Мінская мужчынская гімназія: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
вікіфікацыя, арфаграфія, афармленне
Радок 14: Радок 14:
|lon_dir=E
|lon_dir=E
}}
}}
⚫
'''Мінская мужчынская гімназія''' — сярэдняя навучальная ўстанова [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]] ў [[Мінск]]у.

⚫
'''Мінская мужчынская гімназія''' — сярэдняя навучальная ўстанова Расійскай імперыі ў Мінску.


== Гісторыя ==
== Гісторыя ==
У Гродзенскай і Мінскай губернях, далучаных да Расіі ў 1793—1795 гадах, ужо існавала 15 навучальных устаноў на ўзроўні сярэдняй школы, створаных польскай камісіяй па адукацыі паводле статуту 1783 году; у тым ліку ў Мінску.
У [[Гродзенская губерня|Гродзенскай]] і [[Мінская губерня|Мінскай]] губернях, далучаных да Расіі ў 1793—1795 гадах, ужо існавала 15 навучальных устаноў на ўзроўні сярэдняй школы, створаных польскай камісіяй па адукацыі паводле статуту 1783 года; у тым ліку ў Мінску.


Мінская гімназія была заснавана на месцы губернскай школы, якая, у сваю чаргу, была адкрыта ў 1799 году, спачатку як губернскае вучылішча. У 1803 году атрымала найменне гімназіі<ref>Днём адкрыцця гімназіі лічыцца 24 студзеня; стагоддзе гімназіі святкавалася 11-12 снежня 1903 году — гл. [http://gymnasiums.iatp.by/address/minsk1.html Столетие Минской гимназии]</ref>. Размяшчалася яна ў будынку [[Прысутныя месцы (Мінск)|прысутных месцаў]] на [[Саборная плошча, Мінск|Саборнай плошчы]].
Мінская гімназія была заснавана на месцы губернскай школы, якая, у сваю чаргу, была адкрыта ў 1799 годзе, спачатку як губернскае вучылішча. У 1803 годзе атрымала найменне гімназіі<ref>Днём адкрыцця гімназіі лічыцца 24 студзеня; стагоддзе гімназіі святкавалася 11—12 снежня 1903 году — гл. [http://gymnasiums.iatp.by/address/minsk1.html Столетие Минской гимназии]</ref>. Размяшчалася яна ў будынку [[Прысутныя месцы (Мінск)|прысутных месцаў]] на [[Плошча Свабоды (Мінск)|Саборнай плошчы]].


У 1812 году гімназічныя будынкі былі заняты  французскімі, а затым рускімі войскамі пад шпіталь.
У 1812 годзе гімназічныя будынкі былі заняты  французскімі, а затым рускімі войскамі пад шпіталь.


У 1819—1822 гадах тут дзейнічала таемнае таварыства, статут якога напісалі [[Адам Міцкевіч]] і [[Тамаш Зан (паэт)|Тамаш Зан]].
У 1819—1822 гадах тут дзейнічала таемнае таварыства, статут якога напісалі [[Адам Міцкевіч]] і [[Тамаш Зан (паэт)|Тамаш Зан]].
Радок 28: Радок 27:
З 1833 года скончыўшым гімназію было дадзена права на атрыманне [[Калежскі рэгістратар|пачатковага чыну XIV класа]] пры ўмове здавальняючага ведання рускай мовы і славеснасці.
З 1833 года скончыўшым гімназію было дадзена права на атрыманне [[Калежскі рэгістратар|пачатковага чыну XIV класа]] пры ўмове здавальняючага ведання рускай мовы і славеснасці.


У 1838 году было забаронена  выкладанне ў гімназіі на [[Польская мова|польскай мове]].
У 1838 годзе было забаронена  выкладанне ў гімназіі на [[Польская мова|польскай мове]].


