Ашмянскі павет (Вялікае Княства Літоўскае): Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Няма тлумачэння праўкі |
Няма тлумачэння праўкі |
||
| Радок 1: | Радок 1: | ||
{{пішу}} |
|||
{{Адміністрацыйная адзінка |
|||
{{значэнні|Аршанскі павет}} |
|||
|Колер1 = |
|||
{{Павет ВКЛ |
|||
|Колер2 = |
|||
| |
|назва = Ашмянскі павет |
||
|герб ваяводства = POL województwo mińskie IRP COA.svg |
|||
|Арыгінальная назва = |
|||
|ваяводства = Віленскае ваяводства |
|||
|lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |
|||
|ваяводствы = |
|||
|lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |
|||
|герб = Coat of Arms Ashmiany 1792.png |
|||
|шырыня герба = |
|||
|CoordScale = |
|||
|карта = Ašmianski paviet. Ашмянскі павет.svg |
|||
|Герб = |
|||
| |
|цэнтр = Ашмяны |
||
| |
|утвораны = 1566 |
||
| |
|скасаваны = 1795 |
||
| |
|плошча = 15 925 |
||
|насельніцтва = 118 475 ([[1790]]) |
|||
|Уваходзіць у = |
|||
|Уключае = |
|||
|Сталіца = |
|||
|Буйныгорад = |
|||
|Буйныягарады = |
|||
|Раздзел = |
|||
|Назва раздзела = |
|||
|Глава2 = |
|||
|Назва главы2 = |
|||
|ВУП = |
|||
|Год ВУП = |
|||
|Месца па ВУП = |
|||
|ВУП на душу насельніцтва = |
|||
|Месца па ВУП на душу насельніцтва = |
|||
|Мова = |
|||
|Мовы = |
|||
|Насельніцтва = 118 475 |
|||
|Год перапісу = 1790 |
|||
|Месца па насельніцтве = |
|||
|Шчыльнасць = |
|||
|Месца па шчыльнасці = |
|||
|Нацыянальны склад = |
|||
|Канфесійны склад = |
|||
|Плошча = 15 925 |
|||
|Месца па плошчы = |
|||
|Максімальная вышыня = |
|||
|Сярэдняя вышыня = |
|||
|Мінімальная вышыня = |
|||
|Шырата = |
|||
|Даўгата = |
|||
|Карта = |
|||
|Часавыпояс = |
|||
|Абрэвіятура = |
|||
|ISO = |
|||
|FIPS = |
|||
|Код аўтамабільных нумароў = |
|||
|Сайт = |
|||
|Заўвагі = |
|||
}} |
}} |
||
[[Выява:Ašmiany,_Pahonia._Ашмяны,_Пагоня_(1783).jpg|thumb|130px|Павятовая пячатка]] |
[[Выява:Ašmiany,_Pahonia._Ашмяны,_Пагоня_(1783).jpg|thumb|130px|Павятовая пячатка]] |
||
Версія ад 12:02, 20 ліпеня 2018
 | З артыкулам зараз актыўна працуе ўдзельнік J-ka Zadzvinski. |
.jpg)
Ашмянскі павет — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка на Беларусі ў XVI — XX стст. Цэнтр — Ашмяны. У часы ВКЛ у складзе Віленскага ваяводства. У XVI — XVII стст. неаднаразова быў тэатрам ваенных дзеянняў. Ваеннае ліхалецце прычыніла павету моцнае спусташэнне. Сойм ВКЛ 1661 г. характарызаваў стан павета як «ушчэнт разбураны ворагам»[1], а колькасць дымаў скарацілася больш за 50%[2].
Земскія і гарадскія суды Ашмянскага павета знаходзіліся ў Ашмянах і Мядзелі, з 1775 г. — у Ашмянах і Паставах. У 1791 г. падзелены на Ашмянскі павет (з цэнтрам у Ашмянах) і Завілейскі павет (з цэнтрам у Паставах).
У выніку 2-га падзелу Рэчы Паспалітай у 1793 г. усходняя частка павета адышла да Расійскай імперыі. З 1795 г. Ашмянскі павет адыйшоў да Віленскай губерні. Складаўся з 7 валасцей (праўленні ў Ашмянах, Бакштах, Дзевянішках, Крэве, Лошы, Смаргоні, Трабах), у канцы XIX — пачатку XX стст. з 23 валасцей, тэрыторыя 6196,5 кв. вёрст, насельніцтва 233 559 чалавек.
З кастрычніка 1920 г. Ашмянскі павет знаходзіўся ў складзе Сярэдняй Літвы, з сакавіка 1922 г. да верасня 1939 г. — у Віленскім ваяводстве Польшчы. У 1931 г. тэрыторыя павета складала 2352 км², насельніцтва налічвала 101 542 чалавек. У 1940 г. на яго тэрыторыі быў утвораны Ашмянскі, Астравецкі і Смаргонскі раёны БССР.
Павет прафесійна вывучае гісторык Герман Брэгер.
Вядомыя асобы
Літаратура
Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 2: Аршыца — Беларусцы / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн., 1996. — 480 с.: іл. ISBN 985-11-0061-7 (т. 2), ISBN 985-11-0035-8
- ↑ Volumina legum: przedruk zbioru praw staraniem xx. pijarow w Warszawie od r. 1732 do r. 1782 wyd. T. 4. — Petersburg: J. Ohryzko,1859. — 518 s. — S. 386—389.
- ↑ Morzy, J. Kryzys demograficzny na Litwie i Białorusi w II połowie XVII wieku / Józef Morzy. — Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, 1965. — 405 s. — Tabl. 22, 24. — (Prace Wydziału Filozoficzno-Historycznego - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Historia 21).