Яўхім Яўсеевіч Кіпель: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др катэгорыі
др →‎Літаратура: clean up, перанесена: РЛ|1|0 → РЛ|1|, Маракоў|РЛ → Маракоў/Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы…, выдалена: |РЛ1-3 ( з дапамогай AWB
Радок 22: Радок 22:
* Ляхоўскі У. Пра Яўхіма Кіпеля // Спадчына. 1995, № 3;
* Ляхоўскі У. Пра Яўхіма Кіпеля // Спадчына. 1995, № 3;
* Возвращенные имена; ЭГБ, т. 4.
* Возвращенные имена; ЭГБ, т. 4.
* {{Крыніцы/Маракоў|РЛ|1|0|РЛ1-3|РЛ1-3}}
* {{Крыніцы/Маракоў/Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы…|1|}}


{{DEFAULTSORT:Кіпель Яўхім}}
{{Бібліяінфармацыя}}
{{Бібліяінфармацыя}}

{{DEFAULTSORT:Кіпель Яўхім}}
[[Катэгорыя:Публіцысты Беларусі]]
[[Катэгорыя:Публіцысты Беларусі]]
[[Катэгорыя:Рэпрэсаваныя ў БССР]]
[[Катэгорыя:Рэпрэсаваныя ў БССР]]

Версія ад 20:13, 10 ліпеня 2019

Яўхім Яўсеевіч Кіпель
Род дзейнасці публіцыст, педагог, палітык, палітычны актывіст, біёлаг, настаўнік
Дата нараджэння 25 снежня 1895(1895-12-25)
Месца нараджэння
Дата смерці 27 ліпеня 1969(1969-07-27) (73 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Дзеці Вітаўт Кіпель
Месца працы
Альма-матар
Член у
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Лагатып Вікікрыніц Творы ў Вікікрыніцах

Яўхім Яўсеевіч Кіпель (25 снежня 1895, Байлюкі, Бабруйскі павет, Мінская губерня (цяпер Глускі раён Магілёўскай вобласці) — 27 ліпеня 1969, ЗША. Крыптанімы: К-ль; Я.К-ль) — беларускі грамадскі і палітычны дзеяч, педагог, публіцыст.

Біяграфія

З 1915 удзельнік 1-й сусветнай вайны, скончыў 2-ю Кіеўскую ваенную школу прапаршчыкаў. З 1918 у Чырвонай Арміі. З 1921 у Мінску, член Навукова-тэрміналагічнай камісіі пры Наркамасвеце БССР. Вучыўся ў БДУ (скончыў у 1926), у 19221927 выкладаў беларускую мову і прыродазнаўства ў школах Мінска. З 1926 сакратар аддзела прыроды і народнай гаспадаркі Інбелкульта, адначасова лектар на педкурсах у Мінску. Са студзеня 1928 аспірант БДУ, у кастрычніку 1929 выключаны па ідэалагічных матывах. З сакавіка 1930 выкладчык Мінскіх педкурсаў пры педтэхнікуме.

Арыштаваны ДПУ БССР 28 чэрвеня 1930 па справе «Саюза вызвалення Беларусі»; паводле пастановы Калегіі АДПУ СССР ад 10 сакавіка 1931 высланы ў Налінск Вяцкай вобласці на 5 гадоў. Паўторна арыштаваны ў Арле ў снежні 1935; асуджаны на 5 гадоў лагераў. Вызвалены ў снежні 1940. Пасля вызвалення настаўнічаў у Саратаве. У пачатку 1942 мабілізаваны ў Чырвоную Армію. З чэрвені 1942 у Мінску. Супрацоўнічаў з нямецкімі акупацыйнымі ўладамі. Працаваў у Інспекцыі беларускіх школ, Беларускай народнай самапомачы. Рэдагаваў газету «Голас вёскі». З 1944 кіраўнік навуковага аддзела БЦР. На 2-м Усебеларускім кангрэсе абраны яго старшынёй.

З сярэдзіны 1944 у Германіі. Падрыхтаваў да друку кнігу ўспамінаў пра савецкія лагеры «З іхняга раю».

З 1950 у ЗША, з 1951 уваходзіў у Беларускі кангрэсавы камітэт Амерыкі, стварыў Аб’яднанне беларускіх вязняў савецкіх лагераў. Публікаваўся ў беларускай эмігранцкай прэсе. Успаміны Яўхіма Кіпеля захоўваюцца ў архіве Беларускага інстытута навукі і мастацтва (БІНіМ) у Нью-Ёрку. Рэабілітаваны 10 чэрвеня 1988.

Творы

  • Шляхі да паляпшэння чалавечага роду // Полымя. 1927, № 2;
  • Як нас вучылі // Запісы БІНІМ. 1977. Т. 15;
  • Эпізоды. Нью Ёрк, 1998.

Зноскі

Літаратура