Удзельнік:Andrei Schutt/Чарнавік-12: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Andrei Schutt (размовы | уклад)
дрНяма тлумачэння праўкі
Andrei Schutt (размовы | уклад)
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 7: Радок 7:
[[File:August-Fuhrmann-Berliner-Studenten-um-1912.jpg|300px|thumb|Аўгуст Фурман. «Берлінскія студэнты ў 1912 годзе» (ручны роспіс фота).]]
[[File:August-Fuhrmann-Berliner-Studenten-um-1912.jpg|300px|thumb|Аўгуст Фурман. «Берлінскія студэнты ў 1912 годзе» (ручны роспіс фота).]]


Тыповым складам шаржаў для розных студэнцкіх карпарацый з'яўляецца:
Тыповымі для розных студэнцкіх карпарацый з'яўляецца наступныя склады шаржаў:


=== {{нп3|Мензура|«Мензурныя»|de|Mensur (Studentenverbindung)}} карпарацыі ===
=== {{нп3|Мензура|«Мензурныя»|de|Mensur (Studentenverbindung)}} карпарацыі ===

З'яўляючыся найстарэйшымі студэнцкімі злучэннямі, карпарацыі такога тыпу, як {{нп3|Коры (студэнцкія карпарацыі)|коры|de|Corps)}} (карпусы; {{lang-de|Corps}}), вызначылі наступны склад шаржаў:

* {{нп3|Сеньёр (студэнцкія карпарацыі)|сеньёр|de|Senior (Studentenverbindung)}} ({{lang-de|Senior}}), які таксама можа звацца першым шаржыртарам ({{lang-de|Erstchargierter}}) або Sprecher;

* кон-сеньёр ({{lang-de|Consenior}}), Zweitchargierter або Fechtwart;

* суб-сеньёр ({{lang-de|Subsenior}}), трэцяя асобы (Drittchargierter), Schriftwart, Sekretär або Aktuar.



== Зноскі ==
== Зноскі ==

Версія ад 20:54, 2 жніўня 2019

Шаржыртары нямецкай студэнцкай карпарацыі „Rostocker Wingolf“  (ням.) (1904).

Шаржы (адз. л. шаржа; ням.: Charge, польск.: szarża[1] ад фр.: la charge — цяжар, абавязак) — агульная назва для кіруючых пасад (кіраўніцтва) у студэнцкіх карпарацыях  (ням.). Такім чынам ужо называлася кіраўніцтва ў студэнцкіх ордэнах  (ням.) і гістарычных студэнцкіх зямляцтвах  (ням.). Той, хто займае пасаду-шаржу, называецца шаржыртарам (ням.: Chargierter)[2] ці шаржаваным[3]; пры гэтым абодва тэрміны — «шаржа» ды «шаржыртар» — у пазначэнні асобы пасадоўцы часта ўжываюцца як адпаведнікі[4]. Назва запазычана са спецыялізаванай вайсковай мовы, дзе словы: ням.: Charge[5], польск.: szarża[6][7], бел.: «шаржа»[8] ёсць сінонімамі ў сваіх мовах такіх слоў як: «званне», «чын», «ранг», «ступень».

Разнавіднасць шаржаў

Аўгуст Фурман. «Берлінскія студэнты ў 1912 годзе» (ручны роспіс фота).

Тыповымі для розных студэнцкіх карпарацый з'яўляецца наступныя склады шаржаў:

«Мензурныя»  (ням.) карпарацыі

З'яўляючыся найстарэйшымі студэнцкімі злучэннямі, карпарацыі такога тыпу, як коры  (ням.) (карпусы; ням.: Corps), вызначылі наступны склад шаржаў:

  • сеньёр  (ням.) (ням.: Senior), які таксама можа звацца першым шаржыртарам (ням.: Erstchargierter) або Sprecher;
  • кон-сеньёр (ням.: Consenior), Zweitchargierter або Fechtwart;
  • суб-сеньёр (ням.: Subsenior), трэцяя асобы (Drittchargierter), Schriftwart, Sekretär або Aktuar.


Зноскі

  1. Banda (Słownik), Poznańska Korporacja Akademicka „Surma“ [dostęp 2019-07-30].
  2. Шаржиртер // Электронно-библиотечная система Znanium.com [дата доступа: 30.07.2019].
  3. Рыжакова С. Фуксы, коммильтоны, филистры...: некоторые предварительные заметки и материалы о студенческих корпорациях Латвии // «Антропологический форум» № 19 ONLINE [дата доступа: 30.07.2019].
  4. Robert Paschke: Studentenhistorisches Lexikon. SH-Verlag 1999, S. 64.
  5. Вызначэнне тэрміна «Charge» ў Wikiwörterbuch.
  6. Вызначэнне тэрміна «Szarża» ў Wikisłowniku.
  7. Szarża, Słownik języka polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN SA) [dostęp 2019-07-30].
  8. Слуцкі збройны чын 1920 г. у дакумэнтах і ўспамінах / Ул. Ляхоўскі, Ул. Міхнюк, А. Гесь. — 2-ое выд., дапрац. — Мн.: «Энцыклапедыкс», 2006. — С. 126.