Васіль Рыгоравіч Супрун: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
→Біяграфія: вікіфікацыя |
др вікіфікацыя, афармленне, дапаўненне, ілюстрацыя |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{навуковец |
{{навуковец |
||
|Фота = Васіль Супрун.jpg |
|||
|Шырыня = 250px |
|||
}} |
|||
{{цёзкі2|Супрун}} |
{{цёзкі2|Супрун}} |
||
'''Васіль Рыгоравіч Супрун''' ({{ДН|10|3|1926}}, [[вёска Глоўсевічы]], ([[Слонімскі павет, Польская Рэспубліка|Слонімскі павет]], [[Навагрудскае ваяводства, Польшча|Навагрудскае ваяводства]]), цяпер {{МН|Слонімскі раён|у Слонімскім раёне|}}, [[Гродзенская вобласць]] |
'''Васіль Рыгоравіч Супрун''' ({{ДН|10|3|1926}}, [[вёска Глоўсевічы]], ([[Слонімскі павет, Польская Рэспубліка|Слонімскі павет]], [[Навагрудскае ваяводства, Польшча|Навагрудскае ваяводства]]), цяпер {{МН|Слонімскі раён|у Слонімскім раёне|}}, [[Гродзенская вобласць]] — {{ДС|2|5|2007}}, {{МС|Слонім||}}) — беларускі [[паэт]], [[краязнавец]], [[археолаг]]. Кіраўнік беларускай антысавецкай арганізацыі «[[Чайка (арганізацыя)|Чайка]]» ў [[1946]]—[[1947]] гадах.<ref>http://slounik.org/154911.html Біяграфія Васіля Супруна</ref> |
||
== Біяграфія == |
== Біяграфія == |
||
Нарадзіўся [[10 сакавіка]] [[1926]] г. у в. [[Глоўсевічы]] Слонімскага павета ([[Навагрудскае ваяводства (Польшча)|Навагрудскае ваяводства]], [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польская Рэспубліка]]). У [[1944]] г. скончыў трэці курс [[Слонімская настаўніцкая семінарыя|Слонімскай настаўніцкай семінарыі]]. З [[1944]] да [[1947]] працаваў дырэктарам і настаўнікам у школах вёсак [[Міжэвічы (Слонімскі раён)|Міжэвічы]] і [[Глоўсевічы]] Слонімскага раёна. |
|||
⚫ | |||
У маі [[1946]] разам з сябрамі [[Міхась Ракевіч|Міхасём Ракевічам]], [[Міхась Чыгрын|Міхасём Чыгрынам]], [[Аляксандр Гардзейка|Аляксандрам Гардзейкам]] і іншымі стварыў у [[Слонім]]е беларускую патрыятычную падпольную групу «[[Чайка (арганізацыя)|Чайка]]». Устаноўчы сход арганізацыі адбыўся на пачатку мая [[1946]] г. Арганізацыя ставіла сваёй мэтай барацьбу з гвалтоўнай [[каланізацыя]]й, [[русіфікацыя]]й і вульгарызацыяй краю, абуджэнне нацыянальнай свядомасці беларусаў, абарону мясцовых беларускіх традыцыяў, культуры, мовы, гістарычных святыняў. «[[Чайка (арганізацыя)|Чайка]]» хутка расла і шырылася (асноўным за кошт студэнцкай моладзі і інтэлігенцыі), але ў сярэдзіне [[1947]] г. была выкрытая ў сувязі з правалам наваградскай арганізацыі [[Саюз вызвалення Беларусі (1946—1947)|Саюз вызвалення Беларусі]] (СВБ выдаў правакатар [[Алесь Бажко]]), з якой некаторыя сябры «Чайкі» ўтрымлівалі сувязь у выніку канспірацыйных памылак. |
|||
⚫ | У [[Слонім]] вярнуўся ў снежні [[1956]], дзе адразу быў узяты на спецулік з забаронай працаваць па спецыяльнасці. Вымушаны быў пакінуць Слонім; працаваў будаўніком. З [[1963]] праводзіў даследаванні археалагічных помнікаў. З [[1968]] навуковы супрацоўнік [[Брэсцкі абласны краязнаўчы музей|Брэсцкага абласнога краязнаўчага музея]]. У 1969 скончыў [[гістарычны факультэт БДПУ|гістарычны факультэт]] [[Мінскі педагагічны інстытут|Мінскага педагагічнага інстытута]]. Нягледзячы на перашкоды, у канцы [[1980-я|1980-х]] г. здолеў прабіцца ў друк са сваёй палітычнай паэзіяй. Член [[СП Беларусі]] з 1995. |
||
