Любіч (герб)

Herb Lubicz

Лю́бiч (па-польску Lubicz, Luba, Lubow, Łuba) – радавы польскi шляхецкі герб. Адзiн з найбольш разпаўсюджаных польскiх шляхецкiх гярбоў, выкарыстоўваемых у Рэчы Паспалiтай, да якога у Польшчы прапiсана больш за ўсiх радоў - больш 500 родаў Польшчы і ВКЛ. Трапляецца на радавых гербах у Польшчы, Беларусi, Лiтвы, Украiны. Iм карысталiся больш за 100 дваранскiх фамiлiй.

Апiсанне

Герб Любіч у Магілёўскім кафедральнм касцёле Ўспення Найсвятой Багародзіцы (святога Станіслава) (галоўны неф, пад хорамі) (1752 г.)

На шыхце, які мае блакiтнае поле, выяўлена срэбная падкова, шыпамi звернутая да нiзу, i два рыцарскiх лапчатых крыжа (выраянт т.н. крыжа Cross pattée): адзiн срэбны, (альбо залаты) у сярэдзiне падковы, другi - залаты (альбо срэбны), паверх падковы, на яе вяршыне. Шыхт увенчаны дваранскiм шлемам з дваранскаю каронай на нiм, i трымя страусовымi пер'ямi паверх кароны, выходзячымi з яе. Намёт на шчыце блакiтнага колеру, з падложкай. Iснуюць варыянты гербу з аднiм срэбным крыжам, з двумя срэбнымi крыжамi,i адзiн над другiм у сярэдзiне падковы.

Гiсторыя i тлумачэнне сiмвалаў

З’яўленне гэтага гербу адносяць да XII ст. (каля 1190г.). Яго выява у дакументах вядома з 1348г.

Падкова – славянскi ciмвал рыцара (як прывялея ваяваць на канi, вершнiкам). Высакародны рыцар, лiчыў за ганьбу для сябе ваяваць пешым, немагчымы без каня, уяўляў сябе альбо вершнiкам у баявых даспехах (як напр. на гербе Пагоня ), альбо, замест гэтага, змяшчаў на свой герб падкову – самую паважаную i любiмую славянiнам эмблему.

Залаты крыж - так сама сiмвал высакароднага рыцарства, але калi падкова указвае на баявое значэнне, то крыж – на рэлiгiйнае значэнне рыцара. Крыж – перамога крыжа над луной (сiмвалам паганства, татараў), перамога, атрыманая мячом, i узнагарода, якая чакала на нябёсах кожнага, хто выканаў на зямлі волю Бога. За сур'ёзныя праступкi, не вартыя дваранiна, цi рыцара, маглi аднаго крыжа на гербе пазбавiць, так, напрыклад, быў выпадак, калi адзiн з варты заснуў на пасту, i непрыяцель атрымаў з-за гэтага учынку перамогу, герб таго дваранiна пазбавiлi аднаго крыжа.

Колер у данным выпадку не мае сэнсавай нагрузкi ( хаця у класiчнай геральдыцы, бяспрэчна, кожны колер мае пэўнае значэнне). У палякаў гэта быў колер палкавога сцяга, да якого спрадвеку i належыў уладар гербу. Але, навогул, у геральдыкi: залаты (жоўты) – сiмвал багацця, справядлiвасцi, вялiкадушнасцi; срэбны (белы) – сiмвал чыстаты i нявiннасцi; сiнi (блакiтны, лазурны) – сiмвал прыгажосцi, мяккасцi, вялiкасцi.

Герб найбольш адлюстраваны у гербе Грушэцкiх. Як элемент сустракаецца у асабiстых гербах князёў Радзiвiлаў – княжны Екацярыны Сабескай Радзiвiл (1634-1694 гг.) i князя Мiхаiла Казiмiра Радзiвiла (1702-1762 гг.).

