Прадастаўленне аўтакефаліі праваслаўнай царкве ва Украіне: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Krupski Oleg (размовы | уклад)
абнаўленне звестак
Радок 32: Радок 32:


У рашэнні гэтага сіноду сказана: «З гэтага часу і аж да адмовы Канстанцінопальскага Патрыярхата ад прынятых ім антыкананічных рашэнняў для ўсіх святароў Рускай Праваслаўнай Царквы немагчыма канцэлебрацыі з духоўнымі Канстанцінопальскай Царквы, а для вернікаў — удзел у сакраментах, якія ажыццяўляюцца ў яе храмах»<ref>{{ref-uk}}{{Cite web|url=https://risu.org.ua/ua/index/all_news/confessional/orthodox_relations/73060/|title=Синод РПЦ розірвав євхаристійне спілкування зі Вселенським Патріархатом|publisher=risu.org.ua|accessdate=2018-10-17}}</ref>. Такім чынам, РПЦ і УПЦ МП (як частка РПЦ) пайшлі на схізму<ref>{{ref-uk}}{{cite web|url=https://ukr.lb.ua/society/2018/10/15/410010_viryani_upts_mp_pered_viborom_shizma.html|title=Віряни УПЦ МП перед вибором: схизма разом з РПЦ або єдність зі вселенським православ'ям, - Євстратій Зоря|date=2018-10-15|website=https://ukr.lb.ua/|publisher=Лівий берег|accessdate=15.10.2018|author=}}</ref>. Але так як РПЦ мае зносіны з Антыахійскай ПЦ, Грузінскай ПЦ і іншымі Праваслаўнымі Цэрквамі якія ў сваю чаргу маюць зносіны з так званай РПЦ з «раскольніцкай і ерэтычнай Канстанцінопальскай ПЦ», то і сама РПЦ становіцца раскольніцкай і ерэтычнай<ref>{{ref-ru}}{{Cite web|url=https://diak-kuraev.livejournal.com/2196863.html|title=Синод поистине чернобыльский|publisher=diak-kuraev.livejournal.com|date=2018-10-16|accessdate=2018-10-16}}</ref>.
У рашэнні гэтага сіноду сказана: «З гэтага часу і аж да адмовы Канстанцінопальскага Патрыярхата ад прынятых ім антыкананічных рашэнняў для ўсіх святароў Рускай Праваслаўнай Царквы немагчыма канцэлебрацыі з духоўнымі Канстанцінопальскай Царквы, а для вернікаў — удзел у сакраментах, якія ажыццяўляюцца ў яе храмах»<ref>{{ref-uk}}{{Cite web|url=https://risu.org.ua/ua/index/all_news/confessional/orthodox_relations/73060/|title=Синод РПЦ розірвав євхаристійне спілкування зі Вселенським Патріархатом|publisher=risu.org.ua|accessdate=2018-10-17}}</ref>. Такім чынам, РПЦ і УПЦ МП (як частка РПЦ) пайшлі на схізму<ref>{{ref-uk}}{{cite web|url=https://ukr.lb.ua/society/2018/10/15/410010_viryani_upts_mp_pered_viborom_shizma.html|title=Віряни УПЦ МП перед вибором: схизма разом з РПЦ або єдність зі вселенським православ'ям, - Євстратій Зоря|date=2018-10-15|website=https://ukr.lb.ua/|publisher=Лівий берег|accessdate=15.10.2018|author=}}</ref>. Але так як РПЦ мае зносіны з Антыахійскай ПЦ, Грузінскай ПЦ і іншымі Праваслаўнымі Цэрквамі якія ў сваю чаргу маюць зносіны з так званай РПЦ з «раскольніцкай і ерэтычнай Канстанцінопальскай ПЦ», то і сама РПЦ становіцца раскольніцкай і ерэтычнай<ref>{{ref-ru}}{{Cite web|url=https://diak-kuraev.livejournal.com/2196863.html|title=Синод поистине чернобыльский|publisher=diak-kuraev.livejournal.com|date=2018-10-16|accessdate=2018-10-16}}</ref>.

