Касцёл Узвышэння Святога Крыжа (Светлагорск): Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Радок 40: Радок 40:
}}
}}
{{Значэнні|Касцёл Узвіжання Святога Крыжа}}
{{Значэнні|Касцёл Узвіжання Святога Крыжа}}
'''Касцёл Узвіжання Святога Крыжа''' — [[Каталіцтва ў Беларусі|рымска-каталіцкі]] храм у [[Светлагорск|Светлагорску]] ([[Гомельская вобласць]], [[Беларусь]]).
'''Касцёл Узвіжання Святога Крыжа''' — [[Каталіцтва ў Беларусі|рымска-каталіцкі]] храм у [[Светлагорск]]у ([[Гомельская вобласць]], [[Беларусь]]).


== Стары касцёл ==
== Стары касцёл ==
Першы драўляны касцёл у вёсцы Шацілкі (цяпер горад [[Светлагорск]]) быў пабудаваны ў [[1638]] годзе пад тытулам Святога Крыжа. Касцёл быў спалены ў час напалеонаўскай вайны.
Першы драўляны касцёл у вёсцы Шацілкі (цяпер горад [[Светлагорск]]) быў пабудаваны ў [[1638]] годзе пад тытулам Святога Крыжа. Касцёл быў спалены ў час напалеонаўскай вайны.


Па загаду Мінскай рымска-каталіцкай кансісторыі, бабруйскім настаяцелем і дэканам, ксяндзом Сямяонам Авокарэвічам, быў складзены вопісу:
Па загаду Мінскай рымска-каталіцкай кансісторыі, бабруйскім настаяцелем і дэканам, ксяндзом Сямяонам Авокарэвічам, быў складзены вопісу:
''"Касцёл знаходзіцца ў Мінскай губерні Бабруйскага павета ў ваколіцы Шацілак, на казённай зямлі, драўляны імя Узвышэння сумленнага крыжа, пабудаваны ў 1818 г. дваранінамі Манкевічамі, жыхарамі ваколіцы Шацілак, замест перажыўшага пажар ў 1812 годзе, асвечаны, як відаць з патэнта, выдадзенага арцыбіскупам [[Станіслаў Іванавіч Богуш-Сестранцэвіч|Станіславам Сестранцэвічам]] ў 1822 году, снежаня 1 дня, дэканам Бабруйскага павета Стракоўскім"<ref name=":0">Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі. Ф.827. Воп.ЗЗ. Спр.474, Арк.З.</ref>''
''"Касцёл знаходзіцца ў Мінскай губерні Бабруйскага павета ў ваколіцы Шацілках, на казённай зямлі, драўляны імя Узвышэння сумленнага крыжа, пабудаваны ў 1818 г. дваранінамі Манкевічамі, жыхарамі ваколіцы Шацілак, замест перажыўшага пажар ў 1812 годзе, асвечаны, як відаць з патэнта, выдадзенага арцыбіскупам [[Станіслаў Іванавіч Богуш-Сестранцэвіч|Станіславам Сестранцэвічам]] ў 1822 годзе, снежня 1 дня, дэканам Бабруйскага павета Стракоўскім"<ref name=":0">Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі. Ф.827. Воп.ЗЗ. Спр.474, Арк.З.</ref>''
Арыгінал:
Арыгінал:
''"Церковь состоит Минской губернии Бобруйского уезда в околице Шатилках на казенной земле, деревянная, во имя Воздвижения честного креста, построена в 1818 году дворянами Манкевичами, жителями околицы Шатилок, вместе подвергшейся пламени в 1812 году, освященная как видно из патента, выданного архиепископом Станиславом Сестранцевичем в 1822 году, декабря 1 дня, деканом Бобруйского уезда Строковским"<ref name=":0" />''
''"Церковь состоит Минской губернии Бобруйского уезда в околице Шатилках на казенной земле, деревянная, во имя Воздвижения честного креста, построена в 1818 году дворянами Манкевичами, жителями околицы Шатилок, вместе подвергшейся пламени в 1812 году, освященная как видно из патента, выданного архиепископом Станиславом Сестранцевичем в 1822 году, декабря 1 дня, деканом Бобруйского уезда Строковским"<ref name=":0" />''


У 1818 г. касцёл быў адноўлены, ён быў невялікага памеру: даўжынёў — 5 метраў, шырынёй −3,5 метраў, вышыня — 2 сажні. Касцёл мел тры купалы з жалезнымі крыжамі, унутры знаходзіўся шасцігалосы арган<ref>Усталяванне і распаўсюд каталіцкай канфесіі на тэрыторыіі сучаснага Светлагорскага раёна (XVII — пачатак XX ст.ст.)


http://nashkraj.info/ustalyavanne-i-raspausyud-katalitskaj-kanfesii-na-terytoryii-suchasnaga-svetlagorskaga-rayona-xvii-pachatak-xx-st-st/</ref>.


