский город |
у парадку азбукі )) |
||
Радок 14: | Радок 14: | ||
|-----valign = "top" |
|-----valign = "top" |
||
| |
| |
||
⚫ | |||
* [[Аален]] |
* [[Аален]] |
||
⚫ | |||
* [[Аўгсбург]] |
* [[Аўгсбург]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Біберах-на-Рысе]] |
* [[Біберах-на-Рысе]] |
||
* [[Бопфінген]] |
* [[Бопфінген]] |
||
* [[Брэмен]] |
* [[Брэмен]] |
||
⚫ | |||
* Buchhorn (цяпер [[Фрыдрыхсхафен]]) |
* Buchhorn (цяпер [[Фрыдрыхсхафен]]) |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Дортмунд]] |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Гамбург]] |
|||
⚫ | |||
* [[Генгенбах]] |
* [[Генгенбах]] |
||
* [[Гінген-на-Брынцы]] |
* [[Гінген-на-Брынцы]] |
||
* [[Гослар]] |
* [[Гослар]] |
||
* [[ |
* [[Дортмунд]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Існі, Альгой|Існі]] |
* [[Існі, Альгой|Існі]] |
||
* [[Каўфбойрэн]] |
* [[Каўфбойрэн]] |
||
* [[Кемптэн, Альгой|Кемптэн]] |
* [[Кемптэн, Альгой|Кемптэн]] |
||
* [[Кёльн]] |
* [[Кёльн]] |
||
⚫ | |||
* [[Ліндау, Бодэнзэе|Ліндау]] |
* [[Ліндау, Бодэнзэе|Ліндау]] |
||
⚫ | |||
* [[Любек]] |
* [[Любек]] |
||
* [[Мемінген]] |
* [[Мемінген]] |
||
* [[Мюльхаўзен, Цюрынгія|Мюльхаўзен]] |
* [[Мюльхаўзен, Цюрынгія|Мюльхаўзен]] |
||
⚫ | |||
* [[Нердлінген]] |
* [[Нердлінген]] |
||
⚫ | |||
* [[Нюрнберг]] |
* [[Нюрнберг]] |
||
⚫ | |||
* [[Офенбург]] |
* [[Офенбург]] |
||
* [[Пфулендорф]] |
* [[Пфулендорф]] |
||
* [[Равенсбург]] |
* [[Равенсбург]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Ройтлінген]] |
* [[Ройтлінген]] |
||
⚫ | |||
* [[Ротвайль]] |
* [[Ротвайль]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Швебіш-Гмюнд]] |
* [[Швебіш-Гмюнд]] |
||
* [[Швебіш-Халь]] |
* [[Швебіш-Халь]] |
||
⚫ | |||
* [[Шпаер]] |
* [[Шпаер]] |
||
⚫ | |||
* [[Юберлінген]] |
* [[Юберлінген]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
|} |
|} |
||
Версія ад 12:22, 28 красавіка 2018
Імперскі горад (ням.: Reichsstadt) — у сярэднявечнай Германіі горад, падпарадкаваны непасрэдна імператару, гэта значыць грамадзяне горада (Burgerschaft) плацілі падаткі з даходаў не ў казну мясцовых зямельных феадалаў — князёў і герцагаў, а непасрэдна імператару. З XIII стагоддзя імперскія гарады, паводле выкупленых у кайзера прывілеям (Reichsfreiheit), мелі шырокія правы самакіравання, амаль поўную палітычную самастойнасць.
Юрыдычна рабілі адрозненне паміж імперскімі гарадамі (ням.: Reichsstädte) і свабоднымі гарадамі (ням.: freie Städte). Свабодныя гарады раней кіраваліся князем-біскупам, але атрымалі незалежнасць ад яго ў канцы Сярэднявечча. Такімі гарадамі былі Базель (1000), Вормс (1074), Майнц (1244, адменена ў 1462), Страсбург (1272), Кёльн (1288) і Шпаер (1294). Хоць юрыдычныя дэталі з часам змяняліся, свабодныя гарады першапачаткова мелі больш правоў і прывілеяў, чым імперскія гарады. Свабодныя гарады павінны былі толькі падтрымліваць імператара падчас крыжовых паходаў і арганізаваць сваю ўласную абарону, у той час як імперскія гарады павінны былі таксама плаціць падаткі імператару і пастаўляць войскі для яго ваенных кампаній.
У XV стагоддзі свабодныя гарады разам з імперскімі гарадамі бралі ўдзел у рэйхстагах як саслоўе пад агульнай назвай «свабодныя і імперскія гарады» (ням.: Freie- und Reichsstädte), з часам у прастамоўі гэта формула ператварылася ў «свабодныя імперскія гарады». У рэйхстазе свабодныя і імперскія гарады складалі асобную палату — Савет імперскіх гарадоў (ням.: Reichsstädterat). Пры гэтым варта памятаць, што адзін і той жа горад мог быць прадстаўлены ў Рэйхстазе як імперскі горад і як аднайменная дыяцэзія сваім біскупам. Напрыклад, Рэгенсбург быў прадстаўлены на рэйхстазе 1521 года імперскім князем каталіцкім біскупам Рэгенсбурга, імперскімі прэлатамі абатам кляштара Св. Эмерама і абатысамі кляштароў Нідэрмюнстэр і Обермюнстэр і імперскім горадам Рэгенсбург, муніцыпалітэт якога быў чыста лютэранскім.
Спіс свабодных і імперскіх гарадоў
Статус імперскага горада мог быць дадзены ці адняты, таму іх колькасць увесь час змянялася. Найбольшая колькасць склала 83 гарады (як свабодныя і імперскія на Вормскім рэйхстазе 1521 года зарэгістраваны 85 гарадоў, аднак некалькі запісаў няправільныя).
Да 1800 годзе ў Свяшчэннай Рымскай імперыі Германскай нацыі заставаўся 51 свабодны і імперскі горад:
|
Нідэрландскі горад Гронінген, які абвясціў сябе сябе свабодным імперскім горадам, ніколі афіцыйна не меў гэтага статусу.
Гл. таксама
Літаратура
- Johann Jacob Moser: Von der Reichs-Stättischen Regiments-Verfassung. Nach denen Reichs-Gesezen u. d. Reichs-Herkommen, wie auch aus denen Teutschen Staats-Rechts-Lehren und eigener Erfahrung. Mezler, Frankfurt und Leipzig 1772 (Digitalisat)
- Urs Hafner: Republik im Konflikt. Schwäbische Reichsstädte und bürgerliche Politik in der frühen Neuzeit. Bibliotheca Academica, Tübingen 2001, ISBN 3-928471-36-8
- André Krischer: Reichsstädte in der Fürstengesellschaft. Politischer Zeichengebrauch in der Frühen Neuzeit. Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 2006, ISBN 3-534-19885-9.
- Richard Schmidt: Deutsche Reichsstädte. Hirmer, München 1957.