== Юрысдыкцыя ==
Пасля рашэння сінода Сусветнага патрыярхату аб адмене юрысдыкцыі Рускай Праваслаўнай Царквы над украінскім епіскапатам ўсе праваслаўныя архірэі Украіны (зарэгістраваныя рэлігійныя арганізацыі ў Міністэрстве юстыцыі Украіны) кананічна лічацца слугамі Сусветнага прастола, незалежна ад таго, да якой Праваслаўнай Царквы яны належалі да таго часу, у сувязі з чым абавязаны ўзгадняць дзеянні з Сусветным патрыярхатам<ref>{{ref-uk}}''Святослав Хоменко, Михайло Денисов'', [https://www.bbc.com/ukrainian/features-46069420?fbclid=IwAR1iYw0Wf3hRRkhNDbbyGWICaVeHVzpLQABVRbAw59wjQ0ZEYqXU2YKU9mo Константинополь: Московського патріархату в Україні більше немає], 02.11.2018, [[BBC]].</ref>.


== Цікавыя факты ==
== Цікавыя факты ==

Версія ад 21:46, 2 лістапада 2018

Прадастаўленне аўтакефаліі праваслаўнай царкве ва Украіне — дзеянні дзяржаўнай і царкоўнай улад ва Украіне і мацярынскай Канстанцінопальскай царквы, накіраваныя на стварэнне адзінай Памеснай Праваслаўнай Царквы ва Украіне і ўступлення аўтакефаліі. Адным з магчымых спосабаў прадстаўлення аўтакефаліі будзе папярэдняе аб’яднанне праваслаўных цэркваў Украіны, а менавіта УАПЦ, УПЦ КП і часткі УПЦ МП і абранне прыадстаяцеля адзінай памеснай праваслаўнай царквы Украіны[1].

Перадача заявы аб прадстаўленні аўтакефаліі

Уручэнне подпісаў патрыярхам Філарэтам прэзідэнту Украіны — Пятру Парашэнка

18 красавіка 2018 года П. Парашэнка сустрэўся з мітрапалітам Макарыям, мітрапалітам Ануфрыям і патрыярхам Філарэтам і афіцыйна перадаў подпісы 40 архірэяў Кіеўскага патрыярхата, 12 архірэяў аўтакефальнай царквы і каля 10 архірэяў Маскоўскага патрыярхата да Усяленскага Патрыярха аб прадстаўленні Томаса аб аўтакефаліі Украінскай царквы[2][3].

19 красавіка 2018 г. Вярхоўная Рада Украіны прыняла пастанову № 2410-VIII аб падтрымцы заявы Прэзідэнта Украіны да Усяленскага Патрыярха Варфаламея аб прадстаўленні Томаса аб аўтакефаліі Праваслаўнай Царквы ва Украіне. У той жа дзень гэту пастанову падпісаў Старшыня Вярхоўнай Рады Украіны[4][5][6].

20 красавіка 2018 года намеснік кіраўніка прэзідэнцкай адміністрацыі Расціслаў Паўленка вылецеў у Стамбул для перадачы Усяленскаму Патрыярху Варфаламею звароту аб прадстаўленні Томаса аб аўтакефаліі Праваслаўнай Царквы ва Украіне[7].

Архірэйскі сабор у Канстанцінопалі

На адкрыцці Архірэйскага сабора Канстанцінопальскай Царквы 1 верасня ў Стамбуле Патрыярх Канстанцінопальскі Варфаламей прачытаў даклад, у якім адзначыў, што: «Масква на працягу многіх стагоддзяў распараджалася Кіеўскай мітраполіяй, праваслаўнай царквой у Украіне, без ведама Канстанцінопаля»[8]. На Архірэйскім саборы Канстанцінопальскай царквы ў Стамбуле 2 верасня біскупы вырашылі, што «Канстанцінопальскі патрыярхат можа аказваць аўтакефалію без якіх-небудзь узгадненняў»[9].

Сусветная Патрыярхія апублікавала дакументы

У канцы верасня 2018 г. Сусветная Патрыярхія апублікавала даследаванне гістарычных царкоўных дакументаў, якім хацела даказаць, што Канстанцінопаль ніколі не аддаваў Кіеўскую мітраполію ў кананічную тэрыторыю Рускай Праваслаўнай Царквы[10].