Вядомыя прадстаўнiкi

• Мікалай Гогаль
• Агафія Сямёнаўна Грушэцкая
• Станіслаў Жулкеўскі
• Жыгмонт Любіч Залескі
• Чэслаў Мілаш
• Станіслаў Манюшка
• Тадэўш Уладзіслаў Канопка

Роды на Беларусi, належачыя да гербу

Абрахамічы, Адамовічы, Алгміновічы, Анчэўскія, Андрэйковічы, Арынкі, Бабакоўскія, Бабецкія, Баброўскія, Багдановічы, Багінскія, Багіновічы, Бажэмоўскія, Бажэўскія, Байкоўскія, Баканоўскія, Бакіноўскія, Балянскія, Балецкія, Барвінскія, Баркоўскія, Барткевічы, Бароўскія, Барташэвіч-Ломніцкія, Барткоўскія, Баруты, Бархоўскія, Барцікоўскія, Барціцкія, Бачэўскія, Бацяноўскія, Бердоўскія, Белаблоцкія, Белавейскія, Белахоўскія, Бернацкія, Бесекерскія, Беч, Блядзевічы, Божапольскія, Божэхоўскія, Божэстоўскія, Бразоўскія, Брахоўскія, Броўскія, Бруменьскія, Бруміньскія, Брыкчынскія, Брэзіна, Брэзінскія, Будзіславы, Будзіслаўскія, Будзішэўскія, Будрэвічы, Будэрацкія, Бужэньскія, Бужымоўскія, Бурнэйкі, Бурніцкія, Бучынскія, Градзіцкія, Грахоўскія, Грушкоўскія, Грушэцкія, Давідовічы, Дрыздэлы, Дрывецкія, Дуркі, Жулкеўскія, Лапацінскія, Лемяшэўскія, Манкевічы, Незабытоўскія, Радзімінскія, Юрцэвічы, Янушкевiчы

Роды у Расii, належачыя да гербу

Байковы (II, 124); Бакуринские (IX, 26); Батюшковы (IV, 93); Бахтины (II, 95); Воронец (IV, 114); Грушецкие (II, 85); Жуковы (VI, 25); Лавровы (V, 87); Олешевы (II, 112); Палибины (IV, 104); Столыпины (X, 31); Ходневы (IV, 91); Хомяковы (VI, 22) ; Хрущовы (II, 111); Чемодуровы (X, 116) i iнш..

Роды на Украiне, належачыя да гербу

Грушецкi, Жулкевські, Лопатинські, Незабитовські, Радимінські.