У 1844 году для гімназіі архітэктарам [[Казімір Мельхіёравіч Хршчановіч|К. Хршчановічам]] был ўзведзены новы двухпавярховы каменны будынак на рагу вуліц [[Захар'еўская вуліца, Мінск|Захар’еўскай]] і Губернатарскай вуліц.
У 1844 годзе для гімназіі архітэктарам [[Казімір Мельхіёравіч Хршчановіч|К. Хршчановічам]] был ўзведзены новы двухпавярховы каменны будынак на рагу вуліц [[Праспект Незалежнасці (Мінск)|Захар’еўскай]] і [[Вуліца Леніна (Мінск)|Губернатарскай]] вуліц.


У 1890 годзе ў гімназіі налічвалася 510 вучняў, у 1913 году — 640.
У 1890 годзе ў гімназіі налічвалася 510 вучняў, у 1913 годзе — 640.


У жніўні 1915 — лютым 1918 гг. у будынку гімназіі месціўся штаба Заходняга фронту рускай арміі, а сама гімназія 11 верасня 1915 года была эвакуяваная ў Маскву, дзе 11 кастрычніка 1915 года аднавіла дзейнасць у памяшканні Педагагічнага інстытута імя П. Г. Шалапуціна. У жніўні 1918 года гімназія вярнулася ў Мінск.
У жніўні 1915 — лютым 1918 г. у будынку гімназіі месціўся штаб [[Заходні фронт (Першая сусветная вайна, Расійская імперыя)|Заходняга фронту]] рускай арміі, а сама гімназія 11 верасня 1915 года была эвакуіраваная ў [[Масква|Маскву]], дзе 11 кастрычніка 1915 года аднавіла дзейнасць у памяшканні Педагагічнага інстытута імя П. Г. Шалапуціна. У жніўні 1918 года гімназія вярнулася ў Мінск.


У сакавіку 1919 года, згодна дэкрэту [[Усерасійскі цэнтральны выканаўчы камітэт|УЦВК]] ад 16 кастрычніка 1918 г. «Аб сярэдняй адукацыі», Мінская гімназія была ператворана у «Савецкую працоўную школу другой ступені № 2».
У сакавіку 1919 года, згодна дэкрэту [[Усерасійскі цэнтральны выканаўчы камітэт|УЦВК]] ад 16 кастрычніка 1918 г. «Аб сярэдняй адукацыі» Мінская гімназія была ператворана у «Савецкую працоўную школу другой ступені № 2».


Будынак гімназіі, пабудованы ў 1844 году, быў напаўразбураны ў [[Вялікая Айчынная вайна|Айчынную вайну 1941—1945]] гг. і пасля вызвалення Мінска яго вырашылі не аднаўляць — на гэтым месцы сёння бульвар насупраць дамоў з нумарамі 9 і 11 па вуліцы Леніна.
Будынак гімназіі, пабудованы ў 1844 годзе, быў напаўразбураны ў [[Вялікая Айчынная вайна|Айчынную вайну 1941—1945]] гг. і пасля вызвалення Мінска яго вырашылі не аднаўляць — на гэтым месцы сёння бульвар насупраць дамоў з нумарамі 9 і 11 па [[Вуліца Леніна (Мінск)|вуліцы Леніна]].


== Дырэктары ==
== Дырэктары ==
⚫
* [[1 жніўня]] [[1887]] — [[1 верасня]] [[1889]]: [[Васіль Рыгоравіч Кольнер]]<ref>[https://books.google.by/books?id=9FgqDwAAQBAJ&pg=PA124&lpg=PA124&dq=%D0%BF%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5+%D1%80%D0%B5%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D0%B5+%D1%83%D1%87%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%89%D0%B5&source=bl&ots=oe8WvUMBJA&sig=8OWU9hRNHiwgVV73vJI2U1jDyU4&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwiF8bqZso3dAhUFz4UKHTmDB4o4ChDoATACegQICBAB#v=onepage&q&f=false Пятидесятилетие Петроградского историко-филологического института, 1867—1917. — С. 124.] {{ref-ru}}</ref>

