Баравік: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Літаратура: ёсць і такі артыкул у ЭПБ
Няма тлумачэння праўкі
Радок 20: Радок 20:
* {{btname|Dictyopus edulis|(Bull.) [[Forq.]] 1890}}
* {{btname|Dictyopus edulis|(Bull.) [[Forq.]] 1890}}
}}
}}
'''Баравік'''<ref name="ЛР">Лекарственные растения и и их применение. Изд. 5-5, перераб. и доп. «Наука и техника». Мн., 1974. 592 с. с ил. (АН БССР. Ин-т эксперим. ботаники им. В. Ф. Купревича)</ref>, '''Праўдзівы грыб''', '''Шчыры грыб''', '''Белы грыб''' (''Boletus edulis'') — від грыбоў сямейства {{bt-bellat|Балетавыя|Boletaceae}}, адзін з найбольш распаўсюджаных відаў роду [[Баравік (род грыбоў)|Баравік]] (''Boletus'').
'''Бараві{{націск}}к''', '''белы грыб''', '''праўдзівы грыб''', '''шчыры грыб''' (''Boletus edulis'') — від грыбоў сямейства {{bt-bellat|Балетавыя|Boletaceae}}, адзін з найбольш распаўсюджаных відаў роду [[Балет (род грыбоў)|Балет]] (''Boletus'').


== Апісанне ==
== Апісанне ==
Шапка дыяметрам 4—15 см, часам да 25 см, таўшчынёй 2—6(9) см паўшарападобная, пазней пуката-распасцёртая, сухая, гладкая або крыху лямцаватая, іншы раз злёгку маршчакаватая. Колер яе ад белага да фіялетава-карычневага. Скурка не знімаецца. Гіменафор глыбакавыемчаты, лёгка аддзяляецца ад мякаці шапкі, складаецца з трубачак даўжынёй 0,5—1,5(2,5) см, белы, пазней жоўты і аліўкава-зялёны, з дробнымі акруглымі порамі. Ножка даўжынёй 5—15 см, таўшчынёй 2—6(8) см; спачатку клубнепадобная, пазней выцягнутая, рэдка цыліндрычная, уздутая, суцэльная, белаватая (чым адрозніваецца ад [[жоўцевы грыб|жоўцевага грыба]], у якога сеткавы малюнак карычнева-буры), злёгку патоўшчаная ўверсе, з тонкім белым або злёгку бураватым, светлым сеткавым малюнкам. Мякаць тоўстая, шчыльная, белая, з арэхавым прыемным смакам і слабым грыбным пахам, на зломе не мяняе колеру. Споравы парашок бура- або брудна-аліўкавы.
Шапка 3—25 см, паўшарападобная. Колер — ад белага да цёмна-бурага. Мякаць белая, з прыемным смакам. Ножка 2—20 * 2,5—4,5 см, цыліндрычная, белая.


Існуе шмат форм, якія адрозніваюцца колерам і [[мікарыза|мікарызным]] прыстасаваннем да той ці іншай дрэўнай пароды.
Адзін з найлепшых з ядомых грыбоў. У [[Беларусь|Беларусі]] расце паўсюдна.


== Пашырэнне ==
У белым грыбе выяўленыя рэчывы з танізавальнымі проціпухліннымі ўласцівасцямі<ref>''Шиврина А. Н., Низковская О. П. и др.'' Биосинтетическая деятельность высших грибов. Л., 1969</ref>, у мінулым экстрактам з яго пладовых целаў лячылі абмаражэнні<ref>Васильков Б. П. Изучение шляпочных грибов в СССР. М.—Л., 1953</ref>.
Пашыраны ў [[Еўропа|Еўропе]], Паўночнай Афрыцы, Паўночнай Амерыцы, Аўстарліі; расце ў Заходняй Сібіры, на Каўказе, зрэдку ва Усходняй Сібіры і на Далёкім Усходзе. На [[Беларусь|Беларусі]] трапляецца ва ўсіх лесараслінных раёнах.

== Асаблівасці біялогіі ==
[[Сапратрофы|Сапратроф]]. Расце адзіночна і групамі. На Беларусі пладаносіць у чэрвені—кастрычніку.

== Выкарыстанне ==
Адзін з найлепшых з ядомых грыбоў. Спажываецца свежы, марынаваны, асабліва сушаны.

Баравік мае ў сабе рэчывы з танізавальнымі проціпухліннымі ўласцівасцямі<ref>''Гапіенка В. С.'' {{Крыніцы/ЭПБ|1}} — С. 229</ref>.