У 1853 г. вікарый касцёла — Валянцін Манкевіч OFM ([[Францысканцы|ордэна св. Францыска]])<ref>DIRECTORIUM OFFICII DIVINI Pro Dioecesi Mincensi in Annum Domini 1843, https://pamizrek.blogspot.com/2019/02/directorium-officii-divini-pro-dioecesi.html</ref>.
У 1818 г. касцёл быў адноўлены, ён быў невялікага памеру: даўжынёў - 5 метраў, шырынёй -3,5 метраў, вышыня - 2 сажні. Касцёл мел тры купалы з жалезнымі крыжамі, унутры знаходзіўся шасцігалосы арган<ref>Усталяванне і распаўсюд каталіцкай канфесіі на тэрыторыіі сучаснага Светлагорскага раёна (XVII — пачатак XX ст.ст.)


У 1873 г. застаўся без ксяндза з-за загаду урадаў весці імшы толькі на рускай мове<ref>Ганчар А. И. Римско-католическая церковь в Беларуси (вт пол XIX-нач ХХ вв). Исторический очерк</ref>.
http://nashkraj.info/ustalyavanne-i-raspausyud-katalitskaj-kanfesii-na-terytoryii-suchasnaga-svetlagorskaga-rayona-xvii-pachatak-xx-st-st/</ref>.


1915—1917 г. пробашч касцёла — кс. Iерон Цэрпента<ref>'''Памятная книжка Минской губернии за 1917 год'''
У 1853 г. вікарый касцёла Валянцін Манкевіч OFM ([[Францысканцы|ордэна св. Францыска]])<ref>DIRECTORIUM OFFICII DIVINI Pro Dioecesi Mincensi in Annum Domini 1843, https://pamizrek.blogspot.com/2019/02/directorium-officii-divini-pro-dioecesi.html</ref>.

У 1873 г. застаўся без ксяндза зза загагду урадаў весці імшы толькі на рускай мове.<ref>Ганчар А.И. Римско-католическая церковь в Беларуси (вт пол XIX-нач ХХ вв). Исторический очерк copy</ref>

1915 – 1917 г. пробашч касцёла кс. Iерон Цэрпента<ref>'''Памятная книжка Минской губернии за 1917 год'''


http://infobelarus.nlb.by/7n_3119cd/data/6/54.pdf</ref><ref>http://catholic.ru/modules.php?name=Encyclopedia&op=content&tid=5447</ref>. Рэпрэсаваны<ref>https://ru.openlist.wiki/Церпенто_Иероним_Иеронимович_(1888)</ref>
http://infobelarus.nlb.by/7n_3119cd/data/6/54.pdf</ref><ref>http://catholic.ru/modules.php?name=Encyclopedia&op=content&tid=5447</ref>. Рэпрэсаваны<ref>https://ru.openlist.wiki/Церпенто_Иероним_Иеронимович_(1888)</ref>


У 1936 г. быў закрыты савецкімі ўладамі і ў 1939 г. знішчаны, з дрэва і матэрыялаў пабудаваны клуб<ref name=":1">А.Д. Лебедев "Известия Гомельского государственного университета имени Ф. Скорины : Сер. Гуманитарные науки. — 2017. — № 4 (103). Ст. 41-45.</ref>.
У 1936 г. быў закрыты савецкімі ўладамі і ў 1939 г. знішчаны, з дрэва і матэрыялаў пабудаваны клуб<ref name=":1">А. Д. Лебедев "Известия Гомельского государственного университета имени Ф. Скорины : Сер. Гуманитарные науки. — 2017. — № 4 (103). Ст. 41-45.</ref>.


