Кастрычнік: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 3: | Радок 3: | ||
'''Кастрычнік''' — дзясяты [[Месяц (каляндарны)|месяц]] [[Грыгарыянскі каляндар|Грыгарыянскага календара]]. Складаецца з 31 дня. |
'''Кастрычнік''' — дзясяты [[Месяц (каляндарны)|месяц]] [[Грыгарыянскі каляндар|Грыгарыянскага календара]]. Складаецца з 31 дня. |
||
Назва кастрычнік паходзіць ад [[кастра|кастры]] |
Назва кастрычнік паходзіць ад [[кастра|кастры]] — адходаў ад перацірання сцяблоў валакністых раслін. У гэты час сяляне часалі, трапалі [[лён]] і [[каноплі]], з якіх ападала шмат кастры. |
||
Народная назва падаецца ў выданнях [[Ф. Скарына|Ф. Скарыны]] — ''листопад''<ref name="СкТв">Скарына Ф. Творы:…</ref>, у [[«Храналогія», Андрэй Рымша|«Храналогіі»]] [[Андрэй Рымша|А. Рымшы]] (1581) згадваецца як ''паздерник''<ref>Андрей Рымша. [Хронология]…</ref>. Назва, ужываная ў сучаснай беларускай літаратурнай мове, узнікла ў асяроддзі газеты «[[Наша ніва (1906)|Наша ніва]]» і набыла больш-менш канчатковую форму ў [[1912]], калі ў календары «Нашай нівы» былі пададзеныя прапанаваныя назвы месяцаў з тлумачэннямі. Паслядоўна ў «Нашай ніве» ўжываліся варыянты назвы: ''акцябр'', ''кастрычнік (акцябр)'', і канчаткова — ''кастрычнік''.<ref>Гісторыя беларускай літаратурнай мовы, Т.2.</ref> |
Народная назва падаецца ў выданнях [[Ф. Скарына|Ф. Скарыны]] — ''листопад''<ref name="СкТв">Скарына Ф. Творы:…</ref>, у [[«Храналогія», Андрэй Рымша|«Храналогіі»]] [[Андрэй Рымша|А. Рымшы]] (1581) згадваецца як ''паздерник''<ref>Андрей Рымша. [Хронология]…</ref>. Назва, ужываная ў сучаснай беларускай літаратурнай мове, узнікла ў асяроддзі газеты «[[Наша ніва (1906)|Наша ніва]]» і набыла больш-менш канчатковую форму ў [[1912]], калі ў календары «Нашай нівы» былі пададзеныя прапанаваныя назвы месяцаў з тлумачэннямі. Паслядоўна ў «Нашай ніве» ўжываліся варыянты назвы: ''акцябр'', ''кастрычнік (акцябр)'', і канчаткова — ''кастрычнік''.<ref>Гісторыя беларускай літаратурнай мовы, Т.2.</ref> |
Версія ад 20:19, 28 красавіка 2018
Кастрычнік — дзясяты месяц Грыгарыянскага календара. Складаецца з 31 дня.
Назва кастрычнік паходзіць ад кастры — адходаў ад перацірання сцяблоў валакністых раслін. У гэты час сяляне часалі, трапалі лён і каноплі, з якіх ападала шмат кастры.
Народная назва падаецца ў выданнях Ф. Скарыны — листопад[1], у «Храналогіі» А. Рымшы (1581) згадваецца як паздерник[2]. Назва, ужываная ў сучаснай беларускай літаратурнай мове, узнікла ў асяроддзі газеты «Наша ніва» і набыла больш-менш канчатковую форму ў 1912, калі ў календары «Нашай нівы» былі пададзеныя прапанаваныя назвы месяцаў з тлумачэннямі. Паслядоўна ў «Нашай ніве» ўжываліся варыянты назвы: акцябр, кастрычнік (акцябр), і канчаткова — кастрычнік.[3]
Зноскі
Літаратура
- Андрей Рымша. [Хронология] (1581) // Транслитерация О.Лицкевича по факсимиле в изд.: Запаско Я. П. Мистецька спадщина Iвана Федорова. Львів, 1974. С.33, 36. — Эл.рэсурс starbel.narod.ru
- Гісторыя беларускай літаратурнай мовы. У 2 т. Т. 2. — Мн., 1967. С. 138, 139;
- Скарына Ф. Творы: Прадмовы, сказанні, пасляслоўі, акафісты, пасхалія / Уступ. арт., падрыхт. тэкстаў, камент., слоўнік А. Ф. Коршунава, паказальнікі А. Ф. Коршунава, В. А. Чамярыцкага. — Мн.: Навука і тэхніка, 1990. — С. . — 207 с.: іл. ISBN 5-343-00151-3.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Кастрычнік