Пётр Міронавіч Машэраў: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
→Літаратура: вычытка |
→Пасля смерці, ушанаванне памяці: вікіфікацыя |
||
Радок 81: | Радок 81: | ||
== Пасля смерці, ушанаванне памяці == |
== Пасля смерці, ушанаванне памяці == |
||
[[File:Віцебск. 15.JPG|thumb|Бюст П. М. Машэрава ў Віцебску]] |
[[File:Віцебск. 15.JPG|thumb|[[Бюст Пятра Міронавіча Машэрава (Віцебск)|Бюст П. М. Машэрава ў Віцебску]]]] |
||
Загінуў у аўтамабільнай катастрофе на трасе Брэст-Масква, каля паварота на Смалявіцкую птушкафабрыку. Аўтамабіль «[[ГАЗ-13|Чайка]]», у якім ехаў П. М. Машэраў, урэзаўся ў грузавік. Пахаваны [[7 кастрычніка]] [[1980]] на [[Усходнія могілкі|Усходніх (Маскоўскіх) могілках]] (участак № 18) у [[Мінск]]у. |
Загінуў у аўтамабільнай катастрофе на трасе Брэст-Масква, каля паварота на Смалявіцкую птушкафабрыку. Аўтамабіль «[[ГАЗ-13|Чайка]]», у якім ехаў П. М. Машэраў, урэзаўся ў грузавік. Пахаваны [[7 кастрычніка]] [[1980]] на [[Усходнія могілкі|Усходніх (Маскоўскіх) могілках]] (участак № 18) у [[Мінск]]у. |
||
[[Герой Савецкага Саюза]] ([[15 жніўня]] [[1944]]) «за гераізм і адвагу, праяўленыя ў барацьбе супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў» з уручэннем ордэна Леніна і медалі «Залатая Зорка» (№ 4376). [[Герой Сацыялістычнай Працы]] ([[10 лютага]] [[1978]]) «за вялікія заслугі перад Камуністычнай партыяй і Савецкай дзяржавай і ў сувязі з 60-годдзем са дня нараджэння» з уручэннем ордэна Леніна і залатога медаля «Серп і Молат». Узнагароджаны сямю ордэнамі Леніна, медалямі. |
[[Герой Савецкага Саюза]] ([[15 жніўня]] [[1944]]) «за гераізм і адвагу, праяўленыя ў барацьбе супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў» з уручэннем ордэна Леніна і медалі «Залатая Зорка» (№ 4376). [[Герой Сацыялістычнай Працы]] ([[10 лютага]] [[1978]]) «за вялікія заслугі перад Камуністычнай партыяй і Савецкай дзяржавай і ў сувязі з 60-годдзем са дня нараджэння» з уручэннем ордэна Леніна і залатога медаля «Серп і Молат». Узнагароджаны сямю ордэнамі Леніна, медалямі. |
||
Бронзавы бюст П. М. Машэрава ўстаноўлены ў [[Віцебск]]у. У Мінску імем П. М. Машэрава названыя: [[Праспект Машэрава, Мінск|праспект]] (колішняя Паркавая магістраль, цяпер [[Праспект Пераможцаў, Мінск|пр-т Пераможцаў]]) з мемарыяльнай дошкай на доме № 1; завод аўтаматычных ліній; сярэдняя школа № 137 Першамайскага раёна. На доме № 13 на вул. Чырвонаармейскай, дзе жыў П. М. Машэраў, мемарыяльная дошка. |
[[Бюст Пятра Міронавіча Машэрава (Віцебск)|Бронзавы бюст П. М. Машэрава]] ўстаноўлены ў [[Віцебск]]у. У Мінску імем П. М. Машэрава названыя: [[Праспект Машэрава, Мінск|праспект]] (колішняя Паркавая магістраль, цяпер [[Праспект Пераможцаў, Мінск|пр-т Пераможцаў]]) з мемарыяльнай дошкай на доме № 1; завод аўтаматычных ліній; сярэдняя школа № 137 Першамайскага раёна. На доме № 13 на вул. Чырвонаармейскай, дзе жыў П. М. Машэраў, мемарыяльная дошка. |
||
{{зноскі}} |
{{зноскі}} |
Версія ад 11:52, 16 лістапада 2018
Пётр Міронавіч Машэраў | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| |||||||
|
|||||||
|
|||||||
Папярэднік | Кірыл Трафімавіч Мазураў | ||||||
Пераемнік | Ціхан Якаўлевіч Кісялёў | ||||||
|
|||||||
Нараджэнне |
26 лютага 1918[1] |
||||||
Смерць |
4 кастрычніка 1980[2] (62 гады) |
||||||
Месца пахавання | |||||||
Імя пры нараджэнні | Машэра Петр | ||||||
Жонка | Паліна Андрэеўна | ||||||
Дзеці | дачкі: Наталля і Алёна | ||||||
Партыя | |||||||
Адукацыя | |||||||
Дзейнасць | палітык | ||||||
Навуковая дзейнасць | |||||||
Навуковая сфера | палітыка[3] | ||||||
Бітвы | |||||||
Узнагароды | |||||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Пётр Міро́навіч Машэ́раў, сапраўднае прозвішча Машэра[4] (13 (26) лютага 1918, в. Шыркі, Сенненскі раён — 4 кастрычніка 1980) — беларускі партыйны і савецкі дзеяч, адзін з арганізатараў і кіраўнікоў падполля і партызанскага руху ў часы Вялікай Айчыннай вайны.
