Безансон

Горад Безансон фр.: Besançon Герб Сцяг Краіна Францыя Каардынаты 47°14′35″ пн. ш. 6°01′19″ у. д. Кіраўнік Ан Віньё[d] Плошча 65,05 км² Вышыня цэнтра 281 м Водныя аб’екты Ду Насельніцтва 122 308 чалавек (2005) Шчыльнасць 1810 чал./км² Часавы пояс UTC+1, летам UTC+2 Паштовыя індэксы 25000 Афіцыйны сайт besancon.fr (фр.) Безансон на карце Францыі

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Безансон (фр.: Besançon, класіч. лац. Bysantium, сярэд.-веч.лац. Vesuntio, Vesontio) — горад на ўсходзе Францыі, у меандры ракі Ду, адміністрацыйны цэнтр дэпартамента Ду і (да 2016) рэгіёна Франш-Кантэ. Машынабудаванне, гадзіннікавая, тэкстыльная і швейная прамысловасць. У 2005 годзе колькасць насельніцтва склала 114,9 тыс. жыхароў.

Гісторыя

У старажытнасці быў цэнтрам Гальскага племені секванаў. Быў узяты ў 58 годзе да н. э. Юліем Цэзарам. З IV стагоддзя вядомыя безансонскія біскупы, якія з часам сталі архібіскупамі, узялі кіраванне горадам у свае рукі. Аж да 1654 года ён заставаўся вольным горадам у складзе Свяшчэннай Рымскай імперыі.

Безансон квітнеў пад валадарствам Габсбургаў, калі адзін з мясцовых жыхароў, кардынал Гранвела, запраўляў знешняй палітыкай імперыі. Паводле вынікаў Трыццацігадовай вайны перайшоў да французаў і быў па загаду Людовіка XIV грунтоўна ўмацаваны Вабанам. Будаўніцтва грандыёзнай крэпасці заняло 30 гадоў; ў 1814 годзе яе абстралялі аўстрыйцы, аднак у цэлым тварэнне Вабана дайшло да нашых дзён ў добрыі стане.

У 1676 годзе сюды былі пераведзены з Доля органы кіравання Франш-Кантэ. У 1671 годзе ў Безансон пераехаў з Доля ўніверсітэт Франш-Кантэ, адкрыты яшчэ ў XV стагоддзі як «універсітэт Дзвюх Бургундый».

У канцы XVIII стагоддзя ўцекачы з Швейцарыі заклалі асновы прамысловасці Безансона. У XIX стагоддзі горад лічыўся даволі буйным прамысловым цэнтрам. Тут нарадзіліся паэт Віктор Гюго, сацыялісты Шарль Фур’е і П’ер Жазеф Прудон, а таксама браты Люм’ер. Стэндаль змясціў у Безансон частку дзеяння рамана «Чырвонае і чорнае».

У 1960-я гады забудоўваўся найбольш шчыльна заселены раён сучаснага горада — Плануаз.

Славутасці

• Безансонская крэпасць — спраектаваная Сэбастыянам Вабаном. Уключае ў сябе цытадэль, гарадскія сцены і форт Грыфон. У 2008 годзе гэтыя ўмацаванні былі абвешчаныя ЮНЕСКА помнікамі Сусветнай спадчыны ў ліку 13 іншых умацаванняў Вабана.

Вядомыя ўраджэнцы

• Віктор Гюго — французскі пісьменнік
• браты Люм’ер — вынаходнікі кінематографа

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Безансон
• Афіцыйны сайт