Васіль Рыгоравіч Супрун: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Біяграфія: вікіфікацыя
др вікіфікацыя, афармленне, дапаўненне, ілюстрацыя
Радок 1: Радок 1:
{{навуковец}}
{{навуковец
|Фота = Васіль Супрун.jpg
|Шырыня = 250px
}}
{{цёзкі2|Супрун}}
{{цёзкі2|Супрун}}
'''Васіль Рыгоравіч Супрун''' ({{ДН|10|3|1926}}, [[вёска Глоўсевічы]], ([[Слонімскі павет, Польская Рэспубліка|Слонімскі павет]], [[Навагрудскае ваяводства, Польшча|Навагрудскае ваяводства]]), цяпер {{МН|Слонімскі раён|у Слонімскім раёне|}}, [[Гродзенская вобласць]] — {{ДС|2|5|2007}}, {{МС|Слонім||}}) — беларускі [[паэт]], [[краязнавец]], [[археолаг]].
'''Васіль Рыгоравіч Супрун''' ({{ДН|10|3|1926}}, [[вёска Глоўсевічы]], ([[Слонімскі павет, Польская Рэспубліка|Слонімскі павет]], [[Навагрудскае ваяводства, Польшча|Навагрудскае ваяводства]]), цяпер {{МН|Слонімскі раён|у Слонімскім раёне|}}, [[Гродзенская вобласць]] — {{ДС|2|5|2007}}, {{МС|Слонім||}}) — беларускі [[паэт]], [[краязнавец]], [[археолаг]]. Кіраўнік беларускай антысавецкай арганізацыі «[[Чайка (арганізацыя)|Чайка]]» ў [[1946]]—[[1947]] гадах.<ref>http://slounik.org/154911.html Біяграфія Васіля Супруна</ref>


== Біяграфія ==
== Біяграфія ==
Нарадзіўся [[10 сакавіка]] [[1926]] г. у в. [[Глоўсевічы]] Слонімскага павета ([[Навагрудскае ваяводства (Польшча)|Навагрудскае ваяводства]], [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польская Рэспубліка]]). У [[1944]] г. скончыў трэці курс [[Слонімская настаўніцкая семінарыя|Слонімскай настаўніцкай семінарыі]]. З [[1944]] да [[1947]] працаваў дырэктарам і настаўнікам у школах вёсак [[Міжэвічы (Слонімскі раён)|Міжэвічы]] і [[Глоўсевічы]] Слонімскага раёна.
Скончыў тры курсы [[Слонімская настаўніцкая семінарыя|Слонімскай настаўніцкай семінарыі]] (1944). З 1944 да 1947 працаваў дырэктарам і настаўнікам у школах вёсак [[Міжэвічы (Слонімскі раён)|Міжэвічы]] і [[Глоўсевічы]] Слонімскага раёна. У маі 1946 разам з сябрамі М.Ракевічам, М.Чыгрынам, А.Гардзейкам і іншымі стварыў у Слоніме беларускую патрыятычную падпольную групу «[[Чайка (арганізацыя)|Чайка]]». Арыштаваны 6 чэрвеня 1947. Амаль паўгода знаходзіўся ў баранавіцкай следчай турме «[[Крывое кола]]» і мінскай «[[Следчы ізалятар КДБ Беларусі|амерыканцы]]». 21 лістапада 1947 Ваенны трыбунал войскаў МУС Беларускай акругі ў Мінску паводле артыкулаў 63-1 і 76 КК БССР (здрада радзіме і антысавецкая агітацыя) асудзіў Супруна на 25 гадоў пазбаўлення волі і 5 гадоў паражэння ў правах з [[канфіскацыя маёмасці|канфіскацыяй маёмасці]]. Пакаранне адбываў у лагерах [[Інта|Інты]] і [[Варкута|Варкуты]]. У зняволенні падтрымліваў тайную міжлагерную перапіску з паэтэсай [[Ларыса Геніюш|Ларысай Геніюш]]. Вызвалены паводле рашэння Камісіі Вярхоўнага Савета СССР ад 16 чэрвеня 1956 са зняццем судзімасцi і з дазволам вярнуцца ў Беларусь.


