Вячаслаў Антонавіч Селях-Качанскі

Вячаслаў Антонавіч Селях-Качанскі
Дата нараджэння	25 снежня 1885(1885-12-25)
Месца нараджэння	Лагойск, Барысаўскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	8 жніўня 1976(1976-08-08) (90 гадоў)
Месца смерці	Саўт-Рывер, акруга Мідлсекс, Нью-Джэрсі, ЗША
Грамадзянства	БССР
Месца працы	Марыінскі тэатр Александрынскі тэатр[d] Інстытут беларускай культуры Мінскі музычны тэхнікум Дзяржаўная акадэмічная харавая капэла Рэспублікі Беларусь імя Рыгора Шырмы БДТ-1 Менскі беларускі тэатр
Альма-матар	Санкт-Пецярбургская дзяржаўная кансерваторыя імя М. А. Рымскага-Корсакава (1915) Маладзечанская настаўніцкая семінарыя (1905)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Вячаслаў Антонавіч Селях-Качанскі ў сцэнічным касцюме Ганца для оперы «Казка пра цара Салтана» у Імператарскім Марыінскім тэатры (1916)

Вячаслаў Антонавіч Селях (Селях-Качанскі) (25 снежня 1885, Лагойск — 8 жніўня 1976, Саўт-Рывер, ЗША) — беларускі оперны спявак (драматычны барытон-бас), музычна-драматычны і тэатральны дзеяч.

Біяграфія

Скончыў Маладзечанскую настаўніцкую семінарыю ў 1905 годзе, Пецярбургскую кансерваторыю ў 1915 годзе. З 1913 года артыст Тэатра музычнай драмы. З 1915 года саліст Марыінскага тэатра, дзе выканаў партыі Ганца ў оперы «Казка пра цара Салтана», Барыса Гадунова ў оперы «Барыс Гадуноў», Шаклавітага ў оперы «Хаваншчына» М. Мусаргскага, Ігара ў оперы «Князь Ігар», Грыгорыя Гразнога ў «Царскай нявесце» і інш. Адначасова ў 1916—1918 гадах працаваў у Александрынскім тэатры. Спяваў сумесна з Ф. Шаляпіным.

З 1924 года кіраўнік музычнай падсекцыі Інбелкульта, выкладчык опернага і харавога класаў Беларускага музычнага тэхнікума. Сярод яго вучняў былі Пігулеўскі, Няборская, Ашкіназі, Т. Баначыч, Архіпаў, а таксама некаторы час у яго вучылася вакалу Л. Александроўская. Арганізатар Беларускага студыйнага хору ў 1926 годзе, рэарганізаванага ў 1928 годзе ў Беларускую дзяржаўную капэлу (цяпер Дзяржаўная акадэмічная харавая капэла Беларусі). Галоўны рэжысёр (і выканаўца ролі Млынара) пастаноўкі ў БДТ-1 ўпершыню на беларускай мове оперы «Русалка» А. Даргамыжскага (14 мая 1927). З 1927 года дырэктар БДТ-1 (зняты з пасады па абвінавачванні ў «нацдэмаўшчыне»), з 1930 года дырэктар Беларускага тэатральнага тэхнікума, загадчык Беларускіх драматычных курсаў.

З 1933 года ў Ленінградзе, намеснік дырэктара Опернай студыі імя Рымскага-Корсакава, рэжысёр Вандроўнай оперы Усерасійскага тэатральнага таварыства. З 1937 года працаваў ва Украіне.

З 1943 года кіраўнік гарадскога аддзела культуры і мастацтва БЦР. Адначасова кіраўнік і галоўны рэжысёр Мінскага гарадскога тэатра. Разам з Тодарам Лебядой паставіў яго п’есу «Загубленае жыццё». З 1944 года ў Берліне. У літаратуры даецца інфармацыя, што гэтым часам В. Селях сумесна з М. Равенскім стварыў канцэртна-эстрадную групу пры прапагандысцкай установе «Вінета» (Dienststelle «VINETA» — Propagandadienst Ostraum e.V.). Аднак, у спісах супрацоўнікаў "Вінеты" В. Селях не адзначаны. З 1950 года ў ЗША.

Аўтар твораў царкоўнай музыкі, хароў і песень на вершы беларускіх паэтаў.

Літаратура

• Селях С. Да біяграфіі спевака Вячаслава Селяха // Кантакты і дыялогі, № 7-8, 2000.
• Селях С. Невядомы прэм’ер // Літаратура і мастацтва, № 5 (4089), 2 лютага 2001.
• Селях С. У. Старонкі творчай біяграфіі Вячаслава Селяха // Мастацтва, № 5, 2001. — С. 35-39; № 6, 2001. — С. 46-48.
• Вячаслаў Антонавіч Селях // Тэатральная Беларусь: энцыклапедыя : у 2-х т. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.]. — Мн., 2003. — Т. 2. — С. 340.