Гады дзяцінства. У партызанах
Нарадзіўся ў сялянскай сям’і. Скончыў Віцебскі педагагічны інстытут імя С. М. Кірава (1939). З 15 жніўня 1939 па 22 чэрвеня 1941 працаваў настаўнікам фізікі і матэматыкі ў Расонскай сярэдняй школе Віцебскай вобласці. У пачатку Вялікай Айчыннай вайны П. М. Машэраў стварыў і ўзначаліў падпольную камсамольскую арганізацыю ў Расонскім раёне. З красавіка 1942 камандзір партызанскага атрада імя Н. А. Шчорса, з сакавіка 1943 — камісар партызанскай брыгады імя К. К. Ракасоўскага, адначасова з лістапада 1943 — першы сакратар Вілейскага падпольнага абкама ЛКСМБ. П. М. Машэраў прымаў непасрэдны ўдзел у распрацоўцы і правядзенні баявых аперацый. Пад яго кіраўніцтвам партызаны наносілі ўдары па камунікацыях, органам кіравання і забеспячэння нямецкіх войск у Віцебскай і Калінінскай абласцях, Латвійскай ССР. Двойчы паранены.
Партыйны дзеяч
- 1944—1946: 1-ы сакратар Маладзечанскага абкама ЛКСМБ;
- 1946—1947: сакратар ЦК ЛКСМБ;
- 1947—1954: 1-ы сакратар ЦК ЛКСМБ;
- 1954—1955: 2-і сакратар Мінскага абкама КПБ;
- 1955—1959: 1-ы сакратар Брэсцкага абкама КПБ;
- 1959: сакратар, 2-і сакратар ЦК КПБ;
- 1961: кандыдат у члены ЦК КПСС, з 1964 член ЦК КПСС;
- 1965—1980: 1-ы сакратар ЦК КПБ.
Кандыдат у члены Палітбюро ЦК КПСС з 1966. Дэпутат ВС СССР 3-5-га і 7-8-га скліканняў, з 1966 член Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР. Дэпутат ВС БССР 2-3-га і 5-9-га скліканняў.
Ніхто ні да, ні пасля яго так доўга не ўзначальваў беларускую партыйную арганізацыю — 15,5 года. Гісторыкі адзначаюць, што ў перыяд яго дзейнасці Беларусь дасягнула значных поспехаў у развіцці эканомікі, навукі і культуры, стала адной з высокаразвітых рэспублік былога СССР[крыніца?].
Пасля смерці, ушанаванне памяці
Загінуў у аўтамабільнай катастрофе на трасе Брэст-Масква, каля паварота на Смалявіцкую птушкафабрыку. Аўтамабіль «Чайка», у якім ехаў П. М. Машэраў, урэзаўся ў грузавік. Пахаваны 7 кастрычніка 1980 на Усходніх (Маскоўскіх) могілках (участак № 18) у Мінску.
Герой Савецкага Саюза (15 жніўня 1944) «за гераізм і адвагу, праяўленыя ў барацьбе супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў» з уручэннем ордэна Леніна і медалі «Залатая Зорка» (№ 4376). Герой Сацыялістычнай Працы (10 лютага 1978) «за вялікія заслугі перад Камуністычнай партыяй і Савецкай дзяржавай і ў сувязі з 60-годдзем са дня нараджэння» з уручэннем ордэна Леніна і залатога медаля «Серп і Молат». Узнагароджаны сямю ордэнамі Леніна, медалямі.
Бронзавы бюст П. М. Машэрава ўстаноўлены ў Віцебску. У Мінску імем П. М. Машэрава названыя: праспект (колішняя Паркавая магістраль, цяпер пр-т Пераможцаў) з мемарыяльнай дошкай на доме № 1; завод аўтаматычных ліній; сярэдняя школа № 137 Першамайскага раёна. На доме № 13 на вул. Чырвонаармейскай, дзе жыў П. М. Машэраў, мемарыяльная дошка.
Зноскі
- ↑ Library of Congress Authorities — Library of Congress. Праверана 9 жніўня 2021.