⚫ | Васіль Супрун быў арыштаваны [[6 чэрвеня]] [[1947]] г. па дарозе з роднай вёскі ў школу, дзе ён працаваў настаўнікам. Амаль паўгода знаходзіўся ў баранавіцкай следчай турме «[[Крывое кола]]» і мінскай «[[Следчы ізалятар КДБ Беларусі|амерыканцы]]». [[21 лістапада]] [[1947]] г. Ваенны трыбунал войскаў МУС Беларускай акругі ў [[Мінск]]у паводле артыкулаў 63-1 і 76 КК БССР (здрада радзіме і антысавецкая агітацыя) асудзіў Васіля Супруна разам з маладзечанскай групай падполля ([[Сяргей Яноўскім|Сяргеем Яноўскім]], [[Антон Кабак|Антонам Кабаком]], [[Кастусь Альшэўскі|Кастусём Альшэўскім]]) на 25 гадоў пазбаўлення волі і 5 гадоў паражэння ў правах з [[канфіскацыя маёмасці|канфіскацыяй маёмасці]]. Пакаранне адбываў у турмах [[Баранавічы|Баранавічаў]], [[Мінск]]а, [[Гродна]], [[Орша|Воршы]], лагерах [[Інта|Інты]] і [[Варкута|Варкуты]]. У зняволенні падтрымліваў тайную міжлагерную перапіску з паэтэсай [[Ларыса Геніюш|Ларысай Геніюш]]. Вызвалены паводле рашэння Камісіі Вярхоўнага Савета СССР ад [[16 чэрвеня]] [[1956]] г. са зняццем судзімасцi і з дазволам вярнуцца ў [[Беларусь]]. |
||
⚫ | У [[Слонім]] вярнуўся ў снежні [[1956]] г., дзе адразу быў узяты на спецулік з забаронай працаваць па спецыяльнасці. Вымушаны быў пакінуць Слонім; працаваў будаўніком. З [[1963]] г. праводзіў даследаванні археалагічных помнікаў. З [[1968]] г. навуковы супрацоўнік [[Брэсцкі абласны краязнаўчы музей|Брэсцкага абласнога краязнаўчага музея]]. У [[1969]] г. скончыў [[гістарычны факультэт БДПУ|гістарычны факультэт]] [[Мінскі педагагічны інстытут|Мінскага педагагічнага інстытута]]. Нягледзячы на перашкоды, у канцы [[1980-я|1980-х]] г. здолеў прабіцца ў друк са сваёй палітычнай паэзіяй. Член [[СП Беларусі]] з [[1995]] г. |
||
Памёр [[2 мая]] [[2007]] г. у [[Слонім]]е. |
|||
== Творы == |
== Творы == |
||
Радок 17: | Радок 26: | ||
{{зноскі}} |
{{зноскі}} |
||
== Спасылкі == |
|||
* [https://novychas.by/asoba/kiraunik_patryjatycnaj_cajki Новы Час. Кіраўнік патрыятычнай «Чайкі»] |
|||
* {{YouTube|-khFxhfrYrY|Васіль Супрун лідар антысавецкай арганізацыі «Чайка» (Відэа-ролік)}} |
|||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
||
* {{крыніцы/БЭ|15}} |
* {{крыніцы/БЭ|15}} |
||
* Антысавецкія рухі ў Беларусі. 1944—1956. Даведнік, — Мінск, 1999. — ISBN 985-6374-07-3. |
|||
{{Бібліяінфармацыя}} |
{{Бібліяінфармацыя}} |
||
{{DEFAULTSORT:Супрун}} |
{{DEFAULTSORT:Супрун Васіль}} |
||
[[Катэгорыя:Постаці беларускага краязнаўства]] |
[[Катэгорыя:Постаці беларускага краязнаўства]] |
||
[[Катэгорыя:Постаці беларускай археалогіі]] |
[[Катэгорыя:Постаці беларускай археалогіі]] |
||
Радок 28: | Радок 42: | ||
[[Катэгорыя:Паэты паводле алфавіта]] |
[[Катэгорыя:Паэты паводле алфавіта]] |
||
[[Катэгорыя:Члены Саюза пісьменнікаў Беларусі]] |
[[Катэгорыя:Члены Саюза пісьменнікаў Беларусі]] |
||
[[Катэгорыя:Члены арганізацыі «Чайка»]] |
Версія ад 14:09, 23 сакавіка 2019
Васіль Рыгоравіч Супрун | |
---|---|
Дата нараджэння | 10 сакавіка 1926 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 2 мая 2007 (81 год) |
Месца смерці | |
Грамадзянства | |
Род дзейнасці | паэт, краязнавец, археолаг |
Альма-матар | |
Член у |
Васіль Рыгоравіч Супрун (10 сакавіка 1926, вёска Глоўсевічы, (Слонімскі павет, Навагрудскае ваяводства), цяпер Слонімскі раён, Гродзенская вобласць — 2 мая 2007, Слонім) — беларускі паэт, краязнавец, археолаг. Кіраўнік беларускай антысавецкай арганізацыі «Чайка» ў 1946—1947 гадах.[1]
Біяграфія
Нарадзіўся 10 сакавіка 1926 г. у в. Глоўсевічы Слонімскага павета (Навагрудскае ваяводства, Польская Рэспубліка). У 1944 г. скончыў трэці курс Слонімскай настаўніцкай семінарыі. З 1944 да 1947 працаваў дырэктарам і настаўнікам у школах вёсак Міжэвічы і Глоўсевічы Слонімскага раёна.