== Галерэя ==
== Галерэя ==
Радок 43: Радок 52:


== Літаратура ==
== Літаратура ==
* Баравік // {{Крыніцы/ЭПБ|1}} — С. 221.
* ''Гапіенка В. С.'' Баравік // {{Крыніцы/ЭПБ|1}}
* {{кніга|аўтар=Сержанина Г. И., Змитрович И. И. |загаловак=Макромицеты. Иллюстрированное пособие для биологов||адказны=Под ред. Н. А. Дорожкина|месца=Мн.|выдавецтва=Вышэйшая школа|год=1978|старонкі=66|старонак=192|тыраж=60 000}}{{ref-ru}}
* {{кніга|аўтар=Сержанина Г. И., Змитрович И. И. |загаловак=Макромицеты. Иллюстрированное пособие для биологов||адказны=Под ред. Н. А. Дорожкина|месца=Мн.|выдавецтва=Вышэйшая школа|год=1978|старонкі=66|старонак=192|тыраж=60 000}}{{ref-ru}}


== Спасылкі ==
== Спасылкі ==
{{Commons|Category:}}
{{Commons|Category:}}

{{Бібліяінфармацыя}}
{{Бібліяінфармацыя}}

[[Катэгорыя:Баравік]]
[[Катэгорыя:Баравік]]
[[Катэгорыя:Грыбы Афрыкі]]
[[Катэгорыя:Грыбы Афрыкі]]

Версія ад 23:31, 11 студзеня 2020

Баравік
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Boletus edulis Bull., 1782

Сінонімы
  • Leccinum edule (Bull.) Gray 1821
  • Dictyopus edulis (Bull.) Forq. 1890

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
NCBI  36056
EOL  195761
MB  356530

Бараві́к, белы грыб, праўдзівы грыб, шчыры грыб (Boletus edulis) — від грыбоў сямейства Балетавыя (Boletaceae), адзін з найбольш распаўсюджаных відаў роду Балет (Boletus).

Апісанне

Шапка дыяметрам 4—15 см, часам да 25 см, таўшчынёй 2—6(9) см паўшарападобная, пазней пуката-распасцёртая, сухая, гладкая або крыху лямцаватая, іншы раз злёгку маршчакаватая. Колер яе ад белага да фіялетава-карычневага. Скурка не знімаецца. Гіменафор глыбакавыемчаты, лёгка аддзяляецца ад мякаці шапкі, складаецца з трубачак даўжынёй 0,5—1,5(2,5) см, белы, пазней жоўты і аліўкава-зялёны, з дробнымі акруглымі порамі. Ножка даўжынёй 5—15 см, таўшчынёй 2—6(8) см; спачатку клубнепадобная, пазней выцягнутая, рэдка цыліндрычная, уздутая, суцэльная, белаватая (чым адрозніваецца ад жоўцевага грыба, у якога сеткавы малюнак карычнева-буры), злёгку патоўшчаная ўверсе, з тонкім белым або злёгку бураватым, светлым сеткавым малюнкам. Мякаць тоўстая, шчыльная, белая, з арэхавым прыемным смакам і слабым грыбным пахам, на зломе не мяняе колеру. Споравы парашок бура- або брудна-аліўкавы.

Існуе шмат форм, якія адрозніваюцца колерам і мікарызным прыстасаваннем да той ці іншай дрэўнай пароды.

Пашырэнне

Пашыраны ў Еўропе, Паўночнай Афрыцы, Паўночнай Амерыцы, Аўстарліі; расце ў Заходняй Сібіры, на Каўказе, зрэдку ва Усходняй Сібіры і на Далёкім Усходзе. На Беларусі трапляецца ва ўсіх лесараслінных раёнах.

Асаблівасці біялогіі

Сапратроф. Расце адзіночна і групамі. На Беларусі пладаносіць у чэрвені—кастрычніку.

Выкарыстанне

Адзін з найлепшых з ядомых грыбоў. Спажываецца свежы, марынаваны, асабліва сушаны.

Баравік мае ў сабе рэчывы з танізавальнымі проціпухліннымі ўласцівасцямі[1].

Галерэя

Зноскі

  1. Гапіенка В. С. Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз. — С. 229

Літаратура

  • Гапіенка В. С. Баравік // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
  • Сержанина Г. И., Змитрович И. И. Макромицеты. Иллюстрированное пособие для биологов / Под ред. Н. А. Дорожкина. — Мн.: Вышэйшая школа, 1978. — С. 66. — 192 с. — 60 000 экз. (руск.)

Спасылкі