Роды у Польшчы, належачыя да гербу

Abrahamowicz, Adamowicz, Algminowicz, Anczewski, Andrzejkowicz, Arynek, Arynka, Babecki, Baczewski, Bagieński, Baginowicz, Bajkowski, Bakanowski, Barcicki, Barcikowski, Bartkowski, Bartoszewicz-Łomnicki, Barwiński, Bednarski, Berdowski, Białobłocki, Białochowski, Biecz, Bielowiejski, Biernacki, Biesiekierski, Bledzewski, Bobakowski, Bobrowski, Bocianowski, Bogdanowicz, Bohdanowicz, Bolanowski, Bolecki, Borchowski, Borkowski, Borowski, Bortkiewicz, Boruta, Borzechowski, Borzestowski, Borzewski, Borzymowski, Bożopolski, Brochowski, Brykczyński, Brzezina, Brzeziński, Brzowski, Brzozowski I, Brzozowski II, Brzumieński, Brzumiński, Buczyński, Buderaski, Budrewicz, Budzisław, Budzisławski, Budziszewski, Burnejko, Burnicki, Burzeński, Burzymowski, Burczyński, Chaborski, Chabowski, Chechlewski, Chełchowski, Chełmowski, Chilkiewicz, Chmielecki, Chochłowski, Chojecki, Chojnowski, Choromański, Chotolski, Choynowski, Chrablowski, Chromiański, Chromiński, Chrostowski, Chrzczonowski, Chybski, Cichocki, Cichowski, Ciecierski, Cielemęcki, Cierpiński, Ciesielski, Cieślicki, Ciężadłowski, Czaplicki, Czartoryski, Czasławski, Czechowicz, Czerniewicz, Czerwiński, Czerwonka, Czuprynowski, Czyński, Dąbek, Dąbkowski, Dąbrowski, Daniłowski, Daukszewicz, Dawidowicz, Dernałowicz, Długokęcki, Dobkiewicz, Dobożyński, Dobrzański, Dobrzewiński, Dobrzyjałowski, Dobużyński, Dolner, Domaniecki, Domaniewski, Domanowski, Doweyko, Dowiatt, Doroziński, Dryzdela, Drzewiecki, Durka, Duryewski, Dybowski, Dzierzeński, Dzieżyc, Dzięgielewski, Fedko, Fedkowicz, Filicki, Gałęski, Garbolewski, Garczyński,Gdowski, Gerkowski, Gieczewicz, Gierczyński, Giewartowski, Glaczyński, Gliński, Głębocki, Godlewski, Gołkowski, Gorczycki, Goreczkowski, Góreczkowski, Górski, Goślicki, Gościcki, Goślinowski, Gostkowski, Gostyński, Goszczycki, Gradowski, Grabianowski, Grabowski, Grażewicz, Graffen, Gregorowicz, Grochowski, Grodzicki, Gruszecki, Gruszkowski, Grużewski, Gryniewicz, Gurski, Gutkowski, Guzowski, Guzewski, Guźkowski, Harynek, Hercyk, Hlebowicz, Hohol, Hołówka, Holszański, Horomatski, Hołowacz, Hordziewicz, Horodecki, Horodyski, Hrehorowicz, Hryncewicz, Idźkowski, Ilcewicz, Jacewicz, Jagniątkowski, Janczewski, Janikowski, Jankowski, Januszkiewicz, Jarnuszkiewicz, Jarochowski, Jastrzębski I, Jastrzębski II, Jaszowski, Jawornicki, Jaworowski, Jazdowski, Jegliński, Jewnicki, Jędrzejowicz, Jurewicz, Kabrytt, Kalenkowski, Kalinkowski, Kaliski, Karpiński, Karwosiecki, Kęcki, Kierekies, Kiewnarski, Kijewski, Kijowski, Klisz, Kłosiński, Kobliński, Kobylański, Kochański, Koczowski, Koczanowski, Koćmierowski, Komaski, Konarski, Konopka, Kopec, Kopiński, Kopot, Kopyszyński, Koszybski, Koszarski, Kośmiński, Kozarski, Kozarzewski, Kozerski,Kozicki, Kozłowski, Kozyrski, Koźmiński, Koźmirski, Koźniewski, Krasnodębski, Krasowski, Krośnicki, Krosnowski, Krupowicz, Kryski, Krzecz, Krzyżanowski, Krzeczkowski, Krzycki, Krzyczkowski, Krzyniecki, Krzywdziński,Krzywicki, Krzywonowski, Kubiński, Kucharski, Kukla, Kukliński, Kuliński, Kulnow, Kurowski, Kuziemski, Kuźnicki, Latkowski, Lega, Lejko, Lekowski, Lelewski, Lelowski, Lemieszewski, Lemieszowski, Lenkowski, Leonowicz, Leparski, Lesczyński, Lesiewicz, Leuz, Lewicki, Leyko, Ligęza, Ligowski, Lilejko, Lipiński, Lipnicki, Lipski, Lisowski, Lissowski, Listopacki, Lityński, Lopieński, Luba, Lubek, Luberski, Lubianiec, Lubiański, Lubichlerski, Lubicz, Lubiczankowski, Lubieniec, Lubieślerski, Lubiński, Lubowicki, Lubowicz, Lubowidzki, Lubsiński, Ludzicki, Ludziski, Lugajło, Lutoborski, Lutowicz, Luzecki, Lużecki, Lyskowski, Łakiewicz, Łakowicz, Łapa, Łapiński, Łappa, Łazowski, Łazowy, Łaź, Łążyński, Łękowski, Łomżyński, Łopacieński, Łopaciński, Łopacki, Łopieński, Łopiński, Łosiński, Łoskowski, Łoszewski, Łoszowski, Łowczyński, Łozicki, Łoziński, Łozowicki, Łozwicki, Łuba, Łubczyk, Łubek, Łubieniec, Łubieński, Łubik, Łubiński, Łubowicz, Ługajło, Ługowski, Łukawski, Łutowicz, Łuzecki, Łużecki, Łużeński, Łużyński, Łysakowski, Mackiewicz, Majkowski, Makowiecki, Malczewski, Mankowicz, Mańkiewicz, Markiewicz, Maszowski, Meissner, Metera, Meysner, Miecznikowski, Mierzejowski, Mierzyński, Milatycki, Milewski, Milkiewicz, Miłosz, Misbacki, Miszewski, Misztołt, Młodyński, Mnichowski, Mniszewski, Mogilnicki, Mogielnicki, Mońkiewicz, Monkiewicz, Mroczkowski, Murzynowski, Muszyński, Myślecki, Nabiałko, Nagrodzki, Nencha, Netrebski, Nieborski, Niebowski, Nieławicki, Nieświastowski, Niewierowski, Niezabitowski, Niński, Nitowski, Nosarzewski, Nowacki, Nowicki, Obrąpalski, Olesiński, Orłowski, Orzeński, Osicki, Osiecimski, Ossowski I, Ossowski II, Oszkowski, Ojrzyński, Oziewicz, Pachowski, Parulski, Pajączkowski, Panfiłowicz,Panyszak, Papłoński, Pawłowski, Pączkowski, Perczyński, Piadlewski, Piadzewski, Piączyński, Piczkowski, Piechotka, Piekutowski, Pieszkowski, Pietraszko, Piński, Pisanko, Piwnicki, Plejewski, Pluta, Pluszkowski, Płaszczyński, Płazowski, Płaziński[potrzebne źródło], Płodowski, Płotowski, Pogorzelski, Pokrzywnicki, Ponikowski, Popieński, Portowski, Potocki, Prostek, Proszyński, Pruszyński, Przanowski, Przegaliński, Przybysławski, Przyluski, Punikowski, Pużewicz, Raczeński, Raczewski, Radochowski, Radzimiński, Radziszewski, Radzki, Rakowski, Rapacki, Ratyński, Rąbalski, Reder, Rembieliński, Rewieński, Reyczyński, Robaczewski ,Roder, Rokicki, Romanowicz, Rowicki, Rożycki, Rudnicki, Ruksza, Ruszkowski, Rymkiewicz, Rytel, Rzepecki, Sadliński, Sadowski, Sammek, Sarnecki, Sawicki, Seferowicz, Serek, Serkowski, Serwiński, Sędzicki, Sielewicz, Sielski ,Siemiński, Siemieński, Sierakowski, Sierkowski, Sierkuczewski, Sierski, Skawiński, Skiwski, Skulimowski, Skolimowski, Skołdycki, Skrzynecki, Sławiński, Smoszewski, Smuszewski, Spędowski, Stabrowski, Stacewicz, Stawecki, Stawicki, Stawirowski, Stawski,Sterpejkowicz-Wersocki, Stogniew, Stojanowski, Stowerowski, Strudziński, Strzałkowski, Strzemeski, Strzeszewski, Stypułkowski, Suchorski, Sulimirski, Sulistrowski, Supiński, Suski, Szantyr, Szczucki, Szeleszczyński, Szeliski, Szerokowski, Szomowski, Szpakowski, Szretter, Sztrem, Sztormowski, Szumborski, Szumowski, Szydłowski, Szymoński, Szyrma-Lach, Świderski, Świrski, Targowski, Tarszeński, Tropiański, Tupik, Trzemeski, Tybiszewski, Tyborowski, Tylicki, Ujazdowski, Unikowski, Uszyński, Uściński, Wądołkowski, Wądołowski, Waśniewski, Watlewski, Węgrzecki, Włochowicz, Wodlicki, Wielicki, Wierzbicki, Wierzbowski, Wierzuchowski, Wieszczycki,Wilbik, Wilkowski, Wilpiszewski, Wiński, Wisigierd, Witowski, Wittiński, Wojciechowski, Wojdowski, Wojnarowicz, Wojtkiewicz, Wojtkowski, Woliński, Wolski, Wołkowicki, Woluński, Wojtasz, Wójtowicz, Wojtowicz ,Wortkowski, Woytkowski, Wroczeński, Wróblewski, Wyczałkowski, Wygrażewski, Wyperski, Wyrzykowski, Wysocki, Zabłocki, Zachorski, Zadykiewicz, Zadykowicz, Zagrzewski, Zahorski, Zakrzewski, Zaleski, Załęski, Załuski, Zaniewski, Zaorski, Zator, Zborzyński, Zbysław, Zdzański, Zembrowski, Zgodziński, Zieliński, Znaniecki, Zorzewski, Zygadłowicz, Żabka, Żakowski, Żewacki, Żółciński, Żołczyński, Żółkiewski, Żydowa, Żydowicz, Żylicz, Żyliński.

Крынiцы iнфармацыi

• История российской геральдики. М.: Эксмо, 2009. – 576с.: ил. – (Российская императорская библиотека).
• А.Б. Лакиер. Русская геральдика.
• Sławomir Górzyński, Jerzy Kochanowski Herby szlachty polskiej, Warszawa 1990, s. 96–98.