У маі [[1946]] разам з сябрамі [[Міхась Ракевіч|Міхасём Ракевічам]], [[Міхась Чыгрын|Міхасём Чыгрынам]], [[Аляксандр Гардзейка|Аляксандрам Гардзейкам]] і іншымі стварыў у [[Слонім]]е беларускую патрыятычную падпольную групу «[[Чайка (арганізацыя)|Чайка]]». Устаноўчы сход арганізацыі адбыўся на пачатку мая [[1946]] г. Арганізацыя ставіла сваёй мэтай барацьбу з гвалтоўнай [[каланізацыя]]й, [[русіфікацыя]]й і вульгарызацыяй краю, абуджэнне нацыянальнай свядомасці беларусаў, абарону мясцовых беларускіх традыцыяў, культуры, мовы, гістарычных святыняў. «[[Чайка (арганізацыя)|Чайка]]» хутка расла і шырылася (асноўным за кошт студэнцкай моладзі і інтэлігенцыі), але ў сярэдзіне [[1947]] г. была выкрытая ў сувязі з правалам наваградскай арганізацыі [[Саюз вызвалення Беларусі (1946—1947)|Саюз вызвалення Беларусі]] (СВБ выдаў правакатар [[Алесь Бажко]]), з якой некаторыя сябры «Чайкі» ўтрымлівалі сувязь у выніку канспірацыйных памылак.
У [[Слонім]] вярнуўся ў снежні [[1956]], дзе адразу быў узяты на спецулік з забаронай працаваць па спецыяльнасці. Вымушаны быў пакінуць Слонім; працаваў будаўніком. З [[1963]] праводзіў даследаванні археалагічных помнікаў. З [[1968]] навуковы супрацоўнік [[Брэсцкі абласны краязнаўчы музей|Брэсцкага абласнога краязнаўчага музея]]. У 1969 скончыў [[гістарычны факультэт БДПУ|гістарычны факультэт]] [[Мінскі педагагічны інстытут|Мінскага педагагічнага інстытута]]. Нягледзячы на перашкоды, у канцы [[1980-я|1980-х]] г. здолеў прабіцца ў друк са сваёй палітычнай паэзіяй. Член [[СП Беларусі]] з 1995.

Васіль Супрун быў арыштаваны [[6 чэрвеня]] [[1947]] г. па дарозе з роднай вёскі ў школу, дзе ён працаваў настаўнікам. Амаль паўгода знаходзіўся ў баранавіцкай следчай турме «[[Крывое кола]]» і мінскай «[[Следчы ізалятар КДБ Беларусі|амерыканцы]]». [[21 лістапада]] [[1947]] г. Ваенны трыбунал войскаў МУС Беларускай акругі ў [[Мінск]]у паводле артыкулаў 63-1 і 76 КК БССР (здрада радзіме і антысавецкая агітацыя) асудзіў Васіля Супруна разам з маладзечанскай групай падполля ([[Сяргей Яноўскім|Сяргеем Яноўскім]], [[Антон Кабак|Антонам Кабаком]], [[Кастусь Альшэўскі|Кастусём Альшэўскім]]) на 25 гадоў пазбаўлення волі і 5 гадоў паражэння ў правах з [[канфіскацыя маёмасці|канфіскацыяй маёмасці]]. Пакаранне адбываў у турмах [[Баранавічы|Баранавічаў]], [[Мінск]]а, [[Гродна]], [[Орша|Воршы]], лагерах [[Інта|Інты]] і [[Варкута|Варкуты]]. У зняволенні падтрымліваў тайную міжлагерную перапіску з паэтэсай [[Ларыса Геніюш|Ларысай Геніюш]]. Вызвалены паводле рашэння Камісіі Вярхоўнага Савета СССР ад [[16 чэрвеня]] [[1956]] г. са зняццем судзімасцi і з дазволам вярнуцца ў [[Беларусь]].

У [[Слонім]] вярнуўся ў снежні [[1956]] г., дзе адразу быў узяты на спецулік з забаронай працаваць па спецыяльнасці. Вымушаны быў пакінуць Слонім; працаваў будаўніком. З [[1963]] г. праводзіў даследаванні археалагічных помнікаў. З [[1968]] г. навуковы супрацоўнік [[Брэсцкі абласны краязнаўчы музей|Брэсцкага абласнога краязнаўчага музея]]. У [[1969]] г. скончыў [[гістарычны факультэт БДПУ|гістарычны факультэт]] [[Мінскі педагагічны інстытут|Мінскага педагагічнага інстытута]]. Нягледзячы на перашкоды, у канцы [[1980-я|1980-х]] г. здолеў прабіцца ў друк са сваёй палітычнай паэзіяй. Член [[СП Беларусі]] з [[1995]] г.

Памёр [[2 мая]] [[2007]] г. у [[Слонім]]е.


== Творы ==
== Творы ==
Радок 17: Радок 26:


{{зноскі}}
{{зноскі}}

== Спасылкі ==
* [https://novychas.by/asoba/kiraunik_patryjatycnaj_cajki Новы Час. Кіраўнік патрыятычнай «Чайкі»]
* {{YouTube|-khFxhfrYrY|Васіль Супрун лідар антысавецкай арганізацыі «Чайка» (Відэа-ролік)}}


== Літаратура ==
== Літаратура ==
* {{крыніцы/БЭ|15}}
* {{крыніцы/БЭ|15}}
* Антысавецкія рухі ў Беларусі. 1944—1956. Даведнік, — Мінск, 1999. — ISBN 985-6374-07-3.
{{Бібліяінфармацыя}}
{{Бібліяінфармацыя}}


{{DEFAULTSORT:Супрун}}
{{DEFAULTSORT:Супрун Васіль}}
[[Катэгорыя:Постаці беларускага краязнаўства]]
[[Катэгорыя:Постаці беларускага краязнаўства]]
[[Катэгорыя:Постаці беларускай археалогіі]]
[[Катэгорыя:Постаці беларускай археалогіі]]
Радок 28: Радок 42:
[[Катэгорыя:Паэты паводле алфавіта]]
[[Катэгорыя:Паэты паводле алфавіта]]
[[Катэгорыя:Члены Саюза пісьменнікаў Беларусі]]
[[Катэгорыя:Члены Саюза пісьменнікаў Беларусі]]
[[Катэгорыя:Члены арганізацыі «Чайка»]]