У маі 1946 разам з сябрамі Міхасём Ракевічам, Міхасём Чыгрынам, Аляксандрам Гардзейкам і іншымі стварыў у Слоніме беларускую патрыятычную падпольную групу «Чайка». Устаноўчы сход арганізацыі адбыўся на пачатку мая 1946 г. Арганізацыя ставіла сваёй мэтай барацьбу з гвалтоўнай каланізацыяй, русіфікацыяй і вульгарызацыяй краю, абуджэнне нацыянальнай свядомасці беларусаў, абарону мясцовых беларускіх традыцыяў, культуры, мовы, гістарычных святыняў. «Чайка» хутка расла і шырылася (асноўным за кошт студэнцкай моладзі і інтэлігенцыі), але ў сярэдзіне 1947 г. была выкрытая ў сувязі з правалам наваградскай арганізацыі Саюз вызвалення Беларусі (СВБ выдаў правакатар Алесь Бажко), з якой некаторыя сябры «Чайкі» ўтрымлівалі сувязь у выніку канспірацыйных памылак.
Васіль Супрун быў арыштаваны 6 чэрвеня 1947 г. па дарозе з роднай вёскі ў школу, дзе ён працаваў настаўнікам. Амаль паўгода знаходзіўся ў баранавіцкай следчай турме «Крывое кола» і мінскай «амерыканцы». 21 лістапада 1947 г. Ваенны трыбунал войскаў МУС Беларускай акругі ў Мінску паводле артыкулаў 63-1 і 76 КК БССР (здрада радзіме і антысавецкая агітацыя) асудзіў Васіля Супруна разам з маладзечанскай групай падполля (Сяргеем Яноўскім, Антонам Кабаком, Кастусём Альшэўскім) на 25 гадоў пазбаўлення волі і 5 гадоў паражэння ў правах з канфіскацыяй маёмасці. Пакаранне адбываў у турмах Баранавічаў, Мінска, Гродна, Воршы, лагерах Інты і Варкуты. У зняволенні падтрымліваў тайную міжлагерную перапіску з паэтэсай Ларысай Геніюш. Вызвалены паводле рашэння Камісіі Вярхоўнага Савета СССР ад 16 чэрвеня 1956 г. са зняццем судзімасцi і з дазволам вярнуцца ў Беларусь.
У Слонім вярнуўся ў снежні 1956 г., дзе адразу быў узяты на спецулік з забаронай працаваць па спецыяльнасці. Вымушаны быў пакінуць Слонім; працаваў будаўніком. З 1963 г. праводзіў даследаванні археалагічных помнікаў. З 1968 г. навуковы супрацоўнік Брэсцкага абласнога краязнаўчага музея. У 1969 г. скончыў гістарычны факультэт Мінскага педагагічнага інстытута. Нягледзячы на перашкоды, у канцы 1980-х г. здолеў прабіцца ў друк са сваёй палітычнай паэзіяй. Член СП Беларусі з 1995 г.
Памёр 2 мая 2007 г. у Слоніме.
Творы
- Крык: Вершы. Мн., 1993;
- Рэха абуджаных дзён: Вершы. Мн., 1994;
- За смугою часу: Даследаванні і меркаванні. Мн., 1994;
- Незабыўныя «ксівы»: Вершы з падпольнай канцлагернай перапіскі з Ларысай Геніюш. Гродна, 1998;
- Жыць для Беларусі: Вершы. Мн., 1998.
- Дзеі над Шчарай (з гісторыі зямлі Слонімскай). Слонім, 2000.
Зноскі
- ↑ http://slounik.org/154911.html Біяграфія Васіля Супруна
Спасылкі
- Новы Час. Кіраўнік патрыятычнай «Чайкі»
- Васіль Супрун лідар антысавецкай арганізацыі «Чайка» (Відэа-ролік) на YouTube
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
- Антысавецкія рухі ў Беларусі. 1944—1956. Даведнік, — Мінск, 1999. — ISBN 985-6374-07-3.
- Нарадзіліся 10 сакавіка
- Нарадзіліся ў 1926 годзе
- Нарадзіліся ў Слонімскім павеце (1920—1940)
- Памерлі 2 мая
- Памерлі ў 2007 годзе
- Памерлі ў Слоніме
- Выпускнікі БДПУ імя Максіма Танка
- Члены Саюза пісьменнікаў Беларусі
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Нарадзіліся ў Слонімскім раёне
- Постаці беларускага краязнаўства
- Постаці беларускай археалогіі
- Паэты Беларусі
- Паэты паводле алфавіта
- Члены арганізацыі «Чайка»