⚫
* [[1 жніўня]] [[1887]] — [[1 верасня]] [[1889]]: [[Васіль Рыгоравіч Кольнер]]<ref>[https://books.google.by/books?id=9FgqDwAAQBAJ&pg=PA124&lpg=PA124&dq=%D0%BF%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5+%D1%80%D0%B5%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D0%B5+%D1%83%D1%87%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%89%D0%B5&source=bl&ots=oe8WvUMBJA&sig=8OWU9hRNHiwgVV73vJI2U1jDyU4&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwiF8bqZso3dAhUFz4UKHTmDB4o4ChDoATACegQICBAB#v=onepage&q&f=false Пятидесятилетие Петроградского историко-филологического института, 1867—1917. С. 124] {{ref-ru}}</ref>


== Вядомыя выпускнікі ==
== Вядомыя выпускнікі ==

* [[Юстын Мікалаевіч Галяневіч]] — інжынер-архітэктар, каўнаскі губернскі архітэктар (1877-?)
* [[Юстын Мікалаевіч Галяневіч]] — інжынер-архітэктар, каўнаскі губернскі архітэктар (1877-?)
* {{нп3|Леў Вікенцьевіч Грынеўскі||ru|Гриневский, Лев Викентьевич}} — архітэктар, калужскі губернскі архітэктар (1871-?)
* {{нп3|Леў Вікенцьевіч Грынеўскі||ru|Гриневский, Лев Викентьевич}} — [[архітэктар]], калужскі губернскі архітэктар (1871-?)
* {{нп3|Веньямін Яфімавіч Клячкін||ru|Клячкин, Вениамин Ефимович}} — расійскі вучоны-інфекцыяніст
* {{нп3|Веньямін Яфімавіч Клячкін||ru|Клячкин, Вениамин Ефимович}} — расійскі вучоны-інфекцыяніст
* [[Уладзімір Аляксандравіч Лучынскі]] — грамадзянскі інжынер, архітэктар<ref name="ЮССЛуч">[http://нэб.рф/catalog/005289_000028_4D34F934-46BA-4F3C-BF29-1201DEBDA0F9/viewer/?page=208 Барановский Г. В. Юбилейный сборник сведений о деятельности бывших воспитанников Института гражданских инженеров (Строительного училища) 1842—1892 с. 199] {{ref-ru}}</ref>
* [[Уладзімір Аляксандравіч Лучынскі]] — грамадзянскі інжынер, архітэктар<ref name="ЮССЛуч">[http://нэб.рф/catalog/005289_000028_4D34F934-46BA-4F3C-BF29-1201DEBDA0F9/viewer/?page=208 ''Барановский Г. В.'' Юбилейный сборник сведений о деятельности бывших воспитанников Института гражданских инженеров (Строительного училища) 1842—1892 с. 199] {{ref-ru}}</ref>
* [[Аляксандр Гаўрылавіч Старжынскі]] — інжынер-архітэктар, пензенскі губернскі інжынер<ref name="ЮСССтар">[https://xn--90ax2c.xn--p1ai/catalog/005289_000028_4D34F934-46BA-4F3C-BF29-1201DEBDA0F9/viewer/?page=334 Барановский Г. В. Юбилейный сборник сведений о деятельности бывших воспитанников Института гражданских инженеров (Строительного училища) 1842—1892 с. 325] {{ref-ru}}</ref>
* [[Аляксандр Гаўрылавіч Старжынскі]] — інжынер-архітэктар, пензенскі губернскі інжынер<ref name="ЮСССтар">[https://xn--90ax2c.xn--p1ai/catalog/005289_000028_4D34F934-46BA-4F3C-BF29-1201DEBDA0F9/viewer/?page=334 ''Барановский Г. В.'' Юбилейный сборник сведений о деятельности бывших воспитанников Института гражданских инженеров (Строительного училища) 1842—1892 с. 325] {{ref-ru}}</ref>


{{зноскі}}
{{зноскі}}

Версія ад 08:16, 8 чэрвеня 2019

Мінская мужчынская гімназія
Заснавана 1803
Закрыта 1919
Тып гімназія
Адрас Мінск, Губернатарская вул., 21

Мінская мужчынская гімназія — сярэдняя навучальная ўстанова Расійскай імперыі ў Мінску.