- ↑ Pjotr M. Mascherow // Munzinger Personen Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
- ↑ Дубавец С. Караткевіч і ўлада // Радыё Свабода. 20.11.2005.
Літаратура
- Партийное подполье в Белоруссии, 1941—1944. — Мн., 1984.
- Антонович, С. В. Петр Машеров: жизнь, судьба, память… : документальная повесть / С. В. Антонович. — Мн., 1998—351 с.
- Буракова Т. Гонар і слава нашай зямлі / Т. Буракова // Голас Сенненшчыны. — 2008. — 22 студз. — С. 2.
- Величко В. Товарищ первый секретарь / В. Величко // Рэспублiка. — 2008. — 12 лют. — С. 4.
- Гарэлікава М. Доўгія вёрсты вайны Пятра Машэрава / М. Гарэлікава // Звязда. — 2008. — 13 лют. — С. 2.
- Гілеп У. Ён быў сваім…/ У. Гілеп // Краязнаўчая газета. — 2008. — № 7 (люты). — С. 1, 6.
- Голомако А. Машеров: светлая правда и чёрные мифы / А. Голомако // Белорусская нива. — 2008. — 12 февр. — С. 3.
- Егорычев В. Вся жизнь — служение народу : (к 90-летию со дня рождения П. М. Машерова) / В. Егорычев // Нёман. — 2008. — № 2. — С. 183—187.
- Іофэ Э. доктар гістарычных навук. Артыкул «Хто кіраваў Беларуссю»; газета «Обозреватель», 2007 г.
- Машэраў Пётр Mipонавіч // Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Сенненскага раёна / уклад. С. В. Шайко; мастак Э. Э. Жакевіч. — Мн., 2003. — С. 543—545.
- Навіцкі У. І. Жыццё, аддадзенае Беларусі / У. І. Навіцкі // Беларускi гiстарычны часопiс. — 2008. — № 2. — С. 40-48.
- Не говори с тоской, их нет… / сост. М. П. Кузьмич [и др.]. — Витебск, 2003—232 с.
- Пронько О. М. Семья Машеровых : биографическая повесть / О. М. Пронько. — Гродно, 2000. — 292 с.
- Русецкий А. В. Верность педагогическому призванию : к 90 летию со дня рождения П. М. Машерова / А. В. Русецкий, А. П. Орлова // Веснік Віцебскага дзяржаўнага універсітэта. — 2008. — № 2. — С. 3-9.
- Якутов В. Д. Петр Машеров : художественно-документальная повесть / В. Д. Якутов. — Мн., 1992—270 с.
Спасылкі
Пётр Міронавіч Машэраў у Вікіцытатніку | |
Пётр Міронавіч Машэраў на Вікісховішчы |
- Нарадзіліся 26 лютага
- Нарадзіліся ў 1918 годзе
- Нарадзіліся ў Сенненскім павеце
- Памерлі 4 кастрычніка
- Памерлі ў 1980 годзе
- Памерлі ў Смалявіцкім раёне
- Пахаваныя на Усходніх могілках Мінска
- Члены КПСС
- Выпускнікі Віцебскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя П. М. Машэрава
- Героі Савецкага Саюза
- Героі Сацыялістычнай Працы
- Кавалеры ордэна Леніна
- Узнагароджаныя медалём «За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
- Узнагароджаныя медалём «Дваццаць гадоў перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
- Узнагароджаныя медалём «Трыццаць гадоў перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
- Узнагароджаныя медалём «За асваенне цалінных зямель»
- Узнагароджаныя медалём «50 гадоў Узброеных Сіл СССР»
- Кавалеры ордэна Георгія Дзімітрава
- Асобы
- Нарадзіліся ў Сенненскім раёне
- Першыя сакратары Брэсцкага абкама КП Беларусі
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР
- Партызаны Вялікай Айчыннай вайны
- Першыя сакратары ЦК КПБ
- Другія сакратары ЦК КПБ
- Сакратары ЦК КПБ
- Члены бюро ЦК КПБ
- Члены ЦК КПБ
- Члены ЦК КПСС
- Кандыдаты ў члены ПБ ЦК КПСС
- Другія сакратары Мінскага абкама КП Беларусі
- Першыя сакратары ЦК ЛКСМБ
- Заслужаныя работнікі культуры Беларускай ССР
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета СССР 3 склікання
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета СССР 4 склікання
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета СССР 5 склікання
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета СССР 7 склікання
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета СССР 8 склікання
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета СССР 9 склікання
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета СССР 10 склікання
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР 2-га склікання
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР 3-га склікання
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР 5-га склікання
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР 6-га склікання
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР 7-га склікання
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР 8-га склікання
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР 9-га склікання
- Загінулі ў аўтамабільных катастрофах