<gallery caption="Касцёл на старых здымках" widths="150" heights="150" class="center">
<gallery caption="Касцёл на старых здымках" widths="150" heights="150" class="center">
Радок 70: Радок 68:
Šaciłavičy. Шацілавічы (23.04.1920).jpg|Касцёл, 23.04.1920 г.
Šaciłavičy. Шацілавічы (23.04.1920).jpg|Касцёл, 23.04.1920 г.
</gallery>
</gallery>



== Сучасная парафія ==
== Сучасная парафія ==
Парафія адрадзілася ў 1990 г: пасля сустрэчы жыхароў 22 красавіка. З 17 кастрычніка вернікі збіраліся на малітвы ў памяшканні на вул. Савецкай 76А. <ref>У. Васькоў "Католікі на абшарах Панізоўя і Севершчыны" ст. 233</ref>
Парафія адрадзілася ў 1990 годзе: пасля сустрэчы жыхароў 22 красавіка. З 17 кастрычніка вернікі збіраліся на малітвы ў памяшканні на вул. Савецкай 76А. <ref>У. Васькоў «Католікі на абшарах Панізоўя і Севершчыны» ст. 233</ref>

А з 1992 г. пад кіраўніцтвам пробашча кс. Яна Саламона вялося будаўніцтва святыні. 6 верасня 1997 г. касцёл быў асвечаны кардыналам Казімірам Свёнткам.<ref name=":1" />


А з 1992 г. пад кіраўніцтвам пробашча кс. Яна Саламона вялося будаўніцтва святыні. 6 верасня 1997 г. касцёл быў асвечаны кардыналам Казімірам Свёнткам.<ref name=":1" />
== Архіўныя дакументы ==
== Архіўныя дакументы ==


* У нацыянальным архіве Беларусі захаваліся метрычныя кнігі запісаў нованароджанных, узяўшых шлюб, тых хто памёр з 1835 года<ref>"Метрические книги католических костелов Бобруйского уезда Минской губернии" '''Национальный исторический архив Беларуси в г. Минске''' https://archives.gov.by/index.php?id=751220</ref>
* У нацыянальным архіве Беларусі захаваліся метрычныя кнігі запісаў нованароджанных, узяўшых шлюб, тых хто памёр з 1835 года<ref>«Метрические книги католических костелов Бобруйского уезда Минской губернии» '''Национальный исторический архив Беларуси в г. Минске''' https://archives.gov.by/index.php?id=751220</ref>
* Дзяржаўны архіў Гомельская Вобласці. — Ф. 1354. — Оп. 5. — Д. 201. "Дело на религиозное общество Римско-католической церкви в г. Светлогорске. 1990-1992 гг."
* Дзяржаўны архіў Гомельская Вобласці. — Ф. 1354. — Оп. 5. — Д. 201. «Дело на религиозное общество Римско-католической церкви в г. Светлогорске. 1990—1992 гг.»

{{Зноскі}}


== Спасылкі ==
== Спасылкі ==
* {{radzima|8920}}
* {{radzima|8920}}
* {{ГБ|http://globus.tut.by/svetlogors/index.htm#kostel}}
* {{ГБ|http://globus.tut.by/svetlogors/index.htm#kostel}}
Радок 91: Радок 91:
[[Катэгорыя:Збудаванні Беларусі ў неагатычным стылі]]
[[Катэгорыя:Збудаванні Беларусі ў неагатычным стылі]]
[[Катэгорыя:Касцёлы Светлагорскага раёна|Светлагорск]]
[[Катэгорыя:Касцёлы Светлагорскага раёна|Светлагорск]]
[[Катэгорыя:Касцёлы Пінскай дыяцэзіі|Светлагорск]]

Версія ад 23:31, 29 верасня 2019

Каталіцкі храм
Касцёл Узвышэння Святога Крыжа
52°38′08,10″ пн. ш. 29°45′19,50″ у. д.HGЯO
Краіна  Беларусь
Горад Светлагорск
Канфесія каталіцтва
Епархія Пінская дыяцэзія
Архітэктурны стыль готыка
Першае згадванне 1638
Будаўніцтва 19921997 гады
Стан дзейнічае
Праблемы з <mapframe>:
  • Атрыбут «latitude» мае няслушнае значэнне
  • Атрыбут «longitude» мае няслушнае значэнне
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Касцёл Узвіжання Святога Крыжа — рымска-каталіцкі храм у Светлагорску (Гомельская вобласць, Беларусь).

Стары касцёл

Першы драўляны касцёл у вёсцы Шацілкі (цяпер горад Светлагорск) быў пабудаваны ў 1638 годзе пад тытулам Святога Крыжа. Касцёл быў спалены ў час напалеонаўскай вайны.