Версія ад 14:09, 23 сакавіка 2019

Васіль Рыгоравіч Супрун
Дата нараджэння 10 сакавіка 1926(1926-03-10)
Месца нараджэння
Дата смерці 2 мая 2007(2007-05-02) (81 год)
Месца смерці
Грамадзянства
Род дзейнасці паэт, краязнавец, археолаг
Альма-матар
Член у

Васіль Рыгоравіч Супрун (10 сакавіка 1926, вёска Глоўсевічы, (Слонімскі павет, Навагрудскае ваяводства), цяпер Слонімскі раён, Гродзенская вобласць2 мая 2007, Слонім) — беларускі паэт, краязнавец, археолаг. Кіраўнік беларускай антысавецкай арганізацыі «Чайка» ў 19461947 гадах.[1]

Біяграфія

Нарадзіўся 10 сакавіка 1926 г. у в. Глоўсевічы Слонімскага павета (Навагрудскае ваяводства, Польская Рэспубліка). У 1944 г. скончыў трэці курс Слонімскай настаўніцкай семінарыі. З 1944 да 1947 працаваў дырэктарам і настаўнікам у школах вёсак Міжэвічы і Глоўсевічы Слонімскага раёна.

У маі 1946 разам з сябрамі Міхасём Ракевічам, Міхасём Чыгрынам, Аляксандрам Гардзейкам і іншымі стварыў у Слоніме беларускую патрыятычную падпольную групу «Чайка». Устаноўчы сход арганізацыі адбыўся на пачатку мая 1946 г. Арганізацыя ставіла сваёй мэтай барацьбу з гвалтоўнай каланізацыяй, русіфікацыяй і вульгарызацыяй краю, абуджэнне нацыянальнай свядомасці беларусаў, абарону мясцовых беларускіх традыцыяў, культуры, мовы, гістарычных святыняў. «Чайка» хутка расла і шырылася (асноўным за кошт студэнцкай моладзі і інтэлігенцыі), але ў сярэдзіне 1947 г. была выкрытая ў сувязі з правалам наваградскай арганізацыі Саюз вызвалення Беларусі (СВБ выдаў правакатар Алесь Бажко), з якой некаторыя сябры «Чайкі» ўтрымлівалі сувязь у выніку канспірацыйных памылак.

Васіль Супрун быў арыштаваны 6 чэрвеня 1947 г. па дарозе з роднай вёскі ў школу, дзе ён працаваў настаўнікам. Амаль паўгода знаходзіўся ў баранавіцкай следчай турме «Крывое кола» і мінскай «амерыканцы». 21 лістапада 1947 г. Ваенны трыбунал войскаў МУС Беларускай акругі ў Мінску паводле артыкулаў 63-1 і 76 КК БССР (здрада радзіме і антысавецкая агітацыя) асудзіў Васіля Супруна разам з маладзечанскай групай падполля (Сяргеем Яноўскім, Антонам Кабаком, Кастусём Альшэўскім) на 25 гадоў пазбаўлення волі і 5 гадоў паражэння ў правах з канфіскацыяй маёмасці. Пакаранне адбываў у турмах Баранавічаў, Мінска, Гродна, Воршы, лагерах Інты і Варкуты. У зняволенні падтрымліваў тайную міжлагерную перапіску з паэтэсай Ларысай Геніюш. Вызвалены паводле рашэння Камісіі Вярхоўнага Савета СССР ад 16 чэрвеня 1956 г. са зняццем судзімасцi і з дазволам вярнуцца ў Беларусь.

У Слонім вярнуўся ў снежні 1956 г., дзе адразу быў узяты на спецулік з забаронай працаваць па спецыяльнасці. Вымушаны быў пакінуць Слонім; працаваў будаўніком. З 1963 г. праводзіў даследаванні археалагічных помнікаў. З 1968 г. навуковы супрацоўнік Брэсцкага абласнога краязнаўчага музея. У 1969 г. скончыў гістарычны факультэт Мінскага педагагічнага інстытута. Нягледзячы на перашкоды, у канцы 1980-х г. здолеў прабіцца ў друк са сваёй палітычнай паэзіяй. Член СП Беларусі з 1995 г.

Памёр 2 мая 2007 г. у Слоніме.

Творы

  • Крык: Вершы. Мн., 1993;
  • Рэха абуджаных дзён: Вершы. Мн., 1994;
  • За смугою часу: Даследаванні і меркаванні. Мн., 1994;
  • Незабыўныя «ксівы»: Вершы з падпольнай канцлагернай перапіскі з Ларысай Геніюш. Гродна, 1998;
  • Жыць для Беларусі: Вершы. Мн., 1998.
  • Дзеі над Шчарай (з гісторыі зямлі Слонімскай). Слонім, 2000.

Зноскі

  1. http://slounik.org/154911.html Біяграфія Васіля Супруна

Спасылкі

Літаратура