Сінод Канстанцінопальскай праваслаўнай царквы

9-11 кастрычніка адбыўся сінод Канстанцінопальскай праваслаўнай царквы, на якім было вырашана:

  1. Пацвердзіць ўжо прынятае рашэнне аб тым, каб Сусветны Патрыярхат прыступіў да прадастаўлення аўтакефаліі УПЦ КП[11][12].
  2. Аднавіць на сённяшні дзень Стаўрапігію Сусветнага Патрыярха ў Кіеве, адну з яго шматлікіх стаўрапігій ва Украіне, якія заўсёды там існавалі[11][12].
  3. Прыняць і разгледзець просьбу аб апеляцыі ад Філарэта Дзенісенкі, Макарыя Малетіча і іх паслядоўнікаў, якія апынуліся ў схізме не з дагматычных прычын, у адпаведнасці з кананічнымі прэрагатывамі Канстанцінопальскага патрыярха атрымліваць такія звароты ад іерархаў і іншых святароў з усіх аўтакефальных цэркваў. Такім чынам, згаданыя вышэй асобы былі кананічна адноўлены ў сваім біскупскім або святарскім сане, таксама былі адноўленыя зносіны іх вернікаў з царквой[11][12].
  • 4) Адмяніць абавязацельствы Сінадальнага ліста 1686 г., выдадзенага пры абставінах таго часу, якое аказваў ў парадку іканоміі права Патрыярху Маскоўскаму высвечваць Кіеўскага мітрапаліта, абранага саборам духавенства і вернікаў яго епархіі, які павінен успамінаць Сусьветнага Патрыярха як свайго першагерарха па любым набажэнствам, абвяшчаючы і пацвярджаючы сваю кананічную залежнасць ад Маці-Царквы Канстанцінопаля[11][12].
  • 5) Звярнуцца да ўсіх уцягнутым бакам з заклікам ўстрымлівацца ад захаплення цэркваў, манастыроў і іншай маёмасці, а таксама ад любых іншых гвалтоўных дзеянняў і помсты, каб перамагалі мір і любоў Хрыста[11][12].

Наступствы для Беларускай Царквы

На думку Андрэя Іларыёнава[ru], пасля адклікання Сінадальнага ліста 1686 г., якім права хіратоніі Кіеўскага мітрапаліта перадавалася Маскоўскай Патрыярхіі (часова), разам з усёй былой Кіеўскай мітраполіяй пад юрысдыкцыю Канстанцінопаля таксама дэ-юрэ вернута і Беларуская праваслаўная царква, якая была часткай Кіеўскай мітраполіі. Фактычна былі вернутыя пад кіраванне Кіеўскага Патрыярха усе епархіі, якія ўваходзілі ў склад Кіеўскай мітраполіі ў той час, а менавіта, Холмская, Пярэмышльская, Львоўская (Галіцкая), Луцкая, Уладзімір-Валынская, Кіеўская, Белгародская, Чарнігаўская, Брэсцкая, Тураўская (Турава-Пінская), Полацка, Аршанская і Мсціслаўская-Магілёўская (Беларуская), Смаленская, Бранская[13][14].

Сінод РПЦ у Беларусі

Гэта першы ў гісторыі надзвычайны сінод Маскоўскага патрыярхата за межамі Расіі[15]. Пасяджэнне сінода адбылося ў памяшканні Мінскай епархіі[16]. Прэс-сакратар патрыярха Кірыла святар Аляксандр Волкаў[ru] заявіў, што сінод РПЦ МП рыхтуе «адэкватны і жорсткі» адказ на рашэнне КПЦ даць Томас[uk] аб аўтакефаліі[17][18]. УПЦ МП на саборы Рускай праваслаўнай царквы ў Мінску прадстаўляе яе старшыня мітрапаліт Ануфрый (Беразоўскі), а таксама мітрапаліт Запарожскі і Мелітопальскі Лука (Каваленка)[19]. На пасяджэнні сінод Рускай праваслаўнай царквы вырашыў разарваць еўхарыстычныя зносіны са Сусветным патрыярхатам[20][21].