Па загаду Мінскай рымска-каталіцкай кансісторыі, бабруйскім настаяцелем і дэканам, ксяндзом Сямяонам Авокарэвічам, быў складзены вопісу:

"Касцёл знаходзіцца ў Мінскай губерні Бабруйскага павета ў ваколіцы Шацілках, на казённай зямлі, драўляны імя Узвышэння сумленнага крыжа, пабудаваны ў 1818 г. дваранінамі Манкевічамі, жыхарамі ваколіцы Шацілак, замест перажыўшага пажар ў 1812 годзе, асвечаны, як відаць з патэнта, выдадзенага арцыбіскупам Станіславам Сестранцэвічам ў 1822 годзе, снежня 1 дня, дэканам Бабруйскага павета Стракоўскім"[1]

Арыгінал:

"Церковь состоит Минской губернии Бобруйского уезда в околице Шатилках на казенной земле, деревянная, во имя Воздвижения честного креста, построена в 1818 году дворянами Манкевичами, жителями околицы Шатилок, вместе подвергшейся пламени в 1812 году, освященная как видно из патента, выданного архиепископом Станиславом Сестранцевичем в 1822 году, декабря 1 дня, деканом Бобруйского уезда Строковским"[1]

У 1818 г. касцёл быў адноўлены, ён быў невялікага памеру: даўжынёў — 5 метраў, шырынёй −3,5 метраў, вышыня — 2 сажні. Касцёл мел тры купалы з жалезнымі крыжамі, унутры знаходзіўся шасцігалосы арган[2].

У 1853 г. вікарый касцёла — Валянцін Манкевіч OFM (ордэна св. Францыска)[3].

У 1873 г. застаўся без ксяндза з-за загаду урадаў весці імшы толькі на рускай мове[4].

1915—1917 г. пробашч касцёла — кс. Iерон Цэрпента[5][6]. Рэпрэсаваны[7]

У 1936 г. быў закрыты савецкімі ўладамі і ў 1939 г. знішчаны, з дрэва і матэрыялаў пабудаваны клуб[8].

Сучасная парафія

Парафія адрадзілася ў 1990 годзе: пасля сустрэчы жыхароў 22 красавіка. З 17 кастрычніка вернікі збіраліся на малітвы ў памяшканні на вул. Савецкай 76А. [9]

А з 1992 г. пад кіраўніцтвам пробашча кс. Яна Саламона вялося будаўніцтва святыні. 6 верасня 1997 г. касцёл быў асвечаны кардыналам Казімірам Свёнткам.[8]

Архіўныя дакументы

  • У нацыянальным архіве Беларусі захаваліся метрычныя кнігі запісаў нованароджанных, узяўшых шлюб, тых хто памёр з 1835 года[10]
  • Дзяржаўны архіў Гомельская Вобласці. — Ф. 1354. — Оп. 5. — Д. 201. «Дело на религиозное общество Римско-католической церкви в г. Светлогорске. 1990—1992 гг.»

Зноскі

  1. а б Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі. Ф.827. Воп.ЗЗ. Спр.474, Арк.З.
  2. Усталяванне і распаўсюд каталіцкай канфесіі на тэрыторыіі сучаснага Светлагорскага раёна (XVII — пачатак XX ст.ст.) http://nashkraj.info/ustalyavanne-i-raspausyud-katalitskaj-kanfesii-na-terytoryii-suchasnaga-svetlagorskaga-rayona-xvii-pachatak-xx-st-st/
  3. DIRECTORIUM OFFICII DIVINI Pro Dioecesi Mincensi in Annum Domini 1843, https://pamizrek.blogspot.com/2019/02/directorium-officii-divini-pro-dioecesi.html
  4. Ганчар А. И. Римско-католическая церковь в Беларуси (вт пол XIX-нач ХХ вв). Исторический очерк
  5. Памятная книжка Минской губернии за 1917 год http://infobelarus.nlb.by/7n_3119cd/data/6/54.pdf
  6. http://catholic.ru/modules.php?name=Encyclopedia&op=content&tid=5447
  7. https://ru.openlist.wiki/Церпенто_Иероним_Иеронимович_(1888)
  8. а б А. Д. Лебедев "Известия Гомельского государственного университета имени Ф. Скорины : Сер. Гуманитарные науки. — 2017. — № 4 (103). Ст. 41-45.
  9. У. Васькоў «Католікі на абшарах Панізоўя і Севершчыны» ст. 233
  10. «Метрические книги католических костелов Бобруйского уезда Минской губернии» Национальный исторический архив Беларуси в г. Минске https://archives.gov.by/index.php?id=751220

Спасылкі

Шаблон:Пінская дыяцэзія