Гісторыя

У Гродзенскай і Мінскай губернях, далучаных да Расіі ў 1793—1795 гадах, ужо існавала 15 навучальных устаноў на ўзроўні сярэдняй школы, створаных польскай камісіяй па адукацыі паводле статуту 1783 года; у тым ліку ў Мінску.

Мінская гімназія была заснавана на месцы губернскай школы, якая, у сваю чаргу, была адкрыта ў 1799 годзе, спачатку як губернскае вучылішча. У 1803 годзе атрымала найменне гімназіі[1]. Размяшчалася яна ў будынку прысутных месцаў на Саборнай плошчы.

У 1812 годзе гімназічныя будынкі былі заняты  французскімі, а затым рускімі войскамі пад шпіталь.

У 1819—1822 гадах тут дзейнічала таемнае таварыства, статут якога напісалі Адам Міцкевіч і Тамаш Зан.

З 1833 года скончыўшым гімназію было дадзена права на атрыманне пачатковага чыну XIV класа пры ўмове здавальняючага ведання рускай мовы і славеснасці.

У 1838 годзе было забаронена  выкладанне ў гімназіі на польскай мове.

У 1844 годзе для гімназіі архітэктарам К. Хршчановічам был ўзведзены новы двухпавярховы каменны будынак на рагу вуліц Захар’еўскай і Губернатарскай вуліц.

У 1890 годзе ў гімназіі налічвалася 510 вучняў, у 1913 годзе — 640.

У жніўні 1915 — лютым 1918 г. у будынку гімназіі месціўся штаб Заходняга фронту рускай арміі, а сама гімназія 11 верасня 1915 года была эвакуіраваная ў Маскву, дзе 11 кастрычніка 1915 года аднавіла дзейнасць у памяшканні Педагагічнага інстытута імя П. Г. Шалапуціна. У жніўні 1918 года гімназія вярнулася ў Мінск.

У сакавіку 1919 года, згодна дэкрэту УЦВК ад 16 кастрычніка 1918 г. «Аб сярэдняй адукацыі» Мінская гімназія была ператворана у «Савецкую працоўную школу другой ступені № 2».

Будынак гімназіі, пабудованы ў 1844 годзе, быў напаўразбураны ў Айчынную вайну 1941—1945 гг. і пасля вызвалення Мінска яго вырашылі не аднаўляць — на гэтым месцы сёння бульвар насупраць дамоў з нумарамі 9 і 11 па вуліцы Леніна.

Дырэктары

Вядомыя выпускнікі

Зноскі

  1. ↑ Днём адкрыцця гімназіі лічыцца 24 студзеня; стагоддзе гімназіі святкавалася 11—12 снежня 1903 году — гл. Столетие Минской гимназии
  2. ↑ Пятидесятилетие Петроградского историко-филологического института, 1867—1917. — С. 124. (руск.)
  3. ↑ Барановский Г. В. Юбилейный сборник сведений о деятельности бывших воспитанников Института гражданских инженеров (Строительного училища) 1842—1892 с. 199 (руск.)
  4. ↑ Барановский Г. В. Юбилейный сборник сведений о деятельности бывших воспитанников Института гражданских инженеров (Строительного училища) 1842—1892 с. 325 (руск.)

Літаратура

  • Столетие Минской гимназии // Вестник «Русская школа». — 1904. — № 2.

Спасылкі

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Мінская_мужчынская_гімназія&oldid=3385136"