У рашэнні гэтага сіноду сказана: «З гэтага часу і аж да адмовы Канстанцінопальскага Патрыярхата ад прынятых ім антыкананічных рашэнняў для ўсіх святароў Рускай Праваслаўнай Царквы немагчыма канцэлебрацыі з духоўнымі Канстанцінопальскай Царквы, а для вернікаў — удзел у сакраментах, якія ажыццяўляюцца ў яе храмах»[22]. Такім чынам, РПЦ і УПЦ МП (як частка РПЦ) пайшлі на схізму[23]. Але так як РПЦ мае зносіны з Антыахійскай ПЦ, Грузінскай ПЦ і іншымі Праваслаўнымі Цэрквамі якія ў сваю чаргу маюць зносіны з так званай РПЦ з «раскольніцкай і ерэтычнай Канстанцінопальскай ПЦ», то і сама РПЦ становіцца раскольніцкай і ерэтычнай[24].

Юрысдыкцыя

Пасля рашэння сінода Сусветнага патрыярхату аб адмене юрысдыкцыі Рускай Праваслаўнай Царквы над украінскім епіскапатам ўсе праваслаўныя архірэі Украіны (зарэгістраваныя рэлігійныя арганізацыі ў Міністэрстве юстыцыі Украіны) кананічна лічацца слугамі Сусветнага прастола, незалежна ад таго, да якой Праваслаўнай Царквы яны належалі да таго часу, у сувязі з чым абавязаны ўзгадняць дзеянні з Сусветным патрыярхатам[25].

Цікавыя факты

На Усеправаслаўным саборы на в. Крыт 21 чэрвеня 2016 г. Руская праваслаўная царква была абвінавачаная ў ерасі этнафілетызма (гл. «Сусветны сабор»). Абвінавачванні абвясціў кіпрскі архіяпіскап Хрызастом II[26][27][28][29].

У працэсе вырашэння прадстаўлення Томоса ўкраінскаму праваслаўю аказалася, што Рускай праваслаўнай царкве Сусветны Патрыярх ніколі не надаваў Томаса на права абвяшчэння аўтакефаліі і стварэння Маскоўскай Патрыярхіі[30].

Зноскі

  1. (укр.)Автокефалія для України: Росія погрожує Константинополю розколом. BBC News Україна (8 верасня 2018). Праверана 11 верасня 2018.
  2. (укр.)Процедура отримання Томосу про автокефалію ще триває - Філарет. Праверана 20 верасня 2018.
  3. (укр.)Ближче до об’єднання: Предстоятелі українських церков передали звернення до Вселенського патріарха - Укрaїнa. TCH.ua (18 красавіка 2018).
  4. (укр.)Проект Постанови про підтримку звернення Президента України до Вселенського Патріарха Варфоломія про надання Томосу про автокефалію Православної Церкви в Україні. Офіційний портал Верховної Ради України (18 красавіка 2018).
  5. (укр.)Сергій Лавринюк. Верховна Рада підтримала звернення до Вселенського Патріарха. Голос України (20 красавіка 2018).
  6. (укр.)Про підтримку звернення Президента України до до Вселенського Патріарха Варфоломія про надання Томосу про автокефалію Православної Церкви в Україні від 19.04.2018 № 2410-VIII. Верховна Рада України. Праверана 20 красавіка 2018.
  7. (укр.)Заступник глави АП повіз до Вселенського Патріарха звернення про створення ЄПЦ в Україні. https://religions.unian.ua/. УНІАН (20 красавіка 2018). Праверана 21 квітня 2018.
  8. (укр.)Собор у Стамбулі: Вселенський патріарх нагадав про московське самоуправство щодо Київської митрополії. Праверана 3 верасня 2018.
  9. (укр.)Собор у Стамбулі: Константинопольська церква може надавати автокефалію без згоди інших церков. Праверана 3 верасня 2018.
  10. (укр.)Документи говорять. suvd.com.ua. Праверана 5 кастрычніка 2018.
  11. а б в г д (укр.)Томос для України: повний текст історичного рішення Константинополя. Радіо Свобода (11 жовтня 2018).
  12. а б в г д (англ.)The Ecumenical Patriarchate of Constantinople: Announcement (11/10/2018). The Ecumenical Patriarchate of Constantinople - Official Website (11 жовтня 2018). Архівавана з першакрыніцы 11 жовтня 2018. Праверана 11 жовтня 2018.
  13. (руск.)Великая схизма – 2018. Крах планов создания тысячелетнего православного рейха. https://republic.com.ua/. Republic.com.ua (15 кастрычніка 2018). Праверана 15.10.2018.
  14. (руск.)Великая схизма — 2018? Или «только» битва за Беларусь? // Белорусский партизан.
  15. (руск.) Как в Беларуси потроллили патриарха Кирилла
  16. (руск.)Лукашенко "приостоновил" заседание РПЦ в Минске. https://telegraf.com.ua/. Телеграф (15 кастрычніка 2018). Праверана 15.10.2018.
  17. (укр.)Синод РПЦ готує "жорстку" відповідь на рішення Константинополя щодо України. ТСН.ua (13 кастрычніка 2018). Праверана 13 кастрычніка 2018.
  18. (руск.)В РПЦ пообещали жесткий ответ Константинопольскому патриархату‍. ТАСС. Праверана 13 кастрычніка 2018.
  19. (укр.)Україну на заході РПЦ в Мінську представляють митрополити УПЦ (МП) Онуфрій та Лука. https://www.radiosvoboda.org/. Радіо «Свобода» (15 кастрычніка 2018). Праверана 15.10.2018.
  20. (укр.)Заява Священного Синоду Руської Православної Церкви у зв'язку з посяганням Константинопольського Патріархату на канонічну територію Руської Церкви. Patriarchia.ru. Офіційний сайт Руської Православної Церкви. (15 кастрычніка 2018). Праверана 15.10.2018.
  21. (укр.)РПЦ розірвала відносини з Константинополем. http://tyzhden.ua/. Український тиждень (15 кастрычніка 2018). Праверана 15.10.2018.
  22. (укр.)Синод РПЦ розірвав євхаристійне спілкування зі Вселенським Патріархатом. risu.org.ua. Праверана 17 кастрычніка 2018.
  23. (укр.)Віряни УПЦ МП перед вибором: схизма разом з РПЦ або єдність зі вселенським православ'ям, - Євстратій Зоря. https://ukr.lb.ua/. Лівий берег (15 кастрычніка 2018). Праверана 15.10.2018.
  24. (руск.)Синод поистине чернобыльский. diak-kuraev.livejournal.com (16 кастрычніка 2018). Праверана 16 кастрычніка 2018.
  25. (укр.)Святослав Хоменко, Михайло Денисов, Константинополь: Московського патріархату в Україні більше немає, 02.11.2018, BBC.
  26. (грэч.)«ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ». "Official Site - The Holy and Great Council of the Orthodox Church" (20 чэрвеня 2016). — «εθνοφυλετισμού»  Архівавана з першакрыніцы 24-06-2016. Праверана 24.06.2016.
  27. (укр.)«Служать кесарю, не Богу: Всеправославний собор на Криті. Грецький патріарх звинуватив РПЦ в зраді віри». "Патріоти України". Архівавана з першакрыніцы 23-06-2016.
  28. (укр.)«Служать кесарю, не Богу: Всеправославний собор на Криті. Грецький патріарх звинуватив РПЦ в зраді віри». "Life Invest". Архівавана з першакрыніцы 23-06-2016.
  29. (руск.)«Кипрский архиепископ Хризостом II обвинил руководство РПЦ в ереси этнофилетизма». газета "Вгору" (висока журналістика) (23 чэрвеня 2016). Архівавана з першакрыніцы 24-06-2016.
  30. (укр.)cerkvarium. Архієпископ Тельміський Іов (Геча): Автокефалія – це засіб забезпечити єдність і Церкви всередині держави, і між Помісними Церквами. cerkvarium.org. Праверана 14 верасня 2018.

Спасылкі